Inflacja

Dalsza walka z inflacją i ochrona miejsc pracy, wsparcie polskich rolników oraz firm działających do tej pory na rynku rosyjskim, a do tego działania zmierzające do derusyfikacji nie tylko polskiej, ale też europejskiej gospodarki. To główne założenia tarczy antyputinowskiej, którą premier ogłosił w piątek.

Politycy mówią o tym od lat, Polski Ład miał to załatwić już od 2022 r., ale wygląda na to, że od 2023 r. czeka nas pełne ozusowanie wszystkich umów zleceń i likwidacja zbiegów tytułów do ubezpieczenia, a więc składki będą ściągane od każdej zawieranej umowy. A w dodatku wszystko jest już na papierze i trafiło do konsultacji. Milion Polaków zarobi o 14 proc. mniej. Doliczcie do tego jeszcze ok. 10-proc. inflację i okaże się, że milionowi Polaków zniknie z portfela jedna czwarta wynagrodzenia.

Narodowy Bank Polski szykuje się na potężne zakupy złota. Będzie też zapewne powiększał swoje rezerwy finansowe. Prezes Adam Glapiński zapowiada, że polityka pieniężna będzie nadal zaciskana, ale pieniądze z zysku NBP trafią do armii. Tymczasem rynki czekają na szybką decyzję posłów w sprawie mianowania prof. Glapińskiego na drugą kadencję prezesa NBP.

Stopy procentowe będą rosły szybciej niż myśleliście. Zasygnalizował to już we prezes NBP po posiedzeniu RPP, a następnego dnia podczas konferencji nazwał się pierwszym jastrzębiem, który stoi na czele całego stadka jastrzębi. Co to znaczy? Macie kredyt - macie przechlapane. Rynek już w środę rano, po raz pierwszy od lat, obstawiał, że WIBOR 6M przebije 6 proc. A dziś jest przecież dopiero na poziomie 4,3 proc.

W lutym sklepy spożywcze podniosły ceny o 10 proc. w porównaniu z ubiegłym rokiem. Wzrost był więc mniejszy niż w styczniu, ale wciąż zdecydowanie przekracza poziom ogólnej inflacji. Analitycy wieszczą, że trzeba szykować się na galopadę cen. Czeka nas szok podażowy na świecie, a w Polsce nasilenie wzrostu cen produktów rolnych.

Techniczne bankructwo stało się praktycznie faktem. Rosja nie jest w stanie spłacać swojego zadłużenia w obcych walutach, a na płatności w rublach nie chcą się zgodzić jej wierzyciele. Plajta nie wepchnie naszego sąsiada w ruinę z dnia na dzień, ale długofalowe skutki mogą być dla Putina i jego rodaków niezwykle bolesne i upokarzające.

Komisja Europejska wie, że zanim odetnie się od energetycznej pępowiny Putina - trzeba uspokoić jakoś ceny na rynku. Dlatego Bruksela zgadza się na ich regulowanie w wyjątkowych okolicznościach. Niemcy na razie po ten instrument nie sięgają, ale już zapowiadają nowe ulgi finansowe, które mają złagodzić w następnych miesiącach coraz wyższe ceny energii.

Inflacja lutym była nieco wyższa od prognoz ekonomistów, ale nie ujmowała jeszcze tego, co się stało z cenami paliw po wybuchu wojny w Ukrainie. Jakby tego było mało, Chiny mają coraz większe problemy z covidem, co podnosi ceny transportu morskiego. W ubiegłym roku to właśnie trzeszczące w szwach łańcuchy dostaw wyniosły inflację do dawno nieoglądanych poziomów.

Kiedy stopy procentowe rosną, znaczy, że kiedyś będą też w końcu spadać. Kiedy? Najintensywniej drapią się w tej chwili po głowie ci, którzy zastanawiają się, czy wobec widma dalszy podwyżek nie zamrozić sobie WIBOR-u na obecnym poziomie, przechodząc ze zmiennego na stałe oprocentowanie, więc na pięć lat. I pojawił się już pierwszy poważny głos w tej sprawie: pierwsze obniżki stóp możemy zobaczyć już w przyszłym roku. I to nic, że przez najbliższe trzy lata żywność podrożeje o 25 proc., a energia o 60 proc.

Tarcza antyinflacyjna wcale nie skoczy się w lipcu, ale zostanie na lata? A może nie będzie potrzebna, bo stopy proc. skoczą tak, że wam się nie śniło i szybko rozprawią się z inflacją? Ten poziom ze snów, a raczej z koszmarów, to nawet 10 proc. zamiast obecnych 3,5 proc. I to żadne moje urojenia, to głos analityków z banku ING. Citi Handlowy mówi z kolei, że to bardzo realne. Zapnijcie pasy, bo to znaczy, że rata kredyt na 400 tys. zł skoczyłaby z 1800 zł na 4300 zł.

Prognozy mówiące o wzroście cen towarów i usług w tym roku o 5 proc. można wyrzucić do śmietnika. Narodowy Bank Polski przewiduje teraz, że inflacja w trzecim kwartale 2022 r. może przekroczyć 12 proc. Wypłata przeciętnego Polaka skurczy się zatem o kilkaset złotych.

Jastrzębie wypowiedzi prezesa NBP zrobiły wrażenie na inwestorach. Na wykresach euro, dolara i franka wyraźnie widać, jak złoty z każdym słowem szefa banku centralnego nabiera wigoru. Najwięcej nasza waluta odrobiła w środę do dolara.

Mieliście nadzieję, że Rada Polityki Pieniężnej zaczyna hamowanie i przestanie podnosić stopy procentowe? Nic bardziej mylnego. Sytuacja po ataku Rosji na Ukrainę zmieniła się tak, że już pojawiają się głosy, że jesteśmy dopiero w połowie cyklu podwyżek, a rajd zakończy się, gdy stopa referencyjna znajdzie się w okolicach 7 proc. Dla kredytobiorców oznaczałoby to w zasadzie podwojenie wysokości rat.

W poniedziałek, na dzień przed posiedzeniem RPP, KNF zaleciła bankom, by testowały zdolność kredytową klientów przy udzielaniu kredytów hipotecznych tak, jakby stopy proc. miały wzrosnąć o co najmniej 500 p.b, czyli do 7,75 proc. Szok? We wtorek wzrosły do 3,5 proc. I to na pewno nie koniec.

We wtorek odbędzie się posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej, podczas którego mają zostać zostaną podniesione stopy procentowe. Złoty notuje najsłabsze poziomy w historii, przejściowo euro kwotowane było wczoraj powyżej 5 zł. W konsekwencji oczy rynku zwrócone są dziś na kończące się posiedzenie RPP. Teoretycznie oczekiwania zakładają podwyższenie stopy referencyjnej o 50pb.

Bez ukraińskiego zboża czy oleju słonecznikowego za niecały miesiąc cały świat boleśnie odczuje skutki wojny na Ukrainie. Świat już stoi w obliczu bezprecedensowego poziomu głodu – powiedział dyrektor agencji do spraw żywności ONZ, David Beasley.

Wojna na Ukrainie miażdży kursy walut krajów z naszego regionu. Frank szwajcarski i euro są najdroższe w historii, dolar coraz bliżej rekordu z początku XXI w. Rynek panikuje, bo chociaż pojawia się coraz więcej prognoz obniżających wzrost gospodarczy, to nadal żadna nie mówi nadejściu recesji. Niestety coraz bardziej prawdopodobna staje się inflacja na poziomie 10 proc. albo wyższym.

Coraz więcej ekonomistów uważa, że inflacja w Polsce przekroczy 10 proc. i to pomimo obniżek VAT-u i akcyzy na gaz, prąd i paliwa. To, co w tej chwili dzieje się na rynkach, wygląda jak surowcowa panika. Inwestorzy dyskontują scenariusz, w którym za chwilę Europa zostanie odcięta i od rosyjskiego gazu i od rosyjskiej ropy. Zresztą to drugie chyba w dużym stopniu już się stało niejako oddolnie bez żadnych oficjalnych sankcji.

Kolejni ekonomiści wieszczą, że z powodu wojny w Ukrainie czeka nas w Polsce druga fala drożyzny, a inflacja przebije 10 proc. Żywność i napoje bezalkoholowe mogą drożeć o kilkanaście procent. To może skłonić PiS do regulowania cen podstawowych produktów spożywczych - uważają ekonomiści Credit Agricole.

Jeden z największych przeciwników wejścia do strefy euro, prof. Robert Gwiazdowski nagle zmienił front. Euro było złe w czasie pokoju, ale w czasie wojny to nie jest zły projekt – uważa. I proponuje: „Skoro PE przyjął wniosek Ukrainy o przyjęcie do UE, to my złóżmy wniosek o przyjęcie do strefy euro.” Tego chyba nie trzeba komentować.