Nieruchomości

Powinniśmy budować w Polsce pół miliona mieszkań rocznie – uważa Jarosław Kaczyński. Wtedy w ciągu kilku lat rozwiązalibyśmy problem mieszkaniowy. Kuszące? Owszem tylko ktoś w rządzie zupełnie nie potrafi dodawać dwa do dwóch i znalazł sobie najgorszy moment z możliwych, żeby udawać, że przejmuje się rynkiem mieszkaniowym. W efekcie możemy spuścić powietrze z jedynego koła ratunkowego, które mogłoby uratować deweloperów przed falą upadłości. A jak upadną, to kto będzie budować te mieszkania?

Posłowie utworzyli zespół ds. ochrony praw osób uznających się za pokrzywdzone przez nieuczciwych przedsiębiorców. Ale chodzi tylko o Józefa Wojciechowskiego, jednego z najbogatszych Polaków, twórcę JW Construction. Czego od niego chcą? Nie do końca wiadomo, ale wygląda na to, że to taki sejmowy hejt park. Każdy Polak może przyjść i pożalić się, że czuje się skrzywdzony. I już. Fot. Kpalion/Wikipedia.org/CC BY-SA 3.0

Były już przymiarki do podatku od pustostanów, były przymiarki, by dobrać się do zagranicznych funduszy, które pakietami wykupują mieszkania, ale nic się nie wydarzyło, choć inne kraje w ciągu ostatnich miesięcy ostro zabierają się za regulowanie rynku mieszkaniowego. Teraz jednak może i u nas się to zmienić, bo byka za rogi chwyta teraz inny resort - resort Jacka Sasina. I to może być dobry pomysł, o ile zyski z nowego podatku sensownie wydamy. Ale na razie prezes PiS zapowiada mało sensowną prywatyzację mieszkań komunalnych, która Polakom tylko zaszkodzi.

W największych polskich miastach sprzedaje się dzisiaj mniej niż połowa mieszkań w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku. - Tak niska sprzedaż była jedynie w drugim kwartale 2020, gdy Polska przez pół kwartału była w pełnym lockdownie - komentują analitycy Pekao SA.

Jak to było? Czeka nas stabilizacja, ale o żadnych spadkach cen mieszkań nie może być mowy? Deweloperzy od wielu miesięcy starają się przekonać klientów, że o promocjach mogą zapomnieć, bo na polskim rynku nieruchomości nie ma żadnej bańki. Na swoich stronach internetowych kreślą jednak grubymi czerwonymi liniami stare cenniki i zaczynają wyprzedaż.

Dobra wiadomość? Sprzedaż tanich i małych mieszkań hamuje w bardzo szybkim tempie. Planując nowe inwestycje deweloperzy będą się teraz dwa razy zastanawiać, czy postawienie bloku z setkami mikroapartamentów ma sens. Ale mam też złe wieści. Dobrze trzyma się sprzedaż lokali za milion złotych. A że jeżeli firmy przerzucą się na większe metraże, to przeciętnego Polaka od wymarzonego mieszkania będzie dzielić jeszcze większa przepaść niż dzisiaj.

Ceny nieruchomości w błyskawicznym tempie spadają w wielu wysokorozwiniętych krajach, ale huk jako pierwszy rozległ się tam, gdzie rynek rozgrzał się najbardziej. Czyli w Kanadzie, Szwecji, Australii i Nowej Zelandii. Szkoda, że nie w Polsce, westchnie sobie pewnie wiele osób. Nasz kraj na liście potencjalnych naśladowców jest dość daleko, a wielu ekspertów jest zdania, że do pęknięcia bańki nie dojdzie, bo... nigdy jej nie było.

Pan Bóg podobno ziemi nie rozmnaża i terenów pod nowe inwestycje w polskich miastach jest coraz mniej. O te pozostałe walczą dzisiaj deweloperzy zajmujący się budownictwem mieszkalnym i firmy stawiające biurowce. I o ile zwykłe mieszkania schodzą na pniu, to z wynajmem biurowców jest coraz większy problem. Współczynnik pustostanów sięga tu kilkunastu procent. Szkoda, żeby tak dużo miejsca się marnowało, prawda? Dlatego rząd pracuje nad projektem ustawy, który ma pozamieniać biura w mieszkania.

Jeden z deweloperów właśnie wymyślił, że obieca klientom, że jak w ciągu pół roku od kupna ceny mieszkań spadną, zwróci im różnicę. Osobliwe. Ciekawe, czy to blef, czy deweloper rzeczywiście da sobie rękę uciąć, że taniej już nie będzie. Oh, wait! Przecież nic nie ryzykuje. Za to ma jeszcze drugi pomysł: „nie pożyczajcie pieniędzy rządowi, kupując obligacje, my zapłacimy wam takie same odsetki jak Skarb Państwa” – zachęca.

Jarosław Kaczyński zdradził, że w ministerialnych gabinetach trwają rozważania na temat obniżenia rat kredytów hipotecznych. Teraz Polaków nie stać na kupno mieszkań, ale rząd dosypie im ukradkiem trochę kasy spoza budżetu, rata spadnie do 1500 zł miesięcznie i popyt znów ruszy z miejsca. Deweloperzy i banki już pewnie zacierają ręce.

Nie należę do tych, co wieszczą jakiś krach i wielkie przeceny mieszkań. Ale ta zima może zmienić wszystko. Mieszkania z wielkiej płyty, które nie były docieplane, z niewymienionymi oknami w nieciekawych lokalizacjach będą tej zimy raczej kulą u nogi, bo Polacy w końcu zrozumieją, czym jest efektywność energetyczna budynku. A zaraz potem zrozumieją również, że powiedzenie „na mieszkaniu nigdy nie stracisz” to stek bzdur.

Mieszkania podrożały 2,5-krotnie w ciągu 15 lat, nikogo na nie dziś nie stać, a większość specjalistów zarzeka się, że żadnej bańki na rynku mieszkań nie ma, a kierunek jest tylko jeden: ceny zaraz znów będą rosły. Wierzcie im? Ja wierzę temu, który już dwa lata temu zaczął ostrzegać o rosnącej bańce cenowej, a dziś zapowiada spadki cen o 20 proc.

Planowana nowelizacja sprawi, że właściciele nieruchomości zapłacą wysoki podatek, ilekroć gmina ułatwi im życie. Z pieniędzy trzeba będzie wyskakiwać po podłączeniu kanalizacji, budowie drogi albo przy zmianie klasyfikacji gruntu. Dlaczego? Bo dom lub mieszkanie zyskują wtedy na wartości. A że właściciel nie miał zamiaru się go pozbywać, to urzędnika już nie będzie obchodzić. Sprawa nabrała w ciągu kilku godzin takiego rozgłosu, że minister rozwoju postanowił zabrać głos w tej sprawie.

Mam wrażenie, że Polacy mniej więcej pół roku temu odkryli, jak działa procent składany i kredyt hipoteczny oraz że pożyczając na zakup mieszkania, ostatecznie po 30 latach oddają bankowi mniej więcej dwa razy więcej niż pożyczyli. To oczywiście wywołało falę oburzenia.  No to teraz przygotujcie się na drugą, bo wynajmujący zostawiają landlordom dwa razy więcej niż kredytobiorcy bankom.

Deweloperom działającym w Polsce musi być trochę głupio. Tyle było gadania, że nie muszą obniżać cen, bo klienci i tak przyjdą do nich w końcu na kolanach i będą zmuszeni kupować mieszkania po stawkach z katalogów tworzonych na górce cenowej. A tu figa. Ci nieliczni, których stać jeszcze na kupno własnego lokum, pojechali za granicę i wracają właśnie z papierami od notariuszy mówiących po angielsku z wyraźnym hiszpańskim akcentem.

Zdaniem poważnego ekonomisty banku HSBC – jeśli nic z kryzysem mieszkaniowym nie zrobimy, do końca tego wieku wyginie pół Europy. Oczywiście nie będziemy umierać na zawały, widząc ceny mieszkań, po prostu nie będziemy się rozmnażać. To kolejny tak mocny głos na temat kryzysu mieszkaniowego, który trawi cały zachodni świat, nie tylko Polskę. Co z tym zrobić? Na początek podnieść młodym rodzinom pensje przynajmniej o 20 proc.

Lewica zachowuje się czasem, jakby rynek mieszkaniowy dało się regulować za pomocą kilku przycisków i jest gotowa poprzeć każde prawo, które uderza we właścicieli nieruchomości. Oj, nie tędy droga. Mądre głowy z uniwersytetu sprawdziły, jak przymusowe zamrożenie czynszów dla wynajmujących wpłynęło na ceny najmu i wyszło im, że najbardziej po głowie dostali przez to nie landlordzi, a ich lokatorzy.

Po co rząd miałby przejmować od banków kredyty hipoteczne swoich obywateli? Żeby świat nie pochłonął kolejny kryzys, a potem kolejny - i tak bez końca. Ceny mieszkań i powszechność kredytów hipotecznych świadczą o tym, że mamy permanentny kryzys mieszkaniowy na Zachodzie. Kryzys mieszkaniowy prowadzi w końcu do kryzysu zadłużeniowego, a ten do krachu finansowego - mówi ekonomista z Uniwersytetu Londyńskiego i przestrzega Polskę. Jest tylko jedno wyjście z tej sytuacji: długi hipoteczne rodzin powinno przejąć państwo. To uratuje same banki, obniży koszty mieszkaniowe, pomoże przenieść produkcję z powrotem z Azji do zachodniego świata i uratuje społeczeństwa przed inflacją.

O katastrze, który mógłby zakończyć konflikt klasowy pomiędzy tymi, którzy nie mają dostępu do zasobów mieszkaniowych, a tymi, którzy mieszkania traktują jako lokatę kapitału – zapomnijcie. A może ulga podatkowa na zakup pierwszego mieszkania, która zredukowałaby nawet cały należny podatek z PIT? Politycy prędzej czy później, jeszcze przed wyborami w przyszłym roku, będą musieli coś wymyślić, żeby zapędzić do urn wyborczych młodych. I żeby zapobiec wybuchowi frustracji i gniewu.

Przebili nas tylko Hiszpanie i Portugalczycy. Pod jakim względem? Liczby transakcji kupna/sprzedaży mieszkań i domów. Od 2015 r. ich liczba zwiększyła się o 63 proc. Najmniej wzrosła za to liczba transakcji w Luksemburgu. Podejrzewacie już coś? Tak, można by domniemywać, że mieliśmy ostatnio w Polsce po prostu taniochę, jeśli chodzi o ceny nieruchomości.