Stopy procentowe

Inflacja bazowa obok prognoz gospodarczych Narodowego Banku Polskiego teoretycznie ma największy wpływ na to, jak kształtowana jest polityka monetarna w Polsce. Niestety właśnie obserwujemy jej pierwsze od kilkunastu miesięcy odbicie, które przekreśla szansa na rychłe obniżenie stóp procentowych.

Niemcy cierpią z powodu wysokich stóp procentowych. Jednak w odróżnieniu od Polaków nie mieli swojego programu dopłat do kredytów, przez co ceny mieszkań i domów spadały tam już od połowy 2022 r. Ale obniżki właśnie się skończyły. Poważny impuls do pierwszych od miesięcy podwyżek cen nieruchomości za chwilę pojawi się również w Polsce.

To, co przetacza się właśnie przez świat i jest koszmarem milionów mniejszych i większych inwestorów, może być jednocześnie zbawieniem dla spłacających kredyty hipoteczne. Ziszczenie najczarniejszego ze scenariuszy o globalnej recesji może mocno skrócić oczekiwanie na obniżki stóp procentowych w Polsce. Nagle okazuje się, że pierwsze obniżki możemy zobaczyć jeszcze w tym roku, a nie dopiero w 2026 r., jak wieszczyli najwięksi pesymiści.

Rosyjski bank centralny podniósł główną stopę procentową z 16 do 18 proc., aby stłumić rozpędzającą się inflację. Gospodarka przestawiona na tryby wojenne oznacza nie tylko galopujące wydatki budżetowe, ale także gwałtownie rosnące pensje z powodu ostrego niedoboru pracowników na rynku. Bank Rosji planował w tym roku obniżać stopy procentowe, ale teraz musi brać pod uwagę kolejne podwyżki, jeśli inflacja zacznie wymykać się spod kontroli.

Zdaniem PKO BP polską gospodarkę stać na taki ruch, choć RPP zrobiła się ostatnio bardzo restrykcyjna. Co więcej, będzie nam się to opłacać. A w 2025 r. ekonomiści chcieliby widzieć jeszcze trzy kolejne cięcia. Dlaczego już pora, choć inflacja zaraz znów nam urośnie?

Cena złota znowu idzie na rekord. Tym razem wszystko za sprawą coraz bardziej zbliżających się obniżek stóp procentowych w Stanach Zjednoczonych. Analitycy uważają, że nawet jeżeli te oczekiwania nie są zbyt zgodne z rzeczywistością, co też może mieć miejsce, to i tak istnieje spore prawdopodobieństwo, że złoto dalej będzie drożeć. Tym samym w czwartym kwartale roku mamy przebić granicę 2500 dol. za uncję.

Inflacja będzie rosła, dlatego zaleca się ostrożność i utrzymanie obecnych stóp procentowych – uważa dr hab. Marta Kightley, wiceprezeska i pierwsza zastępczyni prezesa Narodowego Banku Polskiego.

W rok ceny w Polsce wzrosły o 13 proc., podczas gdy średnia dla 56 analizowanych krajów to 3,6 proc. Wyprzedzają nas tylko Bułgaria i Turcja. I wiecie co? To wcale nie są szybkie wzrosty cen, bo średnia dla ostatnich 20 lat była znacznie wyższa.

Decyzja Rady Polityki Pieniężnej (RPP) po lipcowym posiedzeniu nie przyniosła żadnych zaskakujących rozstrzygnięć. Nie należy też szybko oczekiwać jakichś zmian. Ekonomiści uważają, że na obniżenie wartości pieniądza i przy okazji rat kredytów przyjdzie nam nawet poczekać rok, jeśli nie dłużej. Lipcowe przykuwało uwagę z innego powodu. Bank centralny w komunikacie przedstawił najważniejsze prognozy dotyczące wzrostu inflacji i PKB. Wynika z nich, najkrócej mówiąc, że stopy szybko nie zostaną obniżone.

Nie jestem pewien, czy obniżka stóp procentowych przez Riksbank w maju o 25 pb. była taka odważna w kontekście spadającej inflacji, porozumień płacowych zgodnych z celem inflacyjnym i spowalniającej aktywności gospodarczej” – mówi Magnus Lindskog, starszy ekonomista Handelsbanken, w rozmowie z Piotrem Rosikiem dla „Obserwatora Finansowego”.

Szwajcarski bank centralny podjął niespodziewaną decyzję o obcięciu stóp procentowych z 1,50 do 1,25 proc. Na reakcję rynku walutowego nie trzeba było długo czekać – frank szwajcarski natychmiast potaniał o 0,5 proc. wobec złotego, oscylując wokół 4,52 zł w czwartek przed południem. Poprzednie cięcie stóp procentowych SNB nastąpiło w marcu, także o 25 punktów bazowych. Decyzje banku centralnego to dobre wiadomości dla frankowiczów, bo raty ich kredytów spadną.

Jeszcze niedawno najbardziej pesymistyczne prognozy dla kredytobiorców oczekujących obniżek stóp procentowych mówiły o końcu 2025 r. Ale to już nieaktualne, bowiem drugi największy bank w Polsce prognozuje, że RPP zdecyduje się na pierwsze cięcia dopiero w 2026 r. I nie pomoże fakt, że nawet Europejski Bank Centralny rozpoczął już cięcia stóp, a on często nadaje ton reszcie krajów.

Polacy zastraszyli bankowców tak, że banki same uciekają od WIBOR-u. I to mimo że ta ucieczka od WIBOR-u jako podstawy oprocentowania kredytu może przynieść bankom stratę. Nieważne. Ważne, żeby klienci nie mieli się do czego przyczepić, bo pozywanie banku do sądu staje się naszym sportem narodowym.

Europejski Bank Centralny obniżył stopy procentowe o 25 punktów bazowych (pb). Stopa depozytowa od września ubiegłego roku do dzisiaj znajdowała się na najwyższym poziomie w historii – 4 proc. jeszcze w tym roku dojdzie kolejnych co najmniej dwóch cięć – w trzecim i czwartym kwartale, w wyniku których stopy w Eurolandzie zostaną zredukowane o 100 pb. Decyzja EBC będzie miała przełożenie na kurs złotego.

Trudno by było znaleźć ekonomistę, który by zakładał przed środowym finałem posiedzenia Rady Polityki Pieniężnej jakąkolwiek zmianę wysokości obowiązujących stóp procentowych NBP. Nadal obowiązuje scenariusz, w którym do pierwszych cięć dojdzie najwcześniej pod koniec roku, a najpewniej RRP zdecyduje się na nie dopiero w 2025 r.

Stopy procentowe wywierają znaczący wpływ na finanse przedsiębiorstw oraz osobiste, dlatego warto wiedzieć o nich więcej. Są kluczowe w kontekście kapitału pożyczkowego, ale również inwestycji i inflacji.

Prezydent właśnie wszedł na ścieżkę wyrzucenia do kosza wakacji kredytowych, z którymi część kredytobiorców witała się jak z gąską, bo uchwaloną już przez Sejm ustawę, odesłał do Trybunału Konstytucyjnego. A z kredytem 0 proc. zaraz będzie dokładnie to samo. O ile sam Donald Tusk w końcu się zdecyduje, czy chce dopłat do kredytów hipotecznych, czy nie. Na razie ewidentnie nie ma pojęcia, co zrobić i być może prezydent w ogóle nie będzie miał czego odsyłać.

Rada Polityki Pieniężnej (RPP) nie spieszy się do obniżania stóp procentowych, część analityków widzi szansę może na jakiś mały ruch w dół pod koniec roku, część dopiero w drugiej połowie 2025 r. A tymczasem rynek właśnie zwiększył swoje oczekiwania na obniżki jeszcze w tym roku. I to nie jakieś jednorazowe, ale na rozpoczęcie całego cyklu obniżek.

Każda inna decyzja RPP niż pozostawienie stóp procentowych na niezmienionym poziomie przyjęte zostałoby przez rynek z ogromnym zaskoczeniem. Władze Narodowego Banku Polskiego i większość członków Rady wciąż nie widzi szans na obniżkę. Większość niezależnych obserwatorów również nie spodziewa się zmian w naszej polityce monetarnej przed 2025 r. Jak się okazuje, statystyczni zaciągacze kredytów również. Ale są i tacy, co uważają, że na pierwsze cięcia poczekamy aż do 2026 r.

Polacy po wielu miesiącach płacenia wysokich rat kredytowych liczą, że niebawem Rada Polityki Pieniężnej podejmie decyzje o ich obniżce. VeloBank przeprowadziło badanie, z którego wynika, że 37 proc. Polaków nie wie, jakie będą kolejne decyzje Rady Polityki Pieniężnej, ale łącznie 43 proc. ankietowanych uważa, że cięcia pojawią się najpóźniej w drugiej połowie 2025 r. Są też tacy, co twierdzą, że decyzja o spadku stóp procentowych zapadnie dopiero w 2026 r., a 16 proc. zamiast obniżki spodziewa się podwyżek.