Polska to kraj, w którym prowadzenie biznesu jest wyzwaniem. Ostatni rok był pod tym względem wyjątkowo trudny. Nic więc dziwnego, że coraz mniej pań chce w takich warunkach myśleć o przedsiębiorczości. W sumie do kobiet należy obecnie 32,5 proc. firm w Polsce, o 3 proc. mniej niż rok temu. Część kobiet przed zakładaniem działalności powstrzymuje brak pewności siebie.
Odsetek polskich firm prowadzonych przez kobiety wynosi 32,5 proc., jak wynika z analizy danych z KRS, przeprowadzonej przez globalną wywiadownię gospodarczą Dun & Bradstreet. W stosunku do początku 2021 r. jest to spadek o 3 proc. Większość tych działalności to małe firmy zatrudniające do 9 osób.
Najbardziej aktywne biznesowo są mieszkanki województwa zachodniopomorskiego. Odsetek firm będących w 100 proc. własnością kobiet jest tam najwyższy w Polsce i w styczniu 2022 r. wyniósł 35 proc. – o 4 proc. więcej niż rok wcześniej.
Na drugim miejscu znalazło się województwo świętokrzyskie, w którym liczba firm prowadzonych przez kobiety wzrosła w ciągu ostatniego roku o 6 proc. i obecnie stanowi 34,5 proc. wszystkich tam zarejestrowanych. Trzecie miejsce zajmuje dolnośląskie, w którym do pań należy 33,5 proc. firm.
W stosunku do ubiegłego roku jest to wzrost o 4 proc. Dopiero czwartą pozycję zajmuje województwo mazowieckie - 33 proc. zarejestrowanych w nim firm należy do kobiet, co stanowi wzrost o 3 proc. w stosunku do początku 2021 r. Również 33 proc. wynosi odsetek firm należących do kobiet w województwie małopolskim, o 5,5 proc. więcej niż rok wcześniej.
Podlasie wypada bardzo słabo
Kobiety są właścicielkami 32,5 proc. firm w województwach kujawsko-pomorskim (wzrost o 3 proc. w stosunku do początku 2021 r.), lubuskim (wzrost o 4 proc.) i lubelskim (wzrost o 4 proc.). W warmińsko-mazurskim odsetek firm należących do kobiet wzrósł w ciągu minionego roku o 2 proc. i wynosi 32 proc.
Natomiast województwa opolskie i śląskie odnotowały w 2021 r. spadek procenta firm prowadzonych przez kobiety. W opolskim wyniósł on 3 proc., a w śląskim 0,5 proc i obecnie w obu tych województwach do kobiet należy 31,5 proc. firm. Taki samo odsetek odnotowano w województwach łódzkim (wzrost o 0,05 proc.), pomorskim (wzrost o 0,25 proc.), wielkopolskim (wzrost o 2,5 proc.) i podkarpackim (wzrost o 5,5 proc.).
Na ostatniej pozycji znalazło się województwo podlaskie, w którym liczba firm należących do kobiet spadła w minionym roku o 2 proc. i obecnie stanowią one 28 proc. wszystkich zarejestrowanych tam przedsiębiorstw.
Z powodu pandemii kobiety musiały zmienić profil działalności
Spadek liczby firm w rejestrze KRS w tak trudnym dla przedsiębiorców okresie nie dziwi. Z raportu Fundacji Sukcesu Pisanego Szminką wynika, że co 5. polska przedsiębiorczyni w związku z pandemią musiała zmienić profil swojej działalności, a niemal jedna trzecia w ciągu ostatniego roku miała problemy z prowadzeniem działalności.
W dodatku 40 proc. polskich przedsiębiorczyń ma problem z wyceną swoich produktów i usług.
Zdaniem 80 proc. badanych kobiety zaniżają swoje oczekiwania finansowe, a 75 proc. z tej liczby uważa, że przyczyną jest brak pewności siebie. Z kolei wśród kobiet, które nie prowadzą działalności, ale chciałyby to robić, właśnie brak pewności siebie powstrzymuje ponad 16 proc. przed założeniem firmy.
Ta niepewność może po części wynikać z tzw. nieświadomych uprzedzeń (ang. unconscious bias), czyli podświadomych nastawień i stereotypów, które sprawiają, że myśli, decyzje i zachowania, które mogą wydawać się obiektywne, wcale takie nie są
– komentuje Olga Kozierowska, prezeska Fundacji Sukcesu Pisanego Szminką, pomysłodawczyni konkursu Bizneswoman Roku.
Jednym z takich uprzedzeń może być wciąż mocno obecne w naszej kulturze przekonanie, że kobiety nie są przedsiębiorcze i nie radzą sobie w biznesie, że ich naturalnym środowiskiem są dom i rodzina, i to na nich powinny się w życiu skupić.
Nieświadome uprzedzenia, nie tylko zresztą te dotyczące płci, są w społeczeństwach tak silne, że przejmuje je nawet sztuczna inteligencja, wyłapując pewne niuanse i wzorce zachowań w wypowiedziach, na podstawie których uczy się ludzkich zachowań.
Trwa druga odsłona kampanii Wiedza Nie Ma Płci
Więcej o nieświadomych uprzedzeniach i o tym, jak wpływają one na nasze życie, od wychowania dzieci po programowanie algorytmów sztucznej inteligencji, można dowiedzieć się z debat w ramach drugiej odsłony kampanii #WiedzaNieMaPlci.
Kampania ma celu wzmacnianie pozycji kobiet w debacie publicznej i zmniejszanie dysproporcji w obecności w mediach specjalistek i specjalistów z różnych dziedzin. Według danych z maja 2021 r. kobiety stanowią zaledwie jedną czwartą specjalistów zapraszanych do wypowiedzi w mediach, w dodatku w ciągu ostatnich 8 lat liczba ta wzrosła tylko o 1 proc.
Kampania Wiedza Nie Ma Płci jest inicjatywą Klubu Champions of Change, działającego na rzecz wspierania różnorodności w biznesie i wyrównywania szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy. Klub zrzesza prezesów dużych firm działających w Polsce i powstał z inicjatywy Fundacji Sukcesu Pisanego Szminką, najstarszej i największej polskiej organizacji wspierającej przedsiębiorczość kobiet.
W ramach kampanii na kanale YouTube Fundacji Sukcesu Pisanego Szminką są publikowane debaty z udziałem menedżerek i kobiet biznesu, które rozmawiają o stereotypach, sztucznej inteligencji, przyszłości pracy, automatyzacji w biznesie oraz odkrywaniu i wykorzystywaniu swoich talentów.
Cykl spotkań Wiedza Nie Ma Płci 2022 obejmowały pięć debat
Ekspertki: Joanna Łukiewicz z NatWest, Katarzyna Zawodzińska z Ekaterra i Marta Życińska z Mastercard
- Automatyzacja w biznesie
Ekspertki: Agnieszka Pietrzak z Huawei, Magda Kotowska-Gawrylczyk z NatWest i Marta Tylek z Accenture - Praca zdalna vs. hybrydowa
Ekspertki: Agnieszka Pocztowska z Shell Polska, Karolina Gębura-Nowak z Philip Morris i Agnieszka Mitoraj z Deloitte - AI. Jak stereotypy kształtują sztuczną inteligencję i co z tym zrobić? - 10 lutego
Ekspertki: Agnieszka Piechocka z SAS, Magdalena Kasiewicz z Microsoft i Żaneta Łucka-Tomczyk z Orange - Jak wykorzystać talenty i pozbyć się uprzedzeń
Ekspertki: Iwona Dudzińska z Citi Handlowy i Małgorzata Petru z Banku BNP Paribas