rząd

Przeciąganie oddania władzy przez Zjednoczoną Prawicę to nie tylko zyskanie czasu na posprzątanie co większych bałaganów w poszczególnych ministerstwach. Te dodatkowe tygodnie to również niezbędne paliwo do budowania nowej legendy, nowego podziału. Wszak główną, jak nie jedyną ostatnio pożywką PiS była polaryzacja. Przecież za chwilę, w kwietniu 2024 r. wybory samorządowe, a w czerwcu – do Parlamentu Europejskiego. Trzeba więc liczyć szable i mobilizować elektorat. A pierwszymi fundamentami pod tę nową opowieść ma być cena energii. Niestety.

To nie tylko nowe normy jakości powietrza, a także paliw stałych, czy program wymiany kopciuchów Czyste Powietrze. Najnowszy raport Fundacji Instrat „Konteksty dekarbonizacji przemysłów energochłonnych” wskazuje, że przed nowym rządowym stoi nie lada wyzwanie – trzeba walkę ze smogiem przyspieszyć i zintensyfikować. Bo emisje gazów cieplarnianych nie tylko demolują nasze zdrowie, ale coraz bardziej również nasze kieszenie.

Podobno przyszły rząd ma zamiar powywracać wszystko do góry nogami i poustawiać od nowa – po swojemu. A co z budową elektrowni jądrowej, w którą zaangażowani mają być spółki z USA, z którymi już zresztą podpisywano pierwsze umowy? Czy tym samym grozi nam kolejny, atomowy falstart? Politycy zasiadający jeszcze w ławach poselskich, a mający apetyty na rządowe posady, zapewniają, że jądrowe opóźnienie nam się nie zdarzy. Ale i tak chcą dokładnie przejrzeć wszystkie powstałe do tej pory w tej sprawień dokumenty i zapowiadają audyt.

Polscy producenci pomp ciepła do końca starali się przekonać Ministerstwo Rozwoju i Technologii (MRiT), żeby zmienić projekt rozporządzenia, który dotyczy pomocy publicznej dla producentów technologii Net Zero w Polsce. Wspierane mają być w ten sposób inwestycje warte co najmniej 110 mln euro, co dla polskich firm jest kwotą nie do przeskoczenia. Resortu koniec końców nie udało się przekonać i rozporządzenie podpisano jednak w pierwotnym kształcie. Ale polscy producenci też mają nie zostać z niczym.

Bogusław Hutek, przewodniczący Krajowej Sekcji Górnictwa Węgla Kamiennego NSZZ „Solidarność”, w rozmowie z wnp.pl wyraża strach o dalsze losy górnictwa. I martwi go to, co się stanie z umową społeczną, podpisana już ponad dwa lata temu. Czytam te słowa już któryś raz z rzędu i nie potrafię się zdecydować: śmiać się czy płakać? Bo szef górniczej Solidarności przy tej okazji wykazuje się sporą amnezją. Nie pamięta, że ta umowa i tak na razie nie jest ważna, a do tej pory de facto każdy rząd po 1989 r. bronił górników i ich spółek często wbrew logice. Ten strach ma wiec ciut za duże oczy.

Już po spotkaniu przedstawicieli Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii (PSME) oraz Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) z reprezentantami Ministerstwa Rozwoju i Technologii (MRiT). Rozmowy dotyczyły projektu rozporządzenia dotyczącego publicznego wsparcia dla firm inwestujących w produkcję kluczowych technologii Net Zero w Polsce, w tym pomp ciepła i ich komponentów. Chodzi o próg wartości inwestycji, który wyklucza z tego wsparcia polskie przedsiębiorstwa. Jak negocjacje w Polsce się w tej sprawie nie powiodą, to pójdzie skarga do Komisji Europejskiej.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska uspakaja i twierdzi, że jest przygotowane na zamrożenie ceny energii w przyszłym roku. Ale o tym, czy takie przepisy faktycznie zaczną obowiązywać w 2024 r., dowiemy się dopiero pod koniec roku, po wyborach parlamentarnych, jak resort dokona odpowiednich analiz. Ministerstwo zapewnia, że przygotowane jest na każdy scenariusz.

Nikt nie ma wątpliwości, że jesteśmy w środku transformacji energetycznej. I nie chodzi o powoływanie do życia Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego, z czym rząd ociąga się kolejne miesiące. Statystki takich programów jak Czyste Powietrze nie pozostawiają wątpliwości: Polacy, głównie ze względów finansowych, coraz częściej inwestują w urządzenia oparte na odnawialnych źródłach energii (OZE). Problem w tym, że producenci tych rozwiązań nie mają żadnego wsparcia ze strony władz, tak jak ma to miejsce w innych krajach.

Węgiel brunatny w sprzedaży, odwieszone na kołek normy jakości dla paliw stałych, a do tego wszystkiego jeszcze zaniżone kryteria dotyczące kondycji powietrza, którym oddychamy, a i tak nie ma miesiąca, żeby normy stężeń pyłów zawieszonych PM2.5 i PM10 nie były przekraczane o 1000 proc. i więcej. W takim krajobrazie będziemy zaczynać kolejny sezon grzewczy. Ale rząd jest już w trybie wyborczym i wbrew wszystkiemu zapewnia, że w Polsce jakość powietrza jest z roku na rok lepsza, choć w rzeczywistości mamy w lipcu przekroczone normy o niemal 4000 proc.

Z jednej strony rząd nawija makaron na uszy górnikom i ciągle obiecuje im notyfikację umowy społecznej przez Komisję Europejską. Z drugiej strony zarówno w Polityce Energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040), jak i w Krajowym Planie na rzecz Energii i Klimatu (KPEiK) zakłada stopniowe odchodzenia od węgla. Co na to związkowcy? Już biją na alarm, bo rodzima energetyka, tak jak miało to miejsce dwa lata temu, znowu nie chce polskiego węgla. I przez to kopalniane zwały mają być już w 60 proc. wypełnione.

Ponad rok temu górnicy ostrzegali, że opału w Polsce będzie jak kot napłakał na starcie sezonu grzewczego, a dodatkowo będzie on bardzo drogi. Nikt wtedy ich za bardzo nie słuchał, chociaż parę miesięcy później okazało się, że mieli rację. I teraz znowu biją na alarm. Piszą list do premiera Mateusza Morawieckiego i innych ministrów, w którym proszę o pilne spotkanie. Chcą rozmawiać w pierwszej kolejności o nieodbieraniu polskiego, zakontraktowanego węgla przez spółki energetyczne, przez co boją się o swoje miejsca pracy.

Choć inflacja w 2024 r. ma według prognoz spaść do jednocyfrowego poziomu, PiS nie wierzy chyba w to, że stanie się przez to mniej uciążliwa dla przeciętnego Kowalskiego. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, według której w przyszłym roku płaca minimalna będzie rosnąć dwa razy: od stycznia, a następnie od lipca. Wzrost będzie jednak zauważalnie mniejszy niż w bieżącym roku.

Chociaż Ministerstwo Klimatu i Środowiska ogłasza przyjęcie przez rząd ustawy w sprawie systemu kaucyjnego i zapowiada jego wejście w życie w 2025 r., to jeszcze nic w tym względzie nie jest przesądzone. Dopiero mamy ruch ze strony gabinetu premiera Morawieckiego, a przecież jeszcze jest Sejm, Senat i na koniec podpis prezydenta. Biorąc zaś pod uwagę, jak sam rząd długo przekładał w czasie właśnie klepnięte regulacje, można mieć spore wątpliwości, czy uda się tę drogę legislacyjną zakończyć w parę miesięcy, jeszcze w tej kadencji parlamentarnej.

Mocno ryzykownie zagrał premier Mateusz Morawiecki, najpierw obiecując pieniądze na stadion Ruchu Chorzów, a potem też kasę na modernizację głównego obiektu świeżo upieczonego mistrza Polski w piłce kopanej, czyli Rakowa Częstochowa. Jak można było się spodziewać, inni samorządowcy zwęszyli w tym szansę również dla siebie i też chcą takiej pomocy finansowej ze strony rządu. Właśnie rękę po stadionowe pieniądze wyciągnął prezydent Katowic, miasta, z którego Mateusz Morawiecki kandydował w wyborach do Sejmu.

Efektem podniesienia akcyzy będzie zniechęcenie Polaków do konsumpcji legalnych używek – straszą niektórzy ekonomiści za każdym razem, gdy rząd decyduje się podnieść podatki. Czy aby na pewno? Najnowsze dane zadają kłam temu twierdzeniu. Mimo wzrostu akcyzy, szara strefa tytoniowa jest mała, jak nigdy w historii.

Rząd twierdził, że Nowy Ład nie będzie miał wpływu na kondycję finansową gmin, a prezydenci i burmistrzowie miast byli dokładnie odwrotnego zdania. Kto ma rację? Przez większość ubiegłego roku samorządy były na dużym plusie. W ostatnim kwartale doszło jednak do potężnego tąpnięcia...

Rada Ministrów przyjęła projekt zmian w przepisach, który wprowadza w życie mechanizm ograniczający wzrost cen dla odbiorców ciepła. Nowe regulacje zakładają, że jeżeli podwyżki w tym względzie będą powyżej ustalonego poziomu, to przedsiębiorstwa energetyczne otrzymają stosowne wyrównanie. Wszystko po to, żeby nie musiały bilansować swoich wydatków z kieszeni swoich klientów.

Cieśle, dekarze, ślusarze i spawacze to przykłady profesji, na które panuje obecnie największy popyt na rynku pracy – wynika z tegorocznego „Barometru zawodów” Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Ale na pracodawcy z otwartymi rękami powitają między innymi nauczycieli, chociaż kilka dni temu minister edukacji groził pracownikom oświaty zwolnieniami.

Nie zatrzymuje się lawina wniosków o zakończenie lub przynajmniej zawieszenie działalności gospodarczej. Bardzo drogie nośniki energii i rekordowa inflacja mają swoje żniwa. A jak przewidują eksperci, najgorsze jeszcze przed nami. Cierpi też przemysł. W tym przypadku jest jednak jakaś nadzieja, bo rząd właśnie przyjął program wsparcia finansowego dla najbardziej energochłonnych firm.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że rząd przyjął projekt ustawy, która zakazuje wprowadzania do obrotu jednorazowych produktów z tworzyw sztucznych. Na etykietach mają znaleźć się informacje m.in. o negatywnym wpływie plastiku na środowisko. Władza tłumaczy, że tak chce zadbać o środowisko. Ale wiadomo, że to będzie też oznaczać dodatkowe podwyżki.