Energetyka

Jak zwykle po zakończeniu kolejnego Szczytu Klimatycznego ONZ trwa dyskusja nad tym, czy zakończył się sukcesem, czy może odwrotnie - sromotną porażką. Osobiście skłaniam się zdecydowanie ku tej drugiej tezie. Chociaż okazuje się, że COP28 - w porównaniu z wcześniejszymi odsłonami - w jednym się bardzo wyróżnia. Chodzi o liczbę desygnowanych na te obrady delegatów. Jeszcze nigdy wcześniej nie było ich tak dużo. Ciekawostką jest też to, że największe reprezentacje miały te kraje, które do galopujących zmian klimatu dokładają najwięcej.

Do końca tego tygodnia miał trwać nabór wniosków do piątej edycji programu Mój Prąd. Ale zgodnie z zapowiedziami i wcześniejszą tradycją stało się to wcześniej. Na tydzień przed tym terminem zabrakło środków na kolejne wypłaty wsparcia. Tymczasem jeśli chodzi kolejną odsłonę tego bardzo popularnego wśród Polaków systemu dopłat, trzeba uzbroić się w cierpliwość.

U nas przyjęło się, że odnawialne źródła energii może są i tanie, ale z pewnością niepewne. No bo przecież nie zawsze w Polsce świeci słońce i wieje wiatr. Wtedy też, jak przekonują zwolennicy paliw kopalnych, a raczej pieniędzy z nimi związanymi, potrzebne są elektrownie wiatrowe i gazowe. Inaczej ciemność ogarnęłaby Polskę ogromna. Na szczęście nie brakuje miejsc, gdzie taki gazowo-węglowy szantaż nie ma żadnego sensu.

Analitycy rynku paliw przekonują, że w przedświątecznym tygodniu kontynuowana będzie seria obniżek cen paliw na polskich stacjach, zapoczątkowana w połowie listopada. Od tego czasu benzyna Pb95 potaniała średnio o 18 gr, a olej napędowy o 20 gr. A to nie koniec dobrych wiadomości dla właścicieli diesla. I to jest właśnie ów tytułowy prezent.

W portach ARA, europejskim benchmarku dla węgla, ceny czarnego złota bardzo zbliżyły się do poziomów sprzed dwóch lat, kiedy kryzys energetyczny dopiero co zaczynał się rozkręcać. Ale to wcale nie znaczy, że u nas też tak jest. Bo wychodzi na to, że w Polsce rynek węglowy kieruje się zupełnie innymi zasadami.

Chociaż program Czyste Powietrze to bardzo ważna inicjatywa dotyczącą wymiany węglowych kopciuchów, to jednak po pięciu latach od jej uruchomienia, naprawdę trudno mówić o jakimś sukcesie skoro nie wydatkowano nawet 10 proc. założonego budżetu. A teraz wychodzi jeszcze na to, że zasady programu trzeba będzie po drodze dodatkowo zmieniać. Bo UE przestaje bawić się w ciuciubabkę z paliwami kopalnymi w naszych domach.

Są pierwsze zapowiedzi ze strony Borysa Budki, nowego szefa Ministerstwa Aktywów Państwowych (MAP). W pierwszej kolejności chce rozmawiać w sprawie pieniędzy dla trzech spółek węglowych, bez których te mają przetrwać jeszcze raptem parę miesięcy. Do wyjaśnienia jest również kwestia powołania do życia Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE). Być może będzie zupełnie inny pomysł na schowanie aktywów węglowych. Wszystko ma być jasne po audycie.

Byłe już szefostwo Ministerstwa Klimatu i Środowiska postanowiło na odchodne odpowiedzieć nam na nasze pytanie dotyczące odpadów radioaktywnych i kosztów ich składowania. Okazuje się, że mamy na nie zupełnie inny pomysł niż nasi zachodni sąsiedzi. Ale problemu z odpadami, ich składowaniem i neutralizacją to wcale nie rozwiązuje.

Pompy ciepła wcale nie mają łatwego życia w Polsce. Owszem, w zeszłym roku pod kątem przyrostu sprzedaży byliśmy światowymi liderami, ale ostatnio nawet w programie Czyste Powietrze te urządzenia grzewcze tracą wyraźnie impet. Przyczyn tego zjawiska jest co najmniej kilka jak na przykład sianie paniki w sprawie kontroli UOKiK. Rozmawiamy o tym z Pawłem Lachmanem, prezesem Stowarzyszenia Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC).

Jeszcze w 2022 r. byliśmy mistrzami świata jeżeli chodzi o pompy ciepła, ale w 2023 r. nasza rynek tych urządzeń grzewczych złapał zadyszkę. Widać to bardzo wyraźnie w liczbie składanych wniosków w programie Czyste Powietrze. Ale mimo to Stowarzyszenie Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) jest dobrej myśli i spodziewa się powrotu na ścieżkę wzrostu.

Fundacja Instrat przedstawia w swoim najnowszym raporcie cztery różne scenariusze rozwoju polskiego systemu energetycznego do 2040 r. Najbardziej ambitny, ten polegający na OZE i energetyce jądrowej, oznacza szynki rozwód z paliwami kopalnymi i miliardowe oszczędności. Ale nawet w najgorszym scenariuszu opóźnionej transformacji z węglem żegnamy się już w 2030 r.

Łukasz Horbacz, prezes Polskiej Izby Gospodarczej Sprzedawców Węgla zarzuca Polskiej Grupie Górniczej, że z premedytacją niszczy rynek. Oskarża PGG o praktyki nieuczciwej konkurencji i ostrzega, że zarząd spółki ryzykuje zarzuty o działanie na jej szkodę. Co na to PGG? Uznaje przedstawione argumenty za nieprawdziwe i nieuczciwe.

Energetyka wiatrowa znów dzieli Polskę na dwa obozy. Jeden twierdzi, że z wiatraków nie ma żadnego pożytku, tylko same szkody. I przekonuje, że turbiny to zawodowy morderca ptaków. Drugi obóz zwraca uwagę, że zielona energia zawsze obniża rachunki. A co z ochroną latających zwierząt? Okazuje się, że wcale nie trzeba wyważać otwartych drzwi. Są specjalne systemy, które jednak działają wtedy, jak się ich używa. Mimo to we Francji sąd nakazał rozbiórkę siedmiu turbin wiatrowych. Czy w Polsce czeka nas to samo?

Kończy się kolejny Szczyt Klimatyczny ONZ. Prawdopodobnie w końcowym porozumieniu COP28 znowu zabraknie zapisów o wycofywaniu się z paliw kopalnych, a będzie jedynie o podejmowaniu stosowanych działań do tego zmierzających. Tymczasem Polska podpisała deklarację, która będzie dotyczyć w dłuższej perspektywie naszych portfeli, a także rynku pracy. Górnicy z tego powodu pewnie nie będą zbyt szczęśliwi.

Kilka dni temu zakończyła się w sklepie PGG promocja „Black Weeks”, a klienci mogą cieszyć się już z kolejnej. Tym razem oferta zatytułowana „Świąteczne okazja” potrwa do końca roku, a dzięki niej można zamówić opał o 200 zł tańszy na tonie. Haczyk jest tylko jeden: nie dotyczy to całego asortymentu sklepu PGG.

Ceny ekogroszku w środku sezonu grzewczego wyraźnie spadły u większości producentów i są coraz bardziej zbliżone do tych najniższych na rynku, czyli ze sklepu PGG. Social media grzeje za to dyskusja o tym, jaki ekogroszek jest obecnie najlepszy i który najlepiej się pali. Z relacji internautów wychodzi, że tutaj trzeba bardzo uważać. Bo można nawet swój kocioł popsuć, kupując kiepskiej jakości opał, którego podobno na rynku nie brakuje.

Jedną z największych kompromitacji rządów Zjednoczonej Prawicy był spór o kopalnię Turów. Nasi południowi sąsiedzi mieli wielokrotnie alarmować o wypłukiwaniu przez polską odkrywkę wód gruntowych po ich stronie. Warszawa pretensje Pragi ignorowała i w końcu Czesi poskarżyli się do trybunału Sprawiedliwości UE. Dopiero wtedy w rządzie Mateusza Morawieckiego doszli do wniosku, że może faktycznie warto rozmawiać. Koniec końców skończyło się na odszkodowaniu w wysokości 45 mln euro i liście inwestycji po stronie Polski. Ale jeszcze jest możliwe, że ten spór za chwilę wróci ze zdwojoną siłą.

Instalacja Agro-PV to wspólne dziecko Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii Politechniki Bydgoskiej oraz Ministerstwa Edukacji i Nauki. Mobilna instalacja fotowoltaiczna ma pracować w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym w Minikowie. Naukowcy chcą w ten sposób walczyć z postępującym, ich zdaniem, zjawiskiem, czyli marginalizacją części gruntów jeżeli chodzi o odnawialne źródła energii, w tym energetykę słoneczną.

Fundacja Instrat postanowiła wziąć na celownik przemysł energetyczny i węglowy i to ile zużywa rocznie wody. I tak powstał raport „Mętne wody. Monitoring sytuacji i danych o zużyciu wody przez przemysł węglowy”. Okazuje się, że bezsprzeczny prym w tym względzie mają elektrownie węglowe. Eksperci rekomendują działania w kierunku faktycznej ochrony ekosystemów wodnych.

Na polskich stacjach paliw kontynuowany jest spadek cen. W sumie od listopada, kiedy rozpoczął się cykl obniżek na rynku hurtowym, ceny detaliczne benzyny Pb95 i oleju napędowego spadły średnio o 13 i 14 gr na litrze. A co słychać na rynku ropy? Tutaj ceny są najniższe od końca czerwca br.