cena energii

Dwucyfrowa i ciągle galopująca tylko do przodu inflacja dopingowana jest przede wszystkim przez kryzys energetyczny, przez który ceny energii są na niespotykanym do tej pory poziomie. Droższy z miesiąca na miesiąc prąd to też coraz większy kłopot dla przewoźników kolejowych. Bardzo możliwe, że recepta będzie tylko jedna: kolejną podwyżka cen biletów na pociągi i ograniczenie połączeń.

Najpierw na głos o braku węgla tuż przed następnym sezonem grzewczym mówili szefowie spółek wydobywczych, swoje czarne wizje dodawali też związkowcy. Nieśmiało potem przebąkiwali o tym też przynajmniej niektórzy politycy. A teraz o tym, że w Polsce – głównie przez embargo nałożone na Rosję – zabraknie węgla w sumie nie trzeba już nic mówić. Zbliżająca się wielkimi krokami do nas luka podażowa zaczęła wpływać na rynek i na cenę gazu.

Polaków nie dobije kilogram czereśni za 260 zł ani osławione paragony za dorsza z frytkami nad Bałtykiem, ale przyszłe rachunki za prąd i ogrzewanie. Najwięksi pesymiści prognozują, że powinniśmy się przygotować się na ceny energii dwa razy wyższe niż obecnie.

Rosnące ceny na sklepowych półkach i idące w górę raty kredytu hipotecznego spędzają wielu osobom sen z powiek. Z danych Banku Światowego wynika, że drożyzna potrwa jeszcze długo i warto uzbroić się w cierpliwość. Co gorsza, dojdzie problem z dostępnością niektórych artykułów spożywczych.

Inflacja w kwietniu wyniosła 12,3 proc. o 0,8 p.p. więcej niż spodziewali się ekonomiści. To najwyższy poziom od końca 1997 r., a przed nami nowe rekordy. Złoty zaczął się umacniać. Inwestorzy liczą na kolejną zdecydowaną reakcję RPP.

W marcu powtórzyła się sytuacja sprzed pół roku, kiedy hurtowe ceny energii elektrycznej w Polsce spadły do najniższego poziomu w Europie (nie licząc Skandynawów). Eksperci przyczyny upatrują w bardzo drogim gazie, który mocno podbija stawki na Zachodzie, oraz słabym udziale energii z OZE, zwłaszcza z energii wiatrowej.

Produkcja przemysłowa kolejny miesiąc z rzędu wzrosła w marcu o ponad 17 proc., wyraźnie przebijając oczekiwania rynkowe. Przemysł – jak widać – wyrabia, ale problemem jest najwyższa od 25 lat inflacja producencka, która szybko przełoży się na drożyznę w sklepach.

Inflacja bazowa w marcu wyniosła 6,9 proc. – poinformował we wtorek NBP. Seria podwyżek stóp procentowych na razie nie spowodowała wyhamowania tego wskaźnika wzrostu cen, który z definicji nie obejmuje chwilowych zawirowań. Najwyższy odczyt inflacji bazowej od ponad dwóch dekad to mocny sygnał, że drożyzna utrzyma się jeszcze długo.

Zdaniem analityków unijny rozwód z rosyjskim węglem będzie prostszy i przede wszystkim tańszy niż rozbrat z ropą i gazem. UE ciągle każdego dnia płaci nawet 850 mln dol. Rosji za dostawy ropy i gazu. Bilans transakcji za węgiel jest znacznie skromniejszy, bo opiewa raptem na około 20 mln dol. dziennie. Dla Polaków ogrzewających się od morza do Tatr węglem to i tak fatalne wiadomości.

No i stało się. Rząd dał głośno wyraz obawom, że w nadchodzących kwartałach polską gospodarkę dopadnie stagflacja. O scenariuszu, w którym galopującej inflacji towarzyszy spowolnienie, opowiadała we wtorek w państwowej telewizji wiceminister rozwoju i technologii Olga Semeniuk.

Dla większości z nas śnieg w kwietniu był średnio miłą niespodzianką. Ale hydrolodzy mogli wreszcie się lekko uśmiechnąć. Dzięki temu może uda się bowiem nieco wyhamować suszę w wielu rejonach Polski. Bo na ucieczkę przed drastycznymi podwyżkami cen żywności, dopingowanymi m.in. przez właśnie brak opadów, ale nie tylko - już raczej nie ma co liczyć.

To już przesądzone: Polska będzie odchodzić od rosyjskiej energii w pierwszej kolejności węglem. Na nic zdadzą się więc apele o uwolnienie od absurdalnego prawa (zasada 10H) energetyki wiatrowej. Powodzenia nie ma też za bardzo ostatnia misja Instytutu Jagiellońskiego, który dowodzi, że im większy udział odnawialnych źródeł energii, tym ceny hurtowe są po prostu niższe.

Nowa koalicja rządząca w Niemczech, którą tworzą socjaldemokraci wraz z liberałami i Zielonymi, ma ręce pełne roboty. Nie dość, że trzeba na dyplomatycznej scenie wyczyniać niezłe fikołki, żeby z jednej strony wieszczyć koniec uzależnienia od rosyjskiej energii i jednocześnie kręcić nosem an embargo na gaz i ropę z Moskwy, to w dodatku wewnętrzna presja cenowa nie daje spokoju. Stąd decyzja o wprowadzeniu u naszych zachodnich sąsiadów pakietu ulg.

Komisja Europejska wie, że zanim odetnie się od energetycznej pępowiny Putina - trzeba uspokoić jakoś ceny na rynku. Dlatego Bruksela zgadza się na ich regulowanie w wyjątkowych okolicznościach. Niemcy na razie po ten instrument nie sięgają, ale już zapowiadają nowe ulgi finansowe, które mają złagodzić w następnych miesiącach coraz wyższe ceny energii.

Inflacja lutym była nieco wyższa od prognoz ekonomistów, ale nie ujmowała jeszcze tego, co się stało z cenami paliw po wybuchu wojny w Ukrainie. Jakby tego było mało, Chiny mają coraz większe problemy z covidem, co podnosi ceny transportu morskiego. W ubiegłym roku to właśnie trzeszczące w szwach łańcuchy dostaw wyniosły inflację do dawno nieoglądanych poziomów.

Inflacja w strefie euro znowu się wymknęła spod kontroli i w lutym skoczyła do 5,8 proc. – to najwięcej w 20-letniej historii strefy euro. Analitycy spodziewali się tylko 5,4 proc. Na Litwie jest już bardzo wysoko, na poziomie 13,9 proc., w Estonii jest niewiele lepiej - 12,4 proc. To wszytko wina głównie galopujących cen energii, a to przecież dopiero początek. Dopiero dowiemy się, czym jest prawdziwa inflacja. I będzie bolało.

Jeszcze na początku lutego Jacek Piechota, prezes Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej, w rozmowie z serwisem 300gospodarka.pl, przekonywał że ekonomia przemawia za tym, że do rosyjskie agresji na Ukrainę nie dojdzie. Niestety, stało się jednak inaczej i na reakcję rynków nie trzeba było długo czekać. Ceny surowców energetycznych wystrzeliły w górę. Sporo też traci złoty.

Nowych norm jakości węgla jak nie było, tak nie ma. Z kolei po kontroli UOKiK i Inspekcji Handlowej deklarowanych przez przedsiębiorców parametrów wychodzi, że nie wszyscy spełniają wartości ujęte w świadectwach jakości. Nie zmieniło się w tym czasie tylko jedno: ekogroszek wciąż jest bardzo drogi i na obniżki cen się nie zanosi.

Polski Komitet Energii Elektrycznej (PKEE) zapytał Polaków na temat oszczędzania energii i podejmowanych sposobów na mniejsze rachunki za prąd. To, że przy tej okazji mocniej zmusza nas do oszczędności, wcale nie dziwi, ale że w ten sposób myślimy też o środowisku – już tak.

Grant Thornton przyjrzał się 200 średnim i dużym przedsiębiorstwom w Polsce i sprawdził, co najbardziej hamuje ich rozwój. Tak powstał raport Bariery w biznesie. Edycja 2022, który wskazuje, że firmom nie jest łatwo uciekać przed tym, co dzieje się w Polsce. A najbardziej przed wysokimi cenami energii i kosztami pracy.