Energetyka

W podpisanej umowie koalicyjnej partnerzy polityczni, którzy najprawdopodobniej utworzą nowy rząd, zapowiadają przyspieszenie transformacji energetycznej oraz wprowadzenie zmian w programie Czyste Powietrze. Zdaniem ekspertów tematu to ważna deklaracja, ale w tym przypadku nie możemy mieć do czynienia z polityczną miotłą. Owszem, modyfikacje programu są potrzebne, ale należy przeprowadzić je z głową.

Holenderscy naukowcy postanowili sprawdzić, jaki wpływ na nasze zdrowie mają tak popularne w całej Europie kuchenki na gaz ziemny. Wyniki ich dociekań są porażające. Wyszło na jaw , że wcale nie potrzebujemy węglowej elektrowni za oknem, bo sami doskonale brudzimy powietrze, którymi oddychamy. Recepta? Trzeba zaprosić do kuchni energię elektryczną, innego wyjścia nie ma.

W Europie instalacji produkujących biometan przybywa jak grzybów po deszczu. Bo przez kryzys energetyczny Bruksela chce szybko zastąpić czymś węglowodory importowane z Rosji. I jednym z pomysłów jest właśnie zazielenienie gazu. Tak jak się stało już w Danii, gdzie nowe paliwo właściwie całkowicie wyparło rosyjski surowiec. Niestety dla Europy rewolucja biometanowa może równie szybko się skończyć, jak się zaczęła.

Po ostatnich, kolejnych skokowych zwyżkach cen paliw w Polsce, kierowcy mają prawo nerwowo wypatrywać kolejnego tygodnia. Ale tym razem analitycy rynkowi mają dla nich dobre informacje. Ceny powinny odczuwalnie wyhamować, chociaż z dieslem może być różnie. A na rynku ropy baryłka jest już poniżej cen z końca września, kiedy Hamas napadł na Izrael.

Cena węgla w Polsce znowu rośnie jak na drożdżach. We wrześniu, wyraźnie więcej niż w miesiącach wcześniejszych, drożej było zarówno dla energetyki zawodowej, jak i dla ciepłowni. Jak wykazują to analitycy z Fundacji Instrat: teraz u nas jest tak drogo, że nawet stare niemieckie elektrownie na węgiel kamienny mają niższe koszty energii.

Najnowszy miesięcznik Forum Energii wykazuje, że w październiku, na starcie czwartego kwartału 2023 r., odnawialne źródła energii (OZE) odpowiadały w naszym miksie energetycznym za rekordowe 27,2 proc. energii. Największy kawałek tego tortu należy zdecydowanie do farm wiatrowych. Zresztą wiatr w Polsce raptem tylko dwa razy wyprodukował więcej energii niż w zeszłym miesiącu: w styczniu i w lutym 2022 r.

Nie milkną echa reportażu TVN24, w którym dziennikarzom udało się dotrzeć do nagrań pracowników kopalni Piast-Ziemowit w Bieruniu (woj. śląskie). Ukazują one zwały śmieci pod ziemią na terenie opuszczonego wyrobiska górniczego. Dyrekcja kopalni nie kryje zdziwienia. Z kolei Polska Grupa Górnicza (PGG) twierdzi, że odpady te powstały w wyniku działania zakładu górniczego. I zapewnia, że nie są ani niebezpieczne, ani toksyczne. Kontrolę zapowiedział już Okręgowy Urząd Górniczy w Katowicach.

Zaraz może dojść do potężnego rozłamu w koalicji rządzącej w Niemczech. Wszystko przez wypowiedź Christiana Lindnera, ministra finansów i szefa neoliberalnych Wolnych Demokratów (FDP), który wątpi w ewentualne odchodzenie od węgla już w 2030 r., o czym zaczyna się coraz głośniej mówić u naszych zachodnich sąsiadów. Lindner mówi, że to nie ma sensu. Wszak i tak to, co udałoby się w ten sposób oszczędzić na emisjach, pewnie dorzuci węglowa Polska.

Niestety, ale po pierwszym, skokowym wzroście cen paliw na polskich stacjach na przełomie października i listopada, jesteśmy właśnie świadkami kolejnej, solidnej podwyżki. Z kolei na światowym rynku ropy widać dalsze spadki, dzięki czemu baryłka jest najtańsza od końca lipca.

Do końca roku jeszcze prawie dwa miesiące, ale już dziś można zakładać, że historia ostatnich trzech miesięcy na polskim rynku paliw będzie w różnych podsumowaniach i rankingach najciekawszych i najważniejszych wydarzeń w ścisłej czołówce. Prawdopodobnie jednak ten intrygujący epizod właśnie się kończy, zataczając pełne koło.

Jedną z największych bolączek, jaką ma przed sobą nowy rząd, są ceny energii. Jej odmrożenie może w przeciętnym gospodarstwie domowym zwiększyć miesięczne rachunki nawet o 100 zł, a w przypadku zelektryfikowanego ogrzewania, jak na przykład pompa ciepła, o blisko 200 zł, co byłoby na starcie politycznym strzałem w kolano. Innym sposobem jest zmniejszenie podatków na prąd, w czym w UE przodujemy. Eksperci uważają, że żadne z tych rozwiązań nie jest dobre. Zdecydowanie lepsze byłyby działania finansowane z KPO.

Od ponad dwóch lat Komisja Europejska nie notyfikowała umowy społecznej między górnikami a rządem, zaś obiecywana Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE) nie powstała. Co gorsza prezes największej spółki węglowej w UE Polskiej Grupy Górniczej (PGG) skarży się, że jest coraz mniej chętnych na węgiel z polskich kopalni. Ale w jednej kwestii górnicy nie mają powodów do narzekań, a przedstawiciele innych branż mogą patrzeć na nich z nieukrywaną zazdrością. Chodzi o tempo i skalę wzrostu wynagrodzeń.

Zamrożenie cen energii elektrycznej ma zostać przez nowy rząd utrzymane jeszcze po 1 stycznia, ale prawdopodobnie tylko na pół roku. Taka zapowiedź padła z ust posła Andrzeja Domańskiego, który należy do najbliższych doradców gospodarczych Donalda Tuska, który prawdopodobnie stworzy nowy rząd. Zamrożenie cen prądu sprawia, że rachunki są znacznie niższe, niż wynika to z rzeczywistych kosztów produkcji energii elektrycznej w Polsce.

W tym roku wydobycie węgla w polskich kopalniach raptem dwa razy przekroczyło 4 mln t miesięcznie. W latach 2014-2018 takiego miesiąca nie było ani jednego. Tomasz Rogala, prezes Polskiej Grypy Górniczej (PGG), twierdzi, że spółka będzie borykać się z mniejszym wydobyciem nie tylko w tym, ale i w przyszłym roku. W niebywałym tempie wykrusza się lista kupujących.

Coraz większymi krokami zbliżamy się do unijnego rozporządzenia w sprawie metanu, którego głównym źródłem są kopalnie węglowe. Think tank Ember zwraca uwagę, że w tych redukcjach prymusem ma szansę być Polska. Na razie jednak Warszawa podąża zgoła w odwrotnym kierunku i wywiera na Brukseli jak największą presję, żeby metanowe regulacje jak najbardziej osłabić i przy okazji machnąć ręką na cele klimatyczne.

Okazuje się, że nie tylko takie ogólnopolskie programy jak Czyste Powietrze czy Mój Prąd oferują pomoc finansową przy okazji wymiany źródła ciepła i np. zakupu pompy ciepła. Tego typu wsparcie jest też od lokalnie działających spółek energetycznych tak, jak w przypadku Energa Obrót z Grupy Orlen. Są pieniądze na zakup kotła gazowego, kotła na biomasę czy pompy ciepła. Tylko trzeba się spieszyć, bo czasu jest bardzo mało.

Akceptowalne koszty energii elektrycznej zawdzięczamy obecnie tylko zamrożeniu cen i dopłatom państwa, ale ten stan nie będzie trwał wiecznie. Bardzo możliwe, że już od 1 stycznia dostaniemy rachunki odpowiadające rzeczywistym kosztom wytworzenia energii w Polsce, a to oznacza skokowy wzrost cen. Sprzedawcy energii przesłali Urzędowi Regulacji Energetyki swoje propozycje cenowe i URE ma teraz nieco ponad miesiąc, by znaleźć złoty środek między żądaniami spółek a oczekiwaniami społecznymi.

Wydawało się, że ci, którzy straszyli skokowym wzrostem cen paliw zaraz po wyborach parlamentarnych, powinni powoli płonąć ze wstydu. Bo owszem, z tygodnia na tydzień jest drożej, ale o żadnym skoku nie można było mówić. Do teraz. Listopad bowiem powitaliśmy najwyższą podwyżką od przeszło roku. Analitycy przewidują, że na tym wzrost cen wcale się nie skończy. Na rynku ropy zaś mamy do czynienia z kolejnym cenowym przeciąganiem liny.

W związku z pojawiającymi się w przestrzeni publicznej informacjami na temat rzekomego zagrożenia bezpieczeństwa dostaw ciepła do gospodarstw domowych, wynikającymi z błędnej oceny wpływu rentowności jednostek wytwórczych działających w sektorze ciepłownictwa koncesjonowanego (…) funkcjonowanie i rentowność tego sektora, Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych (PTEZ) informuje, że nie ma takiego zagrożenia – czytamy w komunikacie przesłanym do Bizblog.

Tauron Wydobycie kusi klientów indywidualnych i z początkiem listopada obniżył ceny sprzedawanego opału. Czy inni też pójdą tym tropem? Na razie zarówno w w sklepie PGG, jak i na platformie zakupowej Węglokoks Kraj na próżno szukać jakichkolwiek zmian. Wszystko jest po staremu, cena węgla nawet tam nie drgnęła.