Stopy procentowe

NBP podniesie stopy – to pewne. O ile? O 0,5 pkt proc. A za miesiąc jeszcze raz o 0,5 pkt proc. I jeszcze w czerwcu o 0,25 pkt proc. I wtedy już stop – to prognoza PKO BP, który uważa, że cykl stóp zakończy się na poziomie 4,75. Ale za to ING Bank Śląski idzie dużo dalej i szacuje, że cykl skończy się dopiero przy poziomie 7,5 proc. Pod warunkiem w takim dramatycznym już scenariuszy skoczyłyby raty kredytów?

Tak dobrze na rynku pracy w USA nie było od ponad pół wieku. Liczba Amerykanów składających nowe wnioski o zasiłki dla bezrobotnych spadła w zeszłym tygodniu do najniższego poziomu od 1969 r. Na jednego bezrobotnego przypadają niemal dwa wolne miejsca pracy.

Mamy nowy trend na rynku kredytowy. Pokazuje on, że frankowicze zmądrzeli i przed ryzykiem kredytowym całkiem skutecznie się chronią. Okazuje się bowiem, że konwertując swoje kredyty z franków na złote, od razu decydują się na kredyt o stałej stopie procentowej.

Stopy procentowe będą rosły szybciej niż myśleliście. Zasygnalizował to już we prezes NBP po posiedzeniu RPP, a następnego dnia podczas konferencji nazwał się pierwszym jastrzębiem, który stoi na czele całego stadka jastrzębi. Co to znaczy? Macie kredyt – macie przechlapane. Rynek już w środę rano, po raz pierwszy od lat, obstawiał, że WIBOR 6M przebije 6 proc. A dziś jest przecież dopiero na poziomie 4,3 proc.

Kiedy stopy procentowe rosną, znaczy, że kiedyś będą też w końcu spadać. Kiedy? Najintensywniej drapią się w tej chwili po głowie ci, którzy zastanawiają się, czy wobec widma dalszy podwyżek nie zamrozić sobie WIBOR-u na obecnym poziomie, przechodząc ze zmiennego na stałe oprocentowanie, więc na pięć lat. I pojawił się już pierwszy poważny głos w tej sprawie: pierwsze obniżki stóp możemy zobaczyć już w przyszłym roku. I to nic, że przez najbliższe trzy lata żywność podrożeje o 25 proc., a energia o 60 proc.

Tarcza antyinflacyjna wcale nie skoczy się w lipcu, ale zostanie na lata? A może nie będzie potrzebna, bo stopy proc. skoczą tak, że wam się nie śniło i szybko rozprawią się z inflacją? Ten poziom ze snów, a raczej z koszmarów, to nawet 10 proc. zamiast obecnych 3,5 proc. I to żadne moje urojenia, to głos analityków z banku ING. Citi Handlowy mówi z kolei, że to bardzo realne. Zapnijcie pasy, bo to znaczy, że rata kredyt na 400 tys. zł skoczyłaby z 1800 zł na 4300 zł.

Potrzebujemy dla Ukraińców niemal z dnia na dzień dziesiątek, setek tysięcy mieszkań, których nie mamy. Oferty najmu kurczą się w zastraszającym tempie, kolejnych mieszkań nie ma kto budować, bo połowa pracowników budowlanych wyjechała walczyć o swój kraj, a i tak ceny materiałów budowlanych szaleją, rosnąc kolejny miesiąc z rzędu o niemal 30 proc. Znaleźliśmy się w pułapce – ceny najmu będą rosły, bo popyt wybuchł, a na zakup własnego mieszkania będzie stać coraz mniej osób, bo stopy procentowe rosną, a KNF nakłada nowe wymogi bezpieczeństwa.

Jastrzębie wypowiedzi prezesa NBP zrobiły wrażenie na inwestorach. Na wykresach euro, dolara i franka wyraźnie widać, jak złoty z każdym słowem szefa banku centralnego nabiera wigoru. Najwięcej nasza waluta odrobiła w środę do dolara.

Mieliście nadzieję, że Rada Polityki Pieniężnej zaczyna hamowanie i przestanie podnosić stopy procentowe? Nic bardziej mylnego. Sytuacja po ataku Rosji na Ukrainę zmieniła się tak, że już pojawiają się głosy, że jesteśmy dopiero w połowie cyklu podwyżek, a rajd zakończy się, gdy stopa referencyjna znajdzie się w okolicach 7 proc. Dla kredytobiorców oznaczałoby to w zasadzie podwojenie wysokości rat.

RPP podniosła stopy procentowe, a to oznacza, że kredytobiorcy zapłacą wyższe raty, a ci, którzy właśnie ubiegają się o kredyt na mieszkanie, dostaną od banku mniej pieniędzy. Zwłaszcza po budzącym grozę wśród kredytobiorców zaleceniu Komisji Nadzoru Finansowego.

W poniedziałek, na dzień przed posiedzeniem RPP, KNF zaleciła bankom, by testowały zdolność kredytową klientów przy udzielaniu kredytów hipotecznych tak, jakby stopy proc. miały wzrosnąć o co najmniej 500 p.b, czyli do 7,75 proc. Szok? We wtorek wzrosły do 3,5 proc. I to na pewno nie koniec.

Takiego napięcia przed ogłoszeniem decyzji RPP w sprawie stóp procentowych chyba jeszcze nie widzieliśmy. W końcu Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopy o 75 p.b. Główna stopa referencyjna od środy wynosi 3,5 proc. Rynek oficjalnie oczekiwał wzrostu o 50 p.b., chociaż nie brakowało też głosów, że będzie to 100 p.b.

Kurs fanka szwajcarskiego zbliżył się w poniedziałek do 5 zł i niemal połechtał ten poziom. Ale to nie tylko dlatego, że to polska waluta jest słaba. Frank umacnia się również wobec euro, co dla Szwajcarii staje się poważnym problemem. Na tyle poważnym, że tamtejszy bank centralny straszy, że gotów jest interweniować. Na razie tylko straszy, bo chwilowo pomógł mu rzecznik Kremla.

Coraz więcej ekonomistów uważa, że inflacja w Polsce przekroczy 10 proc. i to pomimo obniżek VAT-u i akcyzy na gaz, prąd i paliwa. To, co w tej chwili dzieje się na rynkach, wygląda jak surowcowa panika. Inwestorzy dyskontują scenariusz, w którym za chwilę Europa zostanie odcięta i od rosyjskiego gazu i od rosyjskiej ropy. Zresztą to drugie chyba w dużym stopniu już się stało niejako oddolnie bez żadnych oficjalnych sankcji.

Nie tak miało być. Wojna w Ukrainie to zagrożenie dla wzrostu gospodarczego, dlatego w ostatnich dniach banki centralne były podejrzewane przez analityków o zmianę kursu i spowolnienie podwyżek stóp procentowych, a nawet obniżki w kolejnym i to mimo inflacji, która się rozszaleje. Ale NBP może po prostu nie mieć wyjścia. Spadające notowania złotego mogą już 8 marca przyprzeć Radę do muru i wymusić ostre podnoszenie stóp. Inaczej frankowicze zaraz zobaczą CHF po 5 zł.