gaz ziemny

Baltic Pipe już od ponad roku zapewnia dostawy gazu do Polski z Szelfu Norweskiego. Ten podmorski gazociąg umożliwia zaspokojenie ponad połowy rocznego zapotrzebowania na gaz w naszym kraju. Budowa tej instalacji przesyłowej była planowana na długo przed napaścią Rosji na Ukrainę w 2022 roku, ale znaczenie Baltic Pipe dla bezpieczeństwa energetycznego Polski od tego czasu radykalnie wzrosło.

Widać czarno na białym, że wywołany przez Rosję w ubiegłym roku kryzys energetyczny był też przy okazji dobrym ćwiczeniem dla Brukseli. Dzięki temu teraz udało się unijne magazyny gazu wypełnić rekordowo szybko, co może sugerować, że tegoroczna zima nie będzie aż tak bardzo doskwierać. Ale cena gazu przez to jakoś specjalnie przynajmniej na razie nie nurkuje i dalej jest na poziomach wyższych niż miało to miejsce przed rosyjską napaścią na Ukrainę. I to się w kolejnych miesiącach wale nie musi zmienić.

Najnowszy raport Bankwatch nie pozostawia cienia złudzeń. Dwa kraje członkowskie UE, czyli Polska i Rumunia, chcą wydać blisko 4 mld euro na infrastrukturę gazową i projekty, dzięki realizacji których ma udać się zwiększenie zużycie gazu ziemnego. Zdaniem ekspertów w ten sposób robimy krok do tyłu jeżeli chodzi o własną transformację energetyczną, co Polacy - prędzej czy później - odczują w swoich rachunkach.

Ostatnio nie za bardzo lubimy Czechów za to, że się wtrącają w naszą kopalnię Turów. Umowa podpisana, ale niesmak został. Jakby nam naszych ekologów było za mało. Ale jest spora szansa na to, że za niedługo bardzo podobnym uczuciem zaczną do nas pałać Niemcy. Greenpeace wzywa do szerokich konsultacji w sprawie budowy terminalu LNG, który ma powstać 100 km od granicy z Polską. Ekolodzy apelują o wsparcie naszego rządu.

Pamiętacie jeszcze o Polityce Energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040), która miała wyznaczać główne kierunki naszej transformacji? Ministerstwo Klimatu i Środowiska miało już prawie gotowy dokument, ale napędzany przez Rosję kryzys wszystko zmienił. Przy okazji wewnątrz rządu ujawnili się obrońcy górników i węgla, którzy na tym zaczęli budować swoją kampanię wyborczą przed jesiennymi wyborami. Teraz wychodzi na to, że na tych polityczno-wyborczych potyczkach najwięcej stracą odnawialne źródła energii.

Pamiętacie, że w tym roku mamy zamrożone rachunki za gaz? Stało się tak dzięki Ustawie z grudnia 2022 r. o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu. Tyle tylko, że ta ochrona trwa jedynie do końca tego roku. A po social mediach krążą już prognozowane rachunki na 2024 r. od PGNiG. Powiedzieć, że przyprawiają o ból głowy, to jakby nic nie powiedzieć. Bo cena gazu ma być więcej niż dwa razy wyższa.

Daniel Obajtek, prezes Orlenu, stwierdził, że wolumen gazu na przyszłą zimę jest w pełni zabezpieczony. Pomógł nam w tym Baltic Pipe, większe własne wydobycie oraz dodatkowe kontrakty na LNG. I dzięki mamy mieć szansę na tańszy gaz,, który od stycznia 2023 r. zdążył już potanieć o 70 proc.

Od tygodni trwa gazowe przeciąganie liny. Moskwa, która zakręciła kurek Europie, stara się jak może wystraszyć Brukselę przed kolejnym sezonem grzewczym. Ale Komisja Europejska zdaje się nie przejmować tą zakłamaną propagandą i sukcesywnie realizuje swój plan szybszego niż zazwyczaj wypełnienia magazynów gazu, co rok temu okazało się miarę skuteczna receptą. I wszystko wskazuje, że w tym roku będzie bardzo podobnie. Polska swoje zimowe przygotowania w tym względzie może zakończyć już po wakacjach.

Kryzys energetyczny, który wywindował ceny gazu do niespotykanych dotąd poziomów, skutecznie odstraszył wnioskodawców programu Czyste Powietrze. Ci zaczęli gremialnie odwracać się plecami do kondensacyjnych kotłów gazowych. I tak zaczął się marsz popularności pomp ciepła w naszym kraju, który zadziwił cały świat. Teraz ten pochód już wyraźnie hamuje, bo też sytuacja na rynku gazu wydaje się powoli stabilizować. Ale to wcale nie jest tak, że Polacy przestali kochać pompy ciepła.

To właśnie gaz ziemny miał nas bezpiecznie dowieźć do atomu i w międzyczasie pomóc odstawić węgiel na boczny tor. Ale rosyjska agresja na Ukrainę wywróciła do góry nogami dotychczasowy stolik energetyczny. I teraz trzeba wszystko układać na nowo. Zgodnie z tymi porządkami gaz już nie jest wcale energetycznym wybawcą. Teraz dla rządu to już tylko kolejne paliwo kopalne, które jeszcze bardziej wciska nas w ramiona Moskwy. Ale warto z tym gazowym uzależnieniem walczyć. Bo jak przekonuje Forum Energii: to jak najbardziej możliwe.

Czy przy coraz bardziej osłabionym budżecie oraz wysychających dochodach z ropy i gazu Rosja będzie w stanie jednocześnie finansować sferę militarną, socjalną i gospodarczą? Czy Rosja może funkcjonować ze słabym budżetem? Zastanawia się na łamach Obserwatora Finansowego Jerzy Rutkowski, były radca ministra gospodarki i ministra rozwoju.

Unia Europejska celuje w pompę ciepła. Stąd regulacje ograniczające stosowanie niektórych syntetycznych czynników chłodniczych (gazów fluorowanych), a jednocześnie promocja czynników naturalnych. Czy to może utrudnić serwisowanie tego typu urządzeń, które od roku biją rekordy popularności wśród Polaków? Niektórzy już podnoszą taki alarm. Eksperci uważają, że w żadnym przypadku. Ich zdaniem Polska jest bardzo dobrze przygotowana na te zmiany. Co jednak nie oznacza, że dla niektórych producentów to będzie spore wyzwanie.

W 2022 r. rosło zużycie węgla i emisje CO2. Ale jak się okazuje wcale nie były oznaki rozpędzającego się kryzysu energetycznego. Mieliśmy do czynienia z popandemicznym odbiciem i zwiększeniem zapotrzebowania energetycznego. Think tank Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA) wskazuje jeszcze na inne powody takiej sytuacji. 

Unijna dyrektywa o budownictwie ekologicznym stała się pretekstem do starcia między tymi, którzy najchętniej przyspieszaliby unijną dekarbonizację i czym prędzej pożegnali wszystkie paliwa kopalne, a tymi bardziej konserwatywnymi, którzy też opowiadają się za transformacją energetyczną, ale bez potrzeby wkładania przy tej okazji siedmiomilowych butów. Koniec końców z obecnych ustaleń najbardziej na razie cieszy się lobby gazowe i polskie Ministerstwo Klimatu. Dzięki zawartemu „kompromisowi” nie trzeba będzie też wprowadzać kolejnych zmian do programu Czyste Powietrze.

Od 1 kwietnia zacznie obowiązywać w Polsce maksymalna cena gazu dla piekarni i cukierni. Po wielu miesiącach apeli o wprowadzenie regulacji chroniących te wyjątkowo mocno dotknięte cenami gazu branże rząd postanowił zadziałać. Piekarze i cukiernicy, którzy jeszcze utrzymali się na rynku, muszą wytrzymać kolejne dwa miesiące, zanim odczują spadek rachunków za gaz.

Przez Stany Zjednoczone za chwilę przetoczy się dyskusja, czy nie zabronić używania kuchenek gazowych albo przynajmniej mocno ograniczyć ich emisje. Bo te, jak się okazuje, trują bardziej niż ruch samochodowy i ciężki przemysł. Te zanieczyszczenia mają odpowiadać za astmę w jednym na osiem przypadków u dzieci. Naukowcy dowodzą, że piecyki gazowe mają emitować toksyczne chemikalia i substancje rakotwórcze nawet, gdy są wyłączone.

Myślicie pewnie, że Europa na razie radzi sobie z kryzysem energetycznym dzięki właściwym decyzjom, jak chociażby nakaz wypełnienia unijnych magazynów gazu do 1 listopada na poziomie co najmniej 80 proc. Ale to nie jest do końca prawda. Okazuje się, że gdyby nie wyjątkowo łagodna jesień, to plan Putina mógłby się powieść i Stary Kontynent byłby przyciśnięty do energetycznej ściany. Trudno więc się dziwić, że Bruksela nie chce być dłużej w ten sposób uzależniona od pogody. Stąd m.in. podpisanie memorandum wodorowego z Japonią.

Jest unijne porozumienie w sprawie limitu gazu, chociaż Węgrzy do końca się temu sprzeciwiali. Podczas trudnych negocjacji udało się wypracować kompromis: gaz z Rosji ma być sprzedawany nie drożej niż 180 euro za 1 MWh. Moskwa odpowiada, że to decyzja nie do przyjęcia i zapowiada rychłą reakcję. Bez zwłoki reaguje na to porozumienie giełda. Ostatni raz tak tanio było przez chwilę na początku listopada, a potem dopiero w połowie czerwca.

Zamrożone ceny gazu w przyszłym roku przeszły drugi raz przez sejm i już teraz czekają tylko na podpis prezydenta. Dla gospodarstw domowych przygotowany jest dodatek gazowy, który ma być formą refundacji wyższego VAT-u. Barierą jednak będzie dochód przeliczany na jednego członka rodziny. Bez wsparcia za to zostali mali i średni przedsiębiorcy. Pozbawieni tarczy gazowej piekarze już teraz radzą łapać się za kieszenie, planując spacer po pieczywo.

Może się wydawać, że Europa ma kryzys energetyczny w garści. Z czasowym wyprzedzeniem udało się na odpowiednim poziomie wypełnić unijne magazyny, a cena surowca też wydaje się mieć największe zrywy już za sobą. Niepokoją trochę rozbieżności w sprawie limitu cenowego dla gazu z Rosji, ale to typowe polityczne przeciąganie liny. Tyle że nadmierny spokój odradza Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA). Jej zdaniem o ile teraz jest w miarę stabilnie, to przyszły rok może okazać się energetyczny rollercoasterem.