Felieton

Nie wiem, co jest gorsze. Wielomiliardowa strata naszego górnictwa za ubiegły rok? A może bierność rządu wobec branży, która z roku na rok jest w coraz gorszej kondycji? Spółki górnicze co parę lat wpadają w spore kłopoty finansowe, a kolejne rządy spieszą im z pomocą. Górnicy w tym czasie bez skrupułów wyciągają ręce po pieniądze. Najgorsze, że za nami już kilka takich kółek i pewnie tyle samo jeszcze przede nami.

Nie opowiem wam o każdym elemencie planu ministra Paszyka, opowiem tylko o jednym, który jest kluczowy i o niego wszystko się rozbije. Albo program w Polsce A będzie martwy, a w Polsce B napcha kieszenie mieszkaniowym inwestorom, albo nie będziemy mieć jednego programu mieszkaniowego, tylko 2477 programów, bo tyle jest gmin w Polsce. Przy odrobinie dobrych chęci po stronie lobbystów i w Polsce A będzie można się nieźle obłowić, robiąc w konia kupujących mieszkania.

Spacer nad Morskie Oko w towarzystwie Pauliny Hennig-Kloski okazał się jedną z najgorętszych aukcji WOŚP, osiągając kwotę niemal 30 tys. zł. Czy zwycięzca aukcji uzna to za dobrze wydane pieniądze? A może te środki lepiej byłoby przeznaczyć na zakupy energetyczne? Można by sobie sprawić 20 ton węgla albo piec na pellet.

Tysiące firm w Polsce jest zakładanych tylko w jednym celu - zgarnąć wszelkie przywileje, jakie daje im państwo. Nie chodzi tu o to, żeby ten biznes wyszedł, ale skorzystać z preferencyjnego ZUS-u dla młodych przedsiębiorców. Wciąż myślicie, że firmy w Polsce padają jak muchy? Nie, to kradzież stulecia.

Jakieś 2,2 mln Polaków miało płacić składki na ZUS od wszystkiego, co zarabiają, tak jak to robią pracownicy na etatach. Ale rząd się z tego wycofał i zewsząd słyszę tłumaczenie, że to w sumie i tak nie ma sensu, bo te 2,2 mln ludzi wcale nie są poza systemem ubezpieczeń, po prostu mają zwykle inny tytuł do ubezpieczenia. Większej bzdury nie słyszałam, ale skoro chcemy się jej trzymać, należałoby i pracownikom obniżyć składki na ZUS, by płacili je tylko od pensji minimalnej, niezależnie od tego, ile rzeczywiście zarabiają.

Potrzebne są dużo wyższe składki na ZUS. Oto recepta, żebyśmy przestali królować w rankingach najbardziej „przedsiębiorczych” krajów UE. Dziś jesteśmy na trzecim miejscu, ale co z tego, skoro ta przedsiębiorczość oznacza wyciąganie pieniędzy od państwa i farbowanie włosów na kolor „lisowy” - znaczy rudy, cwany, taki, w którym ładnie się prezentujesz, kradnąc kury z cudzego podwórka. Fot. Lukas Plewnia/Flickr.com/CC BY-SA 2.0.

AliExpress otworzyło jesienią drzwi dla sprzedawców z Polski, ale za tym ruchem kryje się coś więcej. To próba obrony przed wprowadzeniem restrykcyjnych przepisów przez Unię Europejską. W tle trwa wewnątrzchińska rywalizacja z Temu. Czy wejście na AliExpress to szansa na ekspansję, czy chytrze zastawiona pułapka? Jak w tym wszystkim odnajduje się Allegro? O tym i jeszcze paru innych moich przemyśleniach przeczytasz w felietonie poniżej.

Historia, które zaczęła swój bieg w październiku 2015 r., właśnie zatoczyła koło. Sąd Najwyższy ostatecznie potwierdził odpowiedzialność władzy za zaniechania w zakresie poprawy jakości powietrza. Tylko co z tego wynika? To tak jakby zakaz jazdy na podwójnym gazie miałby całkowicie wyeliminować pijanych za kierownicą. Niestety, ale smog był, jest i cały czas będzie z nami.

Jeszcze ponad dwa tygodnie zostały do końca licytacji, na rzecz WOŚP, w której zwycięzca będzie miał przywilej spacerowania nad Morskim Okiem w towarzystwie minister klimatu i środowiska Pauliny Hennig-Kloski. Na razie cena za tę przyjemność dobija powoli do 6500 zł. Ale mogę się założyć, że ostateczny wygrany wysupła z portfela znacznie grubszą kasę. Taki spacer, w takich krajobrazowych okolicznościach z członkiem rządu odpowiedzialnym za to środowisko i jeszcze klimat w ogóle, to nie lada gratka. Licząc, jaką kwotą zamknie się ta licytacja, do mojej pomylonej głowy wpadł pomysł, żeby w rewanżu za tak szlachetny czyn, samemu później zaprosić panią minister na spacer ze mną. Wiem, wiem, zdecydowanie nie ta liga, nie śmiem się w ogóle porównywać. Ale za to obiecuję jeszcze większe atrakcje. Krajobrazowe i nie tylko.

Jest pierwsze sądowe unieważnienie kredytu z WIBOR-em. Nie, nie dlatego, że ten WIBOR jest jakiś lewy, nikt tego nie udowodnił. Nikt nie udowodnił przed sądem również, że klient nie był poinformowany o ryzyku stopy procentowej, czyli że WIBOR może wzrosnąć, a razem z nim rata. Przeciwnie, informacja była, ale „sucha”, a pracownik banku nie wiedział, co to jest fixing i to niby argument za tym, że nie mógł przekazać pełnych informacji klientowi. A jak sprzedawca samochodu nie wie, co to jest stojan, to też można iść do sądu, żeby dostać to auto za darmo?

Gdyby (warunek zdradzę trochę później), to w 2060 r. Polacy zarabialiby dwa razy więcej niż Niemcy i cztery razy więcej niż Francuzi. Czy mamy jeszcze na to szansę? Nie bądźcie naiwni, tego za cholerę nie da się przewidzieć. Ale zamiast tego można się zachwycić tym, co Polska już dotąd osiągnęła gospodarczo. A osiągnęła tak wiele, że zachwyca się nawet Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Tylko dlaczego my sami ciągle ustawiamy się w kolejce po miskę ryżu w przerwie, jaką akurat brygadier ogłosił przy taśmie montażowej?

Amerykanie uznali właśnie saszetki nikotynowe za mniej ryzykowne dla zdrowia palaczy niż palenie papierosów. U nas jeszcze niedawno Ministerstwo Zdrowia chciało ich zakazać, ale stanęło na zakazie ich sprzedaży osobom poniżej 18. roku życia. Dziś legalnie może je kupić każdy, co jest ewidentną luką w polskim prawie.

Chce mi się płakać nad polskimi bankami. Gdzie się nie obrócisz, tam klienci, którzy udają, że nie wiedzieli, że kurs walut obcych jest płynny i jak spada, to kiedyś też może rosnąć, nie wiedzieli, że oprocentowanie jest zmienne. Albo że od pożyczonej kwoty trzeba płacić odsetki. Jakbym była bankowcem, już bym to wszystko rzuciła i poszła w góry wypasać owce.

Jeszcze kilka lat temu alkohol podczas Świąt piło prawie 93 proc. Polaków, z czego ponad połowa w Wigilię, która jest przecież postem. To znaczy, że: A. picie to nie grzech, B. Polacy nie są katolikami, C. Mamy jakiś problem z alkoholem, którego pijemy obecnie więcej niż w latach 90.

Jak to jest spędzić Wigilię z dwoma tysiącami nieznajomych? Zapytajcie Tomasza Gołębiewskiego, jednego z najbogatszych Polaków, który 24 grudnia specjalnie przyjechał z Poznania do Warszawy, by o tym się przekonać. Przy okazji możecie zapytać, jak to jest wydać sto tysięcy, by reszta uczestników miała kolację za darmo. I serio, to nie jest tekst o ocieplaniu wizerunku milionerów. Tylko o tym, że cuda się zdarzają, a ludzie są dobrzy.

Dyskusja na temat rynku pracy osiąga kolejne szczyty absurdu. MRPiPS chce zrobić porządek i od 1 stycznia 2025 r. pozwalać obcokrajowcom pracować tylko na etatach. Ostro. Ale poszło już po rozum do głowy i uznało, że są zawody, których przedstawiciele rzeczywiście nie wykonują pracy etatowej: sportowcy, trenerzy, artyści… Wszystko zmierza w odpowiednim kierunku. A wtedy wjeżdża lobby pracodawców i płacze, że to skandal, że zwykli pracownicy będą musieli być traktowani jak pracownicy, czyli zgodnie z prawem.

Nie mam wyrobionego zdania względem ekologicznych i klimatycznych protestów. Jedno wiem na pewno: nie powinny nikomu utrudniać życia, zwłaszcza tym, którzy do większych emisji i zmian klimatu przyczynili się w najmniejszym stopniu albo nawet wcale. Zastanawia mnie też efektywność tego typu akcji, chyba głównie przeprowadzanych na zasadzie: byle było głośno, byle o tym mówili. A do Greenpeace Polska mam radę: następnym razem, jak będziecie chcieli namawiać do odchodzenia od węgla, na cel błagam nie bierzcie Ministerstwa Przemysłu, to nie ma przecież żadnego sensu.

Ostatnie działania rządu, zwłaszcza Ministerstwa Zdrowia, podważają zaufanie do procesu legislacyjnego w Polsce. Mimo przedwyborczych deklaracji i zapewnień, że zmiany w prawie będą poddawane konsultacjom społecznym, resort zdrowia po raz kolejny zignorował opinie strony, której nowe przepisy będą dotyczyć.

Mam niesmak po ostatniej konferencji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), na której ogłoszono to, o czym mówiło się w kuluarach od tygodni, czyli o zawieszeniu programu Czyste Powietrze. Nie tylko dlatego, że nie lubię być robiony w konia. Rozumiem, że urzędnicy państwowi niekiedy muszą minąć się z prawdą albo coś przemilczeć. Ale niech się do tego jakoś przygotują, na litość boską…

Rząd namieszał z programem Czyste Powietrze, który dopłaca do wymiany węglowego kopciucha. Wiadomo, że będą zmiany i system dopłat ma być cały czas kontynuowany. Z tego, co zdradzają przedstawiciele Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), wynika, że to głównie beneficjentów trzeba wziąć na krótką smycz.