miejsca pracy

Główny Urząd Statystyczny (GUS) przedstawił we wtorek najnowsze dane o popycie na pracę. W trzecim kwartale 2024 r. liczba wolnych miejsc pracy wyniosła 114,3 tys. Wzrosty na podobnym poziomie odnotowaliśmy zarówno w ujęciu kwartał do kwartału, jak i rok do roku. W kolejnych miesiącach możliwe, że będziemy mieć do czynienia z podobną sytuacją. A jeśli ruszą inwestycje wspierane ze środków unijnych, możemy zobaczyć dynamiczne odbicie podobne do tego z lat 2021-22.

Dariusz Marzec, prezes PGE, przyznał przy okazji uroczystości związanych z Centralnymi Obchodami Dnia Górnika w Bełchatowie, że spółka rozmawia z rządem w sprawie lokalizacji drugiej elektrowni jądrowej. Wcześniej poddano pod dyskusję pomysł jej budowy w sąsiedztwie aglomeracji górnośląskiej, ale do tej pory nikt tym tematem na poważnie się nie zajął.

Rząd podpisując prawie 3,5 roku temu umowę społeczną z górnikami, zaczął bardzo ryzykowną grę. Bo też nigdy wcześniej żaden inny dokument nie chronił tak bardzo wybranej grupy zawodowej. Można było się więc spodziewać, że jak inni zobaczą, jak rząd zabezpiecza górników, to po prostu im pozazdroszczą i też wyciągną ręce po swoje. Głos w tej sprawie zabierali już energetycy i hutnicy. A teraz odezwali się związkowcy z Grupy Kapitałowej Enea.

Ważą się losy Bielszowic i Halemby, które Polska Grupa Górnicza (PGG) chce połączyć w kopalnię Ruda. Ale od schematu organizacyjnego ważniejsze są tutaj daty. Po połączeniu w Bielszowicach produkcja węgla prowadzona byłaby do połowy 2026 r. Górnicy nie chcą o tym słyszeć i mówią o końcu fedrowania dopiero w 2028 r. Zarząd spółki obiecuje im, że przy tej okazji nikt pracy nie straci. No chyba, że skorzysta przy tej okazji z benefitów wynikających z ustawy górniczej.

Marzena Czarnecka, minister przemysłu, w rozmowie z Radiem Katowice, ujawniła, że właśnie nadeszły uwagi z Brukseli na temat umowy społecznej między rządem a górnikami. Szczegółów nie chce zdradzać, ale broni zapisów tego dokumentu. I w miliardach złotych od podatników na rzecz chwiejącego się na nogach górnictwa - też nie widzi nic złego.

Nie wiem, czy zdajecie sobie sprawę, ale jak mówimy o przyszłości polskiego górnictwa, to w pierwszej kolejności mówimy o górniczych miejscach pracy. Głównie w ich obronie spisano przecież umowę społeczną, w której mowa przecież jest też o gwarancjach zatrudnienia i jednorazowych odprawach, dla tych, którzy jednak zdecydują się odejść. Ale jedno z miast na Górnym Śląsku pokazuje, że można jednak inaczej. Inni samorządowcy też pójdą w ślady Bytomia?

Pomoc publiczna dla górnictwa do 2031 roku miała być warta – zgodnie z regulacjami z 2021 r. – niecałe 29 mld zł, ale już ta kwota zdążyła wzrosnąć do 42 mld zł. Wyższa kwota bardziej odpowiada ambitniejszemu scenariuszowi Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu do 2030 r. (KPEiK). Oczywiście te wszystkie ruchy odbywają się bez zgody Komisji Europejskiej.

Redukcja zatrudnienia będzie zdecydowanie jednym z najtrudniejszych elementów naszej transformacji energetycznej. Dlatego dla górników fedrowanie do 2049 r. zgodnie z pierwotnymi zapisami umowy społecznej jest tak ważne, bo w ten sposób chcą chronić swoje miejsca pracy. Ale najnowszy raport Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA) i Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) wskazuje, że ten strach nie ma żadnego uzasadnienia. – To miejsca pracy z lepszym miesięcznym uposażeniem – zwracają uwagę eksperci

Mimo że atom ma naszą energetykę wyzwolić od paliw kopalnych, a nas samych od wysokich rachunków, to cały czas w głowie coś nam mówi, że energetyka jądrowa to niebezpieczna zabawa i szybko staje nam przed oczami napis: Czarnobyl. Dlatego dobrze, że Polska buduje elektrownie jądrowe, ale najlepiej z dala od ludzi - nad morzem, albo w górach. Ale amerykańska strategia Coal-To-Nuclear jednoznacznie wskazuje, że takie stereotypowe myślenie ma tyle wspólnego z rzeczywistością, co pięść z nosem.

To temat, który wygodnie od lat wszyscy omijamy jak najszerszym łukiem. Ale już dłużej od tego, że transformacja energetyczna prędzej czy później będzie musiała dotyczyć także naszych kopalni i kilkudziesięciu tysięcy górników - uciekać nie możemy. Na szczęście, jak okazuje się po pierwszym dniu Energy Days 2024, organizowanych w katowickim Międzynarodowym Centrum Kongresowym, są już i pierwsze pomysły i nawet naukowe analizy.

Za chwilę powinna się rozstrzygnąć kwestia umowy społecznej. Dokument podpisany w maju 2021 r. przez rząd i górników to dla związkowców ze Śląska świętość. I trudno się dziwić, gwarantuje produkcję węgla i miejsca pracy w górnictwie jeszcze przez 25 lat. Ale dla rządu Donalda Tuska to zbyt długo. Tylko jeszcze nie wiadomo, kto i jak ma to górnikom powiedzieć.

Jeszcze jakieś trzy i pół tygodnia temu pod koniec sierpnia akcje Jastrzębskiej Spółki Węglowej (JSW), największego producenta koksu w UE, wyceniane były raptem na 25 zł. A teraz jest jeszcze gorzej i perspektywy na przyszłość też nie są najlepsze. Ale to w niczym nie przeszkadza wypłacać górnikom sowitych premii.

Deficyt budżetowy puchnie, bo rosną cały czas wydatki socjalne. W takim anturażu produkujemy coraz mniej węgla, zachowując dotychczasowy poziom zatrudnienia w branży wydobywczej. Górnicy jednak nie mają żadnych powodów do zmartwień. W kolejnym budżecie państwa na 2025 r. znowu zadbano, żeby im żaden włos z głowy nie spadł. A pewnie nie raz w ciągu kolejnych dwunastu miesięcy będzie też mowa o podwyżkach ich pensji.

Liczby nie kłamią: polskie górnictwo węgla kamiennego generuje coraz większe straty, przy niezmiennie wysokim zatrudnieniu. Nic dziwnego, że Polska Grupa Górnicza (PGG) już realizuje zwolnienia grupowe, na razie dotyczące tylko paruset najstarszych pracowników, ale zobaczymy, na czym się to wszystko skończy. Niewykluczone, że po podobne rozwiązania sięgną w Jastrzębskiej Spółce Węglowej. W tym roku spółka jest mocno pod kreską.

Już nie odchodzimy z pracy, dlatego że chcemy więcej zarabiać. Po raz pierwszy w jednym z najstarszych badań polskiego rynku pracy wynagrodzenie jako powód zmiany nie znalazło się na pierwszym miejscu, ba, od razu spadło na trzecie miejsce (38 proc. wskazań). Wyprzedziły ją chęć rozwoju zawodowego i niezadowolenie z obecnego pracodawcy – takie wnioski przyniósł 56. Monitor Rynku Pracy opracowany przez Instytut Badawczy Randstad i Instytut Badań Pollster.

Być może niektórym wydaje się, że z programem Czyste Powietrze nigdy nie było tak dobrze, jak teraz, o czym świadczy chociażby liczba składanych wniosków tygodniowo. Ale Polski Alarm Smogowy (PAS) przestrzega przed nieuzasadnionymi optymizmem. Aktywiści walczący o jak najlepszą jakość powietrza zwracają uwagę, że rząd Donalda Tuska nie zabezpieczył pieniędzy na dalsze funkcjonowanie tego programu, a kasa z unijnych funduszy jest już na wyczerpaniu.

Falstart nowej ustawy wiatrakowej i odkładanie w kolejnych miesiącach jej nowelizacji, to koronny dowód na to, że rząd Donalda Tuska nie do końca wie, jak od nowa poukładać energetyczne klocki. Co gorsza, nikt z tej ekipy nie mówi górnikom prawdy prosto w oczy o tym, że niedługo trzeba będzie dla wielu z nich szukać nowych miejsc pracy. Nic wiec dziwnego, że organizacje społeczne, samorządy oraz biznes zaapelowały do szefa rządu o pilne zmiany w tym zakresie i postawienie w końcu energetyki wiatrowej na nogi. Tylko, czy ktoś jeszcze wierzy, że to coś da?

Od wielu miesięcy nad PKP Cargo zbierały się ciemne chmury. Po publikacji wyników finansowych spółki za pierwszy kwartał roku, było już jasne, że bez zakrojonych na szeroką skalę oszczędności się nie obędzie. Na pierwszy ogień poszły sportowe umowy sponsorskie. Ale to nie koniec. Nie ma innej rady i trzeba też sięgnąć po zwolnienia grupowe.

Europa Zachodnia chce się uniezależnić od rosyjskiego gazu również dzięki wzmocnieniu swojej floty elektrowni jądrowych. Takim energetycznym tropem zamierza też podążać Polska. Ale ten plan ma jedną poważną rysę, przez którą może być nie lada kłopot z jego realizacją? O co chodzi? O brak odpowiedniej liczby rąk do pracy.

Pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy mają wzmocnić polską gospodarkę po trudnościach związanych z pandemią koronawirusa i okresem dekoniunktury. Środki z KPO stanowią dużą szansę na odbicie się po trudnych latach zwłaszcza przez sektor MŚP, ale jego przedstawiciele podchodzą bardzo ostrożnie do wsparcia z tego źródła. Aż 40 proc. uważa, że nie skorzysta z tej pomocy.