Inflacja

Na walutach cały czas gorąco. Po rozpoczęciu handlu na Dalekim Wschodzie dolar znów się umocnił. Jego zakupy napędza na foreksie piątkowa zapowiedź podwyżek stóp procentowych. Z kolei euro, a razem z nim złoty, tracą w obawie przed eskalacją kryzysu energetycznego w UE i odcięciem dostaw gazu przez Rosjan. Im bliżej weekendu, tym może być gorzej. Dostawy mają zostać wznowione od soboty. Ale czy będą?

Oczywiście chodzi o przeciętne pensje. I tylko hipotetycznie. I to tylko zabawa, więc nie plujcie na mnie w komentarzach, ale przy okazji ta zabawa pokazuje wiele ważnych rzeczy. A więc start: dziś przeciętna płaca to 81 tys. zł rocznie, gdyby wynagrodzenia rosły stale w obecnym tempie, za 17 lat zarabialibyśmy w miesiąc tyle, ile obecnie w rok. A za 34 lata przeciętny pracownik otrzymywałby milion złotych miesięcznie.

Ćwierć grosza – tyle zabrakło w środę, by frank szwajcarski przebił psychologiczną granicę 5 zł. A przecież po nerwówce z powodu wojny w Ukrainie na początku marca, kiedy też sięgaliśmy 5 zł, już było całkiem nieźle, w czerwcu CHF spadł nawet poniżej 4,4 zł. Czy to liźnięcie poziomu 5 zł to znów przykry, ale tylko incydent? Nie bardzo. Już przy tej barierze raczej zostaniemy na dłużej. I módlcie się o trzymanie w ryzach szwajcarskiej inflacji, bo jak jeszcze urośnie, frank pobije rekord i poniżej 5 zł długo nie zejdzie.

Wyjątkowo droga jesień, jaką szykuje nam obecny kryzys energetyczny, zacznie się już na początku września. A to za sprawą powrotu uczniów do szkół. Okazuje się, że wydatki związane z wyprawką szkolną i zakupem niezbędnych podręczników i zeszytów już dawno aż tak bardzo nie obciążały domowych budżetów. I nic dziwnego. To efekt dwucyfrowej inflacji, przez którą 300 Plus jest już o wiele mniej warte niż 3-4 lata temu.

Nieważne, że świat czekał na tę chwilę od miesięcy. Wystąpienie Jerome'a Powella, szefa amerykańskiej Rezerwy Federalnej, na dorocznym spotkaniu bankierów centralnych w Jackson Hole, trwało nieco ponad pięć minut. I tak wystarczyło, żeby rynki do reszty zgłupiały.

Nasi zachodni sąsiedzi starają się działać z wyprzedzeniem. Już zadbali o odpowiednie dostawy gazu z Norwegii, awaryjnie uruchamiają też elektrownie węglowe i myślą o reaktywacji atomu. Teraz przyszedł czas na działania mające na celu złagodzić nowe taryfy gazowe, które zaczną obowiązywać od października. W tym celu Berlin zmniejszy podatek VAT od sprzedaży gazu.

Polacy boją się słabości złotego, któremu grozi nie tylko inflacja, ale widmo recesji, kryzys energetyczny, brak pieniędzy z KPO i po prostu niechęć świata do polskiej waluty. Dlatego sami też coraz częściej odwracają się od złotego i uciekają z oszczędnościami w depozyty walutowe. Jakie waluty mogą być teraz bezpieczną przystanią? Zobaczcie, bo możecie się zdziwić.

Wiele ostatnich miesięcy upłynęło pod znakiem szalonych wzrostów wynagrodzeń. Ale to już przeszłość, wzrost płac zaczął przegrywać z inflacją, a za chwilę zacznie przegrywać z koniunkturą na rynku pracy i widmem recesji. Jeśli dotąd nie dostałeś podwyżki, choćby takiej rekompensującej inflację, to przespałeś najlepszy moment na rozmowę z szefem i teraz masz już marne szanse. Chyba, że jesteś księgowym.

W czerwcu tempo, w jakim rosły wynagrodzenia, było wyraźnie wolniejsze od pędu cen. Średnia krajowa zwiększyła się o 13 proc. rok do roku, inflacja poszła w górę o 15,5 proc. W lipcu ceny wzrosły o 15,6 proc., tymczasem pensje zwiększyły się o 15,8 proc., przebijając minimalnie inflację. Opublikowane w piątek dane GUS na temat wynagrodzeń są olbrzymią niespodzianką, tym bardziej że mamy do czynienia z nowym rekordem – 6778,63 zł.

Wzrost cen produktów i usług wymuszają na konsumentach zmianę ich wyborów. Decyzje Polaków są zrozumiałe - całkowicie przestali kupować niektóre produkty, inne omijają szerokim łukiem podczas zakupów lub mocno ograniczyli. Jest jeszcze trzecia grupa produktów, ale ta często musi trafić do koszyka, wówczas liczy się cena - w tym wypadku wygrywają tańsze zamienniki.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przycisnął Biedronkę za podłączenie się pod tarczę antyinflacyjną wprowadzoną przez rząd. Niestety przygotowaną na kolanie promocją sieć strzeliła sobie w stopę, bo teraz grozi jej potężna kara finansowa, sięgająca 10 proc. rocznego obrotu. To już kolejna akcja Biedronki, o którą UOKiK ma pretensje.

Sklepy aktualizują swoje cenniki w zastraszającym tempie. Ceny produktów spożywczych potrafią pójść w górę praktycznie z tygodnia na tydzień. Wygląda na to, że kolejna fala podwyżek jest tuż tuż, bo sprzedawców Biedronki przyłapał przy pracy jeden z ekonomistów.

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w lipcu wzrosły w Polsce o 15,6 proc. w stosunku do tego samego miesiąca rok temu. Główny Urząd Statystyczny podał ostateczny odczyt inflacji i okazało się, że jednak była – niewiele, ale jednak – wyższa niż w czerwcu. Najbardziej bolesny jest chyba wzrost aż o jedną czwartą kosztów użytkowania mieszkań.

Choć do tej pory wysoką inflację obwinialiśmy o wiele negatywnych skutków, tym razem możemy dostrzec pozytywny efekt kryzysu gospodarczego - Polacy mają większy szacunek do żywności. Ponad połowa z nas robi zakupy w sposób przemyślany. I co ważne - coraz mniej osób traci pieniądze przez marnowanie żywności. Z kolei jeszcze bardziej pogorszyła się sytuacja finansowa w gospodarstwach domowych, w których nie wystarcza pieniędzy nawet na podstawowe potrzeby. W niemal wszystkich nie traci się obecnie nawet jednej złotówki na wyrzucanych produktach spożywczych - wynika z badania przeprowadzonego przez Quality Watch dla Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor.

Średnie wynagrodzenie w drugim kwartale 2022 r. spadło w porównaniu z początkiem roku. Niby nieznacznie - o kilkadziesiąt złotych. Ale w obliczu bardzo wysokiej inflacji każdy komunikat GUS-u, który nie mówi o wzrostach, będzie dla konsumentów sygnałem, że należy zaciskać pasa.

W sierpniu RPP na pewno nie zaserwuje wam kolejnej podwyżki - to dlatego, że Rada po prostu ma wakacyjną przerwę. Ale i potem dalszych podwyżek stóp może już wcale nie być. Ekonomiści wyliczają osiem powodów, dlaczego stopy nie będą już wyższe. I mogą mieć rację, WIBOR ostatnio już lekko spada, podobnie jak kontrakty terminowe na stopę procentową, które wyprzedzają przyszłość.

Ceny gazu ziemnego gwałtownie rosną. Z tego powodu krematoria w Niemczech muszą zmniejszyć zużycie energii. Problem jest znaczący, bo ostatnią wolą zdecydowanej większości Niemców jest spopielenie ich zwłok. Tymczasem w Polsce już teraz widać, że drożyzna wymusiła zmiany na cmentarzach. Popularne stają się nagrobki w stylu amerykańskim, bo zwyczajnie są tańsze od marmurowych płyt.

Czas inflacji i drożyzny na sklepowych półkach to także czas licznych promocji w sieciach handlowych. Każdy walczy o klienta, który w tych trudnych czasach liczy każdy grosz. Tym razem do zniżkowej ofensywy przystąpiła Biedronka.

Amerykańskiego fast foodu inflacja nie omija. Wraz z rosnącymi cenami żywności brytyjski oddział McDonald's został zmuszony do podniesienia ceny cheeseburgera. W tle pojawił się też temat poważnych zmian w menu. Szefowie sieci zauważyli, że klienci coraz rzadziej decydują się na duże zestawy. Czy ten oszczędnościowy trend dotrze także do Polski?

Przed opublikowaniem wstępnych danych GUS o lipcowej inflacji nie brakowało głosów, że będzie to pierwszy od wielu miesięcy odczyt, który wykaże wolniejszy wzrost cen niż miesiąc wcześniej. Gdyby w sierpniu ceny również rosły wolniej, kredytobiorcy mogliby odetchnąć nie tylko z powodu wakacji kredytowych, które zafundował im rząd. RPP na 99 proc. wstrzymałby się wówczas z podwyższeniem stóp procentowych. Jednak szybki szacunek za lipiec nie przyniósł rozstrzygnięcia. Musimy poczekać na pełne dane za lipiec i wstępne za sierpień.