cena gazu

Widzieliście, co się stało z ceną gazu? Spadła do poziomów widzianych ostatni raz w lipcu 2021 r., czyli na krótko przed tym, jak Gazprom zaczął manipulować z dostawami surowca do Europy. Zdaniem niektórych analityków Europie uda się w 100 proc. wypełnić swoje magazyny, nawet jak dostawy z Rosji będą całkowicie wstrzymane. Ale inni przestrzegają przed zbyt dużym optymizmem. Bo energetyczne nastroje bardzo szybko może popsuć np. gorsza aura albo też chińskie ożywienie gospodarcze.

Gazprom szykuje się do kolejnej wojny gazowej i za pośrednictwem Telegramu zaczyna szerzyć propagandę. Spółka straszy, że Unia Europejska tym razem bez gazu z Rosji sobie nie poradzi. Wcześniej pomogła ciepła aura, ale teraz ma już nie być aż tak kolorowo. Jak na te groźby zareagował rynek? Chyba nie tak, jak tego spodziewała się Moskwa.

Dopiero nakręcany przez Moskwę kryzys energetyczny uzmysłowił Europie Zachodniej skalę uzależnienia od rosyjskich paliw kopalnych. Okazuje się, że są dwie metody leczenia tej choroby. Jedna, to dalszy rozwój czystych, zielonych źródeł. Drugą zaś jest zastąpienie gazu ziemnego jego skroploną wersją LNG. Poruszenie inwestycyjne w tym kierunku jest na tyle duże, że analitycy całkiem na serio przewidują, że za kilka lat nasz region może cierpieć na nadpodaż LNG.

Śmieszna instytucja, która używa dyskietek, potrafi na papierze dokonać cudownego uzdrowienia i służy do wypłacania zasiłków i emerytur. Takie wyobrażenie o ZUS-ie chyba wciąż dominuje w polskim społeczeństwie i choć niektóre stereotypy są zaskakująco bliskie rzeczywistości, jest to dziś zupełnie inny twór niż jeszcze kilka lat temu. Informatyzacja ZUS-u może kosztowała miliardy, ale dzięki niej jest to najnowocześniejszy urząd w Polsce, który przejmuje coraz to nowe zadania, na przykład 500+. Dziś nawet wniosek o niższą cenę gazu składa się właśnie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Fot. Shutterstock

To wcale nie jest tak, że Europa wypełniła szybciej swoje magazyny gazu i w ten sposób raz na zawsze obroniła się przed szantażem energetycznym Rosji. Bardzo możliwe, że przed startem kolejnego sezonu grzewczego, już za kilka miesięcy, będziemy świadkami podobnych zawirowań. Cena gazu też może zacząć na nowo puchnąć bez opamiętania. Bo w zeszłym roku Bruksela mogła dowolnie łatać dziurę po surowcu z Rosji. Teraz będzie musiała przepychać się łokciami przede wszystkim z Chinami.

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM) ma już powyżej uszu zbyt drogiego gazu. I pisze w tej sprawie zarówno do premiera Mateusza Morawieckiego, wiceszefa rządu i ministra aktywów państwowych Jacka Sasina oraz do PGNiG. W swoim apelu GZM wskazuje na obecnie obowiązujące cenniki gazu, które mają się do wcześniej wynegocjowanych kontraktów jak pięść do nosa. Dlatego domaga się ich waloryzacji. Inaczej poszczególne miasta nie będą miały innego wyjścia, jak tylko ograniczyć usługi dla mieszkańców.

Wzrost gospodarczy miał nastąpić zaraz po kryzysie energetycznym. Na razie nie pozwala na to za bardzo ciągle silna presja inflacyjna. Lepiej za to ma być w drugiej połowie roku. Chociaż wtedy we znaki znowu może mocno dać się kryzys energetyczny. Już raz Europa wyszła z niego obronną ręką, ale to wcale nie znaczy, że tak samo będzie za ponad pół roku, kiedy nastanie kolejna zima. Na przykład polskie magazyny gazu są teraz w mniejszym stopniu wypełnione niż jeszcze rok temu.

Ropa jest ciągle najtańsza od grudnia 2021 r. ale to za chwilę może się zmienić, po decyzji amerykańskiej Rezerwy Federalnej w sprawie dalszego podnoszenia stóp procentowych. Warto też jednak zerknąć na wykresy giełdowe dotyczące zarówno gazu jak i węgla. W jednym i drugim przypadku poziomy cenowe wróciły do sierpnia 2021 r. Tak jakby Putin nie nakręcał specjalnie kryzysu energetycznego i jakby też nie napadł na Ukrainę.

Rosyjski dyktator kalkulował, że gdy zakręci Europie kurek z gazem, to wywoła taki kryzys energetyczny, że kolejne kraje będą wycofywać się ze wsparcia Ukrainy, ale stało się zupełnie inaczej. Unia Europejska nie tylko jeszcze zwiększyła pomoc Kijowowi, ale także uderzyła energetycznie w Putina, trwale odcinając się od tego źródła dostaw. Dzięki wypełnieniu unijnych magazynów i ciepłej zimie ceny gazu zachowują się dziś tak, jakby żadnego kryzysu i wojny nie było.

Jeżeli kryzys energetyczny byłby oceniany wyłącznie przez pryzmat ceny gazu, to można byłoby chyba odwoływać w końcu alarm. Jesteśmy wszak na poziomach cenowych ostatni raz obserwowanych w pierwszej dekadzie grudnia 2021 r. To wcale jednak nie znaczy, że od teraz zapanuje wszędzie energetyczny spokój. Brak gazu z Rosji spowodował ogromną wyrwę w rynku i trzeba sobie z tym jakoś poradzić. Popyt na ten surowiec wciąż nie zwalnia. Dlatego eksperci wskazują, że ceny już niżej nie spadną.

Od 1 kwietnia zacznie obowiązywać w Polsce maksymalna cena gazu dla piekarni i cukierni. Po wielu miesiącach apeli o wprowadzenie regulacji chroniących te wyjątkowo mocno dotknięte cenami gazu branże rząd postanowił zadziałać. Piekarze i cukiernicy, którzy jeszcze utrzymali się na rynku, muszą wytrzymać kolejne dwa miesiące, zanim odczują spadek rachunków za gaz.

Cena gazu na giełdzie Dutch TTF Natural Gas Futures jest w okolicach 55 euro. Ostatni raz tak tanio było w pierwszej połowie grudnia 2021 r. Unijne magazyny też są wypełnione surowcem lepiej niż rok temu o tej porze. Czy to może oznacza, że powoli możemy odwoływać kryzys energetyczny, od początku napędzany manipulacjami dostaw gazu z Rosji? Jak mówi przedstawicielka Urzędu Regulacji Energetyki (URE): jeszcze jest na to za wcześnie, jeszcze nie jesteśmy bezpieczni. Tak samo jak Niemcy, którzy planują tworzyć strategiczne rezerwy gazu.

Cena gazu spadła do poziomów oglądanych ostatni raz ponad rok temu. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest przynajmniej kilka. W Polsce tych wahań nie powinniśmy jednak w żaden sposób odczuć, bo wcześniej politycy zamrozili ceny gazu. To wcale jednak nie znaczy, że już nie będzie żadnych giełdowych harców z tym surowcem w roli głównej. Ciągle nie wiadomo, jak zachowa się Władimir Putin z Gazpromem pod rękę. Swój konkretny koszt energetyczny będzie miało również chińskie ożywienie gospodarcze.

Rada Ministrów przyjęła projekt zmian w przepisach, który wprowadza w życie mechanizm ograniczający wzrost cen dla odbiorców ciepła. Nowe regulacje zakładają, że jeżeli podwyżki w tym względzie będą powyżej ustalonego poziomu, to przedsiębiorstwa energetyczne otrzymają stosowne wyrównanie. Wszystko po to, żeby nie musiały bilansować swoich wydatków z kieszeni swoich klientów.

Zastanawialiście się, jak to możliwe, że za gaz płacimy gigantyczne rachunki, kolejne firmy z powodu tych rachunków upadają, a przecież na giełdach gaz kosztuje mniej niż przed wybuchem wojny? Jak to możliwe, że dziś na giełdach cena spadła do 350 zł/MWh, a PGNiG sprzedaje go za 649,92 zł/MWh a odbiorcom biznesowym nawet za 800 zł/MWh?

Widzieliście cenę gazu? To tak jakbyśmy użyli wehikułu czasu i cofnęli się do grudnia 2021 r. O wywołanej przez Rosję wojnie na Ukrainie nikt wtedy (przynajmniej na głos) nie myśli. Gazprom, owszem, już manipuluje z dostawami gazu, ale jeszcze nie na taką skalę jak za kilka miesięcy. Skoro jest tak dobrze, to w takim razie może już najwyższy czas, żeby pożegnać raz na zawsze kryzys energetyczny? Być może jest na to jeszcze za wcześnie, zwłaszcza patrząc na plany polskiego rządu.

Stary Kontynent na razie z napędzanego przez Rosję kryzysu energetycznego wychodzi obronną ręką. Tak przynajmniej uważają analitycy z Goldman Sachs. Chwalą kraje unijne za wypełnienie magazynów gazu. Ale też przyznają, że ogromne koło ratunkowe w tej sytuacji rzuciła Europie pogoda. Dzięki temu cena gazu coraz częściej jest na poziomach spotykanych ostatnio przed wojną w Ukrainie.

Wszystko sprzysięgło się przeciwko Władimirowi Putinowi. Zima wcale nie skuła mrozem Europy, a Bruksela wcześniej też zadbała o stosowne wypełnienie swoich magazynów gazu. Do tego wszystkiego spadło też zużycie energetyczne i jesteśmy również świadkami rekordowych dostaw surowca ze Stanów Zjednoczonych. A za miesiąc z kawałkiem zacznie obowiązywać limit cen gazu. W efekcie wykresy giełdowe nagle nam przypomniały jak to było przed rosyjską agresją na Ukrainę.

Jest unijne porozumienie w sprawie limitu gazu, chociaż Węgrzy do końca się temu sprzeciwiali. Podczas trudnych negocjacji udało się wypracować kompromis: gaz z Rosji ma być sprzedawany nie drożej niż 180 euro za 1 MWh. Moskwa odpowiada, że to decyzja nie do przyjęcia i zapowiada rychłą reakcję. Bez zwłoki reaguje na to porozumienie giełda. Ostatni raz tak tanio było przez chwilę na początku listopada, a potem dopiero w połowie czerwca.

Niedawno okazało się, że rząd ściemnia, mówiąc, że to Unia Europejska każe nam podnieść VAT na gaz z 0 do 23 proc. A teraz rząd sam się do tego przyznał, że owszem, może podnieść tę stawkę jedynie do 5 proc., ale jeszcze się zastanowi, czy to zrobi, czy huknie z grubej rury stawką 23 proc. Jak będziecie naciskać, to może pójdzie wam na rękę. Trzymam kciuki, żeby huknął. Fot. Krystian Maj/KPRM