Kredyty hipoteczne

To, że to banki, a nie państwo, tworzą w Polsce politykę mieszkaniową, to już wiecie od dawna. Ale zaraz zaczną również tworzyć politykę energetyczną i zmuszać Polaków do dostosowania do unijnych wymogów, bo politycy będą się bali gniewu społecznego. To one już dziś mają nawet moc, by obniżyć wam składki na ZUS.

Zdecydowanie mniej chętnych na kredyty mieszkaniowe, za to jeśli już ktoś decyduje się na hipotekę w banku albo SKOK-u, to opiewają one na wyraźnie wyższe kwoty niż w poprzednich latach. Tak wygląda krajobraz po wygaśnięciu rządowego wsparcia kredytobiorców w ramach Bezpiecznego Kredytu 2 proc. i braku nowego programu dopłat do hipotek w tym i kolejnym roku.

Polacy wciąż są skołowani co do tego, czy kupować mieszkanie już teraz, czy może jeszcze się wstrzymać. Spora część czeka na Kredyt 0 proc. lub mają nadzieję na spadek cen nieruchomości. Jednak według ekspertów tańsze kredyty najpierw ułatwiają zakup mieszkań, a dopiero po pewnym czasie stan ten przełoży się na wzrost cen mieszkań. Prognozy wskazują, że na zwiększenie popytu mają mieć też wpływ szybko rosnące wynagrodzenia.

Choć zdolność kredytowa uległa polepszeniu i banki chętniej udzielają kredytów hipotecznych niż wcześniej, to sytuacja na rynku kredytowym nie napawa optymizmem. Zwłaszcza że Polacy czekają na nowy program wsparcia Kredyt mieszkaniowy #naStart. Eksperci portali Rankomat.pl i RynekPierwotny.pl wskazują, na jaki kredyt mieszkaniowy mogą obecnie liczyć przeciętnie zarabiający single, bezdzietne pary i rodziny oraz prześwietlają ofertę banków i firm deweloperskich. Zobaczcie, do jakich wniosków doszli.

Trzyosobowa rodzina z dochodem na poziomie dwóch średnich krajowych może zaciągnąć kredyt na zakup mieszkania za ok. 740 tys. zł. Jak wyliczyli to eksperci, to najwyższy wynik od lutego 2021 r. A co jeszcze ma wpływ na łatwiejszy dostęp do kredytów? Oprócz rosnących wynagrodzeń również oprocentowanie, które spada w oczekiwaniu na mające w końcu nadejść cięcia stóp procentowych. Im bliżej spodziewanego na wiosnę cięcia, tym kredyty będą tańsze.

16,9 proc. – o tyle spadła wartość zapytań o kredyty mieszkaniowe we wrześniu 2024 r. w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. Dane pochodzą z najnowszego odczytu Indeksu Popytu na Kredyty Mieszkaniowe, który co miesiąc publikuje Biuro Informacji Kredytowej (BIK). Mamy za to kolejny rekord. Średnia wartość kredytu, o który starali się składający wnioski wzrosła do najwyższego poziomu w historii.

Nie ma się co wysilać w sprawie rynku mieszkaniowego. Ani ceny mieszkań nie muszą spadać, żeby było was w końcu stać na zakup mieszkania, ani nie trzeba żadnych dopłat, ponieważ sprawa się sama rozwiąże pod koniec 2025 r. Popyt na mieszkania wzrośnie wtedy o nawet jedną trzecią.

W pierwszej chwili można pomyśleć, że to jakaś epidemia z tymi dopłatami do kredytów. Albo spisek lobby deweloperskiego, tylko takiego ponadnarodowego. Jest jeszcze możliwość, że ktoś naprawdę jest przekonany, że dopłaty do kredytów hipotecznych to po prostu dobry pomysł i nie należy się na nie krzywić. Jednak Niemcy wymyślili to rozwiązanie zupełnie inaczej niż Polacy i zrobili to genialnie.

Nie da się udzielać kredytów hipotecznych pod warunkiem uczestniczenia w nabożeństwach niedzielnych przez okres otrzymywania dopłat. Ale jak już się ludziom te kredyty wciśnie, nic (poza wspólnym dzieckiem) tak nie zwiąże ze sobą pary jak hipoteka na kilka dekad. Nawet małżeństwo tego nie potrafi. A kredyt - owszem, do tego może skłonić ludzi do pójścia do ołtarza.

W zeszłym roku deweloperzy mieli ręce pełne roboty, bo w ofercie banków pojawił się Bezpieczny Kredyt 2 proc. i mocno napędził im popyt. W tym roku – mimo wcześniejszych obietnic – do tej pory nie pojawił się żaden program wsparcia kredytobiorców, więc biura sprzedaży firm deweloperskich świecą pustkami. Wyjątkiem jest Kraków, w którym sprzedaż nowych mieszkań w miesiącach wakacyjnych wyraźnie się ożywiła. Eksperci przewidują, że wzrost cen materiałów budowanych spowoduje kolejne podwyżki nieruchomości.

Politycy niby odzyskali pamięć, ale to chyba pomroczność jasna. Nowy program dopłat do kredytów chcą wzorować na programie Mieszkanie dla Młodych, czyli przede wszystkim wprowadzić limit ceny metra kwadratowego. Pamięć ich jednak zawodzi, bo przedstawiciele koalicji przekonują, że lata temu limit ceny za metr kwadratowy zmusił deweloperów do obniżania cen, a było dokładnie odwrotnie.

Jeśli chodzi o zakup domu, to od pewnego czasu niewiele się zmienia. Zainteresowanie nie spada, podobnie jak preferencje. Polacy najczęściej szukają tego typu nieruchomości o powierzchni do 80 mkw., najlepiej w cenie do 700 tys. zł. I tak naprawdę nie ma znaczenia, czy będzie to nowy dom, czy z drugiej ręki. Sześciu na dziesięciu zainteresowanych szuka odpowiedniej oferty zarówno na rynku pierwotnym, jak i wtórnym. Najważniejsze, by był własny.

Dlaczego nie chcemy tych pieniędzy? Od 2022 r. wykorzystano zaledwie 0,02 proc. tej sumy. Polacy zwariowali? Nie, to kolejny dowód na to, że pieniądze nie rozwiązują wszystkich problemów, a już na pewno nie skłaniają kobiet do rodzenia dzieci.

W Ministerstwie Rozwoju i Technologii walczą dwa wilki. Jeden chce przeforsować za wszelką cenę dopłaty do kredytów mieszkaniowych, a drugi uważa, że nas na to nie stać i trzeba poszukać innych rozwiązań. Tym drugim jest nowo powołany wiceminister Tomasz Lewandowski, który uważa, że rządowe programy mieszkaniowe nie mogą wpływać na ceny, a najlepszą inwestycją jest rozwój budownictwa społecznego.

To, że nie będzie kredytu na zero procent nie oznacza, że na nowym programie mieszkaniowym Polacy nie skorzystają. Po pierwsze ci, którzy go zaciągną, jeśli w końcu wejdzie w życie, i tak mają być do przodu 800-1200 zł (średnio 1000 zł) na miesięcznej racie – tak obiecuje minister. Po drugie ci, którzy bardzo czekali na kredyt 0 proc., będą mogli wierzyć, że go dostali. Jak to możliwe? Tłumaczę poniżej.

Wartość zapytań o kredyty mieszkaniowe w sierpniu 2024 r. spadła o jedną czwartą – takie wnioski płyną z najnowszego Indeksu Popytu na Kredyty Mieszkaniowe. Wskaźnik pokazuje, że w przeliczeniu na dni robocze banki i SKOK-i przesłały zapytania o kredyty mieszkaniowe na kwotę niższą o 25,2 proc. w porównaniu z sierpniem 2023 r.

Program mieszkaniowy Na start zacznie działać od początku 2025 roku, a w ciągu dziesięciu lat państwo przeznaczy na dopłaty do zakupu mieszkań nawet 17 mld zł. Taką deklarację w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” złożył wiceminister rozwoju Jacek Tomczak, ale przyznał, że wydarzy się to tylko wtedy, gdy koalicjanci dojdą do porozumienia. Kontrowersje wokół dopłacania do kredytów mieszkaniowych budzi głównie kwestia stymulowania silnego wzrostu cen mieszkań, a Tomczak przyznaje, że Na start to także program „inwestycyjny”.

Polacy co jakiś czas zmieniają preferencje dotyczące zakupu nieruchomości. Do 2006 r. królowały bloki, potem zaczęła rosnąć popularność na domy, która trwała aż do 2016 r. Następnie do ogłoszenia epidemii, społeczeństwo zaczynało przedkładać znów mieszkanie w bloku. Jednak czas izolacji podczas pandemii odwrócił karty, gdzie wielu decydowało się na wyprowadzkę z mieszkań do domów. Zobaczcie, czy ta tendencja ma szanse się utrzymać, czy może za jakiś czas powróci blokowa betonoza.

To, co przetacza się właśnie przez świat i jest koszmarem milionów mniejszych i większych inwestorów, może być jednocześnie zbawieniem dla spłacających kredyty hipoteczne. Ziszczenie najczarniejszego ze scenariuszy o globalnej recesji może mocno skrócić oczekiwanie na obniżki stóp procentowych w Polsce. Nagle okazuje się, że pierwsze obniżki możemy zobaczyć jeszcze w tym roku, a nie dopiero w 2026 r., jak wieszczyli najwięksi pesymiści.

Biuro Informacji Kredytowej (BIK) opublikowało dzisiaj najnowszy BIK Indeks Popytu na Kredyty Mieszkaniowe (IPKM). I mamy ostry zwrot, ponieważ okazało się, że po raz pierwszy od czternastu miesięcy wartość wniosków składanych o kredyty mieszkaniowe spadła i to o niemal jedną trzecią. Wartość indeksu oznacza, że w przeliczeniu na dzień roboczy, banki i SKOK-i przesłały do BIK zapytania o kredyty mieszkaniowe na kwotę niższą o 31,7 proc. w porównaniu do lipca 2023 r.