ceny prądu

Minister klimatu na początku września obiecała, że decyzję w sprawie ewentualnego przedłużenia programu zamrożenia cen energii elektrycznej podejmie pod koniec października, ale od tamtego sytuacja mocno się skomplikowała. Wynik wyborów dający obecnej ekipie nikłe szanse na utrzymanie się u władzy sprawia, że pod znakiem zapytania jest utrzymanie dotychczasowej polityki w wielu obszarach.

O około 120 zł mniej za energię elektryczną miesięcznie zapłacimy dzięki wejściu w życie rozporządzenia o 12-procentowej obniżce cen prądu dla gospodarstw domowych. Przepisy, które obowiązują od wtorku 19 września, nakładają na sprzedawców energii elektrycznej obowiązek obniżenia kwoty należności o 12 proc. iloczynu średniej ceny energii dla taryfy G11 oraz wolumenu 2523 kWh.

Senat odrzucił w całości ustawę o gwarancjach finansowych dla Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE), która zakładała też wsteczną obniżkę cenę energii dla gospodarstw domowych o 5 proc. I już pal licho, że przez to polska transformacja energetyczna najprawdopodobniej zaliczy falstart. Ważniejsze, że rząd takim pomniejszeniem rachunków nie mógł puścić kolejnego oczka do Polaków na miesiąc przed wyborami. Dlatego Ministerstwo Klimatu i Środowiska wzięło sprawy w swoje ręce i opublikowało specjalne rozporządzenie.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska uspakaja i twierdzi, że jest przygotowane na zamrożenie ceny energii w przyszłym roku. Ale o tym, czy takie przepisy faktycznie zaczną obowiązywać w 2024 r., dowiemy się dopiero pod koniec roku, po wyborach parlamentarnych, jak resort dokona odpowiednich analiz. Ministerstwo zapewnia, że przygotowane jest na każdy scenariusz.

Chociaż Polskie Sieci Elektroenergetyczne przekonują, że redukcja mocy pod koniec kwietnia niezbędna była nie ze względu na możliwości techniczne naszej sieci, a wyłącznie przez nadmiar niepotrzebnej nam mocy, to coraz więcej ekspertów wskazuje, że wiek i kondycja instalacji pozostawiają sporo do życzenia. Teraz potwierdza to również raport Instytutu Energetyki Odnawialnej (IEO) Rynek fotowoltaiki w Polsce 2023. Analitycy uważają, że jak tak dalej pójdzie, to będzie to się odbijać m.in. na coraz wyższej cenie energii w Polsce.

Okazuje się, że nie tylko końcówka maja br. należała do Polski jeżeli chodzi o najwyższe ceny energii w UE. Analizując pod tym względem pierwsze dni czerwca, wychodzi na to, że z tego niechlubnego podium wypadliśmy zaledwie tylko jeden raz. Za to już dwa razy w tak krótkim czasie przewodziliśmy całej unijnej stawce. Trudno temu jednak się dziwić. Wszak polskie kopalnie mają cały czas zdecydowanie najdroższy węgiel.

Polska energia oparta przede wszystkim na emisyjnym gazie i węglu jest coraz bardziej na kursie kolizyjnym z unijną polityką klimatyczną. O czasach, kiedy wyemitowanie jednej tony CO2 kosztowało mniej niż 10 euro, możemy zapomnieć. Teraz znacznie nam bliżej do poziomu 100 euro. Tym samym nasz prąd jest coraz częściej zdecydowanie najdroższy w Europie. Recepta na tę chorobę jest jedna.

Ceny prądu w Polsce spadły ostatnio poniżej zera. Wprawdzie tylko na kilka godzin i w tej części rynku, która nie jest jego najistotniejszą częścią, ale jednak tak było. Zawarto jakieś transakcje, w których strona sprzedająca płaciła stronie kupującej za to, żeby odebrała od niej towar, w postaci iluś tam megawatogodzin. W „najgorszym” z punktu widzenia sprzedającego momencie cena doszła do poziomu -23,26 zł.

Spółka Energy Solution przygotowała comiesięczną analizę średnich cen energii. I okazuje się, że było pod tym kątem całkiem nieźle. Owszem, rachunki Polaków były nieco wyższe od tych średnich dla całej UE. Ale w porównaniu z grudniem zeszłego roku ceny energii wyraźnie wyhamowały. Tymczasem na początku lutego polskie rachunki za prąd ustępowały wyłącznie tym ze Szwajcarii.

Ograniczenie zużycia energii zaledwie o 10 proc. to 200 zł więcej w kieszeni. A jak wymienicie oświetlenie na LED, oszczędzić można nawet 65 proc. Do tego termostaty przy grzejnikach, a jak kogoś stać na smart home, zaoszczędzi 30 proc., czyli do 600 zł rocznie. Tylko gorzej robi się latem - badania z Japonii po katastrofie Fukushimie pokazują, że oszczędzanie energii może prowadzić do wzrostu śmiertelności.

Energia jest ciągle bardzo droga, a na domiar złego wrócił 23-procentowy VAT. To z kolei powoduje, że jazda e-samochodem w Polsce staje się coraz mniej opłacalna. Ale wcale nie jest tak, że nic z tym nie możemy zrobić, bo jesteśmy uzależnieni energetycznie od węgla i gazu. Wystarczy, po latach obiecywania, wreszcie odblokować lądową energetykę wiatrową i znowelizować zasadę 10H. I chyba nigdy nie byliśmy tego tak blisko jak teraz. Ale to nie żaden zielony skręt premiera Morawieckiego i jego ekipy. Modyfikacja zasady 1OH to wszak kamień milowy, od realizacji którego Bruksela uzależnia wypłatę Polsce pieniędzy w ramach KPO.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zatwierdził taryfy na sprzedaż energii pięciu sprzedawcom z urzędu oraz pięciu największym spółkom dystrybucyjnym. Jeśli zmieścimy się w ustalonym przez rząd limicie, to aż tak źle nie będzie. Jeśli jednak zużyjemy więcej prądu, to trzeba przygotować się na wyraźne podwyżki. W okolicach 80-90 zł miesięcznie.

Masowe zwolnienia, które zarządziła szwedzka marka H&M można odczytywać jako efekt rosnącej w całej Europie inflacji i kryzysu wywołanego wojną w Ukrainie. Ale da się na całą sprawę spojrzeć szerzej. Skandynawski potentat odzieżowy opiera swoją działalność na sprzedaży stacjonarnej, a ta staje się dla sklepów coraz mniej dochodowa.

30 listopada to ostateczny termin na złożenie specjalnego oświadczenia, zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Jeżeli tego nie zrobimy, to przedsiębiorcy o niższych rachunkach za prąd w przyszłym roku mogą zapomnieć. Rząd dużo czasu na to nie dał, zwłaszcza że wypełnienie formularza rodzi uzasadnione wątpliwości.

Wyłączanie bloków operacyjnych? To ostateczność, ale realna – mówi rzecznik szpitala ze Szczecina. Polska służba zdrowia została przygnieciona przez astronomiczne ceny energii elektrycznej. Kolejne placówki decydują się na cięcia, które uderzają w komfort pacjentów. Ratunkiem miało być obiecywane przez rząd zamrożenie stawek cen prądu. Może się jednak okazać, że decyzja jest mocno spóźniona i w niczym nie zmieni sytuacji wielu szpitali.

To postulat, sugestia i żądanie jednocześnie. Duże sieci handlowe muszą w końcu wziąć na klatę temat podwyżek cen energii elektrycznej. Najlepiej skracając godziny otwarcia. Nie ma żadnego racjonalnego powodu, by sklepy były otwarte do godz. 22., 23. albo północy.

Zmiana czasu z letniego na zimowy i odwrotnie miała być już przeżytkiem w Unii Europejskiej, ale przywódcy państw członkowskich w końcu nie doszli w tej sprawie do zgody i pozostaliśmy z tym reliktem epoki żarówek wolframowych. Czy jednak na pewno jest to relikt? Może przy obecnych, absurdalnie wysokich cenach prądu nawet niewielkie oszczędności dzięki zmianie czasu mają sens.

Każdy od przyszłego roku ma mieć przydział 2 tys. kWh rocznie po starej, czyli tegorocznej cenie. A co z prądem używanym w częściach wspólnych budynków wielorodzinnych? Przecież w blokach mieszkańcy zrzucają się jeszcze choćby na światło na klatkach, a w wieżowcach to i na windy, które żrą prąd jak szalone. No właśnie… Sejm zignorował sygnały, że w ustawie są buble dotyczące części wspólnych i w efekcie mieszkańcy naprawdę dużych bloków będą słono za te błędy płacić.

Samorządowcy narzekają na oferty składane w przetargach na dostawy energii. Stawki wzrosły o co najmniej kilkaset procent. I nie wiadomo, czy zatrzymywać tramwaje, czy gasić światło w szpitalach. Początkowo rząd chciał wkręcić gminy i miasta w obrót węglem, ale pech chciał, że na takie rozwiązanie nie pozwala prawo. Inna rzecz, że samorządy nie mają kwalifikowanych wag czy ciężarówek do transportu opału. Jak się okazało, że rządowa narracja trafia kulą w płot, to zaczęło się znowu główkowanie, co zrobić z rynkiem energii. I w końcu padło na maksymalną cenę energii.

Branża narciarska mówi dzisiaj stanowczo: wielu z nas może tej zimy w ogóle nie zainaugurować. Przedsiębiorcy policzyli sobie, że rosnące ceny energii elektrycznej zjedzą nie tylko zyski, ale dużą część ich obrotów w ogóle. Właściciele wyciągów narciarskich mają jednak w zanadrzu kilka pomysłów. I choć pewnie nie spodobają się one narciarzom, to może być to jedyny sposób na uratowanie nadchodzącego sezonu.