magazyny gazu

Cena gazu spadła do poziomów oglądanych ostatni raz ponad rok temu. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest przynajmniej kilka. W Polsce tych wahań nie powinniśmy jednak w żaden sposób odczuć, bo wcześniej politycy zamrozili ceny gazu. To wcale jednak nie znaczy, że już nie będzie żadnych giełdowych harców z tym surowcem w roli głównej. Ciągle nie wiadomo, jak zachowa się Władimir Putin z Gazpromem pod rękę. Swój konkretny koszt energetyczny będzie miało również chińskie ożywienie gospodarcze.

Stary Kontynent na razie z napędzanego przez Rosję kryzysu energetycznego wychodzi obronną ręką. Tak przynajmniej uważają analitycy z Goldman Sachs. Chwalą kraje unijne za wypełnienie magazynów gazu. Ale też przyznają, że ogromne koło ratunkowe w tej sytuacji rzuciła Europie pogoda. Dzięki temu cena gazu coraz częściej jest na poziomach spotykanych ostatnio przed wojną w Ukrainie.

Firma Energy Solution przyjrzała się grudniowym cenom energii w Unii Europejskiej. I wyszło na to, że nie dość, że w Polsce było taniej niż w listopadzie, to dodatkowo tylko w dwóch krajach stawki były wyższe niż u nas. Ale już w styczniu pokazaliśmy, że też potrafimy mieć najdroższą energię elektryczną w UE.

Wszystko sprzysięgło się przeciwko Władimirowi Putinowi. Zima wcale nie skuła mrozem Europy, a Bruksela wcześniej też zadbała o stosowne wypełnienie swoich magazynów gazu. Do tego wszystkiego spadło też zużycie energetyczne i jesteśmy również świadkami rekordowych dostaw surowca ze Stanów Zjednoczonych. A za miesiąc z kawałkiem zacznie obowiązywać limit cen gazu. W efekcie wykresy giełdowe nagle nam przypomniały jak to było przed rosyjską agresją na Ukrainę.

Piotr Woźniak, były prezes PGNiG, już we wrześniu ostrzegał, że magazyny gazu w Polsce stanowią od zawsze normalne źródło dostaw. Przez to na wiosnę widać w nich dno i trzeba je znowu napełniać. I właśnie jesteśmy świadkami takiego zjawiska. I jak się okazuje, ta sytuacja nie dotyczy wyłącznie naszego kraju. Z magazynów gazu zaczęła w grudniu czerpać cała Europa. Widać to już po giełdowych cenach surowca.

Gaz wreszcie zaczął wyraźnie tanieć. Ostatni raz 1 MWh surowca za mniej niż 120 euro sprzedawana była na giełdzie w połowie czerwca. Tendencja spadkowa mogłaby sugerować, że już w tym względzie nie ma żadnych obaw, a Europa jest przygotowana na dalsze manipulacje z dostawami po stronie Rosji. Niepokoją dostawy LNG. Pekin wyhamowuje eksport i stawia na własne bezpieczeństwo energetyczne. Europejskie porty też już ledwo zipią i tworzą się ogromne kolejki statków.

Unia Europejska szczyci się, że na parę tygodni przed wyznaczonym terminem, średnia wypełnienia magazynów gazu jest już bardzo blisko 90 proc. Czy oby na pewno są to powody do zadowolenia? Międzynarodowa Agencja Energii nie jest wcale tego pewna. Twierdzi, że o ile Brukseli uda się przetrwać zimę tylko z kilkoma sinikami, tak na początku przyszłego roku, kiedy przyjdzie czas na ponowne uzupełnienie gazowych zapasów, czekają na nią spore kłopoty.

Bruksela wydaje się dobrze przygotowana na nadchodzącą zimę. Krajom członkowskim UE udało się znacznie wcześniej wypełnić swoje magazyny gazu do ustalonego poziomu. To też mocno wpływa na cenę surowca. Chociaż Rosjanie dalej próbują, jak tylko mogą, rozdygotać rynek i znowu proponują dostawy gazu przez Nord Stream 2, to jednak UE wydaje się już być coraz bardziej odporna na te rosyjskie manipulacje. Najpewniej wojna gazowa wkroczyła na nowe obszary.

Piotr Woźniak był już wiceministrem środowiska i głównym geologiem kraju. Za czasów rządów PiS piastował funkcję prezesa PGNiG. Był nawet odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Złotym Krzyżem Zasługi za osiągnięcia w zakresie bezpieczeństwa energetycznego. Ale jego zbyt szczera narracja była wyjątkowo niewygodna dla władzy i koniec końców pożegnał się ze stanowiskiem. Przy okazji uruchomienia Baltic Pipe, demoluję politykę energetyczną i ostrzega, że zimą z gazem możemy mieć podobny kłopot jak z węglem. W odpowiedzi wicepremier Jacek Sasin zapewnia, że gazowe potrzeby Polski są zabezpieczone.

Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) nie miały innego wyjścia i musiały ogłosić stan zagrożenia. Tak będzie w piątek, 23 sierpnia między godz. 19. a 20. i między 20. a 21. Ale jednocześnie uspokajają, że sieć elektroenergetyczna pracuje stabilnie i w nie występuje konieczność ograniczania poboru energii elektrycznej przez odbiorców. Na razie.

Chociaż reprezentanci rządu jak mantrę powtarzają, że jesteśmy odpowiednio przygotowani na zimę w towarzystwie kryzysu energetycznego, to dane o surowcach energetycznych wskazują na coś dokładnie odwrotnego. Bo też Polska, jako jedyny kraj UE, właśnie umniejsza wypełnienie swoich magazynów gazu. Dramat też jest w przypadku zebranych zapasów węgla. Jest ich jak kot napłakał. Ostatnio tak mało węgla przy kopalniach było 14 lata temu, we wrześniu 2008 r.

Na rynku energetycznym robi się coraz bardziej nerwowo. I nie chodzi wyłącznie o ceny surowców, które przebijają kolejny sufit. W ostatnich dniach nieco uszczknęliśmy nasze i tak już skromne jednak zapasy gazu i podniósł się alarm. Skoro już we wrześniu wykorzystujemy magazyny gazu, to co to będzie się działo w grudniu i w kolejnych miesiącach zimowych? Zdaniem PGNiG nic szczególnego się nie stało. Spółka utrzymuje, że mamy do czynienia ze zwykłym bilansowaniem systemu.

W przeciągu zaledwie niespełna dwóch miesięcy Gazprom już drugi raz wstrzymuje dostawy gazu realizowane przez Nord Stream 1. Oficjalnie winne są temu koniecznie do przeprowadzenia prace konserwatorskie. Ale Niemcy twierdzą, że to bzdura i nie ma żadnych przeciwwskazań technicznych, żeby tranzyt surowca kontynuować. Nie jest żadną tajemnicą, że właśnie w ten sposób Putin odgrywa się za sankcje i liczy na złamanie europejskiej solidarności. Jego problem, a nasze szczęście polega na tym, że ten straszak przestał właśnie działać.

Od środy Gazprom znów zastopuje dostawy gazu do Europy przez Nord Stream 1. Ale przykrą niespodzianką dla Rosjan są coraz bardziej wypełnione magazyny gazu UE. W efekcie na giełdzie jesteśmy świadkami długo nie oglądanych zniżek.

Jak już mogło się wydawać, że obecnym kryzysem energetycznym rządzą jednak jakieś racjonalne prawa i kiedy cena gazu zaczęła wreszcie spadać wraz z coraz większym wypełnieniem unijnych magazynów, to nadeszła wieść o wstrzymaniu też dostaw ropy z Rosji. Co gorsza: właśnie w życie weszło unijne embargo na dostawy i transport przez terytorium UE rosyjskiego węgla. To budzi spore obawy, co dobrze widach w wartościach długoterminowych kontraktów energetycznych.

Na razie słyszymy bajki, że Polska śpi na gazie, bo mamy magazyny zapełnione w 100 proc. Słyszymy bajki, że Baltic Pipe od jesieni nas uratuje. A najgorzej, że rządowi nie chce przez gardło przejść, że powinniśmy w końcu zacząć oszczędzać energię. Tymczasem magazyny może i mamy w pełni zapełnione, ale są tak małe, że nie wystarczą nam na długo. Budowa Baltic Pipe może i zostanie ukończona z końcem września, tylko po co nam sama rura, jak nie uda się wypełnić jej gazem? Dobrze chociaż, że Polacy zaczęli już zużywać mniej gazu. Bogu dzięki za drożyznę!

To już pewne: są co najmniej dwa fronty. Jeden to ten na Ukrainie, gdzie każdego dnia giną ludzie. Drugi zaś jest ustawiony na rynku gazu i innych surowców energetycznych. Tutaj stawką są ceny i bezpieczeństwo energetyczne. I za chwilę możemy być świadkami decydującego rozstrzygnięcia.

Mimo sugestii, że dostawy nie zostaną wznowione, Gazprom odkręcił w czwartek kurek i rosyjski gaz znowu płynie do Europy. W reakcji na gierki Kremla Bruksela proponuje, by kraje członkowskie zredukowały zużycie gazu ziemnego. Ale to bardzo nie podoba się Warszawie, która zarzuca Komisji Europejskiej przekraczanie kompetencji.

Energetyczny plan awaryjny UE opiera się na bardzo prostej zasadzie: trzeba jak tylko się da oszczędzać gaz i gromadzić jego zapasy na zimę. Bruksela ostrzega, że brak cięć może oznaczać ogromne kłopoty zimą. Tak się stanie, jeśli Gazprom spełni groźby i po 21 lipca dostaw gazu przez Nord Stream 1 nie wznowi. Sprawdzamy, jak teraz mają się magazyny gazu w poszczególnych krajach i kto już prosi się o nie lada problemy za kilka miesięcy.