Inflacja

Pytanie właściwie powinno brzmieć: co składa się na cenę chleba? Od miesięcy bombardują nas informacje, że piekarze borykają się z ekstremalnie drożejącą energią albo że cena pszenicy podskoczyła po wybuchu wojny. Straszymy się tym, że chleb na koniec roku będzie po 10 zł. Albo i po 30 zł - bo takie prognozy czytałam. Ale najgorsze już za nami. Nie, średnia chleba nie dobije do 10 zł.

Pytanie naszych rodaków o podstawowe pojęcia z zakresu ekonomii to stąpanie po cienkim lodzie, bo ryzyko kompromitacji jest ogromne. Nie spodziewałem się, że rok wałkowania tematu podnoszenia stóp procentowych przyniesie taki skutek, że Polacy zaczną je utożsamiać z podwyżkami w sklepach.

Członek Rady Polityki Pieniężnej Ludwik Kotecki zapowiada, że na początku przyszłego roku inflacja skoczy do 20 proc. Jego zdaniem to poważna przesłanka do znacznego podniesienia stóp procentowych. Jak poważna? Nawet o kilka punktów procentowych. Kredytobiorcy powinni szykować się na najgorsze.

17,2 proc. to jeszcze nie szczyt inflacji w Polsce. W kolejnych miesiącach wzrost cen przyspieszy do 18 proc. – ocenia Polski Instytut Ekonomiczny. To jednak wariant optymistyczny, bo nie brakuje zapowiedzi, w których lutowy peak przekracza 20 proc.

Polska gospodarka przez lata rosła niemal najszybciej w UE, rosła też nasza produktywność, ale nasze pensje za tym nie nadążały. Teraz zaczęły nadrabiać ten dystans, więc pracodawcy krzyczą, że zaraz wszystko się załamie, że nie stać ich na podwyżki dla pracowników, zaczną się zwolnienia, a w ogóle to te rosnące pensje nakręcają gigantyczną inflację. Żadnej sprali płacowo-cenowej jeszcze nie ma – zapewnia Bizblog.pl dr Zofia Łapniewska, ekonomistka z Uniwersytetu Jagiellońskiego, członkini Polskiej Sieci Ekonomii. Gdybyśmy mieli spiralę płacową, musielibyśmy uznać, że tylko górnicy i leśnicy są jej winni, bo przez ich zarobki ceny w sklepach rosną.

Inflacja miała się uspokoić i siedzieć już na smyczy – niby wysoko, ale już bez wierzgania. Ale smycz okazała się z gumy, a inflacja we wrześniu znów skoczyła do poziomów najwyższych od 25 lat. Rada Polityki Pieniężnej ma więc poważny zgryz. Z jednej strony przecież prezes Glapiński na molo obiecał, że już tylko podwyżka o 0,25 pkt proc. i w październiku przestanie się znęcać nad kredytobiorcami. Z drugiej strony czy przy takiej inflacji można siedzieć z założonymi rękami? Zobaczcie, co w środę może zdecydować RPP i jak to wpłynie na raty kredytów.

To, co w ostatnich dniach wydarzyło się w Wielkiej Brytanii, z pewnością jest gospodarczym wydarzeniem tygodnia, a może i miesiąca. To niegdyś najpotężniejsze państwo świata, wyprzedzone ostatnio pod względem wielkości PKB przez Indie, czyli swoją dawną kolonię zostało przez rynki finansowe zdegradowane do poziomu gospodarki rozwijającej się i potraktowane nawet nie jak Indie, ale wręcz jak Indonezja, czy inne Peru.

Tak naprawdę każdy ma inną inflację – dla jednych to oczywistość, dla innych odkrycie. Wszystko zależy od tego, czy jesteś bogaty, czy biedny, a mówiąc inaczej – od tego, na co wydajesz swoje pieniądze. Im jesteś biedniejszy, tym twoja inflacja prawdopodobnie jest wyższa i może spokojnie przekraczać 30 proc.

Przeszukanie w siedzibach trzech spółek zajmujących się przeładunkiem zboża w portach w Gdańsku i Gdyni przeprowadził UOKiK z pomocą policji. Urząd antymonopolowy podejrzewa je o zmowę ograniczającą konkurencję i utrudnianie innym firmom dostępu do usług przeładunku portowego. Jeśli podejrzenia potwierdzą się, spółki mogą dostać olbrzymie kary finansowe.

Inflacja we wrześniu osiągnęła najwyższy poziom od blisko 26 lat, przebiła rynkowe prognozy i może przekreślić zapowiadany od lipca koniec podwyżek stóp procentowych. Już w przyszłym tygodniu przekonamy się, o jaką podwyżkę rat zafunduje kredytobiorcom RPP. Pojawiają się głosy, że może się kończyć na 75 punktach.

Czy na Śląsku inflacja szaleje jakoś bardziej? Nie, ale górnicy dostaną w tym roku już drugą ekstra pensję. Należy im się, bo sektor górniczy nagle stał się w Polsce bardzo zyskowny. Jednak pozostałych mieszkańców kraju może zaboleć fakt, że te pieniądze zostały nazwane inflacyjną rekompensatą. A co na to górnicy? Zamiast całować rząd po rękach, to jeszcze walą go po głowie.

Producenci pieczywa i produktów mącznych zmierzają ku przepaści. Kryzys energetyczny, galopująca inflacja i wyraźny spadek spożycia produktów mącznych sprawiły, że branża tonie w długach. Zaległości sięgają już ponad 0,5 mld zł. To prawie o 10,5 proc. więcej niż przed rokiem.

Czasy dla złota są, wydawać by się mogło, wręcz idealne. Mamy bardzo wysoką, najwyższą od kilkudziesięciu lat inflację w większości państwa świata, do tego wojnę z perspektywą eskalacji i z udziałem jednego z mocarstw atomowych. Panuje ogromna niepewności, gospodarki wpadają w kryzysy i recesje, ludzie się boją, nastroje konsumentów w najróżniejszych badaniach są najgorsze od dziesięcioleci. Wszyscy, którzy wierzą w to, że złoto to świetna inwestycja właśnie na trudne, kryzysowe czasy powinni teraz z zadowoleniem patrzeć, jak cena złota rośnie. No bo w końcu kiedy ma rosnąć, jeśli nie teraz? Można nawet dojść do wniosku, że teraz albo nigdy. Tylko że niestety cena złota nie rośnie.

Energia jest horrendalnie droga, dlatego ceny żywności tak szaleją? To nieprawda! A raczej prawda tylko częściowa. Tak, ceny energii wykańczają piekarnie. Ale już producenci cukru, mięsa i wędlin czy przetworów mlecznych wykorzystują opowieść o rosnących kosztach i podnoszą ceny, żeby więcej zarobić, ale nie dlatego, że są do tego zmuszeni sytuacją rynkową. I to nie opowieści z krypty, a dokładnie wyliczenia analityków Credit Agricole.

Czy naprawdę zabraknie makaronu, czy to tylko lobbing, żeby podczepić się pod pomoc państwa, opowiadając bajkę o tym, że ceny energii wykańczają producentów? Może i zabraknie, ale musicie wiedzieć, że ceny energii to magiczne zaklęcie, które ma pozwolić firmom wzbudzać litość i pod tym pretekstem zarabiać jeszcze więcej. Dotąd producenci makaronu wcale nie cierpieli z powodu horrendalnie rosnących kosztów, przeciwnie.

Widmo dolara po 5 zł wszystko zmienia. Albo pozwolimy złotemu paść na twarz, a inflacji ostatecznie zerwać się ze smyczy, albo RPP dokona zwrotu, zaprzeczy opowiadanym od tygodni bajkom, że stopy już doszły do sufitu i zabierze się za dalsze ich podnoszenie.

Paliwa na polskich stacjach taniały nieprzerwanie od końca czerwca. Ale jak wskazują eksperci rynkowi: to już koniec dobrych wieści dla kierowców. Nie dość, że paliwa nie będą już coraz tańsze, to w dodatku lepiej przygotować się na potężne odbicie cenowe, które może potrwać całą zimę. Za to na rynku ropy mamy do czynienia z umiarkowanym spokojem.

Wynagrodzenia nie nadążają z inflacją – to już wiecie. Realne pensje, czyli po uwzględnieniu poziomu inflacji spadają i to tak mocno, że jest najgorzej od szesnastu lat. I ekonomiści tak tu sobie opowiadają, że wzrost płac napędza inflację, a podwyżka płacy minimalnej o jedną piątą skłoni pracowników, by żądać od szefa podwyżki. Tymczasem połowa Polaków boi się obniżenia wynagrodzeń.

Milion złotych. Taką nagrodę w teleturnieju „Milionerzy” w TVN zdobył Tomasz Orzechowski z Łodzi, który został piątą osobą, która od 1999 roku dobrze odpowiedziała na wszystkie pytania. Wbrew nazwie programu zwycięzca wcale nie wzbogaci się o milion złotych, bo 10 proc. z tej sumy będzie musiał oddać fiskusowi. Inną kwestią jest to, że dziś milion złotych to już nie tyle samo, ile jeszcze kilka lat temu, nie mówiąc o realnej wartości tej kwoty ponad dwie dekady temu. (Fot. Cezary Piwowarski/TVN)

W grudniu ceny mięsa mogą być kosmiczne. Już teraz za schab płacimy o jedną czwartą więcej niż rok temu, a w grudniu wzrost cen może skoczyć nawet do 40 proc. rok do roku. I dobrze! Cytując pewnego milionera - w końcu przestaniemy „żreć tyle mięsa”. Tylko w tym roku średnio każdy Polak zje go o 3 kg mniej.