Nieruchomości

Po tym, jak w Monitorze Polskim pojawiło się obwieszczenie ministra finansów w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2024, jest już jasne, że właściciele garaży i miejsc postojowych zapłacą większą daninę. Ale czy przy okazji uda się uporządkować bałagan ze stawkami za podatek od nieruchomości, który dla dwóch różnych miejsc potrafi być blisko 10 razy wyższy? W środę na to pytanie odpowie Trybunał Konstytucyjny.

W latach 2019-2021 ceny mieszkań w Polsce były o jakieś 10-20 proc. za drogie, czyli mówiąc bardziej branżowo - przewartościowane. Czy mieliśmy bańkę cenową, o której mówiło się już głośno? Tak - teoretycznie. Czy pękła? Hmm, trochę, ale zupełnie tego nie widzieliśmy, bo oczy zamydliła nam inflacja, a później interwencja rządu w postaci Bezpiecznego kredytu 2 proc. Najciekawsze jest jednak to, że dr Adam Czerniak ze Szkoły Głównej Handlowej twierdzi, że te za drogie mieszkania nie wróciły do odpowiedniej wyceny, przewartościowanie nie zostało zniwelowane - jeszcze nie, co brzmi bardzo znacząco.

Miniony kwartał był już drugim z kolei trzymiesięcznym okresem wyraźnej poprawy koniunktury sprzedażowej mieszkaniowego rynku pierwotnego. W normalnych warunkach można by więc było uznać, że po nieco ponad półtorarocznym okresie ostrego hamowania sprzedażowego boomu, stan sprzedaży w minionym kwartale potwierdził wyraźne symptomy powrotu do normalności sprzed cyklu windowania stóp procentowych - wskazują eksperci serwisu RynekPierwotny.pl.

My tu sobie gadu gadu o szalejących cenach mieszkań, lobbyści rynku deweloperskiego opowiadają, że ceny zaraz skoczą o kolejne 20 proc., a tymczasem w połowie Europy właśnie pęka bańka mieszkaniowa. Załamanie przerabiają już nie tylko Niemcy, ale i Szwecja, Dania, a poza Europą to już w ogóle jest niewesoło.

Niby mamy wakacje kredytowe, niby Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, tymczasem okazuje się, że wielu Polaków musiało w 2022 r. po prostu sprzedać swoje mieszkanie z powodu wysokich stóp procentowych – rata kredytu hipotecznego stała się wtedy zbyt wysoka do udźwignięcia przez domowy budżet.

Do szewskiej pasji doprowadzają was wysokie ceny mieszkań? I słusznie, bo europejskie dane nie pozostawiają złudzeń. Od 2010 r. stawki wzrosły u nas około 70 proc. Żeby ustrzec się przed podwyżkami, trzeba było wybrać Włochy, Grecję lub Cypr. Tylko tam ceny spadły.  

Wszystko stanęło na głowie w 2022 r., kiedy wysokie stopy procentowe zamroziły marzenia o zakupie własnego mieszkania. Liczba kupujących swoje pierwsze lokum runęła w rok o 80 proc. I nagle okazało się, że 70 proc. mieszkań wykupują inwestorzy, bo tylko ich stać, a tylko 30 proc. lokali zostało kupionych na własne potrzeby. Rok wcześniej proporcje były odwrotne, ale i tak już wtedy Kowalski był mocno spychany do rowu przez inwestorów.

Gdy w lipcu wystartował Bezpieczny kredyt 2 proc. Polacy rzucili się do banków po kredyty hipoteczne. Najnowsze dane wskazują, że Polacy cały czas pełnymi garściami czerpią z nowego programu mieszkaniowego i łączna wartość udzielonych tanich kredytów wynosi ponad miliard złotych. Tygodniowo.

We wrześniu o kredyt mieszkaniowy wnioskowało łącznie 36,59 tys. potencjalnych kredytobiorców. To wzrost o 169,5 proc. w porównaniu do września ubiegłego roku. Jednak w porównaniu do sierpnia 2023 r. jest to spadek o niemal 6 proc. Z kolei rekordową wartość osiągnęła średnia kwota wnioskowanego kredytu – we wrześniu było to już 417 tys. zł.

Opuszczony i niszczejący od prawie dwudziestu lat słynny budynek dawnego sanatorium na nadmorskim wzgórzu w Gdyni Orłowie od dawna prosił się o remont albo wyburzenie. I właśnie zapadła decyzja w sprawie jego przyszłości. Wiceminister kultury wydał pozwolenie na przekształcenie ruiny sanatorium w hotel, ale taki z wielkim podziemnym parkingiem. To wbrew woli władz miasta, konserwatora zabytków, a także lokalnych mieszkańców. (fot. Jacek Bereźnicki/Bizblog.pl)

W Polsce rośnie trend związany z budową domów jednorodzinnych. A na czym ten trend polega? Inwestorzy coraz częściej wybierają budowę domu drewnianego. Według danych Oferteo.pl w pierwszej połowie 2023 r. zainteresowanie nimi było większe niż w całym 2022 r. A liczba zapytań złożonych w tej kategorii w Oferteo wzrosła w tym czasie o przeszło 70 proc.

„Dzisiaj ceny mieszkań są zwariowane i trudno te poziomy racjonalnie uzasadnić szczególnie przy spadających kosztach budowlanych i przy fundamentalnie niskim popycie na kredyty hipoteczne - mówi w wywiadzie dla Bizblog.pl Jan Dziekoński, analityk rynku nieruchomości, założyciel portalu FLTR.pl. Jego zdaniem Bezpieczny Kredyt 2 proc., który jest sztucznym dopalaczem finansowanym przez podatników, zaraz zniknie, pewnie z początkiem 2024 r., a popyt na zwykłe hipoteki nadal jest bardzo mały, dlaczego więc ceny mieszkań miałyby iść do góry? I do tego jeszcze te analogie z 2008 rokiem…

Mieszkania drożeją w oczach. Od początku roku cena lokalu z rynku wtórnego w przeciętnym ogłoszeniu wzrosła o 35 tys. zł. Jednak w dużych miastach wzrosty są jeszcze wyższe. Z szacunków HREIT wynika, że np. w Krakowie sięgają one ponad 76 tys. zł, w Warszawie trochę mniej, bo niecałe 70 tys. zł, a w Poznaniu o ponad 40 tys. zł. - Ten wzrost niesłusznie przypisywany jest jedynie Bezpiecznemu kredytowi 2 proc. Drożej faktycznie jest, ale w rzeczywistości na ostatnie zmiany złożyło się kilka czynników wraz z efektami czysto statystycznymi - mówi Bartosz Turek, główny analityk HRE Investment Trust.

Polacy masowo wykupują mieszkania po preferencyjnych kredytach. A wszystko za sprawą Rady Polityki Pieniężnej, która przestała podnosić stopy procentowe, rząd wyszedł z pomysłem tanich kredytów dla osób kupujących pierwsze mieszkanie, a Komisja Nadzoru Finansowego złagodziła wymagania dotyczące badania zdolności kredytowej. Tylko czy branża nieruchomości zdoła zaspokoić ogromny popyt na mieszkania? Analitycy HREIT odpowiadają czy starczy mieszkań dla wszystkich chętnych.

Tak przynajmniej było w 2022 r. - wynika z danych NBP. Wtedy kredyty dla zwykłych Polaków były mało dostępne, a dopalacza w postaci Bezpiecznego kredyty 2 proc. jeszcze nie było, więc dziś osoby fizyczne na własne potrzeby na pewno kupują trochę więcej. A wiecie, jaki odsetek kupujących w ubiegłym roku kupił 100 mieszkań albo więcej?

Bezpieczny kredyt 2 proc. bije rekordy popularności, ale to wcale nie musi być dobra wiadomość, bo politycy nie doszacowali zainteresowania Polaków i pieniądze zaraz się skończą. Dosłownie zaraz, bo jak nikt nie dosypie kasy, wnioski kredytowe nie będą przyjmowane już w styczniu 2024 r. I co wtedy? I tu mamy różne zdania - ja i analitycy.

Internet powszechnie oburza się na mikrokawalerki po 16 mkw. za które trzeba zapłacić ze 2,5 tys. zł. I nie chodzi tylko o cenę, ale o ten metraż, bo jak można oczekiwać, że ludzie żyjący na takiej powierzchni podejmą decyzję o założeniu rodziny? To nie mieszkanie, to klatka dla kur. I to wszystko racja, ale pod warunkiem, że ktoś myśli, że takie mieszkania skierowane są dla dorosłych ludzi, którzy mieliby spędzić tam pół życia. A czy ktoś sprawdził, ile kosztuje i jakie warunki oferuje prywatny akademik?

Na tle złych odczytów z polskiej gospodarki, które napływają do nas od początku roku, pozytywnie wyróżniają się ostatnie dane o produkcji budowlano-montażowej. Nie dość, że były lepsze niż prognozy, to jeszcze pojawił się ciekawy trend, który może przybrać na sile w nadchodzącym czasie.

Kto z was marzy o kryzysie na rynku mieszkaniowym, który doprowadzi do przeceny lokali o jedną czwartą, powinien przeprowadzić się do Niemiec. Mimo że niemieckie organizacje branżowe krzyczą, że do 2025 r. zabraknie miliona mieszkań, to wcale nie wywołuje to rajdu cen, dokładnie przeciwnie, ceny się załamały i spadają, aż świszczy.

Wyższe zarobki, obniżenie stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej oraz nowość na rynku kredytów hipotecznych, czyli Bezpieczny kredyt 2 proc., to ułatwienia w badaniu zdolności kredytowej. Główny analityk HRE Investment Trust twierdzi, że te czynniki przekładają się na oprocentowanie kredytów hipotecznych i łatwość ich zaciągnięcia. Dodatkowo klienci będą mogli przebierać w bankach jak w ulęgałkach, bo do walki o względy beneficjentów programu Bezpieczny Kredyt 2 proc. stają kolejne placówki.