Stopy procentowe

Rada Polityki Pieniężnej podjęła decyzję zgodną z oczekiwaniami rynku. Pozostawiła stopy procentowe na poziomie ustalonym jesienią 2023 roku, z główną wynoszącą 5,75 proc. Choć pojawiają się głosy, że do obniżek może dojść już w marcu, to większość ekonomistów uważa, że na zmiany w polityce pieniężnej poczekamy aż do trzeciego kwartału. Rozbieżności w prognozach dodatkowo podgrzewają emocje przed piątkową konferencją prezesa NBP Adama Glapińskiego.

Tak przynajmniej twierdzi zagraniczny bank Goldman Sachs. Znam takich, co za grosz nie wierzą prognozom Amerykanów, bo często formułują swoje tezy ostro wbrew rynkowi. Ale tym razem i w Polsce ekonomiści z mBanku odważnie trzymają się wersji, że RPP w tym roku zetnie stopy nawet do 4 proc. O ile niższe mogą być wasze raty na koniec 2025 r.?

Prognozy dotyczące rynku nieruchomości wskazują, że 2025 r. przyniesie łatwiejszy dostęp do kredytów oraz przede wszystkim ulgę dla osób spłacających złotowe hipoteki, ponieważ można spodziewać się cięcia stóp procentowych, a co za tym idzie obniżenia rat kredytu o 5-10 proc. W dół pójdzie też oprocentowanie depozytów. Problem w tym, że podobne przewidywania formułowano już na początku 2024 r. i nic z nich nie wyszło.

Mimo że to nie NBP obciął stóp, ale bank centralny w Szwajcarii, skutki odczuje też 200 tys. gospodarstw domowych w Polsce. I to nie byle jakie, bo Szwajcarski Bank Narodowy (SNB) mocno zaskoczył rynek, obniżając stopy znacznie mocniej niż wszyscy się spodziewali. A do tego CHF się osłabia, więc kto jeszcze spłaca swój kredyt w CHF, ma piękny prezent na gwiazdkę.

Najbardziej jastrzębie wystąpienie prezesa NBP w tym roku – tak ekonomiści podsumowali konferencję Adama Glapińskiego po posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej (RPP). Jastrzębia retoryka nie oznacza w tym wypadku niczego dobrego dla większości kredytobiorców. Zyskają tylko frankowicze, bo rośnie kurs złotego. Ze słów szefa banku centralnego wynika, że na obniżenie stóp procentowych będziemy musieli poczekać aż do 2026 r.

Najnowsze prognozy NBP nie są optymistyczne. Inflacja ma być wyższa, wzrost gospodarczy wolniejszy. Recesja w Niemczech nadal będzie ciążyć eksporterom, inwestycje nadal będą kuleć, a wzrost wynagrodzeń będzie o wiele wolniejszy. Czy w takich warunkach dojdzie do cięcia stóp procentowych w przyszłym roku?

Stopy procentowe pozostały bez zmian. Przed rozpoczęciem spotkania Rady Polityki Pieniężnej (RPP) nikt się nie spodziewał, że dojdzie do zmiany kierunku polityki pieniężnej. Listopadowe posiedzenie było jednak istotne, ponieważ członkowie RPP zapoznali się z najnowszą projekcją inflacyjną, prezentującą prognozy gospodarcze na najbliższe lata.

Zmiana stóp procentowych 16 razy w 3,5 roku, to naprawdę spektakularna sytuacja, zwłaszcza czas od października 2021 r. do połowy 2022 r., gdy Rada Polityki Pieniężnej musiała 11 razy podnosić stopy procentowe. To wymagało dużej odporności i konsekwencji – powiedział w rozmowie z „Obserwatorem Finansowy” prof. Cezary Kochalski, członek RPP.

A mogłoby być tak pięknie! Inflacja mogłaby zostać okiełznana, ale Polacy w to nie uwierzyli, a ponieważ działa to tak jak samospełniająca się przepowiednia: wzrost cen znów przyspieszył Wcale nie żartuję. GUS pokazał, że Polacy coraz gorzej oceniają sytuację ekonomiczną w kraju, najgorzej od zmiany rządu. Coraz więcej ludzi przestaje też wierzyć, że inflacja spadnie.

Polacy wciąż są skołowani co do tego, czy kupować mieszkanie już teraz, czy może jeszcze się wstrzymać. Spora część czeka na Kredyt 0 proc. lub mają nadzieję na spadek cen nieruchomości. Jednak według ekspertów tańsze kredyty najpierw ułatwiają zakup mieszkań, a dopiero po pewnym czasie stan ten przełoży się na wzrost cen mieszkań. Prognozy wskazują, że na zwiększenie popytu mają mieć też wpływ szybko rosnące wynagrodzenia.

Trzyosobowa rodzina z dochodem na poziomie dwóch średnich krajowych może zaciągnąć kredyt na zakup mieszkania za ok. 740 tys. zł. Jak wyliczyli to eksperci, to najwyższy wynik od lutego 2021 r. A co jeszcze ma wpływ na łatwiejszy dostęp do kredytów? Oprócz rosnących wynagrodzeń również oprocentowanie, które spada w oczekiwaniu na mające w końcu nadejść cięcia stóp procentowych. Im bliżej spodziewanego na wiosnę cięcia, tym kredyty będą tańsze.

Europejski Bank Centralny postanowił, że nie będzie czekał z przeprowadzeniem kolejnego cięcia stóp procentowych i już podczas zakończonego właśnie posiedzenia obniżono główne stopy o 25 pb. Nie jest to zaskoczeniem dla rynku, ponieważ większość analityków spodziewała się właśnie takiej decyzji Rady Prezesów EBC. Podczas poprzednich posiedzeń EBC obniżono stopy procentowe po 25 pb., czyli w tym cyklu łagodzenia polityki monetarnej stopy zostały już obniżone o 75 pb.

Główna stopa procentowa NBP wynosi obecnie 5,75 proc. i utrzymuje się na tym poziomie już od roku. Choć większość krajów Unii Europejskiej, a także USA czy Szwajcaria zadecydowały się w międzyczasie na cięcie stóp procentowych, Rada Polityki Pieniężnej twardo trwa przy podwyższonych stopach procentowych, ponieważ inflacja w Polsce wciąż nie jest pod kontrolą. Podczas posiedzenia RPP na początku października zdecydowano o utrzymaniu stóp na dotychczasowym poziomie.

Amerykańska Rezerwa Federalna zdecydowała się na pierwsze od 4,5 roku cięcie stóp procentowych. Ale na cenie ropy nie zrobiło to większego wrażenia. Ważniejsze wydają się wieści z Chin i z Bliskiego Wschodu. W Polsce kierowcy nadal nie powinni mieć większych powodów do zmartwień. No chyba że dotyczy to pojazdów zasilanych coraz droższym autogazem.

Stopy procentowe w Stanach Zjednoczonych utrzymywane były przez 14 miesięcy na najwyższym poziomie w historii. Wysoki koszt pieniądza zaczął ciążyć rynkowi pracy i gospodarce, więc Rezerwa Federalna zdecydowała o pierwszym od czterech lat cięciu. I to jakim. Efekty już można oglądać na złotym, a wkrótce skutki decyzji Fed mogą odczuć miliony Polaków zadłużonych w bankach.

Ekonomiści nie mają wątpliwości, że amerykański bank centralny obniży w środę stopy procentowe, a jedyną niewiadomą jest skala tych cięć. Bardziej prawdopodobne wydaje się obniżenie stóp o 0,25 proc., ale nie można wykluczyć cięcia aż o 0,5 proc. Z polskiego punktu widzenia nie jest to zagadnienie czysto akademickie, ponieważ decyzja Fedu będzie mieć duży wpływ na notowania złotego.

Na obniżki stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej trzeba będzie prawdopodobnie poczekać krócej niż sądziliśmy. Być może tylko pół roku, do marca 2025 r., dlatego już dzisiaj niektóre banki już obniżają raty kredytobiorcom. A jeszcze lepsze wieści są takie, że jeden z członków Rady spodziewa się, że zaczną się obniżki, to stopy procentowe zjadą błyskawicznie.

Ekonomiści Banku BNP Paribas oceniają, że polska gospodarka stopniowo nabiera rozpędu, lecz skala ożywienia pozostaje umiarkowana. Ich zdaniem PKB Polski w tym roku zwiększy się o 3 proc. a w przyszłym roku o 3,8 proc. Ekonomiści uważają, że Rada Polityki Pieniężnej wznowi cykl obniżek stóp procentowych w marcu 2025 r.

Nikt nie spodziewał się cięcia stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej na bieżącym posiedzeniu, ale temu gremium zdarzały się niespodziewane decyzje w sprawie stóp, więc pewności nie było. Tym razem jednak żadnej niespodzianki nie było i RPP po raz dziewiąty z rzędu zdecydowała o utrzymaniu stopy referencyjnej na poziomie 5,75 proc. w skali rocznej. To oznacza, że złoty nadal będzie silny, a kredyty – drogie.

Tą instytucją jest Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Powód? Wynagrodzenia Polaków rosną zbyt szybko. A Polacy na to mogą się trochę sfrustrować, bo dopiero co nabrali apetytu na przyspieszenie pierwszych obniżek przez Radę Polityki Pieniężnej (RPP).