Inflacja

Ceny w sklepach w kwietniu wzrosły o 22 proc. Szczyt dopiero przed nami, bo w wakacje może być już 30 proc. Strach przed biedą rośnie? Rośnie, ale pesymistami są głównie wykształceni Polacy i mieszkańcy największych miast. Dziwne? Przecież to w nie w nich inflacja uderza najbardziej. Jeszcze dziwniejsze, że jak zapytać Polaków o ich poziom życia, okaże się, że ich oceny wcale się nie zmieniły w porównaniu do poprzedniego roku. A przecież wiosną 2021 r. inflacja nie sięgała nawet 5 proc. Dziś mamy 12,4 proc. i czekamy na więcej.

Piotr Müller potwierdził w piątek to, czego wszyscy spodziewali się od dłuższego czasu, ale brakowało jasnej deklaracji rządu. Rzecznik rządu przyznał, że część instrumentów w ramach tzw. tarczy antyinflacyjnej, znanej teraz jako antyputinowska, zostanie przedłużona. Rząd już pracuje nad odpowiednimi przepisami.

GUS zrewidował w piątek dane opublikowane pod koniec kwietnia, podnosząc odczyt inflacji do 12,4 proc. W przypadku wzrostu cen nową tradycją staje się podnoszenie publikowanego pod koniec miesiąca szybkiego szacunku. Tym razem zdecydowały o tym między innymi wyższe ceny żywności, zwłaszcza mięsa.

Nowe obligacje skarbowe to hit, który uratuje nasze oszczędności? Premier zaproponował właśnie z wielką pompą coś, co może być słabsze niż obligacje, które już dotąd Polacy mogli bez łaski kupić, tylko zabrakło im najwyraźniej promocji. 

Niemal o 200 zł wzrośnie od stycznia wysokość obowiązkowych składek społecznych dla prowadzących działalność gospodarczą, a przecież jest jeszcze „polskoładowa” składka zdrowotna, czyli kryptopodatek dochodowy. Wzrost wysokości składek społecznych do 1,4 tys. zł to jednak nie złośliwość rządu, a efekt wzrostu przeciętnej płacy, bo tak to właśnie jest liczone.

Dino to już od jakieś czasu prawdziwa petarda. Na giełdzie ta sieć handlowa warta jest więcej niż nasz narodowy gigant PZU, który jeszcze niedawno lekką ręką skupował sobie największe banki w Polsce, żeby je zrepolonizować na życzenie polityków. Dino co prawda nikogo nie repolonizuje, ale wkrótce może i by mogło. A na pewno ma realne szanse zagrozić pozycji Biedronki, która dziś jest niekwestionowanym liderem w polskim handlu. Biedronka z pewnością już od jakieś czasu obgryza z tego powodu paznokcie.

Na wysoką inflację narzekamy od wielu miesięcy, ale patrząc szerzej na gospodarkę, trudno było jak dotąd dostrzec jakiekolwiek wynikające z niej negatywne konsekwencje. Ceny rosły tym szybciej, im szybciej kręciła się polska gospodarka.

Niższa niż oczekiwano podwyżka stóp procentowych wcale nie musi oznaczać, że stopy zatrzymają się niżej albo że będą rosły wolniej. Ekonomiści ING wręcz nawet podnieśli swoje prognozy – lecimy na minimum 8,5 proc. stopy referencyjnej i nawet na 20 proc. inflacji.

Jeśli Polska ma wejść do strefy euro, gdy dogoni gospodarczo Niemcy, to nie wejdzie do niej nigdy. Bo Niemcy mamy szansę dogonić tylko wtedy, gdy wcześniej wejdziemy do strefy euro.

Ale i tak optymizm banków zdumiewa. Już po wybuchu wojny w Ukrainie, przy rozpędzonej inflacji i znając rekomendację KNF zalecającą ograniczenie akcji kredytowej, wkopały kilkadziesiąt tysięcy Polaków w wielomiliardowe hipoteki. Bo to chyba niemożliwe, by instytucjom zaufania publicznego żądza zysku przesłoniła nagle zdrowy rozsądek, prawda?

W kwietniu prezes NBP Adam Glapiński zapowiedział, że o tym, o ile podwyższane będą stopy procentowe w najbliższym czasie, a także jak długi będzie ten cykl, zadecyduje sytuacja gospodarcza. Ta przemawiałaby za kolejnym agresywnym ruchem w górę. Słysząc takie zapowiedzi, kredytobiorcy prawdopodobnie właśnie mdleją.

Prawie 40 proc. z nas nie przyszło do głowy żadne zaciskanie pasa. A 40 proc. to znacznie więcej niż grupa najzamożniejszych Polaków, którzy rzeczywiście może i nie muszą ograniczać swoich wydatków. Co to znaczy? Polacy jeszcze nie zrozumieli, co tu się dzieje. Albo nie potrafią się pogodzić z tym, że muszą obniżyć standard życia. Że to koniec z dorszem na obiad, czas na filety z mintaja. Koniec z zagranicznymi wakacjami. A może i nowymi skarpetkami, stare można przecież zacerować. Najbardziej nie rozumieją tego jeszcze zwolennicy rządu.

Statystycznie co setny dorosły Polak nie zauważył wzrostu cen w Polsce, a to oznacza armię prawie 300 tys. osób, które żyją w całkowitym oderwaniu od kosztów życia. Według najnowszego badania CBOS-u najbardziej doskwiera nam droga żywność, a zaraz po niej drogie paliwa.

W tym miesiącu rząd zacznie sprzedawać lepiej oprocentowane detaliczne obligacje skarbowe. Dla tysięcy Polaków jest to okazja, aby zamienić słabo oprocentowane papiery na nowe – sensowniejsze. Wciąż można jednak liczyć na to, że niedługo pojawią się jeszcze lepiej oprocentowane obligacje. 

To postulat Pracodawców RP, którzy mają swój własny pomysł na rozwiązanie problemu rosnących w ekspresowym tempie rat kredytów hipotecznych. Pomysł polega na tym, żeby zupełnie odwrócić logikę: to nie rata kredytu ma być stała, stała ma być część dochodu, jaką rata nam zabiera. Choćbyśmy przez to spłacali tylko część odsetek zamiast wszystkich należnych, a przez to dług by się powiększał, zamiast kurczyć, wcale nic złego by się nie stało.

Wygląda na to, że pensja minimalna w przyszłym roku skoczy o rekordowe 400 zł. Dotąd największą podwyżkę państwo zagwarantowało pracownikom w 2020 r. - o 350 zł. W dodatku zarabiający pensję minimalną mogą liczyć nawet na dwie podwyżki w przyszłym roku, a to wszystko przez inflację. A jak pensje rosną, to i z inflacją trudniej walczyć. Coraz bardziej realny staje się scenariusz, w którym stopy procentowe będą musiały urosnąć do 8 proc. No, chyba że… RPP sobie odpuści i przestanie walczyć o obniżenie inflacji, uznając, że z rządem nie wygra.

Wieszające się i psujące kasy samoobsługowe chyba zbrzydły szefom Biedronki, bo przy kolejnych rozwiązaniach sieć postawiła na bardzo tradycyjne rozwiązania. Tak bardzo, że przez Polaków już prawie zapomniane. Dyskont odkrywa tymczasem Pocztę Polską na nowo, każe kupować koperty i szukać czerwonych skrzynek na mieście.

Lawinowo rosnące ceny nie spowodowały, że Polacy radykalnie obcięli wydatki na żywność, a przynajmniej nie w Biedronce. Dane finansowe Jeronimo Martins Polska za pierwszy kwartał pokazują potężny wzrost przychodów, który wyraźnie przekracza wskaźnik wzrostu cen żywności. Sieć zanotowała tym okresie także solidny wzrost zysku. Oczywiście nie bez znaczenia dla wyników Biedronki w marcu były efekty wojny w Ukrainie.

Inflacja w kwietniu wyniosła 12,3 proc. o 0,8 p.p. więcej niż spodziewali się ekonomiści. To najwyższy poziom od końca 1997 r., a przed nami nowe rekordy. Złoty zaczął się umacniać. Inwestorzy liczą na kolejną zdecydowaną reakcję RPP.

Podstawowy składnik krówek, masa kajmakowa, trafia na rynek z czterema różnymi stawkami VAT. Wszystko przez to, że niektórzy uznają go za wyrób cukierniczy, a inni za mleczarski. Tak czy siak wyższy VAT oznacza, że więcej zapłacimy za popularne słodycze.