zmiany klimatu

O tym, jak bardzo w ostatnim czasie zmiany klimatu przyspieszyły, najlepiej świadczą apele ekspertów, którzy stawiają sprawę jasno: albo na serio weźmiemy się do roboty, albo za chwilę porozumienie paryskie możemy wyrzucić do kosza. Teraz najnowsze badania opisane w Nature dowodzą, że źle dzieje się nie tylko na lądzie, ale również w morzach i oceanach. Wymuszona ciepłem migracja niektórych gatunków może mieć nieprzewidywalne konsekwencje.

Dolna granica globalnego ocieplenia znana jest już od dawna. Kraje podpisując porozumienie paryskie zgodziły się, że zrobią wszystko, żeby wyhamowało na poziomie 1,5 st. C. A co z górną granicą tego nienaturalnego ocieplenia? Okazuje się, że najgorsze prognozy mówią nawet o 4-5 st. C.

Naukowcy i meteorolodzy są zgodni: za ostatnie anomalia pogodowe (m.in. kolejne miesiące z globalnymi rekordami ciepła) odpowiada zjawisko El Nino, które od miesięcy dzieli i rządzi na Pacyfiku. Właśnie ustalono, że może do niego dochodzić coraz częściej. A wszystko przez topniejący na potęgę lód morski w Arktyce. Najbardziej pesymistyczne analizy sugerują, że za prawie 10 lat może być po sprawie.

Pokrywa lodowa na Arktyce topnieje w zastraszającym tempie i coraz częściej na zdjęciach satelitarnych możemy zaobserwować, jak na przestrzeni lat znikał lód, a odsłaniał się ląd. Najnowsze symulacje wskazują, że jeśli nie uda nam się powstrzymać zmian klimatycznych, to już w 2035 r. arktyczny lód prawdopodobnie całkowicie stopnieje. Aby opóźnić ten proces, naukowcy wpadli na dość szalony pomysł.

Przez lata pokutowało myślenie, że spalanie biomasy jest eko. I nie przynosi takich szkód jak czerpanie ciepła z gazu, czy węgla. Tymczasem coraz więcej ekspertów wskazuje, że traktowanie drewna jako energii odnawialnej to droga donikąd, która zamiast być receptą dla zmian klimatu, wyłącznie je przyspiesza. Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi przypomina rządzącym, że w umowie koalicyjnej pojawił się zakaz spalania drewna w energetyce zawodowej. Ale na razie za tymi słowami nie poszły żadne czyny.

To może być precedensowy wyrok sądu, który sporo zmieni być może również w Polsce. Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPCz) w Strasburgu przyznał rację starszym Szwajcarkom i uznał, że to państwo, które nie podejmuje wystarczających działań skierowanych w celu przeciwdziałania zmianom klimatu, narusza tym samym prawa człowieka. Jaki to będzie miało wpływ na pozwy klimatyczne złożone w naszym kraju?

Za chwilę odbędzie się Milano Design Week 2024 (15–21 kwietnia), na który przyjadą projektanci wnętrz, architekci, twórcy, producenci i innowatorzy z całego świata. Tam sporą szansę, by błysnąć mają Polacy, którzy zaprezentują wyjątkową kolekcję mebli. Materiał, z którego je zbudowano opracowano, na bazie łodyg konopi włóknistych.

Pewnie myślisz, że twoja zielona, nieprzetworzona i niemięsna dieta, to morze witamin i mikroelementów, dzięki którym tryskach zdrowiem i energią? Mam niestety złą wiadomość: musisz jak najszybciej obudzić się z tego kiepskiego snu i zderzyć się z niefajną rzeczywistością, w której - jak dowodzą naukowcy - warzywa są po prostu coraz mniej zdrowe. Jedną z przyczyn takiego a nie innego stanu rzeczy są zmiany klimatu.

Hasło susza na ogół wciąż jawi nam się z pustynnym lub półpustynnym klimatem w odległych zakątkach Afryki, Azji czy Ameryki Południowej. Jednak susza trawi również Europę. Efekt? Już 100 mln Europejczyków nie ma stałego dostępu do wody pitnej. A to z kolei prowadzi do trwałych zmian. Czy uratuje nas polska technologia do walki ze zmianami klimatu?

Bywa, że walka ze zmianami klimatu zahacza o absurd. Tak, jak ma to miejsce w przypadku ostatniego apelu Światowego Forum Ekonomicznego (WEF). Wynika z niego, że globalnym kłopotem nie są wcale wydobywane cały czas na potęgę paliwa kopalne, tylko żywność hodowana w domu, na balkonie, albo na przykuchennym parapecie. Podobno tak tworzy się ślad węglowy, który niszczy naszą planetę. I czego nie rozumiecie?

Można mieć wrażenie, że ostatnio największym wrogiem rolników z Unii Europejskiej, w tym z Polski, jest Europejski Zielony Ład, który ma nas doprowadzić do neutralności klimatycznej w połowie obecnego stulecia. Wielu uważa, że tak ujęta ekologia przyniesie ze sobą więcej szkód niż pożytku. Ale z najnowszego opracowania Europejskiej Agencji Środowiska jednoznacznie wynika, że nasz kontynent za bardzo nie jest przygotowany na przyspieszające zmiany klimatu. A siedzenie z założonymi rękami i tylko narzekanie z pewnością tego nie zmieni.

Fundamentem naszej transformacji energetycznej ma być atom, choć budowa pierwszej polskiej elektrowni jądrowej najpewniej się opóźni. Największy kłopot może leżeć zupełnie gdzie indziej niż w terminach. Naukowcy przekonują, że wybrano taki sposób chłodzenia reaktorów, który ma stanowić śmiertelne zagrożenie dla Morza Bałtyckiego i jego ekosystemu.

Zamiast w trakcie kolejnych Szczytów Klimatycznych ONZ dopilnować poważnej debaty o zmianach klimatu i wywołujących je paliwach kopalnych, wolimy szukać dziury w całym i stawiać na kontrowersyjne technologie, których zastosowanie może przynieść więcej złego niż dobrego. Tak jak w przypadku pomysłu, żeby dać szansę wreszcie geoinżynierii słonecznej i zacząć naszą gwiazdę nieco przyciemniać, co dałoby oddech ziemskiemu środowisku.

Polska dopiero zaczyna porządkować gospodarkę odpadami. Rodzący się w bólach system kaucyjny ma zadebiutować na początku przyszłego roku. Tymczasem w Europie coraz bardziej popularny staje się inny trend. Chodzi o kupowanie produktów sypkich na wagę do własnego pojemnika. Ten rynek do końca obecnej dekady ma osiągnąć obroty w wysokości 1,2 mld euro.

Rekordowo ciepły rok, coraz szybciej topniejące lodowce, a także niewystarczająco ograniczane emisje gazów cieplarnianych. To tylko niektóre elementy galopujących zmian klimatu. Coraz bardziej świadomi w tym względzie stają się też konsumenci, którzy wiedzą, że swoimi wyborami także wpływają na kondycję środowiska. Dlatego Procter & Gamble wprowadził szereg rozwiązań w opakowaniach marek takich, jak np. Ariel, Lenor, Gillette czy Always, redukując zastosowanie plastiku – wszystko po to, by ekologiczne wybory na co dzień były łatwiejsze i bardziej kuszące.

Niestety, ale jesteśmy świadkami gwałtownego przyspieszenia zmian klimatu. Po tym, jak świat obiegła informacja, że 2023 r. był najcieplejszym w historii pomiarów, wyszło też na jaw, że już od czerwca ub.r. każdy kolejny miesiąc był także najgorętszy w historii, w porównaniu z analogicznym miesiącem w poprzednich latach. I cały czas tego tempa nie zwalniamy, bo styczeń 2024 r. też jest z najwyższa średnią temperaturą odkąd takie dane są zbierane w 1850 r.

26 stycznia ustanowiono - przez Zgromadzenie Ogólne ONZ - Międzynarodowym Dniem Czystej Energii. Zeszłoroczną inicjatywę podjęto w celu akcentowania znaczenia czystej energii, promowaniu jej rozwoju i wykorzystania. Z tej okazji życzenia składa Antonio Guterresa, sekretarz generalny ONZ, który cały czas wierzy w rychły koniec paliw kopalnych. Ale jak przekonuje Międzynarodowa Agencja Energii (IEA), to wcale nie jest aż tak łatwe zadanie.

Rząd Donalda Tuska dostał lekkiej zadyszki po tym, jak Urszula Zielińska, wiceminister klimatu i środowiska stwierdziła, że Polska wezwie UE do przyjęcia planu redukcji 90 proc. emisji gazów cieplarnianych do 2040 r. Po tych słowach zrobił się nie lada szum, a przedstawiciele koalicji rządzącej tłumaczyli na lewo i prawo, że to nie jest stanowisko rządu, tylko prywatne zdanie wiceminister. Ale teraz okazuje się, że takie plany ma Komisja Europejska, która przedstawi je na początku lutego.

Jedzenie soi jest „niemęskie”, jedzą ją tylko „członkowie sekty”, a „prawdziwy mężczyzna” je czerwone mięso - wiadomo, inaczej nigdy nie wypracuje mięśni jak Supermen - tak mięsne lobby próbuje wpływać na konsumentów w sieci. Nie tylko w Polsce. Ale to właśnie Polacy bezmyślnie mu ulegają, jak owieczki prowadzone na rzeź. A raczej świnki - bo wieprzowinę jemy najczęściej, choć nasz kraj jest drobiarskim potentatem.

Zmiany klimatu i globalne ocieplenie przyspieszają i to solidnie. Nie zmieni tego radosne wycie na śnieg w Polsce tych, którzy uparcie, a może celowo, mylą klimat z pogodą. Tymczasem na kolejnym Szczycie Klimatycznym ONZ COP28 ludzkość zachowuje się tak, jakby tuż przed zderzeniem się ze ścianą zastanawiała się, czy faktycznie warto zapiąć pasy bezpieczeństwa. I swoje wywody kończy konkluzją, że jednak chyba warto i ogłasza wszem wobec, że to zrobi. Ale na razie nawet ręki nie podnosi, wierząc głupio, że ściana sama przed nią zacznie uciekać.