Kredyty hipoteczne

Nie ma się co wysilać w sprawie rynku mieszkaniowego. Ani ceny mieszkań nie muszą spadać, żeby było was w końcu stać na zakup mieszkania, ani nie trzeba żadnych dopłat, ponieważ sprawa się sama rozwiąże pod koniec 2025 r. Popyt na mieszkania wzrośnie wtedy o nawet jedną trzecią.

W pierwszej chwili można pomyśleć, że to jakaś epidemia z tymi dopłatami do kredytów. Albo spisek lobby deweloperskiego, tylko takiego ponadnarodowego. Jest jeszcze możliwość, że ktoś naprawdę jest przekonany, że dopłaty do kredytów hipotecznych to po prostu dobry pomysł i nie należy się na nie krzywić. Jednak Niemcy wymyślili to rozwiązanie zupełnie inaczej niż Polacy i zrobili to genialnie.

Nie da się udzielać kredytów hipotecznych pod warunkiem uczestniczenia w nabożeństwach niedzielnych przez okres otrzymywania dopłat. Ale jak już się ludziom te kredyty wciśnie, nic (poza wspólnym dzieckiem) tak nie zwiąże ze sobą pary jak hipoteka na kilka dekad. Nawet małżeństwo tego nie potrafi. A kredyt - owszem, do tego może skłonić ludzi do pójścia do ołtarza.

W zeszłym roku deweloperzy mieli ręce pełne roboty, bo w ofercie banków pojawił się Bezpieczny Kredyt 2 proc. i mocno napędził im popyt. W tym roku – mimo wcześniejszych obietnic – do tej pory nie pojawił się żaden program wsparcia kredytobiorców, więc biura sprzedaży firm deweloperskich świecą pustkami. Wyjątkiem jest Kraków, w którym sprzedaż nowych mieszkań w miesiącach wakacyjnych wyraźnie się ożywiła. Eksperci przewidują, że wzrost cen materiałów budowanych spowoduje kolejne podwyżki nieruchomości.

Politycy niby odzyskali pamięć, ale to chyba pomroczność jasna. Nowy program dopłat do kredytów chcą wzorować na programie Mieszkanie dla Młodych, czyli przede wszystkim wprowadzić limit ceny metra kwadratowego. Pamięć ich jednak zawodzi, bo przedstawiciele koalicji przekonują, że lata temu limit ceny za metr kwadratowy zmusił deweloperów do obniżania cen, a było dokładnie odwrotnie.

Jeśli chodzi o zakup domu, to od pewnego czasu niewiele się zmienia. Zainteresowanie nie spada, podobnie jak preferencje. Polacy najczęściej szukają tego typu nieruchomości o powierzchni do 80 mkw., najlepiej w cenie do 700 tys. zł. I tak naprawdę nie ma znaczenia, czy będzie to nowy dom, czy z drugiej ręki. Sześciu na dziesięciu zainteresowanych szuka odpowiedniej oferty zarówno na rynku pierwotnym, jak i wtórnym. Najważniejsze, by był własny.

Dlaczego nie chcemy tych pieniędzy? Od 2022 r. wykorzystano zaledwie 0,02 proc. tej sumy. Polacy zwariowali? Nie, to kolejny dowód na to, że pieniądze nie rozwiązują wszystkich problemów, a już na pewno nie skłaniają kobiet do rodzenia dzieci.

W Ministerstwie Rozwoju i Technologii walczą dwa wilki. Jeden chce przeforsować za wszelką cenę dopłaty do kredytów mieszkaniowych, a drugi uważa, że nas na to nie stać i trzeba poszukać innych rozwiązań. Tym drugim jest nowo powołany wiceminister Tomasz Lewandowski, który uważa, że rządowe programy mieszkaniowe nie mogą wpływać na ceny, a najlepszą inwestycją jest rozwój budownictwa społecznego.

To, że nie będzie kredytu na zero procent nie oznacza, że na nowym programie mieszkaniowym Polacy nie skorzystają. Po pierwsze ci, którzy go zaciągną, jeśli w końcu wejdzie w życie, i tak mają być do przodu 800-1200 zł (średnio 1000 zł) na miesięcznej racie – tak obiecuje minister. Po drugie ci, którzy bardzo czekali na kredyt 0 proc., będą mogli wierzyć, że go dostali. Jak to możliwe? Tłumaczę poniżej.

Wartość zapytań o kredyty mieszkaniowe w sierpniu 2024 r. spadła o jedną czwartą – takie wnioski płyną z najnowszego Indeksu Popytu na Kredyty Mieszkaniowe. Wskaźnik pokazuje, że w przeliczeniu na dni robocze banki i SKOK-i przesłały zapytania o kredyty mieszkaniowe na kwotę niższą o 25,2 proc. w porównaniu z sierpniem 2023 r.

Program mieszkaniowy Na start zacznie działać od początku 2025 roku, a w ciągu dziesięciu lat państwo przeznaczy na dopłaty do zakupu mieszkań nawet 17 mld zł. Taką deklarację w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” złożył wiceminister rozwoju Jacek Tomczak, ale przyznał, że wydarzy się to tylko wtedy, gdy koalicjanci dojdą do porozumienia. Kontrowersje wokół dopłacania do kredytów mieszkaniowych budzi głównie kwestia stymulowania silnego wzrostu cen mieszkań, a Tomczak przyznaje, że Na start to także program „inwestycyjny”.

Polacy co jakiś czas zmieniają preferencje dotyczące zakupu nieruchomości. Do 2006 r. królowały bloki, potem zaczęła rosnąć popularność na domy, która trwała aż do 2016 r. Następnie do ogłoszenia epidemii, społeczeństwo zaczynało przedkładać znów mieszkanie w bloku. Jednak czas izolacji podczas pandemii odwrócił karty, gdzie wielu decydowało się na wyprowadzkę z mieszkań do domów. Zobaczcie, czy ta tendencja ma szanse się utrzymać, czy może za jakiś czas powróci blokowa betonoza.

To, co przetacza się właśnie przez świat i jest koszmarem milionów mniejszych i większych inwestorów, może być jednocześnie zbawieniem dla spłacających kredyty hipoteczne. Ziszczenie najczarniejszego ze scenariuszy o globalnej recesji może mocno skrócić oczekiwanie na obniżki stóp procentowych w Polsce. Nagle okazuje się, że pierwsze obniżki możemy zobaczyć jeszcze w tym roku, a nie dopiero w 2026 r., jak wieszczyli najwięksi pesymiści.

Biuro Informacji Kredytowej (BIK) opublikowało dzisiaj najnowszy BIK Indeks Popytu na Kredyty Mieszkaniowe (IPKM). I mamy ostry zwrot, ponieważ okazało się, że po raz pierwszy od czternastu miesięcy wartość wniosków składanych o kredyty mieszkaniowe spadła i to o niemal jedną trzecią. Wartość indeksu oznacza, że w przeliczeniu na dzień roboczy, banki i SKOK-i przesłały do BIK zapytania o kredyty mieszkaniowe na kwotę niższą o 31,7 proc. w porównaniu do lipca 2023 r.

Dane BIK wskazują, że od czasu zakończenia Bezpiecznego Kredytu 2 proc. coraz mniej młodych Polaków decyduje się na zakup mieszkania. Eksperci potwierdzają, że sytuacja na rynku jest ciężka, bo przypomina tę z 2022 r., gdzie kredyty hipoteczne były bardzo drogie i trudno dostępne. Rząd zapowiada, że w przyszłym roku ruszy nowy program dopłat w ramach kredytu #naStart. Jednak w opinii ekspertów nie ma on szans na powtórzenie sukcesu Bezpiecznego Kredytu 2 proc.

Ile zarabiali ci, którym teraz przez 10 lat wszyscy będziemy dopłacać do tanich kredytów? Mowa o średnich zarobkach osób, które załapały się rzutem na taśmę na Bezpieczny kredyt 2 proc., zanim wygasł. Okazuje się, że co dziesiąty kredytobiorca zarabiał ponad 9,5 tys. zł na rękę, a mowa o dochodzie na osobę w gospodarstwie domowym. Gdyby było to gospodarstwo 2+1, mówimy o dochodzie rodziny powyżej 28,5 tys. zł na rękę. Zalała was już krew?

Z najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) dotyczącego budownictwa mieszkaniowego wynika, że po dwumiesięcznej korekcie widać optymistyczne odreagowanie trwającego już od półtora roku, inwestycyjnego trendu wzrostowego. Jednak eksperci portalu RynekPierwotny.pl wskazują, że trudno dziś ocenić, co to oznacza dla sytuacji popytowej pierwotnego segmentu mieszkaniówki.

Hokus-pokus, czary-mary. Podpisałem to? Nie do wiary... Niestety, ale wciąż zdecydowana większość Polaków pyta: „gdzie mam podpisać”, zanim przeczyta umowę. Z tymi, którzy postanawiają zapoznać się z zapisami, też nie jest lepiej, bo często po prostu nie rozumieją, co jest w nich zawarte. Efekt? Ponad 70 proc. Polaków wzięło kredyt hipoteczny np. na 30 lat, choć nie za bardzo wie, o co chodzi w tych dokumentach.

Zapłacilibyście 2,5 mln zł za kawalerkę? Taką w miarę zwykłą, w dużym mieście, owszem, ale bez marmurów i złotych klamek. Bo minister rozwoju dał do zrozumienia, że to nie byłby problem dla większości Polaków. A eksperci przy okazji przypomnieli im, ile w sumie kosztuje ich kredyt hipoteczny.

Wam, Polakom, przecież cena metra kwadratowego mieszkania nie robi różnicy, ważne, żeby była zdolność kredytowa. Prawda? Zdaniem nowego ministra rozwoju, tak właśnie jest i ma na to badania, dlatego nie boi się kolejnego programu dopłat do kredytów i zapowiada, że jednak ruszy on na początku 2025 r.