Energetyka

Głównie przez polityczną bierność użytkownicy pomp ciepła dalej mają pod górkę. Może udało się wyeliminować z rynku nieuczciwych sprzedawców i dystrybutorów, ale specjalnej taryfy energetycznej - o co branża apelu bezskutecznie od wielu miesięcy - jak nie było, tak nie ma. Efekt? Popularność pomp ciepła leci na łeb i szyję, co doskonale widać w statystykach programu Czyste Powietrze.

CEZ ma konkretny plan. Nasi południowi sąsiedzi chcą systematycznie dekarbonizować swój portfel produkcyjny, tak żeby w 2040 r. osiągnąć zerową emisję netto. Dlatego w Polsce chcą zostawić sobie tylko te spółki, które nastawione są na świadczenie nowoczesnych usług energetycznych. Reszta ma by sprzedana. Chodzi o m.in. ciepłownie ważne dla Śląska i Małopolski.

Nie ma w tym ani krzty przesady, że powinniśmy się do takich sytuacji przyzwyczajać, bo będzie dochodzić do nich coraz częściej. Zresztą nie ma żadnego sensu zbytnio wybiegać w przyszłość. Wystarczy patrzeć uważnie tu i teraz. Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) były zmuszone już trzeci raz w tym miesiącu redukować moce instalacji OZE. Tym razem dostało się tym od fotowoltaiki, którzy już mogą ustawiać się w kolejce o odszkodowanie.

Kolejna nowość w sklepie PGG. Od teraz węgiel konfekcjonowany, czyli taki odpowiednio zabezpieczony przed wilgocią, można odbierać bezpośrednio w kopalni. I wcale nie trzeba przy tej okazji płacić gotówką. A co z ceną węgla? Na razie sklep PGG nie wprowadził żadnych korekt, podobnie zresztą jak Południowy Koncern Węglowy i Węglokoks Kraj.

Ceną ropy ponownie szarpnęło, po tym jak znowu wzrosła temperatura sporu na Bliskim Wschodzie. Do tego doszły też informacje o amerykańskich platformach wiertniczych. Ale ci, którzy na rynki patrzą zdecydowanie bardziej długodystansowo wiedzą, że to może być dopiero początek większych podwyżek. Bo te, po zredukowaniu stóp procentowych w USA i w Europie, mają przyspieszyć. Tak zapowiada Goldman Sachs.

O tym za bardzo nikt na głos nie mówi, bo nie dość, że to wyjątkowo trudny temat, to w dodatku jego podnoszenie z pewnością wkurzy górników. A prawda jest taka, że produkcja węgla z roku na rok kosztuje nas zdecydowanie więcej pieniędzy. Prym w tym zakresie wiodą górnicze uposażenia, które w ostatnich latach rosną w tempie, którego może pozazdrościć niejedna grupa zawodowa. W ten sposób nasza transformacja energetyczna z pewnością się nie powiedzie.

Stowarzyszenie Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) ruszyło z kampanią informacyjno-edukacyjną, która ma jeden, podstawowy cel: odczarować pompy ciepła w kraju nad Wisłą. Te urządzenia grzewcze jeszcze nie dawno biły rekordy popularności w naszym kraju, ale od pewnego czasu Polacy zaczęli je omijać szerokim łukiem. PORT PC wie dlaczego i chce to zmienić.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska już chyba otrząsnęło się po tym, jak wyszło na jaw, że poprzedni rząd Mateusza Morawieckiego nie zostawił ani grosza na wypłatę kolejnych dofinansowań, przyznanych w ramach programu Czyste Powietrze. Jest już jasne, że budżet tej inicjatywy skoncentrowanej na wymianie węglowych kopciuchów wesprze Krajowy Plan Odbudowy (KPO), a także Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) i nie tylko.

Pamiętacie oskarżenia względem kopalń, które miały zrzucać wodę do Odry i przyczynić się do katastrofy ekologicznej w tej rzece? Teraz eksperci z Towarzystwa na Rzecz Ziemi oraz z Pracowni na rzecz Wszelkich Istot zaprezentowali raport pt. „Elektrownie węglowe i gazowe w kryzysie wodnym”. Jego autorzy przekonują, że jak nic się w tym zakresie nie zmieni, to szybko odczujemy to w wyższych rachunkach za prąd.

Ceny paliw na polskich stacjach w ostatnim tygodniu poszły w górę o kilka groszy na litrze, ale eksperci ostrzegają, że to dopiero początek podwyżek. Na rynku ropy naftowej oraz hurtowego handlu paliwami robi się niespokojnie, a to oznacza, że wkrótce na własnej kieszeni odczują to kierowcy. Prognozy firm analitycznych wskazują nawet, że niedługo będziemy płacić za paliwo drożej niż w zeszłym roku.

Jeszcze dwa lata temu Małgorzata Kidawa-Błońska, od lat związana z Platformą Obywatelską, sugerowała, że trzeba zacząć poważnie myśleć o wygaszaniu kopali Turów. Nie z dnia na dzień, ale jednak. Dzisiaj rząd Donalda Tuska, którego politycznym fundamentem jest Koalicja Obywatelska, już ta srogo na Turów nie patrzy. Nowe szefostwo Ministerstwa Klimatu i Środowiska zapewnia: odkrywka będzie fedrować tak długo, jak wymagać będzie tego bezpieczeństwo energetyczne kraju.

Za każdym razem, jak trzeba było ścinać moce OZE, bo tej energii w sumie było za dużo, Polskie Sieci Elektroenergetyczne twierdziły, że to absolutnie nie jest kwestia wieku i kondycji naszych sieci elektroenergetycznych. Chociaż nie brakuje ekspertów uważających zgoła inaczej. Tymczasem Najwyższa Izba Kontroli (NIK) przeanalizowała stan innych sieci - dystrybucyjnych. Inspektorzy przekonują, że bez szeroko zakrojonych remontów coraz trudniej będzie wypychać paliwa kopalne i dołączać do naszych sieci przesyłowych nowe odnawialne źródła energii.

Sklep PGG zaprezentował właśnie kolejną nowość dla swoich klientów, którzy od teraz mają większą kontrolę nad wyborem metody płatności w ramach złożonego zamówienia na opał. Niestety, innych niespodzianek, dotyczących ceny węgla na razie nie ma, wszystko zostaje po staremu. Podobnie sytuacja wygląda w pozostałych spółkach wydobywczych, które też nie zmodyfikowały swoich cenników.

Rząd musi szybko zdecydować, co dalej z węglem. Z jednej strony przy kopalniach Polskiej Grupy Górniczej zalegają 2 mln t węgla, którego nikt nie chce, a z drugiej Maciej Bando, wiceminister klimatu i środowiska odpowiedzialny za strategiczną infrastrukturę energetyczną, mówi wprost, że nasze elektrownie węglowe będą potrzebowały jeszcze wsparcia na długo po 2028 r. Zwolni je ze służby dopiero elektrownia jądrowa, która pewnie ruszy z opóźnieniem.

Nie milkną echa postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który uchylił decyzję środowiskową, pozwalającą fedrować kopalni Turów jeszcze przez ćwierć wieku do 2044 r. Ekolodzy z radości otwierają szampany, ale związkowcy boją się o pracę dla tysięcy ludzi. Ci drudzy nie zamierzają czekać na wiążące działania w nieskończoność. Napisali do właściciela kopalni PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna (PGE GiEK) i straszą pozwem zbiorowym.

Najpierw pompy ciepła dostały niezłe bęcki, a teraz obrywa fotowoltaika. W efekcie gwałtownie maleje liczba tego typu instalacji OZE, za co w głównej mierze odpowiedzialność spoczywa na barkach politycznej bierności. Najbardziej lubi to smog, który uznał nasz kraj za idealne miejsce do życia na stałe. Normy jakości powietrza znowu przekraczane są o blisko 4000 proc.

Agencja Rozwoju Przemysłu podała wyniki węglowe za pierwszy miesiąc 2024 r. i znowu nie ma żadnych powodów, żeby się czymkolwiek chwalić. To pierwszy raz w historii, kiedy kalendarzowy rok otwieramy ze sprzedażą czarnego złota poniżej 4 mln t. Tymczasem Marzena Czarnecka, minister przemysłu, obarcza odpowiedzialnością za obecną sytuację na polskim rynku węgla poprzedni rząd Mateusza Morawieckiego i zapowiada zgłoszenie sprawy do odpowiednich organów.

Znowu w Polsce świeciło i wiało, że aż miło. Ale tym razem Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) nie musiały redukować mocy OZE. Pomógł tym razem m.in. eksport nadwyżki energii do Niemiec, Słowacji i Ukrainy. Ale jest spora nadzieja, że w niedalekiej przyszłości operator nie będzie musiał podejmować takiej decyzji. Stać się tak ma dzięki właśnie przedstawionemu planowi rozwoju sieci przesyłowej na lata 2025–2034.

Najbliższe tygodnie będą dla wielu Polaków czasem zderzenia się z realnymi cenami po miesiącach obowiązywania mechanizmów osłonowych wprowadzonych z powodu szalejącej inflacji. 1 kwietnia znika zerowa stawka na podstawowe artykuły żywnościowe, a 1 lipca ma skończyć się zamrożenie cen prądu i gazu. W tym przypadku nie wszyscy jednak odczują wzrost cen, ponieważ rząd planuje wprowadzenie bonu energetycznego chroniącego najuboższych.

Co z tego, że trudno szukać drugiego miejsca na świecie, gdzie wydobycie węgla jest tak drogie, jak w Polsce? Czy trzeba też robić aferę, bo węgla jest coraz mniej, ale za to górników coraz więcej? A może - żeby cały system naprawić i żeby już nikt nie mógł skarżyć się na przykopalniane zwały czarnego złota - najlepiej sięgnąć po rozwiązania rodem z minionej epoki, które szerokim kołem omijają wolny rynek, ale za to mogą nas skazać na bardzo drogi opał i co za tym idzie wysokie rachunki za prąd? Niestety, polska transformacja energetyczna cały czas nie potrafi ruszyć z kopyta.