Energetyka

Na międzynarodowych rynkach cena węgla od pewnego czasu systematycznie spada i tym samym jest najniższa od wielu miesięcy. Ale na naszym rodzimym rynku na razie jakiś spektakularnych obniżek nie ma co wypatrywać. Spółki węglowe też trzymają się kurczowo swoich wcześniejszych cenników.

W sieci wrze. Najgłośniej wrzeszczą ci klienci sklepu PGG, którzy czują się mocno nabici w butelkę. Do tej pory na kupowany w ten sposób węgiel nie mogli narzekać. Dobrze się palił, mało zostawiał popiołu. Ale od pewnego czasu coś się zmieniło. Wydłuża się lista klientów niezadowolonych, którzy skarżą się na jakość odbieranego ze składów opału. Przy okazji powstają teorie spiskowe, że w ten sposób sprzedawany jest najpierw towar z importu. Poprosiliśmy PGG o komentarz.

Pamiętacie jeszcze pomysł poprzedniego rządu na start zielonej transformacji w Polsce? Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE) miała posprzątać aktywa węglowe po spółkach i dać im tym samym oddech. Nowe szefostwo Ministerstwa Aktywów Państwowych w grudniu ubiegłego roku zapowiedziało wstrzymanie tego projektu. A teraz dowiadujemy się, że dalej nie ma decyzji, co z nim się stanie.

Najnowsze opracowanie think-tanku Ember „European Electricity Review 2024” nie pozostawiają żadnych złudzeń. Czas paliw kopalnych mija bezpowrotnie. Lukę po nich z coraz większą ochotą wypełniają OZE. Tym samym UE coraz bliżej do przejścia na system energetyczny, w którym podstawą jest energia wiatrowa i słoneczna.

Stało się to, co przecież eksperci przewidywali od miesięcy. Bruksela przyspiesza zieloną transformację energetyczną. Komisja Europejska właśnie zaproponował nowy cel klimatyczny: redukcja emisji CO2 o 90 proc. do 2040 r. - w porównaniu z poziomem tych emisji z 1990 r. I w Polsce ni stad ni zowąd związkowcy podnieśli alarm. Napisali do szefa rządu list, w którym żądają jednoznacznego ustosunkowania się do tych propozycji.

Pamiętacie, jak w 2022 r. byliśmy mistrzami świata w pompach ciepła, ze wzrostem sprzedaży na poziomie 102 proc.? Potem już tak dobrze nie było, bo politycy się zagapili i zapomnieli o ustanowieniu specjalnych taryf dla użytkowników tych urządzeń. Ale to wcale nie zraziło Polaków do odnawialnych źródeł energii. Z najnowszego opracowania think-tanku Ember „European Electricity Review 2024” wynika bowiem, że w Europie coraz trudniej wskazać kraj, który lepiej radzi sobie z instalacjami fotowoltaicznymi.

Myśląc o transformacji energetycznej w Polsce, w pierwszej kolejności zastanawiamy się, jak nasz węgiel mogą zastąpić OZE, pod rękę z atomem. No i co przy okazji zrobić z górnikami, przy węglu kamiennym cały czas przecież pracuje u nas więcej niż 76 tys. ludzi. Ale wychodzi na to, że wyzwaniem nr 1 dla nas będzie zupełnie coś innego. Zwraca na to uwagę opracowanie Polskiego Stowarzyszenia Budownictwa Ekologicznego (PLGBC), przygotowane we współpracy z Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBOR).

Wzrost cen paliw na początku lutego nieco przyhamował, ale ta niepokojąca tendencja się utrzymuje. Niestety eksperci nie mają dobrych wieści dla kierowców i prognozują, że w kolejnych dniach czekają nas kolejne podwyżki, bo ropa naftowa drożeje na światowych rynkach przez niestabilną sytuację międzynarodową.

Polski rynek pomp ciepła cały czas czeka na spełnienie obietnic politycznych i promowanie wreszcie zielonych rozwiązań energetycznych. Inaczej będziemy dalej obserwować gwałtownie spadającą popularność tych urządzeń w naszym kraju, co wpłynie i na nasze rachunki za prąd i na kondycję środowiska też. Przykład ze Stanów Zjednoczonych pokazuje nie dość, że można jednak inaczej, to jeszcze w dodatku, to inne podejście przynosi oczekiwane efekty.

Inflacja pod rękę z kryzysem energetycznym przetrzebiły nasze wynagrodzenia, za które możemy teraz o wiele mniej kupić w perspektywie raptem 2–3 lat. Okazuje się jednak, że nie wszystkie grupy zawodowe mogą narzekać na spadek swojej siły nabywczej. Bo są też tacy, którzy od jakiś dwóch lat zamiast tracić, to nawet zyskują. To górnicy, którzy właśnie postanowili zadbać w odpowiedni sposób o swoje tegoroczne pensje.

Powoli chyba zbliżamy się do finału węglowego sporu między Polską Izbą Gospodarczą Sprzedawców Węgla a największą spółką węglową w Unii Europejskiej - Polską Grupą Górniczą. W tle oskarżenia m.in. o sprzedawanie opału po mocno zaniżonej cenie, co miało uderzyć w konkurencje. PGG straszyła, że jak tego typu - bezpodstawne jej zdaniem - zarzuty będą się powielać, to skieruje sprawę do sądu. Ale najpierw przyjrzy się jej bliżej Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Choć obecnie proces inwestycyjny związany z budową infrastruktury w Polsce spowolnił z powodu zmian kadrowych w spółkach energetycznych, to w rezultacie rok 2024 ma przynieść znaczący wzrost liczby punktów ładowania. Grigoriy Grigoriev, dyrektor generalny Powerdot, szacuje, że w pod koniec roku ich liczba powinna zbliżyć się do 10 tysięcy. Już w tej chwili są miasta, w których dostępna infrastruktura z nawiązką pokrywa potrzeby użytkowników aut elektrycznych.

Zamrożenie cen prądu obowiązuje tylko do końca czerwca, a wciąż nie wiadomo, co w drugiej połowie roku. Decyzje w sprawie przedłużenia tego programu osłonowego jeszcze nie zapadły, ale minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiada, że zamrożenie cen w drugim półroczu zostaną utrzymane, ale tylko dla najuboższych.

Rząd kolejną transzą pieniędzy z Polskiego Funduszu Rozwoju łata finansowe dziury w programie Czyste Powietrze. Dzięki temu w najbliższych tygodniach przyznane wypłaty mają być realizowane. A co dalej? Na początku kwietnia ma do nas trafić całkiem pokaźna zaliczka z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Ale na razie nie wiadomo, ile z tej puli będzie przekierowane na wymiany kopciuchów.

W końcu coś drgnęło w rozmowach z Komisją Europejską w sprawie notyfikowania podpisanej pod koniec maja 2021 r. umowy społecznej z górnikami. Bruksela będzie dalej procedować wniosek Polski, ale już teraz dała zielone światło dla pieniędzy, które mają złagodzić koszty społeczne związane z zamykaniem elektrowni i kopalni węglowych. To ponad 1,3 mld zł.

Boję się, że jak nawet połączone siły Ministerstwa Przemysłu oraz resortu aktywów państwowych wrócą z brukselskich rozmów na temat umowy społecznej z górnikami z tarczą i będzie zgoda na przekazanie 5,5 mld zł Polskiej Grupy Górniczej (PGG), to i tak nie ma już ratunku dla największej spółki wydobywczej w UE. Dlaczego? Otóż spełnia się najczarniejszy sen górników, w którym z naszej rzeczywistości znika nazwa „ekogroszek”. Pamiętam dobrze, jak związkowcy straszyli, że w takiej sytuacji zaczną szybko padać nasze kopalnie. I pomoc publiczna w niczym tu nie pomoże. Tak mówili.

Po dwóch latach od podpisania czesko-polskiej umowy w sprawie kopalni Turów w Warszawie może panować przekonanie, że wszystko jest w jak najlepszym porządku. Tymczasem w Pradze uważają, że jest odwrotnie. Nasi południowi sąsiedzi otwarcie kpią z podpisanego porozumienia w lutym 2022 r. I wskazują, że odkrywka po polskiej stronie granicy w dalszym ciągu wypłukuje im wody gruntowe i niszczy domy.

Daniel Obajtek w najbliższy poniedziałek pożegna się z funkcją prezesa Orlenu, a o jego odwołaniu zdecydowała rada nadzorcza spółki złożona z członków nominowanych przez rząd PiS. Eksperci wskazują, że będzie to mieć bardzo wymierne korzyści finansowe dla byłego prezesa, który może liczyć na wysokie odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji. Tymczasem prezes Najwyższej Izby Kontroli zdradził, że ustalenia kontroli sprzedaży Lotosu wskazują na zaniżenie wartości spółki o 5 mld zł. I co teraz?

Jednym z efektów kryzys energetycznego jest gwałtowny wzrost popularności pomp ciepła. Teraz ten boom akurat w Polsce nieco przygasła, głównie przez bierność polityków. Ale doniesienia naukowców z Wielkiej Brytanii jednoznacznie sugerują, że za chwilę o tych urządzeniach grzewczych znowu może być głośno.

Analitycy rynku paliw tydzień temu prognozowali podwyżki cen paliw na stacjach i niestety się nie pomylili. Za litr benzyny i oleju napędowego płacimy o prawie 10 groszy na litrze więcej, ale na szczęście ten szybki wzrost cen powinien w najbliższych dniach wyhamować. Na korzyść kierowców będzie działał spadek cen ropy naftowej na światowych rynkach oraz umocnienie złotego względem dolara.