Kredyty hipoteczne

Wcale nie żartuję. Dotąd to banki miały niezbyt dobrą prasę, bo a to polisolokaty, a to frankowicze, a to znów złotówkowicze chcą ich pozywać. Ale kredytobiorcy to nie biedne owieczki prowadzone na rzeź. Właśnie się okazało, że złotówkowicze, którzy dostali od banków piękny prezent w postaci wakacji kredytowych, postanowili je kantować, ile się. To wcale nie marginalne przypadki, że jeden kredytobiorca wnioskował o więcej niż jedne wakacje. Rekordzista złożył aż sześć wniosków. I to mimo, że każdy musiał zadeklarować, że wie, że może skorzystać tylko raz na jedno mieszkanie, a jak skłamie, to 3 lata pozbawienia wolności. No to czas zacząć pakować kanciarzy do więzień.

Polacy masowo rzucili się do składania wniosków o wakacje kredytowe, ale na razie o możliwość bezpłatnego zawieszenia rat wystąpiła mniej niż połowa uprawnionych. Okazuje się, że z finansowanego przez banki rządowego programu korzystają nie tylko głównie posiadacze świeżych kredytów, ale także ci, którzy bez problemu obsługują swoje zadłużenie.

Mam wrażenie, że Polacy mniej więcej pół roku temu odkryli, jak działa procent składany i kredyt hipoteczny oraz że pożyczając na zakup mieszkania, ostatecznie po 30 latach oddają bankowi mniej więcej dwa razy więcej niż pożyczyli. To oczywiście wywołało falę oburzenia.  No to teraz przygotujcie się na drugą, bo wynajmujący zostawiają landlordom dwa razy więcej niż kredytobiorcy bankom.

Kiedy premier wiosną ogłosił, że zabierze się w końcu za ten znienawidzony przez was WIBOR i go zlikwiduje, chciał sprawić wrażenie, że zrobi wam dobrze i powinniście się ucieszyć. To od początku był kapiszon, ale teraz widać jak na dłoni, że likwidacja WIBOR-u i zastąpienie go innym wskaźnikiem nic wam nie da. Jeszcze kilka miesięcy temu, owszem, nowa stawka była dużo niższa niż WIBOR. Ale w międzyczasie po cichutku z nim się zrównała.

Z przerażeniem patrzę na wyniki PKO BP za drugi kwartał. Bank pokazał w nich, że od kwietnia do czerwca niemal 80 proc. kredytów hipotecznych udzielonych zostało na okresowo stałą stopę procentową. Do tego trzy czwarte frankowiczów, którzy dzięki ugodzie przechodzą na kredyty w złotych, też wybiera stałą stopę, co oznacza, że pakuje się w kolejne kłopoty. I to w najgorszym możliwym momencie. Dziś najwyraźniej tego nie rozumieją. Ale zrozumieją już za rok. I znowu rozpęta się awantura, że banki ich oszukały.

Po co rząd miałby przejmować od banków kredyty hipoteczne swoich obywateli? Żeby świat nie pochłonął kolejny kryzys, a potem kolejny - i tak bez końca. Ceny mieszkań i powszechność kredytów hipotecznych świadczą o tym, że mamy permanentny kryzys mieszkaniowy na Zachodzie. Kryzys mieszkaniowy prowadzi w końcu do kryzysu zadłużeniowego, a ten do krachu finansowego - mówi ekonomista z Uniwersytetu Londyńskiego i przestrzega Polskę. Jest tylko jedno wyjście z tej sytuacji: długi hipoteczne rodzin powinno przejąć państwo. To uratuje same banki, obniży koszty mieszkaniowe, pomoże przenieść produkcję z powrotem z Azji do zachodniego świata i uratuje społeczeństwa przed inflacją.

Niby fakt skorzystania z rządowych wakacji kredytowych nie wpływa na scoring w BIK-u, niby UOKiK zapewnia, że kredytobiorca korzystający z wakacji nie będzie miał kłopotów, ale ostatecznie banki i tak mają prawo do swojej polityki kredytowej. Znamienne, że tylko część banków zadeklarowało wprost, że z powodu wakacji nie będą gorzej traktować swoich klientów, w tym gronie są przede wszystkim państwowe banki. Reszta milczy. A ZBP pogrywa.

Prezes Glapiński wysyła kolejny sygnał, że to już koniec podwyżek stóp procentowych. WIBOR przestał rosnąć, a za chwilę, jak wszyscy przekonają się, że stopy naprawdę już nie urosną, a za kilka miesięcy mogą zacząć lekko spadać, to spadać będzie też WIBOR i to wyprzedzając realne obniżki RPP. Tymczasem około połowa kredytobiorców właśnie pakuje się na minę i zamraża sobie na pięć lat oprocentowanie kredytów na stałym, najwyższym od lat poziomie. Czy KNF mógłby zacząć jakąś kampanię, żeby uratować Polaków przed popełnieniem kolejnego błędu?

No i mamy już potwierdzenie – nie, żeby oficjalne, ale wypowiedziane niemal wprost przez samego prezesa NBP. Niby do kolejnego decyzyjnego posiedzenia RPP został jeszcze miesiąc, ale prof. Adam Glapiński już sugeruje, że więcej podwyżek stóp procentowych nie będzie. I to mimo tego, co powiedział działaczce AgroUnii na sopockim molo na początku lipca. Dziś sytuacja jest już po prostu inna.

Program Mieszkanie bez wkładu własnego, który ruszył pod koniec maja, to wielka klapa. Tylko nieliczne banki przystąpiły do programu, a jeden wprowadził produkt do swojej oferty. Reszta nadal się ociąga, a to miał być przecież taki przełomowy pomysł na to, jak dać Polakom mieszkania niemal na wyciągnięcie ręki. Ale PiS się nie poddaje - wygraża bankom palcem, że pod koniec wakacji się nimi zajmie.

Wakacje kredytowe tylko dla konsumentów, a jak prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, którą zarejestrowałeś w prywatnym mieszkaniu, to się bujaj, nic nie dostaniesz? To miało nawet sens, bo w ustawie mowa jedynie o konsumencie. Ale wcale nie wszystko stracone. UOKiK interpretuje nowe przepisy szeroko i wygraża bankom palcem, mówiąc, że części samozatrudnionych wakacje też się należą. Od czego to zależy?

Kiedy częściowo nadpłacacie swój kredyt hipoteczny, wykorzystując oszczędności pożerane brutalnie przez inflację, musicie uważać. Jeśli zrobicie to w złym momencie miesiąca, możecie stracić ładnych kilkaset złotych, albo i kilka tysięcy z rządowego prezentu, jakim są wakacje kredytowe.

Ekonomiści z banku BGK prognozują, że czeka nas ostatnia podwyżka stóp procentowych. A już niedługo zacznie się jazda w dół. W 2023 r. stopa referencyjna ma wynosić 5,5 proc. W przypadku modelowego kredytu przełoży się to na jakieś 300 zł oszczędności.

Od kilku miesięcy dane BIK na temat zainteresowania kredytami hipotecznymi ograniczają się do przedstawiania najwyższych w historii spadków. I to pogłębiających się w zastraszającym tempie. W lipcu padł nowy rekord.

Ponad połowa osób, które mogą skorzystać z wakacji kredytowych, deklaruje, że spożytkuje ten prezent od rządu na koszt banków racjonalnie, czyli na nadpłatę rat w kolejnych miesiącach. Tak wynika z badania, które przeprowadziło Biuro Informacji Kredytowej. Wakacje kredytowe są krytykowane między innymi za to, że mogą zachęcać do konsumpcji, co w warunkach szalejącej inflacji nie byłoby najlepszym skutkiem rządowego planu.

Nie dajcie się nabrać, jak wam lobby bankowe wmawia, że wakacje kredytowe wcale nie przyniosą wam żadnych korzyści, bo te zawieszone raty i tak kiedyś trzeba będzie spłacić! Przeciwnie, wakacje pozwolą wam zaoszczędzić dziesiątki tysięcy złotych. Im wyższy kredyt, tym więcej. Zobaczcie symulacje dla kredytów na 160 tys., 300 tys. i 500 tys. zł.

Brzydko, czyli utrudniać życie klientom, którzy z wakacji chcą skorzystać. Na przykład kazać im wypełniać wiele wniosków zamiast jednego, każdy osobno na każdy kwartał wakacji, albo nawet i na pojedynczą ratę, która ma zostać odroczona. Albo straszyć ich, że będą mieli w przyszłości problemy z zaciągnięciem jakiegokolwiek kredytu. Bankom zależy na tym, by jak najmniej klientów zdecydowało się z wakacji kredytowych skorzystać – to jasne. Dlatego UOKiK już teraz wkracza do akcji i ostrzega bankowców, że będzie im bardzo dokładnie patrzył na ręce.

Na ustawie wprowadzającej wakacje kredytowe polscy kredytobiorcy mogą wiele ugrać. Pod warunkiem, że zabiorą się do tego z głową. O tym, jak skorzystać z rządowej pomocy rozmawiamy z ekonomistą Rafałem Mundrym, twórcą kalkulatora kredytowego.  

Ważą się losy wakacji kredytowych. Ustawa właśnie trafiła na biurko prezydenta Andrzeja Dudy. I nawet zakładając najszczęśliwszy scenariusz dla Polaków płacących coraz wyższe raty kredytów hipotecznych, możliwe że odpoczynek od płacenia może na starcie być okrojony o miesiąc. Jeszcze raz powtarzamy: to ten najlepszy wariant.

Deweloperom runęła sprzedaż. Ale nie ma co nad nimi płakać, powinni uzbierać sobie na poduszkę na trudne czasu, może i nawet taką ze złota. Bo od miesięcy użalają się na rosnące koszty budowy, ale marże w tym czasie podnosili znacznie mocniej niż rosły im koszty. Gdyby podnosili Polakom ceny równocześnie z rosnącymi kosztami – nie więcej, w Krakowie mieszkania powinny być dziś tańsze o 1 tys. za mkw, a w Warszawie o 500 zł za mkw.