Nieruchomości

Dowodzone przez Jacka Sasina Ministerstwo Aktywów Państwowych pracuje nad daniną, która ma obciążyć kieszenie osób i funduszy inwestujących w mieszkania. Nowy podatek będzie wymierzony w podmioty posiadające więcej niż pięć lokali, które, co ważne, stoją nieużywane.

Deweloperzy straszą, że cała branża budowlana zaraz runie, a prace straci 100 tys. osób. Tylko mało kto przejmuje się ich pojękiwaniami, bo jasne jest, że ich cel jest jeden: ciągle zarabiać rekordowo dużo. Nie rozumieją, że czasy się zmieniły i nie przekonają już polityków do napychania kieszeni bankom i landlordom i psucia rynku mieszkaniowego. Ale są rozwiązania, na których skorzystać mogą wszyscy – i deweloperzy, i zwykli Polacy. I nawet budżet państwa nie będzie musiał sypać kasą, dopłacając bankom do naszych kredytów. Lobbyści najwyraźniej są ślepi, więc podpowiadam, za czym powinni się teraz uganiać.

Polacy coraz częściej nie płacą czynszu za mieszkania i lokale użytkowe. Łączne zaległości lokatorów i firm sięgają już prawie 200 mln zł, a średnie zadłużenie to już prawie 25 tys. zł. Problem koncentruje się w kilku miastach, które zupełnie nie radzą sobie z zaległościami czynszowymi. Zdecydowanie najgorzej wygląda to w Bydgoszczy.

Pośrednicy w obrocie mieszkaniami przeżywali w ostatnich latach złoty okres, ale teraz ich nastroje pogarszają się z kwartału na kwartał. Sprzedaż nieruchomości praktycznie stanęła, bo inflacja sprawia, że nikt nie wyrywa się z dużymi zakupami, a rosnące stopy procentowe zablokowały rynek kredytów. Klienci coraz rzadziej pukają więc do biur pośredników, a ci ostatni coraz częściej szukają sobie nowych zajęć. Na przykład szukając szczęścia w programowaniu.

Tak - chodzi o kataster lub podatek od zakupu drugiego, trzeciego czy tam kolejnego mieszkania. I wcale nie od zagranicznych funduszy najmu, a taki właśnie podatek zapowiada rząd, udając, że to rozwiąże problem, ale podatek powinien dotknąć zamożnych Polaków, którzy w mieszkaniach lokują prywatne pieniądze. Spis powszechny pokazał w końcu czarno na białym, że to oni są źródłem problemu. Przez nich deweloperzy nie budują tam, gdzie mieszkania są naprawdę potrzebne młodym, ale tam, gdzie jest największy popyt inwestycyjny.

Gorąco na linii deweloperzy – nadzór finansowy. KNF opublikował we wtorek zaskakująco mocny, publicystyczny komunikat, w którym ostro rozprawia się z forsowanymi przez deweloperów tezami, że trzeba poluzować wymogi formalne, by więcej Polaków mogło dostać kredyt mieszkaniowy. KNF przypomina, że – tak jak w przypadku kredytów frankowych – całe ryzyko jest po stronie kredytobiorców, a deweloperzy tylko na tym zarabiają.

Powinniśmy budować w Polsce pół miliona mieszkań rocznie – uważa Jarosław Kaczyński. Wtedy w ciągu kilku lat rozwiązalibyśmy problem mieszkaniowy. Kuszące? Owszem tylko ktoś w rządzie zupełnie nie potrafi dodawać dwa do dwóch i znalazł sobie najgorszy moment z możliwych, żeby udawać, że przejmuje się rynkiem mieszkaniowym. W efekcie możemy spuścić powietrze z jedynego koła ratunkowego, które mogłoby uratować deweloperów przed falą upadłości. A jak upadną, to kto będzie budować te mieszkania?

Posłowie utworzyli zespół ds. ochrony praw osób uznających się za pokrzywdzone przez nieuczciwych przedsiębiorców. Ale chodzi tylko o Józefa Wojciechowskiego, jednego z najbogatszych Polaków, twórcę JW Construction. Czego od niego chcą? Nie do końca wiadomo, ale wygląda na to, że to taki sejmowy hejt park. Każdy Polak może przyjść i pożalić się, że czuje się skrzywdzony. I już. Fot. Kpalion/Wikipedia.org/CC BY-SA 3.0

Były już przymiarki do podatku od pustostanów, były przymiarki, by dobrać się do zagranicznych funduszy, które pakietami wykupują mieszkania, ale nic się nie wydarzyło, choć inne kraje w ciągu ostatnich miesięcy ostro zabierają się za regulowanie rynku mieszkaniowego. Teraz jednak może i u nas się to zmienić, bo byka za rogi chwyta teraz inny resort - resort Jacka Sasina. I to może być dobry pomysł, o ile zyski z nowego podatku sensownie wydamy. Ale na razie prezes PiS zapowiada mało sensowną prywatyzację mieszkań komunalnych, która Polakom tylko zaszkodzi.

W największych polskich miastach sprzedaje się dzisiaj mniej niż połowa mieszkań w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku. - Tak niska sprzedaż była jedynie w drugim kwartale 2020, gdy Polska przez pół kwartału była w pełnym lockdownie - komentują analitycy Pekao SA.

Jak to było? Czeka nas stabilizacja, ale o żadnych spadkach cen mieszkań nie może być mowy? Deweloperzy od wielu miesięcy starają się przekonać klientów, że o promocjach mogą zapomnieć, bo na polskim rynku nieruchomości nie ma żadnej bańki. Na swoich stronach internetowych kreślą jednak grubymi czerwonymi liniami stare cenniki i zaczynają wyprzedaż.

Dobra wiadomość? Sprzedaż tanich i małych mieszkań hamuje w bardzo szybkim tempie. Planując nowe inwestycje deweloperzy będą się teraz dwa razy zastanawiać, czy postawienie bloku z setkami mikroapartamentów ma sens. Ale mam też złe wieści. Dobrze trzyma się sprzedaż lokali za milion złotych. A że jeżeli firmy przerzucą się na większe metraże, to przeciętnego Polaka od wymarzonego mieszkania będzie dzielić jeszcze większa przepaść niż dzisiaj.

Ceny nieruchomości w błyskawicznym tempie spadają w wielu wysokorozwiniętych krajach, ale huk jako pierwszy rozległ się tam, gdzie rynek rozgrzał się najbardziej. Czyli w Kanadzie, Szwecji, Australii i Nowej Zelandii. Szkoda, że nie w Polsce, westchnie sobie pewnie wiele osób. Nasz kraj na liście potencjalnych naśladowców jest dość daleko, a wielu ekspertów jest zdania, że do pęknięcia bańki nie dojdzie, bo... nigdy jej nie było.

Pan Bóg podobno ziemi nie rozmnaża i terenów pod nowe inwestycje w polskich miastach jest coraz mniej. O te pozostałe walczą dzisiaj deweloperzy zajmujący się budownictwem mieszkalnym i firmy stawiające biurowce. I o ile zwykłe mieszkania schodzą na pniu, to z wynajmem biurowców jest coraz większy problem. Współczynnik pustostanów sięga tu kilkunastu procent. Szkoda, żeby tak dużo miejsca się marnowało, prawda? Dlatego rząd pracuje nad projektem ustawy, który ma pozamieniać biura w mieszkania.

Jeden z deweloperów właśnie wymyślił, że obieca klientom, że jak w ciągu pół roku od kupna ceny mieszkań spadną, zwróci im różnicę. Osobliwe. Ciekawe, czy to blef, czy deweloper rzeczywiście da sobie rękę uciąć, że taniej już nie będzie. Oh, wait! Przecież nic nie ryzykuje. Za to ma jeszcze drugi pomysł: „nie pożyczajcie pieniędzy rządowi, kupując obligacje, my zapłacimy wam takie same odsetki jak Skarb Państwa” – zachęca.

Jarosław Kaczyński zdradził, że w ministerialnych gabinetach trwają rozważania na temat obniżenia rat kredytów hipotecznych. Teraz Polaków nie stać na kupno mieszkań, ale rząd dosypie im ukradkiem trochę kasy spoza budżetu, rata spadnie do 1500 zł miesięcznie i popyt znów ruszy z miejsca. Deweloperzy i banki już pewnie zacierają ręce.

Nie należę do tych, co wieszczą jakiś krach i wielkie przeceny mieszkań. Ale ta zima może zmienić wszystko. Mieszkania z wielkiej płyty, które nie były docieplane, z niewymienionymi oknami w nieciekawych lokalizacjach będą tej zimy raczej kulą u nogi, bo Polacy w końcu zrozumieją, czym jest efektywność energetyczna budynku. A zaraz potem zrozumieją również, że powiedzenie „na mieszkaniu nigdy nie stracisz” to stek bzdur.

Mieszkania podrożały 2,5-krotnie w ciągu 15 lat, nikogo na nie dziś nie stać, a większość specjalistów zarzeka się, że żadnej bańki na rynku mieszkań nie ma, a kierunek jest tylko jeden: ceny zaraz znów będą rosły. Wierzcie im? Ja wierzę temu, który już dwa lata temu zaczął ostrzegać o rosnącej bańce cenowej, a dziś zapowiada spadki cen o 20 proc.

Planowana nowelizacja sprawi, że właściciele nieruchomości zapłacą wysoki podatek, ilekroć gmina ułatwi im życie. Z pieniędzy trzeba będzie wyskakiwać po podłączeniu kanalizacji, budowie drogi albo przy zmianie klasyfikacji gruntu. Dlaczego? Bo dom lub mieszkanie zyskują wtedy na wartości. A że właściciel nie miał zamiaru się go pozbywać, to urzędnika już nie będzie obchodzić. Sprawa nabrała w ciągu kilku godzin takiego rozgłosu, że minister rozwoju postanowił zabrać głos w tej sprawie.

Mam wrażenie, że Polacy mniej więcej pół roku temu odkryli, jak działa procent składany i kredyt hipoteczny oraz że pożyczając na zakup mieszkania, ostatecznie po 30 latach oddają bankowi mniej więcej dwa razy więcej niż pożyczyli. To oczywiście wywołało falę oburzenia.  No to teraz przygotujcie się na drugą, bo wynajmujący zostawiają landlordom dwa razy więcej niż kredytobiorcy bankom.