Inflacja

Inflacja jest rekordowo wysoka, ale łagodzi ją rekordowy wzrost płac polskich pracowników. Też kojarzycie te tezę powtarzaną niemal jak mantrę przez polityków obozu rządzącego? Otóż jak sami pewnie intuicyjnie wyczuwacie jest to dalekie od prawdy. Zwykły Kowalski w ciągu ostatniego roku wzbogacił się co najwyżej symbolicznie. Statystyczne podwyżki Polaków „ukradły" dwie grupy zawodowe.

Pesymizm Polaków na zakupach nie był tak wielki nawet w pandemii. 60 proc. z nas deklaruje, że ich sytuacja finansowa się pogorszyła, Naprawdę jest tak źle czy ta bieda piszczy tylko w naszych głowach? Bo kiedy sięgniecie po inne badania, to okazuje się, że to tylko lęki każą nam opowiadać, że jest tak źle. Nagle okazuje się, że znacznie więcej Polaków niż rok temu sfinansuje świąteczne zakupy z bieżących dochodów, nie sięgając po pożyczki i oszczędności. Coś tu śmierdzi.

Niedawno okazało się, że rząd ściemnia, mówiąc, że to Unia Europejska każe nam podnieść VAT na gaz z 0 do 23 proc. A teraz rząd sam się do tego przyznał, że owszem, może podnieść tę stawkę jedynie do 5 proc., ale jeszcze się zastanowi, czy to zrobi, czy huknie z grubej rury stawką 23 proc. Jak będziecie naciskać, to może pójdzie wam na rękę. Trzymam kciuki, żeby huknął. Fot. Krystian Maj/KPRM

Inflacja w listopadzie ostatecznie okazała się minimalnie wyższa od odczytu podanego w ramach szybkiego szacunku 30 listopada. Wówczas GUS wyliczył wzrost cen na 17,4 proc., w czwartek okazało się, że było to 17,5 proc. Szczyt inflacyjny wypadnie w lutym, pojawiają się sugestie, że na wcześniej zapowiadanych 20 proc. się nie skończy, bo rząd musi podnieść stawki VAT, które wcześniej w ramach tarczy inflacyjnej obniżał.

Prokuratorom też chodzi o oprocentowanie kredytów na mieszkanie, im też nagle horrendalnie skoczy wysokość rat, różnica jest taka, że to nie banki się na tym obłowią, a Prokuratura Krajowa, czyli państwo. W czym rzecz? Prokuratorzy mają prawo do specjalnych preferencyjnych pożyczek na cele mieszkaniowe udzielanych przez ich „zakład pracy”. Oprocentowanie to średnioroczna inflacja zapisana w budżecie państwa. Wiecie, co to znaczy? W przyszłym roku ich raty wystrzelą w kosmos!

Rząd „przewiduje” wydłużenie obowiązywania zerowej stawki VAT na podstawowe produkty żywnościowych poza pierwszą połowę przyszłego roku – zdradził w środę w sejmie wiceminister finansów Artur Soboń. Do rządzących najwyraźniej trafiają informacje, że żywność drożeje dużo szybciej, niż sugeruje wskaźnik inflacji, a na ceny w sklepach nie działają zaklęcia, że jest świetnie, a będzie jeszcze lepiej.

Wskaźnik inflacji konsumenckiej nie przebił na razie 18 proc., a w listopadzie nawet nieco spadł, ale to marna pociecha dla tych, którzy robiąc zakupy w sklepie spożywczym, muszą coraz częściej rezygnować z ulubionych produktów. Wzrost cen żywności wynosi około 26 proc. rok do roku, a najbardziej drożeją tłuszcze i mięso.

Wysokie ceny za media, paliwo i żywność zmusiły wielu Polaków, aby po pracy szli do drugiej pracy. Jedna pensja to obecnie nie wystarczające źródło dochodu na pokrycie kosztów utrzymania i życia. W dodatku wielkimi krokami zbliżają się święta, a to oznacza, że pieniądze z portfela będą znikać w jeszcze szybszym tempie. Gdzie szukać dodatkowej gotówki, aby wspomóc rodzinny budżet?

Ropa naftowa gwałtownie potaniała po wprowadzeniu surowych ograniczeń na dostawy z Rosji, co sprawiło, że za baryłkę Brent płaci się już niemal o 50 dolarów mniej niż podczas wiosennego szczytu. W USA cena benzyny spadła już poniżej poziomu z początku grudnia 2021 roku, a u nas? Choć wciąż obowiązuje niższa stawka VAT, za litr benzyny płacimy o ponad 50 groszy więcej niż rok temu, a za diesla aż o 1,70 zł więcej.

To ściema miesiąca! Rząd mówi Polakom, że musi rozbroić tarczę antyinflacyjną, bo żąda od nas tego Unia. Obniżony VAT na żywność jeszcze dla nas jakoś obroni, ale VAT na gaz już nie. I tak oto od stycznia gaz w Polsce ma być droższy o 23 proc. VAT, a wcale nie musi. Okazuje się, że Komisja Europejska, owszem, zakazuje zupełnej rezygnacji z VAT na gaz, ale już spokojnie moglibyśmy podnieść stawkę ledwo do 5 proc. zamiast do 23 proc. i nikt by się nie czepiał.

Mowa oczywiście o płacach realnych. Te nominalne w Polsce rosną i to też niemal najszybciej na świecie. Ale co z tego, skoro inflacja zjada je w takim tempie, że biedniejemy bijąc cały świat na głowę pod tym względem? Pierwsza szansa na zatrzymanie procesu ubożenia Polaków dopiero w 2024 r.

Do listy produktów, których ceny w przyszłym roku wyraźnie pójdą w górę, dołączyło polskie dobro narodowe, czyli ziemniaki - przekonują eksperci. Już w tym roku zbiory były niepokojąco niskie. Powód? Polscy rolnicy uznali, że produkcja tego warzywa jest dla nich nieopłacalna.

Minister finansów Magdalena Rzeczkowska zgodnie z zapowiedziami podpisała rozporządzenie przedłużające naliczanie zerowego podatku VAT na żywność. Tak ma być jeszcze przez ponad pół roku, a dokładnie do końca czerwca 2023 r. Nie wiadomo jeszcze, czy po tym czasie rząd zdecyduje się ponowić ten krok. Jasne jest za to, że energia i paliwa takiego szczęścia nie mają i tarcza antyinflacyjna już nie będzie ich dotyczyć od nowego roku.

Inflacja w końcu zacznie spadać. Już zaczęła i to bardziej niż spodziewali się najwięksi optymiści. Oczywiste jest to, że jeszcze przez kilka miesięcy znowu będzie rosła. Ale co potem? Wielu ekonomistów uważa, że wcale nie jest kwestią czasu, żebyśmy w końcu zeszli do jednocyfrowych poziomów, żeby było jak kiedyś, kiedy to wszystko się dopiero zaczęło. Możliwe, że zejdziemy do 10-14 proc. i stop - lepiej już nie będzie. Dlaczego? M.in. dlatego, że Polacy już przyzwyczaili się do złego i wysoką inflację po prostu zaakceptują. Uratować mogłoby nas ewentualnie to, że nie możemy skutecznie dopominać się o podwyżki w pracy, ale to słabe pocieszenie.

Koniec roku to dobry czas, żeby coś w swoim mieszkaniu zmienić i zdecydować się na mały lub większy remont. Niestety, przez galopującą inflację ceny remontów poszło ostro w górę. Sprawdzamy, które markety budowlane są teraz najtańsze a które najdroższe.

Od miesięcy drożeje dosłownie wszystko, oczywiście pogrzeby też. Droższa jest praca, drewno na trumnę, przechowywanie zwłok w chłodni, nie mówiąc już o kremacji. Tymczasem zasiłek pogrzebowy jest na takim samym poziomie od 2011 r. Nic więc dziwnego, że branża wzywa rząd do jego jak najszybszej waloryzacji. Co najmniej razy dwa.

Doczekaliśmy się w końcu spadku inflacji w Polsce, co samo w sobie nie powinno być zaskoczeniem, bo coraz więcej sygnałów wskazywało ostatnio na to, że jesteśmy blisko tego momentu. Zaskakujące, przynajmniej dla niektórych może być to, że inflacja zaczęła spadać (z 17,9 proc. do 17,4 proc.) w momencie, w którym ceny dalej rosną. GUS podał, że w listopadzie średni poziom cen w Polsce podniósł się o kolejne 0,7 proc. w stosunku do października. Wciąż jest więc coraz drożej.

Ceny na stacjach nie spadają tak szybko, jak można by tego oczekiwać po spadających cenach w hurcie. Analitycy z firmy badawczej e-petrol.pl uważają, że wysokie marże operatorów stacji uzyskiwane ze sprzedaży paliw tworzą przestrzeń do sporych obniżek, ale to nie następuje. Część ekspertów uważa, że sprzedawcy w ten sposób przygotowują się na powrót pełnego VAT-u od 1 stycznia.

Przed opublikowaniem danych o inflacji w listopadzie ekonomiści podzielili się na dwa obozy. Pierwsi obstawiali mniej lub bardziej wyraźne spowolnienie, drudzy wręcz przeciwnie – kolejny wzrost i to nawet o 0,5 pkt. proc. Mediana prognoz wskazywała, że inflacja utrzyma się na tym samym poziomie, co w październiku. Rację mieli jednak ci, co oczekiwali spadku cen.

Nie uratujemy się przed ciosem podatkowym na stacjach benzynowych w najbliższych tygodniach, bo tarcza antyinflacyjna w pełni działać będzie tylko do końca roku. Na szczęście rządowi udało się obronić przynajmniej obniżony do zera VAT na podstawowe produkty spożywcze, ale nie wiadomo, na jak długo. Odpowiednie przepisy mają być gotowe już w tym tygodniu.