dekarbonizacja

Od lat od polityków słyszymy, że polska transformacja energetyczna musi być prowadzona na specjalnych warunkach. Charakterystyka energetyczna naszego kraju w zdecydowanej większości oparta na węglu po prostu to wymusza. Dlatego Bruksela powinna traktować szczególnie Warszawę. Niestety, okazuje się, że w tym gadaniu może i jest drobinka prawdy, ale reszta mocno zalatuje fałszem.

Górników stać na przeciąganie liny z rządem, bo w kieszeni mają podpisaną umowę społeczną. A co z naszymi hutnikami? Przecież polityka klimatyczna UE i transformacja energetyczna w żadnym razie przemysłu stalowego nie omijają. Opisuje to najnowszy raport Fundacji Instrat, w którym analitycy stawiają sprawę bardzo jasno i twierdzą, że bez wsparcia ze strony rządu huty w Polsce mogą nie podołać nowym wyzwaniom.

Rząd utrzymuje, że węglowa Polska w drodze transformacji energetycznej i tak będzie musiała polegać na gazie ziemnym, zanim odpowiednie moce zagwarantuje energetyka jądrowa. Uruchomiona właśnie w Gryfinie (województwo zachodniopomorskie) przez Polską Grupę Energetyczną (PGE) jest największą elektrownią gazową w Polsce i jedną z najnowocześniejszych w Europie.

Raport ManpowerGroup „Energy World of Work 2025” przedstawia najważniejsze trendy w branży energetycznej. Odchodzenie od paliw kopalnych, rozwój technologii OZE, czy brak wykwalifikowanych pracowników to tylko niektóre z aktualnych wyzwań branży energetycznej. Dlatego wraz z postępem dekarbonizacji i zielonej transformacji wzrasta popyt na nowe talenty. Szacuje się, że powstaną miliony nowych miejsc pracy. A najbardziej pożądani będą specjaliści odpowiedzialni za stosowanie technologii i praktyk, które pozwalają na zrównoważony rozwój. Wraz z rosnącym zapotrzebowaniem na ich usługi będą szły coraz wyższe zarobki.

Rząd szuka 4 mld zł, żeby w przyszłym roku znów zamrozić Polakom ceny energii, ale to nic w porównaniu z tym, jakich pieniędzy będziemy potrzebować, żeby złagodzić cios w postaci nowych rachunków za ogrzewanie. Powód? Uruchomienie systemu handlu emisjami ETS2. Mamy na ten cel dostać ze Społecznego Funduszu Klimatycznego nawet 50 mld zł.

W Polsce tworzenie stref czystego transportu w kolejnych miastach idzie jak krew z nosa. Tylko niektórzy mieszkańcy widzą w tym rozwiązaniu walkę z brudnym powietrzem i troskę o ich zdrowie i życie. Dla wielu to cios w wolność jednostki i kolejny dowód na to, że polityka klimatyczna UE niezbyt wiele ma wspólnego z rzeczywistością. Tych drugich w takim razie za chwilę trafi jasny szlag, bo europejskie miasta postanowiły być jeszcze bardziej zielone i kombinują, jak wprowadzić bezemisyjne dostawy towarów. Fot. Longfin Media / Shutterstock.com.

Mimo że atom ma naszą energetykę wyzwolić od paliw kopalnych, a nas samych od wysokich rachunków, to cały czas w głowie coś nam mówi, że energetyka jądrowa to niebezpieczna zabawa i szybko staje nam przed oczami napis: Czarnobyl. Dlatego dobrze, że Polska buduje elektrownie jądrowe, ale najlepiej z dala od ludzi - nad morzem, albo w górach. Ale amerykańska strategia Coal-To-Nuclear jednoznacznie wskazuje, że takie stereotypowe myślenie ma tyle wspólnego z rzeczywistością, co pięść z nosem.

Naukowcy z Duńskiego Uniwersytetu Technicznego zaprezentowali prototyp magnetokalorycznej pompy ciepła (MCHP) przeznaczonej do zastosowania w budynkach mieszkalnych. Ogrzewa, chłodzi, a także działa jak wymiennik ciepła magazynujący ciepło. Największą przeszkodą tego projektu, cały czas do pokonania, są zbyt duże koszty takiego rozwiązania.

Z tą umową społeczną i produkcją węgla do 2049 r. musiał ktoś górników zrobić w konia. Kiedy tak kurczowo trzymają się dat umieszczonych w harmonogramie zamykania kopalń, pojawiają się informacje o możliwej likwidacji już drugiego wyrobiska węglowego. Nawet Polska Grupa Energetyczna (PGE) nie ukrywa już planów względem dekarbonizacji. Zgodnie z nimi Elektrownia Rybnik ma jeszcze produkować energię tylko przez 15 miesięcy.

UE kontynuuje wojnę z paliwami kopalnymi, które w ciągu najbliższych trzech dekad mają de facto zniknąć z naszego otoczenia. Dotyczy to energetyki, budynków, transportu i systemów grzewczo-chłodniczych również. Ale raport Komisji Europejskiej wskazuje, że dekarbonizacja tego ostatniego sektora idzie jak po grudzie i może okazać się kula u nogi unijnej polityki klimatycznej.

Uruchomiono specjalny projekt unijny, który ma na celu opracowanie wytycznych dla instalatorów i konsumentów korzystających z tego typu urządzeń. W pierwszej kolejności chodzi o sprzęt zawierający czynniki łatwopalne. Producenci oceniają ten ruch pozytywnie.

Pamiętacie jeszcze sierpniowy wybuch w Chrząstowicach w powiecie opolskim, podczas przeprowadzania prac serwisowych przy instalacji ogrzewania? Zginęły w tym wypadku dwie osoby i dostało się za to najbardziej pompom ciepła. Ale okazuje się, że całkiem niesłusznie. Eksperci wskazują, że samozapłon spowodowany był całkiem czymś innym.

Największe Spółki Skarbu Państwa, chcąc dążyć do zielonej transformacji i dekarbonizacji, powinny dbać o ograniczenie negatywnego wpływu na klimat. Firma Instrat przyjrzała się raportowi zrównoważonego rozwoju i strategii klimatycznych największych spółek z udziałem Skarbu Państwa notowanych na GPW w ramach WIG20 i wyniki analizy nie napawają optymizmem, ponieważ spółki stawiają sobie cele klimatyczne, lecz realizują je wolno i niekonsekwentnie. Może nowa dyrektywa unijna CSRD zmieni coś w tym temacie.

Cały czas nie wiadomo, czy wodór będzie dla świata energetyczną receptą, czy jednak pokładamy w tym zdecydowanie zbyt duże nadzieje. Kalifornijska spółka transportowa Joby Aviation ma w nosie te spory i robi swoje. Właśnie pochwalili się zorganizowaniem najdłuższego do tej pory lotu powietrzną taksówką wodorowo-elektryczną. Za rok już loty komercyjne?

Mowa jest o naprawdę sporych pieniądzach. Przecież w ramach obecnego Funduszu Sprawiedliwej Transformacji pięć polskich regionów otrzyma w sumie 3,8 mld euro, czyli grubo ponad 16 mld zł. Tylko że ta rozpiska finansowa obowiązuje do 2027 r. A co potem? Polska Zielona Sieć przestrzega, żebyśmy za parę lat nie obudzili się z ręką w nocniku.

Czytając komentarze w social mediach można odnieść wrażenie, że polskie górnictwo właśnie zaczyna się zwijać. Węglokoks Kraj poinformował o likwidacji kopalni Bobrek-Piekary. Rzecz jasna przy okazji dostaje się rządowi Donalda Tuska. Ale oskarżanie tej ekipy o dekarbonizację jest niepoważne. Nie po to przecież powołano do życia Ministerstwo Przemysłu.

Polski rynek pomp ciepła, który dwa lata temu bił rekordy, zakrztusił się przez nieuczciwych sprzedawców. Kres tym praktykom, przez które Polacy płacili jeszcze wyższe niż do tej pory rachunki za prąd, miała dać zielona lista ZUM, oferująca urządzenia grzewcze wyłącznie ze stosownymi certyfikatami. Tyle teoria. Praktyka postawiła wszystko na głowie.

Od kilku lat w Polsce króluje tylko jedna dyscyplina sportu: gremialne udawanie, że od węgla wcale nie odchodzimy. I powiem wam szczerze: całkiem nieźle nam to wychodzi. Bardzo dobrze wyćwiczył się w niej poprzedni rząd Zjednoczonej Prawicy, a i obecny gabinet Donalda Tuska całkiem sobie sprawnie radzi. Na kolejne rekordy liczą w pierwszej kolejności górniczy związkowcy, dla których nie ma w ogóle tematu. Węgiel to ich wolność, której będą bronić do ostatniej krwi. I nagle z tego wydawać by się mogło zgranego szeregu wystąpiło całe na biało Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych i zburzyło ten węglowy ład.

Chociaż w Polsce - głównie przez bierność polityków - pompy ciepła zaliczyły solidny falstart i ich popularność runęła, to i tak nikt nie dyskutuje z rolą tych urządzeń grzewczych w szeroko pojętej dekarbonizacji. Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA) właśnie w ten sposób zaleca pozbycie się paliw kopalnych z sektora żywności i napojów.

Ze względu na duże nakłady początkowe inwestycje w geotermię muszą być finansowane ze środków publicznych, ale dofinansowanie na takie przedsięwzięcia hojnie finansuje Unia Europejska. Krótki czas przeprowadzenia największej części inwestycji sprawia też, że to program inwestycyjny idealny dla KPO, którego realizacja z racji zapóźnienia znalazła się pod dużą presją czasu. Dekarbonizacja znacznej części ciepłownictwa za sprawą źródeł geotermalnych (50 PJ) rocznie przyniesie 1,9 mld zł oszczędności – głównie jeśli chodzi o wydobycie i zużycie węgla oraz 1,8 mld zł na kosztach uprawnień do emisji CO2.