Stopy procentowe

No to mamy rekord. Inflacja przebiła ubiegłoroczne szczyty z lutego i marca i niewiele brakowało, by osiągnęła największy poziom od dekady. (Fot. ben_osteen/flickr.com/CC BY 2.0)

Inflacja bazowa wcale nie spadła, jak zapowiadał niedawno prof. Adam Glapiński, szef NBP, i niektórzy ekonomiści. W kwietniu podobnie jak w marcu wyniosła 3,9 proc. Na dodatek największy 1,5-pkt. wzrost dotyczył inflacji po wyłączeniu cen, które ustalane są przez rząd…

„Dobrze by było, gdyby odpowiednie instytucje przejrzały umowy hipotek złotowych i sprawdziły, czy niosą zagrożenia” - powiedział Zbigniew Jagiełło, odchodzący właśnie prezes PKO BP. Bo ostatnio Polacy zaciągają te kredyty jak szaleni, a jak wzrosną stopy procentowe i będą mieli kłopot z ich spłatą, zaczną szukać haczyków prawnych i zrobi się cyrk jak frankowiczami.

„Dzień dobry, poproszę dziesięć mieszkań” – to nie żart, ba, na agentów nieruchomości takie teksty przestały robić wrażenie. Na zakup lokali zrzucają się całe rodziny, bo w pojedynkę coraz trudniej uzbierać odpowiednio dużo pieniędzy.

Z jednej strony w fazę końcową (chyba) wchodzi cała wieloletnia saga związana z kredytami frankowymi, a z drugiej strony wszystko wskazuje na to, że właśnie rodzi nam się nowy szał kredytowy. Oczywiście niezwiązany już z żadnymi walutami obcymi – sytuacja absolutnie nie jest tożsama, ale pod niektórymi ciekawymi względami jest bardzo podobna do tej z lat 2007-2008. Ówczesny szał był oczywiście związany z CHF-ami.

W ciągu roku zdobyli 5 tys. klientów i 100 mln zł aktywów - to już jedna czwarta tego, co zaplanowali sobie do końca 2022 r. Zgarniają z rynku już pierwszych nowicjuszy, których przecena akcji na początku pandemii zachęciła do wejścia na giełdę, ale zdążyli się sparzyć na akcjach CD Projekt albo Allegro i zorientowali się, że z rynkiem nie da się wygrać. A jak nie da się wygrać, lepiej się do niego przyłączyć – to filozofia słowackiego domu maklerskiego Finax, który chce rozbić zabetonowany polski rynek i nauczyć nas inwestowania pasywnego. (Od lewej: Juraj Hrbaty, prezes Finax i Przemysław Barankiewicz, country manager Finax w Polsce).

Boom na kredyty hipoteczne trwa w najlepsze. W marcu złożyliśmy najwięcej wniosków kredytowych od 10 lat. Banki powinny być zachwycone, bo to obecnie jedyna kategoria, na której zarabiają, tymczasem te przestają sobie radzić z tym ogromnym popytem i zaczynają wręcz uciekać przed klientami. No i oczywiście przygotujcie się na wzrost marż.

Kredyty hipoteczne bez wkładu własnego - to nowy pomysł PiS, który ma być elementem Nowego Ładu. Chodzi o to, żeby Polacy, którzy nie mają oszczędności, też mogli zaciągnąć kredyt hipoteczny. Dobry pomysł? Może, o ile rząd ma jednocześnie pomysł co zrobić, kiedy stopy procentowe wzrosną, a kredytobiorcy bez żadnej poduszki finansowej nagle będą musieli płacić raty wyższe o kilkaset złotych. Nieodpowiedzialność to mało powiedziane. PiS właśnie podkłada trotyl pod rynek mieszkaniowy.

Polacy wygrażają bankom: jeśli każecie nam płacić za trzymanie u was pieniędzy, zabierzemy od was nasze oszczędności. Ale to czcze gadanie, bo banki od dawna podnoszą nam opłaty za bankowanie i jakoś odpływu środków nie widać. Na co czekają Polacy? Aż bank sam powie im wprost: uciekajcie, bo od jutra będziemy was łupić?

Nasze oszczędności w pandemii mimo kryzysu puchną. Już jakiś czas temu pisałam, że minister Patkowski miał rację mówiąc, że z powodu pandemii wielu z nas rosną oszczędności, bo nie mamy ich gdzie wydawać. I to była w pewnym sensie dobra informacja. Nie przewidział wtedy tej złej: banki będą nas musiały w końcu za te rosnące oszczędności ukarać, bo wcale ich nie chcą. Ale powodów jest więcej. Oto one:

A jednak! Nie ujemnie oprocentowanie, a dodatkowe opłaty za trzymanie zbyt dużych sum na rachunkach bankowych. Takie „kary” za trzymanie w banku pieniędzy poważnie rozważa mBank. 

Polska waluta jest najsłabsza od 12 lat. Dlaczego? – zastanawiają się analitycy. Przecież mamy mieć solidny wzrost gospodarczy. NBP celowo osłabia złotego - to jedno. Run na dolara - to drugie. Myślicie, że inwestorów nie obchodzi, że Polska jest już na 5. miejscu na świecie, jeśli chodzi o liczbę nowych zakażeń i na 4. miejscu pod względem liczby zgonów? I to w liczbach bezwzględnych! A tu jeszcze prof. Horban straszy, że od niedzieli powinna nas czekać godzina policyjna.

Prezes Glapiński czuwa, by polski złoty w trakcie pandemii nie stał się zbyt pożądaną walutą. NBP ma w tym oczywiście swój interes (a nawet kilka), ale jego polityka uderza w zagraniczne firmy, które raportują w centrali swoje zyski w euro. Jednym z większych stratnych jest właściciel Biedronki, Jeronimo Martins.

Wielu obawia się, że prędzej czy później ujemne oprocentowanie stanie się faktem, a wtedy trzeba będzie uciekać z gotówką pod łóżko. I choć banki odgrażają się, że właściwie mogłyby ujemne odsetki zastosować, prawo wcale nie musi stać po ich stronie. „To byłoby bezprawne” – pisze prof. Chłopecki z Uniwersytetu Warszawskiego. Moglibyśmy nawet domagać się odszkodowań od Skarbu Państwa. Tyle że mam wrażenie, że banki te ujemne oprocentowanie wprowadziły już kilka miesięcy temu.

Banki wypuszczają próbny balonik pt.: wkrótce to wy będziecie płacić nam za to, że trzymamy wasze pieniądze. Spokojnie, tylko testują rynek, przyda się ewentualnie na przyszłość. KNF zapewnia, że to fake news i żaden bank nie pracuje nad wprowadzeniem ujemnego oprocentowania.

Rentowności amerykańskich obligacji rosną, kto żyw kupuje dolary i sprzedaje to, co tam kupował ostatnio. Lecą na łeb szyję Tesla i inne Nasdaqi, traci i złoty.

Bank Pekao podał w czwartek wyniki finansowe za IV kwartał i cały 2020 r. Jak można się było spodziewać w trudnym pandemicznym roku były one niższe niż we wcześniejszych latach, ale też – co warto podkreślić – istotnie wyższe od oczekiwań rynku. Giełda zareagowała wręcz entuzjastycznie.

Inflacja w Polsce wzrosła o 3,6 proc. i była w styczniu najwyższa w całej Unii Europejskiej. A co wspólnego wzrost cen ma z podatkami? Otóż ma i to bardzo dużo i jeszcze ciekawiej wygląda to w kontekście podatku katastralnego, o którym ostatnio zrobiło się tyle szumu.

Rzadko mamy okazję tak wyraźnie obserwować, jak działają w gospodarce zerowe stopy procentowe. Dwa osobne raporty dotyczące stycznia, które ukazały się w ostatnich dniach pokazują to bardzo wyraźnie.

Ceny w styczniu poszły w górę powyżej oczekiwań ekonomistów i NBP. Wszystko wskazuje, że to efekt ogólnej tendencji, a nie jednorazowy wyskok. Strach zatem pomyśleć, co się stanie, jeśli w lutym przyjdzie nam doliczyć więcej za benzynę i olej napędowy, które drożeją coraz bardziej w ślad za rosnącymi notowaniami ropy naftowej.