deweloperzy

Komisja Nadzoru Finansowego wpisała Golub GetHouse na listę ostrzeżeń publicznych. Deweloper znany był z ogromnych ambicji, zrealizował w Warszawie prestiżowy projekt, przekonując do pomocy Zbigniewa Jakubasa, jednego z najbogatszych Polaków. Od pewnego czasu firma zmaga się jednak z dużymi problemami finansowymi.

Część analityków biadoli i załamuje ręce widząc pikujące statystyki sprzedaży nowych mieszkań, ale deweloperzy dalecy są od paniki. Kryzys wywołany gwałtowną podwyżką stóp procentowych może i odciął szarego Kowalskiego od możliwości kupna nieruchomości, ale w jego miejsce szybko pojawił się inny zainteresowany. Na rynek najmu wchodzą właśnie z przytupem fundusze inwestycyjne. Prywaciarze mają mnóstwo pieniędzy, ale zamierzają ostro się targować o każdy metr kwadratowy, bo wiedzą, że sprzedawcy mieszkań nie mogą wybrzydzać.

W Polsce wciąż brakuje mieszkań, bo do 1989 r. wybudowaliśmy ich najmniej w Europie. Przez kolejnych trzydzieści lat nie udało nam się nadrobić tego zapóźnienia, choć bardzo się staramy i oddajemy stosunkowo dużo nowych lokali. W 1988 r. mieliśmy ich 295 na tysiąc mieszkańców, dzisiaj mamy 392 mieszkania, to jest wzrost o jedną trzecią – wskazuje Rafał Trzeciakowski z Towarzystwa Ekonomistów Polskich w rozmowie o problemach z mieszkaniami w Polsce i receptach na ich rozwiązanie.

Deweloperom runęła sprzedaż. Ale nie ma co nad nimi płakać, powinni uzbierać sobie na poduszkę na trudne czasu, może i nawet taką ze złota. Bo od miesięcy użalają się na rosnące koszty budowy, ale marże w tym czasie podnosili znacznie mocniej niż rosły im koszty. Gdyby podnosili Polakom ceny równocześnie z rosnącymi kosztami – nie więcej, w Krakowie mieszkania powinny być dziś tańsze o 1 tys. za mkw, a w Warszawie o 500 zł za mkw.

Deweloperzy wstrzymują sprzedaż mieszkań - ogłasza HRE Investments. Nie chodzi o to, że sprzedają mniej, bo koniunktury nie ma, klienci kredytów nie dostają, więc nie przychodzą na zakupy po własne M. Niektórzy deweloperzy wręcz wycofują część mieszkań ze swojej oferty, bo teraz nie opłaca im się sprzedawać. Cóż, chyba nikt im nie uwierzył, że Polacy kupują masowo domy w Hiszpanii zamiast kawalerki w Warszawie, więc trzeba czym prędzej ratować rodzimy rynek budowlany.

Polacy, którzy kupili mieszkania z myślą o inwestowaniu, są w kropce. Ceny nieruchomości na rynku wtórnym w niektórych miejscach w kraju zaczęły delikatnie spadać, w innych praktycznie stanęły w miejscu. Flipperzy, którzy nie zdążyli opchnąć lokali gorzko teraz pewnie żałują. Tak samo, jak ci właściciele mieszkań, którzy kupili je na kredyt z myślą o zarabianiu na najmie, a teraz rozpaczliwie szukają kupców, chętnych do zdjęcia im z pleców tego brzemienia.

W piątek weszła w życie znowelizowana ustawa deweloperska, która ma lepiej chronić nabywców mieszkań na rynku pierwotnym, które bywają kupowane jako dziury w ziemi. Dzięki uruchomieniu Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego kupujący odzyskają całość wpłaconych pieniędzy nawet w przypadku upadłości dewelopera.

Lider Prawa i Sprawiedliwości znalazł winnych kryzysu mieszkaniowego i demograficznego jednocześnie. Tu układ deweloperski zrodzony na długo zanim PiS objął władzę, bo w czasie lat 90. Ten bliżej nieokreślony wróg złośliwie uniemożliwił partii rządzącej obiecywaną budowę trzech milionów tanich mieszkań, a Polkom przeszkadza w rodzeniu dzieci. Doskonałe. Po kilku latach udawania, że program „Mieszkanie+” się rozwija w końcu udało się znaleźć jasne wytłumaczenie przyczyn porażki. (Fot. Piotr Drabik/Flickr.com/CC BY 2.0)

Okrutniej nie dało się już przestrzelić. Rząd ogłaszając zamiar likwidacji pozwoleń na budowę domu chciał, by Polacy mogli uniezależnić się od złych i chciwych deweloperów i zbudować sobie gniazdko na swoich zasadach. Ha, zero kupowania dziur w ziemi i doradców przekonujących, żeby brać, bo taniej nie będzie. Ale czy na pewno? Bo ja mam wrażenie, że premier Morawiecki wsadza nas właśnie na jeszcze większą minę.

Duża część uchodźców uciekając przed wojną zatrzymała się u swojej rodziny, znajomych lub skorzystała z gościny Polaków. Taka sytuacja nie będzie jednak trwać wiecznie. Raport Wise Europa wskazuje, że Ukraińcy w najbliższych latach mogą wygenerować popyt na kilkaset tysięcy mieszkań. Deweloperzy pewnie już zacierają ręce.

Deweloperzy przekonują, że ceny mieszkań znowu wzrosną, ale to, co robią, świadczy, że czeka nas coś dokładnie odwrotnego. Spółki sprzedający mieszkania zaczynają sypać promocjami. Oferują na przykład darmowy czynsz przez rok, czyli de facto obniżają ceny o kilkanaście tysięcy złotych. Najlepsze, że to dopiero początek takich akcji.

Ponad 57 m kw. – taką przeciętną powierzchnię miały mieszkania oddawane przez deweloperów w 2021 roku. Był to wynik najlepszy od co najmniej kilku lat. Dane z początku bieżącego roku sugerują jednak, że długo ten stan nie potrwał.

Zdolność kredytowa Polaków spadła o połowę w porównaniu do października 2021. Mało kogo stać już na kredyt na mieszkanie. A więc i na mieszkanie. A deweloperom przez to siada sprzedaż. Przekonują więc nadzór bankowy, że to niemożliwe, żeby stopy procentowe w Polsce wzrosły do 11 proc. i że należy poluzować sposób wyliczania zdolności kredytowej. Zwariowali! Nie czytali, że mamy III wojnę światową? 

Trzeba zachęcić znowu bogatych Polaków, żeby kupowali więcej mieszkań na wynajem w Polsce, bo teraz niepotrzebnie szukają okazji inwestycyjnych za granicą. A potem jeszcze trzeba obniżyć VAT na pierwsze kupowane mieszkanie - to proponują deweloperzy, by rozwiązać kryzys mieszkaniowy. I oczywiście ich własny kryzys z popytem na mieszkania. Podobałby wam się taki program Deweloper+?

Spokojnie, nikt jeszcze nie twierdzi, że idzie jakaś fala bankructw, która zagrozi klientom. Ale duzi zaczynają mieć chrapkę na tych mniejszych. Szykują się przejęcia, ale to nie znaczy, że skonsolidowany rynek będzie ciągle budował tak dużo jak dotąd. Przeciwnie - skonsolidowanemu rynkowi łatwiej będzie wytrzymać, sprzedając mało - byleby drogo, bo deweloperzy walczą teraz przede wszystkim o nieobniżanie historycznie wysokich marż.

W tym roku sprzedaż mieszkań spadnie nawet o 25 proc. - szacuje jeden z deweloperów, firma Atal. Twierdzi nawet, że już wielu małych i średnich deweloperów wręcz zaprzestało działalności. GUS dorzucił do tego dane, pokazujące, że od stycznia do kwietnia deweloperzy rozpoczęli o ponad 22 proc. mniej budów niż w tym samym okresie rok wcześniej. Czy to ostre hamowanie, czy tylko ostra gra z rynkiem?

Ceny mieszkań osiągnęły zawrotne poziomy i żadne zaklinanie rzeczywistości nie chce na razie doprowadzić do obniżek. Mało tego, za chwilę znów może zrobić się nieco drożej. W lipcu w życie wchodzi Deweloperski Fundusz Gwarancyjny, Dla portfeli klientów teoretycznie nic ważnego, ale deweloperzy odgrażają się, że rząd funduje w ten sposób wszystkim przymusową, kilkuprocentową podwyżkę cen nieruchomości.

Sprzedający czekają, kupujący czekają, ale to nie znaczy, że nic się nie dzieje. Według Polskiej Federacji Rynku Nieruchomości transakcje zawierane na rynku mieszkań spadły o ok. 5-10 proc. Według ekspertów szczyt ceny mieszkań osiągnęły w grudniu ubiegłego roku.

Zarabiasz sześć albo osiem tysięcy na rękę i masz do utrzymania rodzinę? Zapomnij o kredycie, który pozwoli na kupno kawalerki, o dwóch pokojach nie wspominając. Banki tak wyśrubowały zdolność kredytową, że szaremu Kowalskiemu zostaje tylko siąść i płakać. W wynajmowanym za krocie mieszkaniu.

Deweloperzy sami już nie wiedzą, za ile sprzedawać mieszkania. I kupujący też mogą nie znać ostatecznej ceny, podpisując umowę. Wszystko przez szalejące ceny materiałów budowlanych i wykonawstwa. 20 lat temu radzono sobie z podobna sytuacją, wprowadzając mechanizm indeksacji cen. I to teraz może wrócić.