Energetyka

Pamiętacie, jak kilka lat temu ówczesna premier Beata Szydło upierała się, że nasza energetyka oparta będzie jeszcze przez dziesięciolecia na węglu? I atom tu niewiele pomoże? Teraz z kolei w Szwecji przekonują, że stawianie na wiatraki oznacza konkretne straty finansowe i tym samym likwidowanie elektrowni jądrowych nie ma większego sensu. Sprawdziliśmy z ekspertami z Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej (PSEW), ile w tym prawdy, a ile zwykłego, ale też niebezpiecznego bajdurzenia.

Nowy Krajowy Plan w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK) wzbudza coraz więcej emocji. Okazuje się, ze poprawiony dokument zakłada zdecydowanie wcześniejsze odejścia od węgla, względem pierwotnych planów transformacji energetycznej, które wskazywały na fedrowanie do 2049 r. Ale liczne organizacje pozarządowe i think tanki boją się, że wszystko znowu będzie spisane na kolanie. Dlatego apelują o przeprowadzenie konsultacji publicznych.

Tu wcale nie chodzi o sympatię czy antypatię do górniczej braci, tylko o suche fakty. A te - czy to się komuś podoba czy nie - są coraz gorsze dla polskiego sektora wydobywczego. Związkowcy mogą wrzeszczeć wniebogłosy, ale smutnej prawdy nie zmienią: w Polsce z miesiąca na miesiąc zużywamy coraz mniej węgla. Przegląd Węglowy od Fundacji Instrat za maj 2024 r. podaje twarde dane, z którymi nie da się dyskutować.

Instytut Zielonej Gospodarki (IZG) opublikował specjalny raport „Transformacja we mgle. Polska 2040”, w którym eksperci kolejny raz pokazują, że nasz kraj zupełnie nie jest przygotowany do czekających go już niedługo wyzwań. Co trzeba zrobić, żeby to zmienić? W pierwszej kolejności ustalić realny termin odejścia od węgla, którego, tak czy inaczej, i tak w Polsce jest coraz mniej.

Pod koniec 2023 r. coraz głośniej mówiło się o tym, że PGG będzie miała naprawdę sporą lukę w przychodach, wycenianą nawet na 5,5 mld zł. I jak tych pieniędzy nie dostanie, to starci płynność finansową. Teraz z lektury wyników finansowych spółki wynika, że zysk jest jednak dodatni. Niestety, nie da się ukryć tego, że PGG z roku na rok produkuje coraz mniej węgla przy zatrudnieniu na tym samym, a nawet rosnącym poziomie. I głównie dlatego do górniczej spółki muszą dopłacać podatnicy.

Być może niektórym wydaje się, że z programem Czyste Powietrze nigdy nie było tak dobrze, jak teraz, o czym świadczy chociażby liczba składanych wniosków tygodniowo. Ale Polski Alarm Smogowy (PAS) przestrzega przed nieuzasadnionymi optymizmem. Aktywiści walczący o jak najlepszą jakość powietrza zwracają uwagę, że rząd Donalda Tuska nie zabezpieczył pieniędzy na dalsze funkcjonowanie tego programu, a kasa z unijnych funduszy jest już na wyczerpaniu.

Stowarzyszenie Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) dwoi się i troi, żeby na zielonej liście ZUM, która uprawia do uzyskania dofinansowania w ramach programu Czyste Powietrze, znalazły się również pompy ciepła z certyfikatem HP Keymark, bez jakichkolwiek ograniczeń czasowych. NFOŚiGW zamierza bowiem uznawać je tylko do końca roku. Decyzja wywołała poruszenie w branży, nie tylko w naszym kraju.

Po odmrożeniu cen energii i gazu bodaj najgorzej los obszedł się z tymi grzejącymi się przede wszystkim błękitnym paliwem. Ich rachunki w najbliższych latach mają iść tylko w górę. Dlatego znawcy tematu proponują ucieczkę do przodu. Ich zdaniem właśnie teraz jest najlepszy czas w inwestowanie w pompy ciepła.

Globalne trendy nie pozostawiają żadnych wątpliwości: bez odpowiedniej liczby i mocy magazynów energii żadnej transformacji nie będzie. Nic więc dziwnego, że prognozy na następne lata przewidują prawdziwy boom w tym obszarze. Polska też może na tym zyskać. Przecież im więcej takich magazynów, tym większa elastyczność sieci.

Eksperci nie zostawiają suchej nitki na Liście Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM), której głównym celem było posprzątanie polskiego rynku pomp ciepła i zamknięcie z drugiej strony drzwi za nieuczciwymi sprzedawcami, przez których Polakom rachunki za grzanie dodatkowo rosły, a nie malały. I twierdzą przy okazji, że przez tak skonstruowane regulacje inwestycje w pompy ciepła będą zaraz wyraźnie droższe i zajmą też więcej czasu.

Ceny paliw w hurcie niespodziewanie spadły, a to oznacza, że jest duża szansa na nieco tańsze tankowanie w przyszłym tygodniu – niezależnie od trwających promocji. Analitycy rynku paliwowego spodziewali się kroczącej drożyzny na polskich stacjach, ale drugi tydzień lipca przyniósł niespodziewaną przecenę paliw w rafineriach.

Polski Instytut Ekonomiczny rozpoczyna projekt badawczy, w którym sprawdzi zainteresowanie polskich firm udziałem w budowie pierwszej polskiej elektrowni jądrowej, planowanej w pomorskiej gminie Choczewo. - Chcielibyśmy, żeby polscy przedsiębiorcy mieli możliwość udziału w łańcuchu dostaw dla całego projektu jądrowego – mówi Leszek Juchniewicz, prezes spółki Polskie Elektrownie Jądrowe.

Do tej pory nasza strategia energetyczna sprowadzała się jedynie tak po prawdzie do harmonogramu zawartego w podpisanej w maju 2021 r. umowy społecznej między rządem a górnikami. Wedle tego dokumentu jeszcze przez 25 lat mieliśmy wydobywać z ziemi czarne złoto. Ale najnowsza wersja Krajowego Planu dla Energii i Klimatu wywraca te ustalenia do góry nogami. Na koniec tej dekady zużycia węgla w Polsce ma spaść bowiem o połowę. Słyszycie już może wycie syren w Warszawie i czujesz swąd palonych opon? Szykujcie się.

Na stronie programu Czystego Powietrza w końcu pokazała się statystyka za maj 2024 r., ale tylko na chwilę. W sumie trudno się dziwić, bo też nie ma żadnych powodów do chwalenia się czymkolwiek. Na razie nie ma nawet cienia wzrostu popularności pomp ciepła, co sugerował tegoroczny kwiecień. Do łaski z kolei wracają piece na biomasę.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska pod nowymi sterami już na początku roku ogłosiło nowelizację ustawy wiatrakowej, z której jednak nic nie wyszło, a rząd przy okazji udowodnił, że na razie żadnej strategii energetycznej po prostu nie ma. Ale po kolejnym apelu branży do szefa rządu coś wreszcie ruszyło w tej sprawie. W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów znalazł się już stosowny projekt. Jego przyjęcie planowane jest na III kw. 2024 r.

Polskie górnictwo musi się zmienić albo czeka je szybki i smutny los. Mamy przerost zatrudnienia, a także coraz gorsze wydobycie i sprzedaż węgla. Ministerstwo Przemysłu dalej robi dobrą minę do złej gry, ale nowe zarządy spółek węglowych już doskonale wiedzą, że zbyt długo tak nie pociągną. Nic więc dziwnego, że Leszek Pietraszek, szef PGG, zaczął coraz głośniej mówić o dobrowolnych odejściach. Po tych słowach związkowcy już zaczęli liczyć pieniądze.

Rząd zamierza upiec dwie pieczenie na jednym ogniu. Premier Donald Tusk przyznał, że jego gabinet pracuje nad tym, aby zabezpieczyć energetycznie Ukrainę na zimę. Za jednym razem można byłoby w ten sposób uporać się też z puchnącymi zapasami węgla przy kopalniach. Ale jest podstawowy warunek, żeby to wszystko w ogóle się opłaciło. Bez zgody Brukseli nie ma na to szans.

Nie ma sprawiedliwości na tym świecie. Nas już od paru lat gania się za węglowe kopciuchy i straszy coraz wyższymi opłatami za emisję CO2, przez które mamy za ogrzewanie płacić krocie. Tymczasem niby „zielone” fundusze unijne inwestują miliony euro w spółki węglowe z Chin, Indii, USA, Indonezji i RPA. Co gorsza: nie mają sobie nic do zarzucenia i twierdzą, że ich zasoby węglowe wcale nie są sprzeczne z polityką klimatyczną UE.

Inwestorzy, którzy zerknęli dzisiaj rano na cenę ropy, musieli przecierać oczy z niedowierzania. Po czterech ostatnich tygodniach ciągłych wzrostów w końcu jesteśmy świadkami spadków. Głównie za sprawą kontynuowania rozmów na temat zawieszenia broni między Izraelem a Hamasem. Nie brakuje jednak czynników, które cały czas wywołują presję na ropie.

Znamy już zatwierdzone taryfy energetyczne przez prezesa URE. Na tej podstawie Stowarzyszenie Polska Organizacja Rozwoju technologii Pomp Ciepła (PORT PC) policzyła koszty ogrzewania w okresie od lipca do września - dla domu o powierzchni 150 mkw. i czterech mieszkańców. Wyniki tych szacunków? Sami zobaczcie, które źródło ogrzewania domu okazało się najtańsze.