Inflacja

PKB wzrosło w czwartym kwartale ubiegłego roku o 1 proc. rok do roku. Polska gospodarka wraca na ścieżkę wzrostu – ogłosił Polski Instytut Ekonomiczny (PIE). Zdaniem analityków w tym roku zobaczymy przyspieszenie aktywności gospodarczej. W zgodnej opinii jej głównym motorem będzie konsumpcja. Niestety może to się odbyć ze szkodą dla prób zduszenia inflacji.

Wskaźnik Przyszłej Inflacji (WPI), prognozujący z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem kierunek zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych w lutym 2024 roku nie zmienił swej wartości w stosunku do ubiegłego miesiąca – podało we wtorek Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych w najnowszym komunikacie. Co to oznacza?

Narodowy Bank Polski miał w 2023 roku stratę, co wiadomo już od pewnego czasu i nie stanowi to żadnego problemu, bo NBP nie działa po to, aby osiągać zyski (bo nie jest spółką). Teraz jednak dowiedzieliśmy się, że strata była tak duża, że wykasowała w całości wszystkie fundusze własne w NBP. Teraz są one mocno ujemne – wynoszą dokładnie -10,3 mld złotych. Jeszcze rok temu wynosiły 40 mld, a we wrześniu 2022 roku rekordowe 118 mld zł.

Tak przynajmniej pokazuje Eurostat. W 2023 r. ceny usług bankowych rosły w Polsce niemal najmocniej w Europie. I to w czasie, gdy stopy procentowe to właśnie bankom w Polsce pozwalały zarabiać jak nigdy. 

Choć prezes NBP po ostatnim posiedzeniu RPP nie powiedział wprost, że w tym roku nie będzie obniżek stóp procentowych, to dokładnie taki sygnał wysłał światu. I świat się właściwie ucieszył, co przejawiło się w umocnieniu złotego jeszcze w trakcie konferencji prasowej prof. Adama Glapińskiego. Ale jednocześnie ten sam świat obstawia, że obniżki stóp procentowych w tym roku jednak będą. I to dwie – w lipcu i w listopadzie.

Coś mi mówi, że gdyby rolnicy, którzy postanowili w proteście wyjść na ulice w całym kraju, przeczytali w przerwie stanowisko Koalicji Klimatycznej, to zagotowałoby się w nich jeszcze bardziej. Bo aktywiści tłumaczą im, że Europejski Zielony Ład, z którym tak zaciekle chcieliby walczyć rolnicy, całkiem niepotrzebnie staje się synonimem opresyjnego i biurokratycznego systemu. Tymczasem wszystkiemu ma być winne opóźnienie w przygotowaniu polskich rolników do transformacji energetycznej.

Inflacja pod rękę z kryzysem energetycznym przetrzebiły nasze wynagrodzenia, za które możemy teraz o wiele mniej kupić w perspektywie raptem 2–3 lat. Okazuje się jednak, że nie wszystkie grupy zawodowe mogą narzekać na spadek swojej siły nabywczej. Bo są też tacy, którzy od jakiś dwóch lat zamiast tracić, to nawet zyskują. To górnicy, którzy właśnie postanowili zadbać w odpowiedni sposób o swoje tegoroczne pensje.

Jeśli przyjrzymy się wynikom całej strefy euro, sukces zwalczenia inflacji wydaje się już całkiem bliski. Kiedy jednak zaznajomimy się z sytuacją w poszczególnych krajach, to wygląda ona zupełnie inaczej.

Co drugi Polak uważa, że jego osobista sytuacja finansowa jest gorsza niż rok temu i nie jest przygotowany na niespodziewany wydatek, a nasze nastroje psuje utrzymująca się inflacja. Zdecydowana większość z nas przewiduje dalszy wzrost cen najczęściej kupowanych produktów. Takie wnioski płyną z najnowszego badania Consumer Signals firmy doradczej Deloitte.

Jakie są największe lęki i obawy Polaków? Jeszcze niedawno numerem jeden przez dłuższy czas była inflacja. Teraz okazuje się, że najbardziej boimy się o zdrowie najbliższych. Zdaniem ekspertów wynika to z problemów finansowych Polaków oraz trudnościami w dostępie do pełniej opieki zdrowotnej.

Gdybyśmy mieli wrócić do stanu sprzed urwania się inflacji ze smyczy tak, żeby znów było nas stać na tyle, na ile mogliśmy sobie pozwolić w marcu 2021 r., musielibyśmy zarabiać średnio o ok. 130 brutto więcej. Ale jakby tak sprawdzić, co stało się z naszą siłą nabywczą w porównaniu z okresem sprzed całego tego zamieszania, czyli pandemii i wojny w Ukrainie, to okaże się, że Polakom żyje się dziś lepiej niż wtedy. Statystycznie.

Przed miesiącem Narodowy Bank Polski podał, że inflacja bazowa (bez cen żywności i paliw) wyniosła 7,3 proc. po spadku z 8 proc. w październiku. W grudniu według ekonomistów miała obniżyć się do 6,9 proc. przy wskaźniku cen konsumenckich na poziomie 6,2 proc.

Dziesięć dni temu Główny Urząd Statystyczny opublikował wstępne dane o inflacji w grudniu, ogłaszając, że spadła do 6,1 proc. Szybki szacunek cen konsumpcyjnych był wyraźnie niższy niż mediana (wartość środkowa) prognoz ekonomistów, która wyniosła 6,6 proc. W poniedziałek GUS opublikował pełne dane o cenach w Polsce. Ostatecznie inflacja okazała się minimalnie wyższa.

Wcale nie przesadzam, ponieważ pojawiają się nowe, jeszcze bardziej optymistyczne prognozy, mówiące, że już w marcu zejdziemy nawet poniżej 2,5 proc., a to znaczy, że inflacja będzie już dokładnie tam, gdzie docelowo powinna być. Jeśli sugerować się tym, co pokazują kontrakty terminowe na stopy procentowe, to do końca roku kredytobiorcy powinni się cieszyć z cięć o nawet 1,5 pkt. proc. Na co co więc czeka Rada Polityki Pieniężnej?

Firmy sektora MŚP deklarują, że nowy rok rozpoczynają pełni obaw związanych ze wzrostem kosztów prowadzenia działalności. Z badania Kaczmarski Group: 2024 r. z perspektywy mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw wynika, że aż 96 proc. z nich wskazuje, że największe bolączki to wzrost cen energii, surowców, materiałów oraz wzrost kosztów pracy. Eksperci doradzają, jak poradzić sobie w ciężkim okresie i jakie kroki podjąć w drodze do stabilizacji.