Inflacja

Stopy procentowe zrobiły się ostatnio zaskakująco modnym tematem. W odległą przeszłość odeszły czasy stóp zerowych, zdominowane przez narzekania, że są za nisko, bo sprawiają, że oszczędzanie na lokatach nie ma sensu. Teraz narzeka się na to, że są rozpaczliwie wysoko i do tego jeszcze rosną, co niechybnie oznacza katastrofę finansową w wielu polskich domach i rodzinach.

No i stało się. Rząd dał głośno wyraz obawom, że w nadchodzących kwartałach polską gospodarkę dopadnie stagflacja. O scenariuszu, w którym galopującej inflacji towarzyszy spowolnienie, opowiadała we wtorek w państwowej telewizji wiceminister rozwoju i technologii Olga Semeniuk.

Biedronka pozazdrościła rządowi tarczy inflacyjnej i właśnie ogłosiła własną. Produkty oznaczone jako „Tarcza Biedronki Antyinflacyjna” mają być najtańsze na rynku, a jeśli jednak nie są, to klient dostanie zwrot różnicy. Sieć obiecuje też, że do końca czerwca ceny nie wzrosną. Wszystko pięknie, ale pamiętam, co Biedronka po cichu zrobiła tuż przed obniżeniem VAT-u do zera.

W trakcie tegorocznych Świąt Wielkanocnych tradycyjnych pisanek może być na stołach nieco mniej niż zwykle. A to dlatego, że malującym będą tym razem bardzo trzęsły się ręce i niejeden raz z przyszłej pisanki bardziej wyjdzie omlet niż świąteczna ozdoba, bo jaja są nawet dwa razy droższe niż rok temu. Pozostałe ceny żywności również nie napawają optymizmem.

Prawie o 30 proc. wzrosły ceny materiałów budowlanych w ciągu ostatniego roku. Tak wynika z raportu rynkowego, który właśnie opublikowała Grupa PSB. Co najmniej o połowę od marca 2021 r. podrożały materiały izolacyjne czy płyty OSB. Tak szybko rosnące ceny materiałów budowlanych sprawiają, że perspektywa zahamowania wzrostu cen mieszkań oddala się.

Czekaliście na kolejne podwyżki stóp procentowych, żeby w końcu wasze pieniądze przestały tracić na wartości? Nie liczcie na wiele. Ostatnio KNF nawet się zmartwił, że stopy rosną, a oprocentowanie lokat w bankach nie. I co? I nic. Banki po prostu nie potrzebują naszych pieniędzy, po co więc mają więcej nam płacić za ich przynoszenie? Efekt jest taki, że w ślad za wzrostem stóp procentowych koszt kredytu wzrósł do ponad 7 proc., za to oprocentowanie lokat w porywach do 3 proc., tymczasem inflacja w tym roku zje 10 proc. naszych oszczędności. Tak źle nie było od 17 lat.

Wojna to czas potężnych uproszczeń w stosunkach międzyludzkich. Zazwyczaj bardzo skomplikowana sieć reguł i zwyczajów, które pomagają tworzyć cywilizację, zostaje zredukowana do prymitywnego dążenia do zabijania. Sprzyja to też upraszczaniu poglądów i przekonań u tych wszystkich, którzy tę wojnę obserwują. Obok wielu najróżniejszych tematów dotyczy to też opinii dotyczących inflacji, czyli jednego z najważniejszych efektów ekonomicznych tej wojny. 

Inflacja jest bardzo silnie podbita w górę przez wojnę w Ukrainie - mówił na konferencji prasowej prezes Narodowego Banku Polskiego prof. Adam Glapiński. Dodał jednak, że kurs złotówki umacnia się, a Polska ma potężnych finansowych sojuszników.

Producenci i dostawcy żywności z miesiąca na miesiąc podnoszą ceny żywności – tak konieczność podnoszenia cen w sklepach tłumacz w Polsce tłumaczy organizacja skupiająca największe sieci handlowe działające w Polsce, takiej jak Biedronka, Lidl czy Carrefour. Niektóre podstawowe produkty żywnościowe od początku roku podrożały u dostawców o połowę, ale to niestety raczej tylko wstęp do szalonego wzrostu cen żywności w tym roku.

Od stycznia zeszłego roku średnia cena drewna kawałkowego wzrosła o 74 proc., pelletu o 89 proc., a węgla aż o 101 proc. Takie szokujące dane przynosi opublikowane właśnie badanie cen paliw stałych w handlu detalicznym zlecone przez Polski Alarm Smogowy.

Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopy procentowe o 100 punktów bazowych. Od czwartku główna stopa referencyjna NBP wyniesie 4,5 proc., najwięcej od dziewięciu lat. Złoty w reakcji na decyzję RPP z miejsca zaczął się gwałtownie umacniać.

Dla większości z nas śnieg w kwietniu był średnio miłą niespodzianką. Ale hydrolodzy mogli wreszcie się lekko uśmiechnąć. Dzięki temu może uda się bowiem nieco wyhamować suszę w wielu rejonach Polski. Bo na ucieczkę przed drastycznymi podwyżkami cen żywności, dopingowanymi m.in. przez właśnie brak opadów, ale nie tylko - już raczej nie ma co liczyć.

W marcu inflacja przekroczyła dobiła do 10,9 proc. rok do roku i aż 3,4 proc. miesiąc do miesiąca, mocno przebijając rynkowe prognozy (odpowiednio 10,1 i 2,5 proc.). Reakcja złotego? Umocnienie.

Inflacja w marcu poszybowała w dwucyfrowe rejony, a Polacy pewnie nerwowo chwytają się za portfele. Słusznie, bo nagły wzrost cen spowodował, że wartość programu 500+ spadła poniżej psychologicznej granicy. Gdyby rząd chciał wyrównać spustoszenie, jakie wzrost cen wywołał w kieszeniach beneficjentów tego programu, musiałby dołożyć ponad 100 zł na każde dziecko.

Jeśli chcecie uniknąć dalszego rozkręcania się inflacji, pielęgnujcie w sobie swój pesymizm. Wśród najciekawszych wydarzeń ubiegłego tygodnia wyróżniają się moim zdaniem dwie sprawy, które można ze sobą połączyć.

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w marcu były aż o 10,9 proc. wyższe niż rok temu, a to wyraźnie więcej, niż spodziewali się analitycy. Gwałtowny wzrost inflacji to głównie „zasługa” skoku cen nośników energii, a zwłaszcza cen paliw na stacjach, które wzrosły o odpowiednio 23,9 i 33,5 proc. Takie dane przynosi najnowszy szybki szacunek GUS-u, co oznacza, że ostateczne dane mogą okazać się nieco inne.

Jeszcze w grudniu 2021 r., kiedy świat raczej nie brał na poważnie rosyjskiej agresji na Ukrainę, Putin stwierdził, że największym kłopotem dla Rosji i jej mieszkańców jest bardzo wysoka inflacja. Od ponad miesiąca, kiedy Rosjanie starają się zająć Ukrainę, ten temat zdecydowanie przycichł.

Rok 2022 zapamiętamy na długo. Wojna w Ukrainie, miliony uchodźców, koronawirus, inflacja, wahania złotówki, rosnące stopy procentowe, sankcje na Rosję, drożyzna. A przecież nie skończył się jeszcze marzec. Ekonomiści apelują, by przyspieszyć wybór prezesa NBP. Aby uspokoić nastroje w tym bardzo niepewnym czasie, trzeba teraz jak najszybciej doprowadzić do wyboru prezesa NBP – mówi Piotr Palutkiewicz, wiceprezes Warsaw Enterprise Institute.

Inflacji nie ma nie tyle w naszym kraju, ile w Polakach. Bo oczywiście w gospodarce jest i to tak wysoka, że Polacy zaczęli ją wypierać. A może nawet nie tyle ze strachu przed nią, ile ze strachu przed wojną. Jest wojna – nie ma inflacji – są priorytety. No i macie odpowiedź, dlaczego premier schował tarczę antyinflacyjną, a zaczął opowiadać o zupełnie nowej – antyputinowskiej, co pozornie było bezsensu. I bardzo dobrze zrobił – nie tylko notowaniom PiS, ale i samej gospodarce.

Czeka nas szok żywnościowy. To nie znaczy, że z powodu wojny w Ukrainie może zabraknąć nam w Europie produktów żywnościowych. I raczej nie dojdzie do takich sytuacji, jak w Rosji, gdzie o cukier wybuchają awantury na pięści. Ale też z pewnością znaczy, że ceny żywności będą rosły skokowo. Wyobrażacie sobie bochenek chleba za 10 zł? Nie? To zacznijcie.