Stopy procentowe

Po wrześniowym szoku, kiedy Rada Polityki Pieniężnej postanowiła obniżyć stopy procentowe o 75 punktów bazowych (prognoza 25), w październiku obyło się bez niespodzianek. Rynek oczekiwał minimalnego cięcia i władze monetarne tak zrobiły. Jak to ujął jeden z analityków, „złoty tym razem odetchnął z ulgą”.

Dane o amerykańskich zapasach ropy były szokiem dla rynku. Przez to ropa zaczęła gwałtownie drożeć i tym samym od czerwca br. spuchła do teraz o ok. 30 proc. Głównie przez podtrzymanie do końca roku cięć produkcji przez Arabię Saudyjską i Rosję. Ale teraz niepokoją głównie wieści z USA, przez które być może niebawem przy cenach ropy zobaczymy trzycyfrową liczbę.

Tylko w pierwszej połowie tego roku wpływy z tak zwanego podatku Belki wyniosły niemal 5,4 mld zł, a to niewiele mniej niż w całym 2022 roku. Eksperci wskazują, że państwo ściąga z tytułu tego podatku coraz więcej pieniędzy, a lawinowy wzrost wpływów fiskusa nastąpił po podniesieniu stóp procentowych będącym reakcją na wzrost inflacji.

Wbrew oczekiwaniom rynku, że stopy procentowe w Szwajcarii zostaną ponownie podniesione o 25 punktów bazowych, bank centralny pozostawił je na dotychczasowym poziomie 1,75 proc. To dobra wiadomość dla posiadaczy kredytów frankowych, ponieważ podwyżka stóp przez SNB oznaczałaby jeszcze wyższe raty. Większość ekonomistów spodziewała się kolejnej kwartalnej podwyżki stóp, ponieważ prognozy wskazują, że inflacja w Szwajcarii w tym roku wykroczy poza cel inflacyjny o... 0,2 pkt proc.

Rząd Szwajcarii zakłada, że inflacji w tym roku nie uda się już zagonić poniżej 2 proc., czyli do zakresu odpowiadającemu celowi inflacyjnemu. Najnowsze prognozy mówią o średniorocznej inflacji na poziomie 2,2 proc. i choć jest to o 0,1 punktu procentowego mniej od czerwcowych prognoz, to szacunki dotyczące inflacji w przyszłym roku pogorszyły się. To wszystko sprawia, że podwyżka stóp procentowych przez bank centralny już w najbliższy czwartek staje się bardzo prawdopodobna. Dla frankowiczów będzie to oznaczało wyższe raty kredytów hipotecznych.

Spadek stóp procentowych powoduje obniżkę kosztów obsługi kredytów opartych o zmienną stopę procentową, a to powinno wpłynąć na poprawę sytuacji materialnej większości polskich kredytobiorców – tłumaczy prof. Waldemar Rogowski, główny analityk BIG InfoMonitor.

Narodowy Bank Polski wylicza co miesiąc cztery różne wskaźniki inflacji bazowej między innymi po to, żeby wiedzieć, co zrobić ze stopami procentowymi. W sierpniu doszło do sytuacji, w której inflacja bazowa okazała się niższa niż ta wyliczana przez GUS. Nie spadła jednak poniżej 10 proc. Okazuje się, że wcale nie musi przeszkadzać RPP w kolejnej obniżce stóp na początku października.

Wyższe zarobki, obniżenie stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej oraz nowość na rynku kredytów hipotecznych, czyli Bezpieczny kredyt 2 proc., to ułatwienia w badaniu zdolności kredytowej. Główny analityk HRE Investment Trust twierdzi, że te czynniki przekładają się na oprocentowanie kredytów hipotecznych i łatwość ich zaciągnięcia. Dodatkowo klienci będą mogli przebierać w bankach jak w ulęgałkach, bo do walki o względy beneficjentów programu Bezpieczny Kredyt 2 proc. stają kolejne placówki.

Do obniżenia stóp procentowych w Polsce doszło w warunkach pogarszającej się kondycji światowej gospodarki. Niepewność w otoczeniu sprawia, że rynki finansowe mogą w najbliższych miesiącach bardzo intensywnie reagować na bieżące wydarzenia – zapowiada Marcin Klucznik | Obserwator Finansowy

Kredytobiorcy zostali oszukani raz, kiedy premier wmówił im, że WIBOR trzeba zlikwidować i zastąpić go innym wskaźnikiem, dzięki któremu będą płacić niższe raty. Otóż właśnie dzięki tej zamianie płacą już wręcz wyższe raty. Drugi raz mogą czuć się oszukani tym, że RRP zaskoczyła rynek. Gdyby sygnalizowała swoje radykalne ruchy wcześniej, nie musieliby teraz czekać długich miesięcy, aż ich rata spadnie.

W ubiegłą środę Rada Polityki Pieniężnej obniżyła stopy procentowe. Większość ekonomistów (94 proc.), którzy wzięli udział w ankiecie „Obserwatora Finansowego”, uważało, że będzie to 25 punktów bazowych, z kolei na obniżkę o 50 punktów wskazało 3 proc. Dlatego też decyzja o obniżeniu stóp o 75 punktów bazowych była sporym zaskoczeniem dla rynku. Prof. Konrad Raczkowski, komentując decyzję Rady, uznał, że „dziś jest to merytorycznie uzasadnione. (…) Trzeba porzucić hasłowe i konwencjonalne myślenie, że wyższe stopy procentowe zmniejszają inflację”.

Jeśli już liczycie, ile pieniędzy zostanie wam co miesiąc w domowym budżecie po nadspodziewanie dużej obniżce stóp procentowych, to najpierw zerknijcie do umowy kredytowej, bo może się okazać, że te niższe raty zobaczycie dopiero za pół roku. Ale jest ktoś, kto już dziś na decyzji RPP korzysta i to niemało - to ci, którym zdolność kredytowa skoczyła z dnia na dzień.

Trzykrotnie większa obniżka stóp niż przewidywał rynek mogła rozbudzić apetyty kredytobiorców, którzy liczą na dalszy spadek wysokości rat. Ale jedni mówią, że te nadzieje należy porzucić. „Dokonanie dostosowania stóp” w tajemnym języku banków centralnych oznacza bowiem tylko jednorazowy ruch. A że był on tak głęboki, może okazać się, że w przyszłym roku wrócą wręcz podwyżki. Rynek z kolei mówi dokładnie co innego. A co na to prezes NBP?

Nie 25 pb ani nawet 50, tylko aż 75 - o tyle obniżone zostały stopy procentowe przez Radę Polityki Pieniężnej. Nikt nie spodziewał się takiego cięcia. Decyzja od razu podkopała kurs złotego do głównych walut. Euro zdrożało do ponad 4,55 zł - najwyższego poziomu od trzech miesięcy.

Tak przynajmniej twierdzą analitycy Pekao. Co to w praktyce oznacza? Że RPP zacznie ciąć stopy. Tylko że optymizm, który wiadrami wleje się z początkiem jesieni w serca kredytobiorców, może równie szybko zniknąć na początku przyszłego roku.

Kilka ostatnich dni upłynęło obserwatorom gospodarki, ekonomistom, a także zapewne wielu zwykłym miłośnikom polityki na oczekiwaniu na decyzję Rady Polityki Pieniężnej. Ma ona obniżyć stopy procentowe wkrótce po tym, jak inflacja spadnie poniżej 10 proc. a, jak się okazało parę dni temu, w sierpniu spadła ona do 10,1 proc. czyli tak właściwie warunek ten został już prawie spełniony. A na pewno zostanie spełniony za miesiąc – wtedy już tylko ze względu na statystyczny efekt bazy będziemy mieć inflację bliżej 9 niż 10 proc. Zresztą ekonomiści z Pekao SA twierdzą, że to będzie nawet mniej niż 9 proc. Dlatego też pojawiają się już głosy o tym, że po co czekać kolejny miesiąc. Można uznać, że 10,1 to takie nowe 9,9 i przystąpić do cięcia już teraz, czyli na posiedzeniu, które zakończy się w środę, 6 września.

Jeśli jeszcze we wrześniu dojdzie do obniżki stóp procentowych, to według 94 proc. respondentów będzie to 25 punktów bazowych, natomiast obniżkę o 50 punktów bazowych wskazało 3 proc. pytanych – tak wynika z najnowszej ankiety „Obserwatora Finansowego” skierowanej do stu piętnastu ekonomistów.

A przynajmniej o obniżkach już teraz – we wrześniu. I w październiku. I w ogóle te marzenia o niższych stopach odłóżcie do przyszłego roku - mówi Ministerstwo Finansów. I to mimo że członkowie RPP i większość ekonomistów otwarcie mówi, że jesienią dojdzie do co najmniej jednej obniżki.

Z najnowszej ankiety „Obserwatora Finansowego” przeprowadzonej wśród ponad stu ekonomistów wynika, że blisko 90 proc. respondentów spodziewa się, że Rada Polityki Pieniężnej dokona obniżki stóp procentowych jeszcze w tym roku.

Inflacja powoli spada, WIBOR obniża pułap, więc i raty kredytów zaczynają spadać. Według danych przeciętny kredytobiorca wydaje na ratę kredytu około 150-200 zł mniej niż pod koniec 2022 r. Zmiana może nie jest ogromna, ale według prognoz ekspertów, już niedługo stopy procentowe zaczną w Polsce spadać. Spekuluje się, że ten, kto spłaca dług ze zmiennym oprocentowaniem, może płacić o ponad 20 proc. mniej niż dzisiaj.