Inflacja

Rząd pochylił się nad czwartą edycją popularnego wśród Polaków programu Mój Prąd i dokonał znaczących modyfikacji ze względu na ciągle rosnące ceny energii elektrycznej. Od połowy grudnia w ramach tego programu będzie można sięgnąć po większe, niż pierwotnie zakładano pieniądze. Czas na złożenie wniosku też wydłużono.

Produkcja przemysłowa cały czas sukcesywnie obniża loty. W październiku mocno rozjechała się z oczekiwaniami ekonomistów. Na dodatek perspektywy są są coraz gorsze. Listopad i grudzień przyniosą jeszcze ostrzejsze hamowanie, a na początku roku będziemy oglądać jak się kurczy.

Jedzenie dla Polaka to świętość, ale gdy wysokie ceny wysysają z portfeli ostatnie grosze, to nawet jedzenie przestaje być numerem jeden. I tak - coraz rzadziej zaglądamy do knajp, produkty premium już dawno przestały lądować w koszykach, a nawet domowe posiłki nie są już robione na bogato, jak dawniej, tylko o wiele oszczędniej, z tego, co jeszcze jest w lodówce, a w tej ostatniej coraz częściej najwięcej jest światła.

Nie tylko rezygnujemy z chodzenia do knajp, kupujemy skromniejsze pożywienie, ale nawet zaczynamy oszczędzać na prezentach dla bliskich. Szalejąca inflacja, drogie kredyty i strach o domowe finanse coraz bardziej odbijają się na naszych wydatkach. Z badania firmy doradczej Bain & Company wynika, że prawie co drugi Polak kupi w tym roku skromniejsze prezenty gwiazdkowe. Inflacja...

Rozkręcający się kryzys uderzył w branżę deweloperską, budowlaną, przetacza się walcem przez domowe rachunki, a teraz zajrzał do dyskontów. Polacy stojąc przy półkach, coraz częściej nie tyle nawet decydują się na kupno tańszych zamienników, co w ogóle rezygnują z zakupów. Do oszczędzania na co dzień przyznaje się już co trzeci konsument. I choć trudno w to uwierzyć oznacza to, że tłumy w sklepach będą coraz większe.

Produkt krajowy brutto wyższy od prognoz, inflacja wciąż wysoka, ale bez przebijania rynkowych oczekiwań, do tego nabierający rozpędu złoty. Można by pomyśleć, że wszystko zmierza ku lepszemu, ale tak naprawdę wszystko jest jeszcze możliwe, a naszą gospodarkę może jeszcze trafić i stagflacja.

Z najnowszych badań CBOS wynika, że Polakom coraz bardziej doskwiera inflacja. Tym razem jednak sukcesywny, gwałtowny wzrost cen wszystkiego nie jest wyłącznie domeną kraju nad Wisła. Tak też czuje cała Unia Europejska, na której kryzys energetyczny odciska coraz bardziej wyraźne piętno. Czy w takim razie w tym roku europejskie zakupy świąteczne będą inne i przede wszystkim skromniejsze od tych w zeszłym roku? Na to pytanie odpowiadają eksperci z Grupy Offerista, jednego z europejskich liderów digital marketingu dla branży handlowej.

Inflacja straszy Polaków jak nikogo na świecie. Nawet Turcy tak się jej nie boją, choć ceny rosną tam cztery i pół razy szybciej niż u nas. A sam fakt, że się jej boimy może nieźle namieszać, bo skoro się boimy, to znaczy, że nie wierzymy, że będzie spadać. Sam NBP właśnie napisał, że wzrost oczekiwań inflacyjnych przełoży się na większą akceptację dla dalszego wzrostu cen. To samonakręcający się mechanizm. Dziwne, że nie boicie się bezrobocia.

Polacy wystraszyli się inflacji nie na żarty. Jeszcze niedawno na pytanie o podwyżki wynagrodzeń większość pracowników zaczynała się rumienić i odpowiadała, że może kiedyś o nie zapyta. Teraz determinacja w narodzie zdecydowanie wzrosła. Mam dziwne wrażenie, że ostatni sondaż może wywołać w Ministerstwie Finansów lekki popłoch. Oby polski rząd nie zdecydował się na branie przykładu z Czech, bo etatowcy obejdą się smakiem i zostanie tylko żal, że z wizytą u pracodawcy zwlekało się tak długo.

W czasie, w którym Polacy świętowali kolejną rocznicę odzyskania niepodległości, inwestorzy na amerykańskim rynku wciąż dochodzili do siebie po wybujałych obchodach święta końca inflacji. Obchody rozpoczęły się spontanicznie i oddolnie po godzinie 14.30 naszego czasu w czwartek. Wtedy Bureau of Labor Statistics podało, że wskaźnik inflacji w USA w październiku spadł z 8,2 proc. do 7,7 proc.

Inflacja w Turcji szaleje, więc władza robi porządki w kierownictwie TurkStatu, czyli tamtejszego GUS-u. Najnowszą ofiarą czystek jest wiceszef urzędu, który swoją funkcję sprawował od zaledwie ośmiu miesięcy. Fot. G20 Argentina/Flickr (CC BY 2.0)

Decyzja RPP o utrzymaniu stóp procentowych, niepewność związana z wyborami i odczytem inflacji w USA w środę i w czwartek przed południem mocno poszturchały nam złotego. Ale wystarczyło, że Amerykanie ogłosili, że inflacja u nich spadła, a kurs naszej waluty eksplodował. W piątek nasza waluta nie miała wolnego i wykorzystała ten czas, by przeprowadzić efektowny rajd. Do dolara złoty umocnił się aż o 10 groszy, mniej do euro. Straciła niestety od franka szwajcarskiego.

Chociaż oficjalne prognozy przewidywały, że Rada Polityki Pieniężnej podniesie stopy procentowe o 25 punktów bazowych, to niemal tylu samu ekonomistów oczekiwało, że mogą one zostać niezmienione. W oczekiwaniu na decyzję złoty minimalnie, ale cały czas tracił na wartości. Miał dużo czasu - to była najpóźniej ogłoszona decyzja RPP w historii (o 18.25) Podczas posiedzenia musiało być naprawdę gorąco.

Diesel po 10 zł za litr, benzyna „95” po 9 zł. Takie mogą efekty likwidacji tarczy antyinflacyjnej w zakresie paliw i przywrócenia na żądanie Komisji Europejskiej pełnych stawek podatków pośrednich. A to może oznaczać, że ceny paliw w Polsce wystrzelą do najwyższych poziomów w Unii. Już w tej chwili – mimo obniżonych stawek – jesteśmy w czołówce.

Wciąż nie wiadomo, czy rząd Mateusza Morawieckiego zacznie z Brukselą na serio negocjować w sprawie zablokowanych funduszy, czy będziemy świadkami kolejnego pokazu propagandowego. Tymczasem na horyzoncie już widać nowe kłopoty. Tym razem chodzi o unijne dopłaty dla rolników. Ich wypłata może być zagrożona, bo zatrudnieni w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) mają już powyżej uszu traktowania ich jak pracowników gorszego sortu.

Rośnie presja na RPP przed środowym posiedzeniem w sprawie podwyżek stóp procentowych. Inflacja CPI najwyższa od 1996 r., inflacja bazowa we wrześniu po raz pierwszy w historii przekroczyła 1o proc., a WIBOR tak mocno poszybował w górę, że nawet bez podwyżki stóp we październiku zafundował kredytobiorcom wyższe raty. Można by odnieść wrażenie, że nie ma wyjścia, stopy muszą wzrosnąć. A jednak! Oprócz coraz marniejszego wzrostu gospodarczego NBP ma jeszcze jeden ważny powód, który może zdecydować, że i tym razem podwyżek stóp nie będzie.

Rząd też coraz mocniej odczuwa. Zaciąganie nowych długów jest coraz droższe, więc chociaż wprost nie powie wam, że musi na was  oszczędzać zamiast rozdawać, to najwyraźniej wysłał człowieka na zwiady, żeby zobaczyć, czy przełkniecie jakoś włączenie trybu oszczędzania. Oto jeden z najbliższych współpracowników premiera, ten odpowiedzialny za gospodarcze ramię rządu, zaczął właśnie sugerować, co i w jakiej kolejności może zacząć zabierać wam rząd, kiedy zacznie brakować pieniędzy.

Żeby nie było nieporozumień: to, o czym przeczytacie poniżej, to nie prognoza, jak będzie, ale teoretyczne scenariusze, co by było gdyby. Ich autorem jest dr Wojciech Paczos, ekonomista z Uniwersytetu Cardiff i założyciel grupy Dobrobyt na Pokolenia.

Aż dziewięć instytucji finansowych w Polsce zatrzymało oprocentowanie depozytów na tym samym poziomie. Wygląda na to, że klienci nie mogą w najbliższym czasie liczyć na podwyżki. Tymczasem analitycy wskazują, że oszczędzający na lokatach w ostatnim roku stracili przez inflację aż 15 proc. Efekt? Polacy wolą trzymać pieniądze w puszkach po ciastkach i skarpetach niż oddać je bankom.  

Dożyliśmy bardzo ciekawych czasów. Oto na naszych oczach rząd będzie próbował zaciskać pasa, czyli zasadniczo zmienić swoją politykę fiskalną. Jest to ciekawe, ponieważ akurat ten rząd nigdy dotąd tego nie robił. (Fot. Krystian Maj/KPRM).