Energetyka

Powoli rezygnujemy z paliw kopalnych i inwestujemy coraz więcej w odnawialne źródła energii. Ale nie możemy przy tej okazji zapominać o modernizacji sieci elektroenergetycznej, przez dziesięciolecia przyzwyczajonej wyłącznie do energii z węgla i gazu. Komisja Europejska tylko do końca tej dekady zamierza wydać na ten cel ponad pół biliona euro. Na szczęście Polska tym razem nie chce zostawać w tyle i na budownictwo energetyczno-przemysłowe do 2029 r. planuje przeznaczyć ponad pół biliona złotych.

Trzeci rok z rzędu ceny energii i gazu trzymane mają być na krótkiej smyczy, a ceny ciepła systemowego mają być też dalej obniżane. Tak ma zdecydować obecna większość sejmowa, która jest przekonana, że te mechanizmy osłonowe będą potrzebne jeszcze tylko przez pierwsze pół roku 2024 r., bo potem ceny energii i paliw - po kolejnych spadkach - powinny być już na takich poziomach, które już nie będą wymagały żadnego wsparcia. Rachunek za to mrożenie cenowe opiewa na blisko 15 mld zł. Wiemy, kto ma to zapłacić.

Nie tylko Polska Grupa Górnicza boryka się z nie lada kłopotami finansowymi. Całe górnictwo jest na ostrym zakręcie. Dotyczy to też innej spółki węglowej - Tauron Wydobycie S.A. Waldemar Sopata, wiceprzewodniczący Zakładowej Organizacji Koordynacyjnej (ZOK) NSZZ „Solidarność”, dokładnie wyjaśnia przyczyny tej sytuacji. I znowu wychodzi na to, że gdyby elektrownie odbierały zakontraktowany węgiel, to górnicy nikogo nie musieliby prosić o pomoc.

To chyba najbardziej kontrowersyjny Szczyt Klimatyczny ONZ od lat. Nie tylko dlatego, że jego gospodarzem jest jedna z naftowych potęg, czyli Zjednoczone Emiraty Arabskie. Coraz głośniej mówi się też o tym, że najbliższe dwa tygodnie (COP28 potrwa od 30 listopada do 12 grudnia) Abu Zabi chce wykorzystać do zawiązania dodatkowych kontaktów na paliwa kopalne. Na razie na uczestników oenzetowskiego szczytu niespodziankę mają Chińczycy, którzy niedaleko stolicy ZEA uruchomili największą na świecie farmę fotowoltaiczną.

Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej (PSEW) opowiada się kategorycznie przeciwko dalszym mrożeniom ceny energii. Przekonuje przy tym, że do takiego ruchu nie ma dziś jakichkolwiek podstaw, bo ceny są znacznie niższe od ubiegłorocznych. Twierdzi, że dalsze, pozarynkowe kombinowanie uderzy w rynek OZE w Polsce i wystawi na szwank zielone inwestycje energetyczne.

Agencja Rozwoju Przemysłu Oddział Katowice opublikowała „Wyniki techniczno-ekonomicznych działalności oraz inwestycje w górnictwie węgla kamiennego w Polsce w okresie styczeń-wrzesień 2023 r.” Sytuacja finansowa pozostawia bardzo wiele do życzenia. Zdaniem związkowców główną przyczyną są zmniejszone zamówienia ze strony energetyki.

Spore zamieszanie wywołały ostatnie wyliczenia, z których wynika, że węgiel nadal jest najtańszym źródłem ogrzewania domu o powierzchni 150 mkw., w którym mieszkają cztery osoby. Poprosiliśmy o komentarz ekspertów energetycznych, którzy od razu zwrócili uwagę na dwie sprawy: brak specjalnych taryf dla użytkowników pomp ciepła oraz możliwe działania osłonowe, dotyczące przyszłorocznej ceny energii.

Stało się: rząd, zamiast stawiać na odważną transformację energetyczną i szybki rozwód z paliwami kopalnymi, kolejny raz, dokładnie tak jak poprzednicy, zamierza pomóc finansowo będącej w coraz gorszej kondycji finansowej Polskiej Grupie Górniczej (PGG). Posłowie mają zgodzić się na zawieszenie spłat z tytułu zaległości wobec ZUS i Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) oraz z zaliczek na poczet podatku CIT. I jeszcze potężny zastrzyk gotówki: 7 mld zł z obligacji Skarbu Państwa.

Od co najmniej paru lat o węglu mówi się źle albo bardzo źle. Ogrzewanie tym paliwem kopalnym ma być destrukcyjne dla zmian klimatu i przy okazji, w dobie ewoluujących OZE, trzepać też nieźle po kieszeni. Ale wyliczenia ekspertów z Rankomat.pl wszystko wywracają do góry nogami. Bo wychodzi im, że ogrzewając dom o powierzchni 150 mkw. najwięcej można oszczędzić na węglu. Ze sporymi wydatkami zaś muszą liczyć się użytkownicy pomp ciepła.

Zjednoczone Emiraty Arabskie są organizatorem światowego szczytu klimatycznego COP28, który rozpoczyna się 30 listopada. Jeśli obsadzanie jednego z największych eksporterów ropy naftowej w roli gospodarza szczytu klimatycznego brzmi jak kiepski pomysł, to może dlatego, że nim jest. Jak donosi BBC, ZEA postanowiły wykorzystać zjazd decydentów z całego świata jako okazję do masowego podpisywania umów na dostarczenie ropy naftowej.

Wielka Brytania wśród 29 państw plasuje się na wysokim, ósmy miejscu jeżeli chodzi o środki rządowe przeznaczone na walkę z kryzysem energetycznym, w przeliczeniu na jednego mieszkańca - wykazuje think-tank Bruegel. Polska jest w tym zestawieniu dopiero na 26. lokacie. Może warto więc kopiować niektóre pomysły Wyspiarzy? Jeden jest kontrowersyjny, ale przyniósł oczekiwany efekt. Wystartowano z kampanią namawiającą, żeby przestać w ogóle opłacać rachunki za prąd. Brytyjski rząd musiał ulec. W Polsce możemy mieć do czynienia z podobną akcją?

Ważniejsze od tego, czy w Katowicach rzeczywiście będzie miało siedzibę nowe Ministerstwo Przemysłu, wydaje się jak najszybsze opracowanie strategii i harmonogramu dla polskiego górnictwa. Dane są jednoznaczne. Może w październiku szarpnęło mocniej produkcją węgla ale za to patrząc rok do roku trudno mieć jakąś nadzieję. Oliwy do ognia dodają spółki wydobywcze, które już nie ukrywają, że czas zarabiania na węglu powoli się kończy.

Może i Niemcy już dla niektórych nie są żadnym pozytywnym przykładem, po tym jak najpierw zamknęli bloki jądrowe, a następnie założyli kłódki na elektrowniach węglowych, ale zaczęli się dusić i korzystanie z węgla okazało się niezbędne. Ale czy nam się to podoba, czy nie w różnych dziedzinach życia popularne u nas trendy, zaczynają się rozkręcać u naszych zachodnich sąsiadów. U Niemców zaś, w przypadku indywidualnych systemów grzewczych, możemy już z ręką na sercu mówić o rewolucji, która prawdopodobnie też czeka nas samych.

Dla wielu napędzanych już od wakacji letnich w 2021 r. przez Moskwę kryzys energetyczny był solidną nauczką dla Europy, która wcześniej bagatelizowała coraz większe uzależnienie od gazu z Rosji. Po tym, jak okazało się, że Putin ciągnie coraz bardziej za energetyczne sznurki, Bruksela już więcej w tego typu sidła miała nie wpadać, w czym miała pomóc własna produkcja energii i przede wszystkim dywersyfikacja dostaw, w przypadku energetyki wiatrowej też. Ale wychodzi na to, że znowu przegapiliśmy swoją szansę. I rosyjskie uzależnienie jedynie wymieniamy, na to chińskie.

Think tank Forum Energii postanowił sprawdzić, przy okazji powyborczej zmiany władzy centralnej, jak najnowsze realia unijnej polityki klimatycznej mają się do planów Polski, tych dotyczących transformacji energetycznej. I okazuje się, że aż tak źle z nami nie jest. Tyle że musimy teraz bardzo pilnować i transformacji, i rozwoju OZE. Bez tego UE znowu nam ucieknie, tym razem energetycznie.

Czeski startup Woltair coraz bardziej rozpychają się łokciami na polskim rynku pomp ciepła. Oprócz tego, że chcą pomagać w doborze odpowiedniego urządzenia, dzięki czemu powinny zmaleć rachunki za prąd, realizują cały czas swoją misję stworzenia strony internetowej, oferującej zakup pomp ciepła od różnych producentów. Czesi chwalą się przy okazji, że w ten sposób współpracują już z 12 producentami.

Napędzany przez Moskwę kryzys energetyczny stracił impet i wreszcie Europę czeka spokojniejsza zima? To bardziej niestety pobożne życzenia niż realny scenariusz na następne tygodnie. Rynkowi analitycy raczej są zgodni: Stary Kontynent za bardzo nie może liczyć na stabilizację cen gazu. Popsuć nam dobre nastroje może w pierwszej kolejności wojna na Bliskim Wschodzie i wyzwania dotyczące łańcuchów dostaw.

Jeszcze na przełomie października i listopada byliśmy w zupełnie innej rzeczywistości i rozglądaliśmy się niepewnie za sufitem dla rosnących cen paliw. Teraz, jak zgodnie wskazują analitycy rynku paliw, przed nami kolejna obniżka. Być może ostatnia w najbliższym czasie, wiele zależy od spotkania OPEC+, do którego dojdzie w przyszły czwartek. Jeśli najwięksi producenci i eksporterzy zdecydują się na cięcia wydobycia, notowania ropy wystrzelą, a wraz z nimi drożeć zaczną paliwa.

Pompy ciepła biją kolejne rekordy popularności, chociaż na wizerunku tych urządzeń grzewczych pojawiają się już pierwsze rysy. Po pierwsze pompy ciepła zdają egzamin, pod warunkiem że dostosujemy do nich taryfy energetyczne. Inaczej różnie z rachunkami za prąd bywa. A po drugie nisko w pas kłaniają się ciągle przy tej okazji szkodliwe gazy chłodnicze. Ale w tym przypadku naukowcy mają dobrą nowinę: wszystko wskazuje na możliwy przełom.

W zeszłoroczne wakacje letnie premier Mateusz Morawiecki, chcąc uspokoić nastroje po wejściu w życie embarga na rosyjski opał, obiecał szybkie zwiększenie rodzimego wydobycia. Teraz, po blisko półtora roku, widać jak bardzo szef rządu minął się wtedy z prawdą. Produkcja jest na dnie, rosną zapasy przy kopalniach, a import węgla bije rekordy. Co gorsza, zdaniem Tomasza Rogali, szefa PGG, mniejsze wydobycie krajowe nie przekłada się wcale na mniejsze zużycie węgla i większe zastosowanie OZE.