Inflacja

Inflacja w strefie euro znowu się wymknęła spod kontroli i w lutym skoczyła do 5,8 proc. – to najwięcej w 20-letniej historii strefy euro. Analitycy spodziewali się tylko 5,4 proc. Na Litwie jest już bardzo wysoko, na poziomie 13,9 proc., w Estonii jest niewiele lepiej - 12,4 proc. To wszytko wina głównie galopujących cen energii, a to przecież dopiero początek. Dopiero dowiemy się, czym jest prawdziwa inflacja. I będzie bolało.

Dzisiaj Rosjanie obawiają się na przykład hiperinflacji. Część sklepów wykorzystując panikę na rynku, zdecydowała się na natychmiastowe podniesienie cen. Mimo że towary, które obecnie sprzedają, zostały zakupione całe tygodnie temu – pisze Adam Sieńko.

Rząd dba o seniorów i lubi podkreślać jak nikt wcześniej. Bo seniorzy w odróżnieniu od młodzieży zazwyczaj chodzą do wyborczych urn, a dodatkowo zdarza się też częściej, że głosują tak jak trzeba. Stąd m.in. wypłaty nadprogramowych emerytur. Ale w przypadku ich waloryzacji ekipa premiera Mateusza Morawieckiego może za chwilę wykonać fikołka przez własne nogi. Bo to co emeryt dostanie więcej – szybko zje inflacja.

Tarcze nas już nie ochronią. Inflacja nas pożre i za chwilę, niezależnie od starań rządu, może wyskoczyć ponad 10 proc. A wszystko z powodu wojny w Ukrainie. Co zrobi za tydzień RPP? Goldman Sachs straszy, że podwyżki stóp procentowych w Polsce mogą nie zatrzymać się na 5 proc. Ale jest też druga teoria – grozi nam spowolnienie gospodarcze, może nawet krótkotrwała techniczna recesja, a to wręcz odwiedzie RPP od dotychczas planowanych podwyżek. To będzie jedno z najbardziej wyczekiwanych posiedzeń Rady.

Wiecie, kto zgarnia więcej z 500+? Wcale nie najbiedniejsi, ale 20 proc. najlepiej zarabiających Polaków. A wiecie, kto miał skorzystać najbardziej z nowej ulgi dla rodzin z co najmniej czwórką dzieci? Najlepiej zarabiający i to po 2 tys. zł miesięcznie. Najbiedniejsi i tak podatku nie zapłacą, więc bez różnicy. A na zamrożeniu WIBOR-u? Też głównie 10 proc. najlepiej zarabiających Polaków. No to weźmy jeszcze Polski Ład - pod naciskami grup interesu reforma została tak zmodyfikowana, że zamiast kosztować budżet 6 mld zł będzie kosztować 16 mld - te 10 mld to prezent dla najlepiej zarabiających. A jednocześnie to właśnie oni najgłośniej dziś płaczą, że żyje im się coraz trudniej, a Polska ich smutku nie dostrzega.

W styczniu z obiegu w Polsce zniknęło prawie 25 mld złotych. Widać to w danych opublikowanych niedawno przez Narodowy Bank Polski. Takie ubytki w podaży pieniądza zdarzają się od czasu do czasu, w samym zdarzeniu nie ma więc nic szokującego, chociaż mimo wszystko to rzadkość.

Atak Rosji na Ukrainie to nie tylko problemy z cenami ropy czy gazu. Ukraina jest czwartym co do wielkości największym eksporterem pszenicy, Rosja jest jej największym producentem na świecie. A międzynarodowe organizacje alarmują, że zapasy zapasy pszenicy u głównych eksporterów tego ziarna mogą być najniższe od dziewięciu lat.

Tuż przed ostatnim weekendem GUS podał, że przeciętne wynagrodzenie w styczniu było o 9,5 proc. wyższe niż rok temu. Chodzi wprawdzie tylko o wynagrodzenia tych pracujących w firmach zatrudniających co najmniej 10 osób, nie ma w tym zbiorze też budżetówki, samozatrudnionych i tych na śmieciówkach, ale jednak to nadal blisko 6,5 mln ludzi, więc dość sporo.

Żywność w sklepach tak już podrożała, że prawie co drugi Polak domaga się wprowadzenia urzędowych cen maksymalnych, a większość ogranicza zakupy. Obniżka VAT-u do zera niewiele dała, a sieci handlowe tłumaczą, że nie mogą sprzedawać poniżej kosztów. W tej sytuacji Biedronka i Lidl wjeżdżają w tłusty czwartek z pączkami, które będą kosztować nawet 29 gr za sztukę. Haczyk? Spójrzcie na skład.

Nie tylko górnicy, nauczyciele, czy pracownicy Kauflandu w związku z coraz wyższymi kosztami życia celują w podwyżkę swoich pensji. Z podobną inicjatywą wyszli właśnie pracownicy polskiego Amazona i zaczęli zbiórkę podpisów pod stosowną petycją.

Niespodziewanie zmalała liczba frankowiczów, którzy planują pozwać bank w związku z kredytami we frankach. W ciągu niespełna roku odsetek zdecydowanych na taki ruch klientów spadł o 10 p.p. Zdaniem ekspertów kredytobiorcy mogli wystraszyć się wysokiej inflacji. Co nie oznacza, że banki mogą spać spokojnie, bo pozew całkowicie wyklucza wciąż stosunkowo niewielka grupa klientów.

W styczniu 2022 roku sieci za masło płaciły aż o 71 proc. więcej niż przed rokiem. W tym samym okresie hurtowy zakup mięsa drobiowego podrożał o 29 proc., a mąki o 37 proc. Wzrost kosztów produkcji żywności przekłada się na dwucyfrowe podwyżki cen u producentów, co przy sklepowej kasie odczuwają klienci. Handel odczuwa też wzrost kosztów działalności oraz całego łańcucha dostaw.

Nic tak nie broni idei, jak jej kiepska krytyka. Klasa średnia chyba wzięła sobie tę zasadę do serca, bo uparcie próbuje zdyskredytować przeciwników Polskiego Ładu, serwując opinii publicznej oderwane od życia problemy i niezrozumiałe porównania. A na deser funduje nam bajkę o celowym dorzynaniu lepiej zarabiających Polaków za pomocą podnoszenia stóp procentowych. Na miejscu premiera Morawieckiego kończyłbym właśnie pisać replikę, ośmieszyłbym oponentów i ogłosił, że skoro tak wyglądają zarzuty wobec reformy, to znaczy, że działa świetnie.

Kryzys w motoryzacji wciąż trwa. Mimo to sprzedaż detaliczna przebiła w styczniu oczekiwania ekonomistów, ale ich zdaniem to już łabędzi śpiew konsumpcji. Skutecznie zduszą ją wysoka inflacja, tylko minimalnie wyższy wzrost wynagrodzeń oraz rosnące stopy procentowe.

W grudniu wynagrodzenia wystrzeliły do najwyższego poziomu w historii. W styczniu poleciały na złamanie karku. Jak widać, Polski Ład nie bierze jeńców ani wśród pracodawców, ani wśród pracowników.

Choć rząd chwalił się, że obniżył nam ceny paliw, to w rok i tak zdrożały o 24 proc. Nabiał o 15 proc., ale za to produkty tłuszczowe o ok. 40 proc., a alkohol i używki o 14 proc. Jak za to wszystko zapłacić z ciągle tej samej pensji? No właśnie! Czas na podwyżki - w najbliższym czasie spodziewa się ich już 50 proc. pracowników. A ci, co się nie spodziewają, chcą wyjść po nie na ulice. Kolejka jest długa: KAS, ZUS, pracownicy socjalni, policja, PLL LOT, Poczta Polska.

GUS właśnie nam powiedział, że inflacja w styczniu wyniosła 9,2 proc., a w skali miesiąca 1,9 proc. Ale jak spojrzycie na koszyk w Biedronce, Lidlu albo innej waszej ulubionej sieci, okaże się, że ceny wzrosły nie o 1,9 proc., ale o 5 proc. Czy da się uciec przed drożyną? Częściowo tak, wybierając sieci handlowe, w których ceny rosną wolniej. Zobaczcie, w których sklepach drożyzna obejdzie się z wami łagodniej.

Inflacja w styczniu jednak poniżej 10 proc. Zamiast cenowej apokalipsy i dwucyfrowej dynamiki mamy pierwszy raz od czerwca 2021 r. odczyt niższy od oczekiwań ekonomistów. Mało tego część ekonomistów przekonuje, że wzrost cen teraz wyhamuje i w kolejnych miesiącach będzie coraz niższy. Pamiętajmy jednak, że to wciąż najwyższy poziom od ponad dwóch dekad.

Pomimo szalejącej inflacji najwięksi producenci napojów gazowanych Coca Cola i Pepsi dzielnie bronili się przed podwyżkami cen. To trzeba im przyznać. I bez tego po wprowadzeniu rok temu podatku cukrowego napoje stały się bardzo drogie. Teraz jednak zapłacimy za nie jeszcze więcej. A nawet jeśli będzie cię stać, to i tak możesz obejść się smakiem, bo firmy zapowiadają problemy z dostępnością niektórych produktów.

Wisząca na włosku agresja Rosji na Ukrainę wprowadza światową gospodarkę w stan nerwicy, a to odbija się na ropie naftowej, czyli surowcu wyjątkowo wrażliwym na wstrząsy geopolityczne. Za baryłkę ropy Brent płaci się już niemal 100 dolarów, czyli najwięcej od 2014 roku. To wtedy miał miejsce poprzedni Atak Rosji na Ukrainę i aneksja Krymu. (fot. Johannes Ko/Flickr CC BY-NC-ND 2.0)