Kredyty hipoteczne

Wygląda na to, że prawnicy wzięli się za robienie kredytobiorców w balona bardziej niż banki, które chcą pozywać. Czytelniczka przysłała mi kalkulacje, jaką dostała od jednej z warszawskich kancelarii z pytaniem, czy to dobra oferta i ma sens. Obiecuję, że o dokładnych kosztach też wam opowiem, ale oniemiałam, kiedy zobaczyłam, co prawnicy naobiecywali potencjalnej klientce.

Do ożywienia na rynku kredytów mieszkaniowych wciąż jeszcze daleko. Indeks popytu na hipoteki wyliczany przez Biuro Informacji Kredytowej wzrósł co prawda od dołka w sierpniu 2022 r. z niemal -72,9 do -37,6 proc., ale do wyjścia na plus droga jeszcze daleka. Sytuację za kilka miesięcy wyraźniej może poprawić rządowy program mieszkaniowy. Na razie jednak może działać jak hamulec.

Kredyty hipoteczne za darmo? To kupa opakowana w ozdobne sreberko. Donald Tusk podbija stawkę i obiecuje kredyty 0 proc. na pierwsze mieszkanie. Tu się nawet nie ma co rozwodzić nad tym, czy ten pomysł to populizm, czy jeśli przejmie władzę w Polsce, to go dowiezie, ani skąd na to wytrzaśnie pieniądze. Tu trzeba raczej uświadamiać, że ten pomysł spowoduje, że już naprawdę nikogo nie będzie stać na mieszkanie.

Żeby ratować rynek mieszkaniowy, który grozi wybuchem gigantycznego kryzysu, który mógłby rozlać się na cały świat, banki w Chinach wciskają kredyty hipoteczne na 25 lat nawet 70-latkom. I nic to, że średnia długość życia w Chinach to 78 lat - luzik, spłacać długi będą przecież ich dzieci.

Tańsze kredyty niczego nie zmienią, przeciwnie, mieszkania będą jeszcze droższe - mówi Marcin Materna, dyrektor biura analiz rynków kapitałowych Banku Millennium, w rozmowie z Bizblog. Jego zdaniem cenową dostępność mieszkań mogłoby sprawić np. ogłaszanie przetargów przez miasto na budowę osiedli. - Można też przecież zamiast budować CPK, wybudować osiedla mieszkaniowe na gruntach państwowych - podaje kolejny pomysł. Podkreśla przy tym, że najpierw trzeba jednak zacząć od tego, że państwo samo pcha ludzi, potrafiących liczyć, w robienie z mieszkań lokaty kapitału, bo od lat utrzymuje skrajne preferencje podatkowe. A potem się dziwi, że coś tu nie gra.

Ostrożnie - mówi wiceminister finansów Piotr Patkowski do Polaków, którzy decydują się obecnie na zaciągnięcie kredytu hipotecznego ze stałą stopą procentową. Wyraźnie mówi, że jesteśmy teraz na górce i ten, kto zaklepie sobie takie wysokie oprocentowanie na kilka lat, może zrobić z siebie frajera. Ale gorzej, że sugeruje kolejne oszustwa banków za kilka lat, kiedy stopy spadną, a Polacy gapy nie zauważą, że nadal płacą horrendalne stawki. Czy my żyjemy w jakimś domu wariatów?

Stopa WIBOR 3M, którą oprocentowanych jest większość kredytów mieszkaniowych w Polsce, rosła ostatni raz na początku listopada. A generalnie można zaryzykować stwierdzenie, że mniej więcej od czerwca jest na tym samym poziomie. Nie licząc tego październikowo-listopadowego bąbelka, jesteśmy wciąż w okolicach 7 proc.

Każdy, kto się porwał na budowę własnego domu, wie, że sielanka to to nie jest. Najpierw trzeba załatwić kredyt w banku, co w samo w sobie może przekształcić się w osobną epopeję. Następnie załatwiamy projekt i w końcu przychodzi czas na realizację. A potem szybko trzeba zejść na ziemię, bo koszty mogą zacząć pożerać wszystkie oszczędności, a topniejący błyskawicznie budżet przyprawić o ból głowy.

Projekt rządowego programu Bezpieczny Kredyt 2 proc. ma znacząco zwiększyć szanse Polaków na kupno własnego mieszkania. Ale czy tak rzeczywiście będzie? Analitycy wzięli kalkulator i policzyli, o ile spadną miesięczne raty kredytu hipotecznego po uwzględnieniu dopłat od państwa. Są to naprawdę znaczące kwoty.

Z danych Biura Informacji Kredytowej wynika, że zainteresowanie kredytami hipotecznymi jest w ostatnich miesiącach o 55-70 proc. niższe niż rok wcześniej. Powód? Rosnące stopy procentowe i o wiele niższa zdolność kredytowa Polaków. Jednak KNF widzi światełko w tunelu i wróży rychły koniec kryzysu.

Bartosz Turek, główny analityk HRE Investments, uważa, że spadek oprocentowania ulży kredytobiorcom jeszcze w tym roku. Część zadłużonych już obserwuje niższe raty, to dopiero początek obniżek. Ekspert sugeruje, że raty kredytów mogą zjechać o nawet jedną trzecią.

A chcieliby mieć. Ale nie mogą, bo brakuje im zdolności kredytowej. A mogliby ją mieć, tylko ze względów bezpieczeństwa wstrętny KNF rzucił im kłody pod nogi. No więc teraz premier zapowiada, że te kłody czas już zabrać i obniżyć wysoki bufor bezpieczeństwa przy wyliczaniu zdolności kredytowej, który został podniesiony niecały rok temu. Banki i deweloperzy będą skakać z radości.

Państwo trzyma rękę na dziewięciu bankach w Polsce, kontroluje prawie 48 proc. rynku, zaledwie trzy największe banki ze stajni Skarbu Państwa odpowiadają za sprzedaż 45 proc. nowych hipotek. To dlaczego banki, które jako własność państwa powinny służyć obywatelom, nie dyktują warunków na rynku? Gdyby tylko politycy chcieli, mogliby porozstawiać po kątach banki z kapitałem zagranicznym.

Zainteresowanie hipotecznymi w dalszym ciągu szoruje po dnie, a ewentualne wyższe wartości indeksu ilustrującego zainteresowanie kredytami będą wynikać z efektu niskiej bazy. Zanim dojdzie do ożywienia, musi zostać spełnionych szereg czynników, o które będzie bardzo trudno w najbliższych miesiącach.

Zanim w oczekiwaniu na oferty obiecane przez rząd kredytu na mieszkanie oprocentowanego na 2 proc. zamiast na 9 proc., jak obecnie, zaczniecie dzielić skórę na niedźwiedziu, muszę sprowadzić was na ziemię. Kredyt na 2 proc. doskonale marketingowo brzmi, ale do tego doliczyć trzeba jeszcze marżę. Politycy udają, że ta marża wynosi 0,85 proc., ale tak naprawdę jest ona dwu- albo i trzykrotnie większa.

Mało kogo stać na kredyt hipoteczny, dlatego w 2022 r. z powodu wysokich stóp procentowych liczba udzielonych kredytów spadła o połowę. „Rzeź”, „zapaść” – tak nazywają to media, ale chyba zaraz zabraknie nam odpowiednich określeń, bo w 2023 r. ma być jeszcze gorzej. Liczba kredytów, które dostaną Polacy, ma spaść o dwie trzecie w stosunku do 2021 r. Wydawać by się mogło, że gorzej już być nie może, prawda?

Kto najbardziej boi się wydłużenia wakacji kredytowych? Pozornie największy i w dodatku państwowy bank – PKO BP, bo to on dotąd najwięcej stracił. Drugi w kolejności jest Pekao - też państwowy. To dla nich koszt był najwyższy. Ale najbardziej bolało wcale nie ich, ale BNP Paribas, bo wakacje kredytowe, do których zmusili banki politycy, zjadły mu aż 145 proc. zysku. Auć. A przecież to nie koniec, bo ten potwór wysysający pieniądze z banków może dostać drugie życie.

Kiedy stopy procentowe były niskie, ponad 90 proc. udzielanych kredytów nie pochłaniała więcej niż jedną trzecią miesięcznego wynagrodzenia kredytobiorców. Niemal nikt nie wydawał na ratę więcej niż 40 proc. pensji. A teraz nawet 90 tys. kredytów może przekraczać czerwoną linię, czyli zabierać ponad połowę miesięcznego dochodu. To grozi utonięciem. Gorąco może zrobić się już w tym roku, bo trzeba będzie w ramach wakacji płacić jedną z trzech rat w kwartale. Ale jak znikną wakacje… Ktoś znów za to zapłaci.

A gdyby tak całą kasę z rat niezapłaconych dzięki wakacjom kredytowym przeznaczyć na nadpłatę kredytu? Przy kredycie na 300 tys. zł możecie zyskać teoretycznie nawet 140 tys. zł. Bosko! Ale uważajcie, bo nadpłata nie zawsze jest tym, co przyniesie wam najwięcej korzyści, jak macie trochę zaskórniaków. Spójrzcie na to, co mogą zrobić z waszymi pieniędzmi dziesięciolatki.

Większość rynku spodziewa się, że stopy procentowe już więcej nie wzrosną. Ci bardziej odważni uważają nawet, że jeszcze w tym roku zobaczymy nawet obniżki, a tu nagle wjeżdża Fitch jak piąty jeździec apokalipsy i mówi: owszem wzrosną i to nie symbolicznie o 25 pkt bazowych, ale czterokrotnie mocniej - o 1 pkt proc.