cena energii

Rząd wciąż nie pochwalił się Polityką Energetyczną Polski do 2040 r. (PEP2040). Podobno nie może osiągnąć porozumienia co do ostatecznej roli węgla w kolejnych latach. Fundacja Instrat przypomina, że im większe ambicje związane z odnawialnymi źródłami energii (OZE), tym większe oszczędności dla budżetu. W ten sposób, do końca obecnej dekady, moglibyśmy uciułać ponad 36 mld zł, czyli ok. 1 proc. PKB Polski w 2022 r.

Niemcy szykują się na najgorsze. Tamtejsze Ministerstwo Gospodarki, alarmuje, że energochłonne gałęzi przemysłu stoją w obliczu „egzystencjalnego zagrożenia”. i proponuje wprowadzenie nadzwyczajnych rozwiązań. Jednak proponowane rozwiązania prawne wywołują spory sprzeciw niektórych członków niemieckiego rządu.

Śmieszna instytucja, która używa dyskietek, potrafi na papierze dokonać cudownego uzdrowienia i służy do wypłacania zasiłków i emerytur. Takie wyobrażenie o ZUS-ie chyba wciąż dominuje w polskim społeczeństwie i choć niektóre stereotypy są zaskakująco bliskie rzeczywistości, jest to dziś zupełnie inny twór niż jeszcze kilka lat temu. Informatyzacja ZUS-u może kosztowała miliardy, ale dzięki niej jest to najnowocześniejszy urząd w Polsce, który przejmuje coraz to nowe zadania, na przykład 500+. Dziś nawet wniosek o niższą cenę gazu składa się właśnie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Fot. Shutterstock

Z początkiem 2023 r. napędzany przez Rosję kryzys energetyczny mocno spowolnił. Bo i Bruksela stanęła na wysokości zadania i przypilnowała właściwego wypełnienia unijnych magazynów gazu. A też zima okazała się wyjątkowo łagodna, co ścięło wcześniejsze prognozy zapotrzebowania energetycznego. W ostatnich trzech miesiącach doszło do mocnej przeceny gazu i węgla. A co z rachunkami za energię? Instytut Jagielloński wykazuje w swojej analizie, że we zeszłym roku akurat Polska nie powinna mieć w tym względzie powodów do niezadowolenia. Chociaż ostatnie dni ciut temu przeczą.

Najpierw nakręcany przez Gazprom kryzys energetyczny, a potem rosyjska napaść na Ukrainę, obnażyły wszystkie bolączki europejskiego rynku energii elektrycznej, który w pierwszej kolejności w zdecydowanie zbyt dużym stopniu był uzależniony od Moskwy. W efekcie szantażu Putina Europejczycy musieli sięgnąć zdecydowanie głębiej do kieszeni przy okazji opłacania rachunków. I Komisja Europejska chce teraz to zmienić.

Prawie 660 mld euro wydały łącznie kraje Unii Europejskiej na różne formy ochrony obywateli przed szalonym wzrostem cen energii. Absolutnymi rekordzistami są Niemcy, którzy wpompowali w te programy aż 265 mld euro. A Polska? Choć rząd robił dużo szumu wokół tarcz energetycznych, nasz kraj wypadł pod tym względem bardzo blado na tle innych krajów UE.

Ci, którzy atakują odnawialne źródła energii, twierdzą, że nie można na nich polegać, ponieważ całkowicie zależą od sił natury. I w przypadku bezwietrznej i zachmurzonej, bez słońca aury trzeba się jakoś inaczej ratować. Z kolei Instytut Jagielloński przeanalizował pod tym kątem ostatnie 30 dni. I znowu wyszło, że im więcej, OZE tym mniejsza cena energii, a przez to też mniejsze rachunki za prąd.

Spółka Energy Solution przygotowała comiesięczną analizę średnich cen energii. I okazuje się, że było pod tym kątem całkiem nieźle. Owszem, rachunki Polaków były nieco wyższe od tych średnich dla całej UE. Ale w porównaniu z grudniem zeszłego roku ceny energii wyraźnie wyhamowały. Tymczasem na początku lutego polskie rachunki za prąd ustępowały wyłącznie tym ze Szwajcarii.

Czy firma energetyczna może się włamać do twojego mieszkania, jeśli nie płacisz rachunków? Może, co właśnie pokazuje przykład firmy British Gas w Wielkiej Brytanii. Okazuje się, że wynajęci przez nią windykatorzy włamywali się do osób w trudnej sytuacji życiowej, żeby podmienić im liczniki na takie, które wymagają opłaty za gaz czy prąd z góry. Nie masz pieniędzy, media same ci się odetną. Jesteście w szoku? 

Północna Izba Gospodarcza w Szczecinie skontaktowała się z kilkudziesięcioma przedsiębiorcami z regionu, żeby sprawdzić ich nastroje. Powiedzieć, że są kiepskie, to nic nie powiedzieć. Trudno się dziwić i żądać pozytywnego nastawienia, po tym jak większość z nich otrzymało nowe rachunki za energię i ciepło powiększone o nawet kilkaset procent. Sprawa jest na tyle poważna, że właściciele firm mówią wprost, że zawieszenie cen energii to jedynie przełożenie w czasie egzekucji w ich przypadku.

Firma Energy Solution przyjrzała się grudniowym cenom energii w Unii Europejskiej. I wyszło na to, że nie dość, że w Polsce było taniej niż w listopadzie, to dodatkowo tylko w dwóch krajach stawki były wyższe niż u nas. Ale już w styczniu pokazaliśmy, że też potrafimy mieć najdroższą energię elektryczną w UE.

Nie zatrzymuje się lawina wniosków o zakończenie lub przynajmniej zawieszenie działalności gospodarczej. Bardzo drogie nośniki energii i rekordowa inflacja mają swoje żniwa. A jak przewidują eksperci, najgorsze jeszcze przed nami. Cierpi też przemysł. W tym przypadku jest jednak jakaś nadzieja, bo rząd właśnie przyjął program wsparcia finansowego dla najbardziej energochłonnych firm.

Jeszcze chwila, a Polacy zaczną masowo mdleć podczas czytania rachunków. Zwłaszcza te za prąd mogą wywołać szok, bo tak wysokich cen niektórzy jeszcze nie widzieli za swego życia. Zapytacie: a co z obietnicą zamrożenia cen prądu? Otóż nic z tego. Fot. Image by Albrecht Fietz from Pixabay

W październiku wiatr miał już 12 proc. udziału w polskim miksie energetycznym, gdzie cały czas dzieli i rządzi węgiel (44 proc.). To powoduje, że ceny energii w Polsce kolejny raz należą do jednych z najniższych w Europie. Inna sprawa, że w portach ARA mocno traci na cenie węgiel. Ostatni raz tak tani był w pierwszej połowie listopada. A jeszcze wcześniej to osiągał podobne pułapy cenowe przed rosyjską agresją na Ukrainie. Niejeden unijny kraj może nam pozazdrościć takich cen energii, jednak gdy zerkną na inne dane, to mogą się nieco przerazić.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zatwierdził taryfy na sprzedaż energii pięciu sprzedawcom z urzędu oraz pięciu największym spółkom dystrybucyjnym. Jeśli zmieścimy się w ustalonym przez rząd limicie, to aż tak źle nie będzie. Jeśli jednak zużyjemy więcej prądu, to trzeba przygotować się na wyraźne podwyżki. W okolicach 80-90 zł miesięcznie.

Od początku grudnia gospodarstwa domowe, które wykorzystują do ogrzewania energię elektryczną, mogą składać wnioski do gmin o wypłatę dodatkowych środków. Ich wysokość będzie uzależniona od poziomu zużycia prądu w 2021 r.

Polska gastronomia pewnie wyobrażała sobie, że po pandemii nie może ją spotkać nic gorszego. Ale przyszedł bezprecedensowy kryzys energetyczny i znowu trzeba pchać swój wózek mocno pod górkę. Tyle że niektórzy już nie dają rady. Przez koronawirusa nawet zdążyli zmienić swój model biznesowy, tyle że to w niczym za bardzo nie pomaga. Bo rekordowe rachunki za energię tak, czy siak, trzeba płacić. Dlatego jesteśmy świadkami kolejnej fali plajt. Bez błysku fleszy i fanfar. Część przedsiębiorców już po prostu nie daje rady i żegna się z gastronomicznym biznesem.

Eksperci z Energy Solution, spółki zajmującej się działalnością doradczą dla odbiorców energii elektrycznej i paliwa gazowego, stworzyli europejską mapę średnich cen energii w listopadzie. U nas przedostatni miesiąc roku miał mieć dwa oblicza. Najpierw było cieplej, a do tego świeciło i wiało. A potem było zimniej i z mniejszą produkcją energii z OZE. I właśnie tę różnice bardzo wyraźnie widać w cenach energii.

To jedna z tych najmniej fajnych pamiątek po pandemii. Nauki zdalnej nie lubił nikt: ani uczniowie, ani rodzice i nauczyciele też nie. Resort edukacji nawet potykał się o własne nogi, tylko żeby nie wysyłać uczniów znowu do domu. Ale niestety, mamy złe wieści dla ministra Czarnka. Lekcje prowadzone w domach właśnie wracają do łask. Tyle tylko, że tym razem uczniów i studentów ze szkół nie wygania żaden wirus. Winne temu są bardzo wysokie rachunki za energię.

Zdaniem ekspertów z Instytutu Jagiellońskiego przez pandemię i wojnę na Ukrainie rynek energii stał się zdecydowanie mniej stabilny i obarczony większą niepewnością, niż miało to miejsce jeszcze w roku 2018 czy 2019. I to rozdygotanie ma z nami zostać na dłużej. W najnowszej analizie tylko w jednym scenariuszu zakładana jest w przyszłym roku obniżka cen energii na rynku hurtowym. Tak się stanie tylko i wyłącznie wtedy, o ile przyspieszy rozwój OZE w Polsce. W innym przypadku kryzys energetyczny będzie nas dalej dociskał do ściany.