magazyny gazu

Unijne magazyny gazu (stan na 12 maja) wypełnione są w blisko 63 proc., a cena gazu ostro nurkuje. Obecnie 1 MWh na europejskim benchmarku - Dutch TTF Natural Gas Futures - kosztuje już mniej niż 32 euro. To o ponad 10 razy mniej od rekordu z sierpnia 2022 r., kiedy 1 MWh gazu kosztowała aż pod 340 euro. Ostatni raz tak tanio było w czerwcu 2021 r. 

Widzieliście, co się stało z ceną gazu? Spadła do poziomów widzianych ostatni raz w lipcu 2021 r., czyli na krótko przed tym, jak Gazprom zaczął manipulować z dostawami surowca do Europy. Zdaniem niektórych analityków Europie uda się w 100 proc. wypełnić swoje magazyny, nawet jak dostawy z Rosji będą całkowicie wstrzymane. Ale inni przestrzegają przed zbyt dużym optymizmem. Bo energetyczne nastroje bardzo szybko może popsuć np. gorsza aura albo też chińskie ożywienie gospodarcze.

Gazprom szykuje się do kolejnej wojny gazowej i za pośrednictwem Telegramu zaczyna szerzyć propagandę. Spółka straszy, że Unia Europejska tym razem bez gazu z Rosji sobie nie poradzi. Wcześniej pomogła ciepła aura, ale teraz ma już nie być aż tak kolorowo. Jak na te groźby zareagował rynek? Chyba nie tak, jak tego spodziewała się Moskwa.

To wcale nie jest tak, że Europa wypełniła szybciej swoje magazyny gazu i w ten sposób raz na zawsze obroniła się przed szantażem energetycznym Rosji. Bardzo możliwe, że przed startem kolejnego sezonu grzewczego, już za kilka miesięcy, będziemy świadkami podobnych zawirowań. Cena gazu też może zacząć na nowo puchnąć bez opamiętania. Bo w zeszłym roku Bruksela mogła dowolnie łatać dziurę po surowcu z Rosji. Teraz będzie musiała przepychać się łokciami przede wszystkim z Chinami.

Wzrost gospodarczy miał nastąpić zaraz po kryzysie energetycznym. Na razie nie pozwala na to za bardzo ciągle silna presja inflacyjna. Lepiej za to ma być w drugiej połowie roku. Chociaż wtedy we znaki znowu może mocno dać się kryzys energetyczny. Już raz Europa wyszła z niego obronną ręką, ale to wcale nie znaczy, że tak samo będzie za ponad pół roku, kiedy nastanie kolejna zima. Na przykład polskie magazyny gazu są teraz w mniejszym stopniu wypełnione niż jeszcze rok temu.

Rosyjski dyktator kalkulował, że gdy zakręci Europie kurek z gazem, to wywoła taki kryzys energetyczny, że kolejne kraje będą wycofywać się ze wsparcia Ukrainy, ale stało się zupełnie inaczej. Unia Europejska nie tylko jeszcze zwiększyła pomoc Kijowowi, ale także uderzyła energetycznie w Putina, trwale odcinając się od tego źródła dostaw. Dzięki wypełnieniu unijnych magazynów i ciepłej zimie ceny gazu zachowują się dziś tak, jakby żadnego kryzysu i wojny nie było.

Jeżeli kryzys energetyczny byłby oceniany wyłącznie przez pryzmat ceny gazu, to można byłoby chyba odwoływać w końcu alarm. Jesteśmy wszak na poziomach cenowych ostatni raz obserwowanych w pierwszej dekadzie grudnia 2021 r. To wcale jednak nie znaczy, że od teraz zapanuje wszędzie energetyczny spokój. Brak gazu z Rosji spowodował ogromną wyrwę w rynku i trzeba sobie z tym jakoś poradzić. Popyt na ten surowiec wciąż nie zwalnia. Dlatego eksperci wskazują, że ceny już niżej nie spadną.

Spółka Energy Solution przygotowała comiesięczną analizę średnich cen energii. I okazuje się, że było pod tym kątem całkiem nieźle. Owszem, rachunki Polaków były nieco wyższe od tych średnich dla całej UE. Ale w porównaniu z grudniem zeszłego roku ceny energii wyraźnie wyhamowały. Tymczasem na początku lutego polskie rachunki za prąd ustępowały wyłącznie tym ze Szwajcarii.

Cena gazu spadła do poziomów oglądanych ostatni raz ponad rok temu. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest przynajmniej kilka. W Polsce tych wahań nie powinniśmy jednak w żaden sposób odczuć, bo wcześniej politycy zamrozili ceny gazu. To wcale jednak nie znaczy, że już nie będzie żadnych giełdowych harców z tym surowcem w roli głównej. Ciągle nie wiadomo, jak zachowa się Władimir Putin z Gazpromem pod rękę. Swój konkretny koszt energetyczny będzie miało również chińskie ożywienie gospodarcze.

Stary Kontynent na razie z napędzanego przez Rosję kryzysu energetycznego wychodzi obronną ręką. Tak przynajmniej uważają analitycy z Goldman Sachs. Chwalą kraje unijne za wypełnienie magazynów gazu. Ale też przyznają, że ogromne koło ratunkowe w tej sytuacji rzuciła Europie pogoda. Dzięki temu cena gazu coraz częściej jest na poziomach spotykanych ostatnio przed wojną w Ukrainie.

Firma Energy Solution przyjrzała się grudniowym cenom energii w Unii Europejskiej. I wyszło na to, że nie dość, że w Polsce było taniej niż w listopadzie, to dodatkowo tylko w dwóch krajach stawki były wyższe niż u nas. Ale już w styczniu pokazaliśmy, że też potrafimy mieć najdroższą energię elektryczną w UE.

Wszystko sprzysięgło się przeciwko Władimirowi Putinowi. Zima wcale nie skuła mrozem Europy, a Bruksela wcześniej też zadbała o stosowne wypełnienie swoich magazynów gazu. Do tego wszystkiego spadło też zużycie energetyczne i jesteśmy również świadkami rekordowych dostaw surowca ze Stanów Zjednoczonych. A za miesiąc z kawałkiem zacznie obowiązywać limit cen gazu. W efekcie wykresy giełdowe nagle nam przypomniały jak to było przed rosyjską agresją na Ukrainę.

Piotr Woźniak, były prezes PGNiG, już we wrześniu ostrzegał, że magazyny gazu w Polsce stanowią od zawsze normalne źródło dostaw. Przez to na wiosnę widać w nich dno i trzeba je znowu napełniać. I właśnie jesteśmy świadkami takiego zjawiska. I jak się okazuje, ta sytuacja nie dotyczy wyłącznie naszego kraju. Z magazynów gazu zaczęła w grudniu czerpać cała Europa. Widać to już po giełdowych cenach surowca.

Gaz wreszcie zaczął wyraźnie tanieć. Ostatni raz 1 MWh surowca za mniej niż 120 euro sprzedawana była na giełdzie w połowie czerwca. Tendencja spadkowa mogłaby sugerować, że już w tym względzie nie ma żadnych obaw, a Europa jest przygotowana na dalsze manipulacje z dostawami po stronie Rosji. Niepokoją dostawy LNG. Pekin wyhamowuje eksport i stawia na własne bezpieczeństwo energetyczne. Europejskie porty też już ledwo zipią i tworzą się ogromne kolejki statków.

Unia Europejska szczyci się, że na parę tygodni przed wyznaczonym terminem, średnia wypełnienia magazynów gazu jest już bardzo blisko 90 proc. Czy oby na pewno są to powody do zadowolenia? Międzynarodowa Agencja Energii nie jest wcale tego pewna. Twierdzi, że o ile Brukseli uda się przetrwać zimę tylko z kilkoma sinikami, tak na początku przyszłego roku, kiedy przyjdzie czas na ponowne uzupełnienie gazowych zapasów, czekają na nią spore kłopoty.

Bruksela wydaje się dobrze przygotowana na nadchodzącą zimę. Krajom członkowskim UE udało się znacznie wcześniej wypełnić swoje magazyny gazu do ustalonego poziomu. To też mocno wpływa na cenę surowca. Chociaż Rosjanie dalej próbują, jak tylko mogą, rozdygotać rynek i znowu proponują dostawy gazu przez Nord Stream 2, to jednak UE wydaje się już być coraz bardziej odporna na te rosyjskie manipulacje. Najpewniej wojna gazowa wkroczyła na nowe obszary.

Piotr Woźniak był już wiceministrem środowiska i głównym geologiem kraju. Za czasów rządów PiS piastował funkcję prezesa PGNiG. Był nawet odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Złotym Krzyżem Zasługi za osiągnięcia w zakresie bezpieczeństwa energetycznego. Ale jego zbyt szczera narracja była wyjątkowo niewygodna dla władzy i koniec końców pożegnał się ze stanowiskiem. Przy okazji uruchomienia Baltic Pipe, demoluję politykę energetyczną i ostrzega, że zimą z gazem możemy mieć podobny kłopot jak z węglem. W odpowiedzi wicepremier Jacek Sasin zapewnia, że gazowe potrzeby Polski są zabezpieczone.

Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) nie miały innego wyjścia i musiały ogłosić stan zagrożenia. Tak będzie w piątek, 23 sierpnia między godz. 19. a 20. i między 20. a 21. Ale jednocześnie uspokajają, że sieć elektroenergetyczna pracuje stabilnie i w nie występuje konieczność ograniczania poboru energii elektrycznej przez odbiorców. Na razie.

Chociaż reprezentanci rządu jak mantrę powtarzają, że jesteśmy odpowiednio przygotowani na zimę w towarzystwie kryzysu energetycznego, to dane o surowcach energetycznych wskazują na coś dokładnie odwrotnego. Bo też Polska, jako jedyny kraj UE, właśnie umniejsza wypełnienie swoich magazynów gazu. Dramat też jest w przypadku zebranych zapasów węgla. Jest ich jak kot napłakał. Ostatnio tak mało węgla przy kopalniach było 14 lata temu, we wrześniu 2008 r.

Na rynku energetycznym robi się coraz bardziej nerwowo. I nie chodzi wyłącznie o ceny surowców, które przebijają kolejny sufit. W ostatnich dniach nieco uszczknęliśmy nasze i tak już skromne jednak zapasy gazu i podniósł się alarm. Skoro już we wrześniu wykorzystujemy magazyny gazu, to co to będzie się działo w grudniu i w kolejnych miesiącach zimowych? Zdaniem PGNiG nic szczególnego się nie stało. Spółka utrzymuje, że mamy do czynienia ze zwykłym bilansowaniem systemu.