rząd

Zgodnie z zapowiedziami na posiedzeniu rządu przyjęto projekt ustawy o bonie energetycznym. Na ostatniej prostej legislacyjnej nie doszło do poważniejszych zmian. O przyznaniu zapomogi zdecyduje kryterium dochodowe, ale ma też obowiązywać zasada złotówka za złotówkę. I lepiej nie przegapić okazji, bo nabór wniosków ma trwać tylko dwa miesiące. Bez tej pomocy rachunki za prąd będą wyraźnie wyższe.

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt uchwały dotyczący bonu energetycznego, który ma zacząć wspierać gospodarstwa domowe w drugiej połowie roku. Zgodnie z zapowiedziami podstawowym warunkiem do spełnienia, żeby sięgnąć po taką formę pomocy od państwa, będzie kryterium dochodowe. Rząd ma się pochylić na tymi regulacjami na pierwszym posiedzeniu zaraz po długim weekendzie – 7 maja.

Za nami tygodnie wzajemnego poklepywania się po plecach i umizgów. Strona rządowa w tym czasie dwoiła się i troiła, żeby rozmowy z górnikami prowadzone były w jak najlepszej atmosferze. Z kolei związkowcy na chwilę przestali omawiać swój ulubiony temat, czyli podwyżkę górniczych uposażeń. Ale na tym koniec tej sielanki. Górnicy mają pretensje do rządu projekt Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu do 2030 r. (KPEiK) i grożą działaniami w obronie miejsc pracy.

Od kilka dni głowię się nad tym, co jest gorsze. Dla nas, naszego zdrowia i naszych portfeli. Czy opanowana do perfekcji przez poprzedni rząd Mateusza Morawieckiego sztuka udawania i kreowania rzeczywistości na życzenie? Czy może poziom niedogadania się poszczególnych ministerstw w ekipie Donalda Tuska? Ale jedno wiem z pewnością: tak polskiej transformacji energetycznej nie przeprowadzimy. Możemy w końcu coś z tym zrobić albo dalej udawać i patrzeć, jak znowu ucieka nam Zachód.

Obejmując resort z siedzibą w Katowicach, Marzena Czarnecka w pierwszej kolejności chciała uspokoić górniczych związkowców. I rzeczywiście: ci tylko się coraz szerzej uśmiechali, jak słyszeli kolejne obietnice od przedstawiciela rządu, że umowa społeczna - zakładająca fedrowanie węgla do 2049 r. - jest święta i tym samym nie do ruszenia. Ale jak tylko okazało się, że za chwilę możemy być świadkami zmiany sternika w resorcie przemysłu, górnicy zaczęli straszyć strajkami.

Trwa przeciąganie liny. Z jednej strony jest rząd i Ministerstwo Klimatu i Środowiska, które ostatnio średnio raz na tydzień obiecuje, że pieniędzy w programie Czyste Powietrze nie zabraknie. Z drugiej aktywiści antysmogowi przekonują, że to tylko takie pobożne życzenia, w dodatku dotyczące jedynie najbliższych lat. A co z wymianą kopciuchów węglowych w dłuższej perspektywie czasowej?

Rząd przyjął projekt ustawy „Aktywny rodzic”, mający na celu wspierać młode mamy, które chcą powrócić do aktywności zawodowej. Z badania Grupy progres wynika, że 48 proc. firm jest gotowa do zatrudnienia lub kontynuowania współpracy z kobietą, która wraca do pracy z urlopu macierzyńskiego. Eksperci wskazują też województwa, w których najwięcej osób skorzysta z programu.

Mówili, że będzie inaczej, bo siedziba Ministerstwa Przemysłu będzie w Katowicach. Mówili, że na jego czele stanie fachowiec i nie będzie politycznej karuzeli etatowej. Krytykowali poprzedników za brak konkretnych działań w kierunku transformacji energetycznej i sugerowali tym samym, że kto jak kto, ale oni swoją strategię mają już dobrze przygotowaną. Minęły raptem 3–4 miesiące i już wiadomo, że kłamali.

W rządzie pewnie cieszą się, że jak już w lipcu br. dojdzie w końcu do odmrożenia cen energii, to nie będzie już presji wyborczej. Zaplanowane na pierwszą dekadę czerwca (od 6 do 9) wybory do Parlamentu Europejskiego będą już za nami. Ale i tak trzeba szybko coś wykombinować, bo inaczej Polacy gremialnie pójdą z torbami. Zwłaszcza, że zgodnie z szacunkami Polskiego Instytutu Ekonomicznego w ciągu następnych miesięcy mają zdarzyć się nawet dwie podwyżki cen.

Chociaż cały czas nie ma rozstrzygnięcia Samorządowego Kolegium Odwoławczego w sprawie zakurzonej budowy stacji narciarskiej na Nosalu, to coraz wyraźniej widać pełne poparcie tej inwestycji przez rząd. Pochlebne słowa płyną nie tylko z Ministerstwa Sportu i Turystyki, a także z Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Ekolodzy w odpowiedzi mówią o niekompetencji przedstawicieli rządu i akcentują, co p[rzez tę inwestycję straci środowisko.

Jeszcze dwa lata temu Małgorzata Kidawa-Błońska, od lat związana z Platformą Obywatelską, sugerowała, że trzeba zacząć poważnie myśleć o wygaszaniu kopali Turów. Nie z dnia na dzień, ale jednak. Dzisiaj rząd Donalda Tuska, którego politycznym fundamentem jest Koalicja Obywatelska, już ta srogo na Turów nie patrzy. Nowe szefostwo Ministerstwa Klimatu i Środowiska zapewnia: odkrywka będzie fedrować tak długo, jak wymagać będzie tego bezpieczeństwo energetyczne kraju.

Ministerstwo Przemysłu pracuje na pełnych obrotach już od prawie tygodnia, a mnie w tym czasie dopadła schizofrenia energetyczna. Uważajcie, bo to chyba zaraźliwe. Bo chociaż węgla w Polsce jest coraz mniej, a zapasy czarnego złota przy kopalniach ciągle puchną, to resort utrzymuje, że za kilka miesięcy Bruksela klepnie umowę społeczną z górnikami, wedle której ostatnią kopalnię zamkniemy dopiero w 2049 r. Tymczasem na wcześniejszą likwidację naszych węglowych odkrywek wskazuje nawet zaktualizowana mała strategia energetyczna kraju, czyli Krajowy Plan na rzecz Energii i Klimatu do 2030 r. A może to nie choroba tylko strategia polityczna?

Najbardziej zagorzali przeciwnicy stref czystego transportu mają na koncie zwycięską bitwę, po tym jak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił przepisy ze względu na błędy formalne. Ale w Warszawie taka sztuczka się nie udała, chociaż być może będzie jeszcze okazja, żeby to zmienić. Ale przeciwnicy SCT nie wzięli pod uwagę, że gdy do akcji wkroczy rząd, to ich protesty nic nie dadzą. A właśnie wkroczył.

Nie pamiętam drugiego takiego rządu, jak ten Mateusza Morawieckiego, który by tak pięknie robił górników w konia. W sumie były premier miał czterech pełnomocników ds. górnictwa: Adama Gawędę, Artura Sobonia, Piotra Pyzika i Marka Wesołego. Nie licząc Gawędy, wszyscy obiecywali notyfikację w Brukseli umowy społecznej, jednego z najważniejszych dokumentów dla polskiej dekarbonizacji. Żaden nie dotrzymał słowa. 

Jeszcze kilka dni dzieli nas od wizyty przedstawicieli polskiego rządu w Brukseli, gdzie tematem rozmów ma być notyfikacja podpisanej prawie trzy lata temu umowy społecznej z górnikami. Ale sytuacja finansowa spółek węglowych na tyle jest fatalna, że Ministerstwo Przemysłu musi reagować tu i teraz. Inaczej zabraknie na wypłaty. Ten misternie układany plan mogą jeszcze wywrócić do góry nogami polityczne utarczki w sprawie budżetu.

Marzena Czarnecka, minister przemysłu, od początku swojego urzędowania podkreślała, że kwestia domknięcia sprawy umowy społecznej jest dla jej resortu priorytetem. Bez notyfikacji tego dokumentu przez Komisję Europejską polska transformacja energetyczna nie wystartuje. Nic więc dziwnego, że zaplanowano już pierwsze rozmowy z unijnymi komisarzami na ten temat.

W roku wyborczym rząd rozdał Polakom prezenty za które każdy pracujący podatnik zapłacił 4750 zł. Pieniądze z kieszeni Polaków szły m.in. na Kredyt 2 proc., 13. i 14. emeryturę, laptopy dla uczniów i nauczycieli i jeszcze kilkanaście innych dopłat i świadczeń. - Zdecydowana większość prezentów miała ewidentnie cel wyborczy – podkreśla Warsaw Enterprise Institute.

Krajowy Sekretariat Górnictwa i Energetyki NSZZ „Solidarność” pisze do premiera Donalda Tuska i do minister przemysłu oraz szefa resortu aktywów państwowych. Wskazuje, że trzy spółki węglowe, czyli Polska Grupa Górnicza (PGG), Tauron Wydobycie i Węglokoks Kraj mają kłopoty finansowa przez decyzję gabinetu Mateusza Morawieckiego. I teraz te problemy górnictwa zaczynają też dotyczyć hutnictwa. Tymczasem wychodzi na to, że z węgla i gazu energii w Polsce jest coraz mniej, bo wyraźnie w siłę rosną OZE.

Są pierwsze zapowiedzi ze strony Borysa Budki, nowego szefa Ministerstwa Aktywów Państwowych (MAP). W pierwszej kolejności chce rozmawiać w sprawie pieniędzy dla trzech spółek węglowych, bez których te mają przetrwać jeszcze raptem parę miesięcy. Do wyjaśnienia jest również kwestia powołania do życia Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE). Być może będzie zupełnie inny pomysł na schowanie aktywów węglowych. Wszystko ma być jasne po audycie.

Stało się: rząd, zamiast stawiać na odważną transformację energetyczną i szybki rozwód z paliwami kopalnymi, kolejny raz, dokładnie tak jak poprzednicy, zamierza pomóc finansowo będącej w coraz gorszej kondycji finansowej Polskiej Grupie Górniczej (PGG). Posłowie mają zgodzić się na zawieszenie spłat z tytułu zaległości wobec ZUS i Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) oraz z zaliczek na poczet podatku CIT. I jeszcze potężny zastrzyk gotówki: 7 mld zł z obligacji Skarbu Państwa.