Stopy procentowe

W 2024 r. Rada Polityki Pieniężnej obniży stopy aż siedem razy - tak prognozuje amerykański bank inwestycyjny Goldman Sachs, choć właściwie mówi raczej nie o tym, ile obniżek stóp nas czeka w przyszłym roku, ale o ile spadną w Polsce stopy. Zdaniem analityków o 1,75 pkt. proc., co by oznaczało, że na koniec 2024 r. główna stopa procentowa w Polsce będzie na poziomie 4 proc.

„Wprowadzenie Bezpiecznego kredytu 2 proc. to katastrofa dokonana teksańską piłą mechaniczną”. I nie mówi tego zrozpaczony klient, którego już nie stać na zakup mieszkania, ale jeden z deweloperów. Analityk rynku dodaje: żeby kupić dziś w Warszawie mieszkanie sypialnia plus salon z kuchnią, trzeba zarabiać 18 tys. zł  brutto. A analityk rynku kredytowego dorzuca: „Sprawdziłem, ci, którzy korzystają dziś z rządowych dopłat do kredytów, to osoby o bardzo wysokich dochodach”. Czy więc aby na pewno wszystko na rynku mieszkaniowym jest w porządku?

Miały spadać, ale wszystko wskazuje na to, że raty kredytów bankowych za chwilę znów pójdą w górę, przynajmniej dla części kredytobiorców. Stanie się tak pomimo tego, że Rada Polityki Pieniężnej wcale przecież oficjalnych stóp procentowych w tym miesiącu nie podniosła. Wystarczyło jednak, że przestała je obniżać. Co więcej, zdaniem sporej części ekonomistów nie jest to pauza chwilowa, tylko co najmniej kilkumiesięczna.

Rada Polityki Pieniężnej miała po raz trzeci w tym roku obniżyć stopy procentowe, tym razem o 0,25 pkt. proc. Tego właśnie spodziewała się większość ekonomistów. Ale RPP, po szarży we wrześniu, nagle zrobiła się bardzo ostrożna i zdecydowała, że w listopadzie pozostawi stopy bez zmian. I w zasadzie możecie zapaść w zimowy sen do marca, bo do tego czasu raczej nic więcej się nie wydarzy.

Pandemia, wojna w Ukrainie i związana z nimi niepewność skłoniły bank centralny do zmian w komunikacji. Kluczowy stał się przekaz kształtujący oczekiwania inflacyjne. Z myślą o nowych nieprofesjonalnych odbiorcach, których grono w latach 2020-2023 poszerzało się, podjęto strategiczną decyzję o uproszczeniu przekazu – pisze na łamach „BiK” dr Piotr Turek, dyrektor Departamentu Komunikacji NBP i Rektor Szkoły Głównej Mikołaja Kopernika (na zdj.).

Wakacje kredytowe miały zostać przedłużone na cały 2024 rok, ale za to kryterium dochodowe miało poważnie ograniczyć liczbę uprawnionych do skorzystania z tego rozwiązania. Teraz PiS na ostatniej prostej swoich rządów nagle zapowiada, że z wakacji skorzysta niemal każdy – jak dotąd. Ale to triggerowanie przyszłego rządu, który z kolei nie chce powiedzieć tego wprost, ale wakacji wcale nie chce.

Inflacja bazowa również spadła do wartości jednocyfrowych. We wrześniu 2023 r. inflacja po wyłączeniu cen żywności i energii wyniosła 8,4 proc. (miesiąc wcześniej: 10 proc.) Wskaźnik CPI w analizowanym okresie wyniósł 8,2 proc. – podał w poniedziałek Narodowy Bank Polski.

Albo i nie spadnie, ale ciekawe, że zza węgła wychylają się już najwięksi optymiści, którzy uważają, że spadek inflacji do 3,5 proc. za kilka miesięcy jest jak najbardziej realny. A to przełomowy poziom, bo 3,5 proc. to dopuszczalne odchylenie celu inflacyjnego Polski. Jak ktoś lubi uczepić się promyka nadziei – oto jest. Dla reszty realistów, a nawet pesymistów, co lubią ponarzekać, też coś mam.

Niby mamy wakacje kredytowe, niby Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, tymczasem okazuje się, że wielu Polaków musiało w 2022 r. po prostu sprzedać swoje mieszkanie z powodu wysokich stóp procentowych – rata kredytu hipotecznego stała się wtedy zbyt wysoka do udźwignięcia przez domowy budżet.

Rada Polityki Pieniężnej w październiku obniżyła stopy procentowe o 25 punktów bazowych. Była to druga obniżka po 75 pb we wrześniu. Prezes NBP zasugerował, że Rada będzie teraz preferować mniejsze kroki niż podczas wrześniowego dostosowania.

Rada Polityki Pieniężnej obniżyła w październiku stopy procentowe tak, jak spodziewał się rynek, czyli o 25 punktów bazowych. - Jesteśmy zwolennikami dokonywania płynnych, stopniowych zmian, które nie burzą samopoczucia konsumentów, banków i przedsiębiorstw, wolimy serię mniejszych działań, zamiast skokowych, chociaż czasem trzeba wykonać dostosowania - wyjaśnił prezes NBP Adam Glapiński podczas konferencji prasowej.

Rada Polityki Pieniężnej już dwukrotnie obniżyła stopy procentowe, łącznie o 1 pkt proc. do poziomu 5,75 proc. Kredytobiorcy się cieszą. Ale ci, którzy kredytów nie spłacają, za to mają jakieś oszczędności ulokowane w bankach, płaczą, bo oprocentowanie lokat spada. A płaczą niepotrzebnie, bo rząd o nich bardzo dba i jest wyjątkowo szczodry, wystarczy odkleić się od banku i iść kupić obligacje skarbowe - to teraz złoty interes.

Ten rok na rynkach finansowych miał być świetny i mniej więcej do połowy faktycznie tak wyglądał. Jeszcze w lipcu najważniejszy na świecie indeks giełdowy – amerykański S&P 500 zyskiwał licząc od początku roku 20 proc. WIG 20 szedł w górę od stycznia o ponad 26 proc., a do nowego rekordu wszech czasów brakowało tylko o 3,5 proc.

Po wrześniowym szoku, kiedy Rada Polityki Pieniężnej postanowiła obniżyć stopy procentowe o 75 punktów bazowych (prognoza 25), w październiku obyło się bez niespodzianek. Rynek oczekiwał minimalnego cięcia i władze monetarne tak zrobiły. Jak to ujął jeden z analityków, „złoty tym razem odetchnął z ulgą”.

Dane o amerykańskich zapasach ropy były szokiem dla rynku. Przez to ropa zaczęła gwałtownie drożeć i tym samym od czerwca br. spuchła do teraz o ok. 30 proc. Głównie przez podtrzymanie do końca roku cięć produkcji przez Arabię Saudyjską i Rosję. Ale teraz niepokoją głównie wieści z USA, przez które być może niebawem przy cenach ropy zobaczymy trzycyfrową liczbę.

Tylko w pierwszej połowie tego roku wpływy z tak zwanego podatku Belki wyniosły niemal 5,4 mld zł, a to niewiele mniej niż w całym 2022 roku. Eksperci wskazują, że państwo ściąga z tytułu tego podatku coraz więcej pieniędzy, a lawinowy wzrost wpływów fiskusa nastąpił po podniesieniu stóp procentowych będącym reakcją na wzrost inflacji.

Wbrew oczekiwaniom rynku, że stopy procentowe w Szwajcarii zostaną ponownie podniesione o 25 punktów bazowych, bank centralny pozostawił je na dotychczasowym poziomie 1,75 proc. To dobra wiadomość dla posiadaczy kredytów frankowych, ponieważ podwyżka stóp przez SNB oznaczałaby jeszcze wyższe raty. Większość ekonomistów spodziewała się kolejnej kwartalnej podwyżki stóp, ponieważ prognozy wskazują, że inflacja w Szwajcarii w tym roku wykroczy poza cel inflacyjny o... 0,2 pkt proc.

Rząd Szwajcarii zakłada, że inflacji w tym roku nie uda się już zagonić poniżej 2 proc., czyli do zakresu odpowiadającemu celowi inflacyjnemu. Najnowsze prognozy mówią o średniorocznej inflacji na poziomie 2,2 proc. i choć jest to o 0,1 punktu procentowego mniej od czerwcowych prognoz, to szacunki dotyczące inflacji w przyszłym roku pogorszyły się. To wszystko sprawia, że podwyżka stóp procentowych przez bank centralny już w najbliższy czwartek staje się bardzo prawdopodobna. Dla frankowiczów będzie to oznaczało wyższe raty kredytów hipotecznych.

Spadek stóp procentowych powoduje obniżkę kosztów obsługi kredytów opartych o zmienną stopę procentową, a to powinno wpłynąć na poprawę sytuacji materialnej większości polskich kredytobiorców – tłumaczy prof. Waldemar Rogowski, główny analityk BIG InfoMonitor.

Narodowy Bank Polski wylicza co miesiąc cztery różne wskaźniki inflacji bazowej między innymi po to, żeby wiedzieć, co zrobić ze stopami procentowymi. W sierpniu doszło do sytuacji, w której inflacja bazowa okazała się niższa niż ta wyliczana przez GUS. Nie spadła jednak poniżej 10 proc. Okazuje się, że wcale nie musi przeszkadzać RPP w kolejnej obniżce stóp na początku października.