Nieruchomości

Piekło zamarło. Do uskarżających się na szalone ceny mieszkań w Krakowie, dołączyli deweloperzy. Wcale nie Warszawa ani Trójmiasto, lecz Kraków zanotował największe wzrosty cen mieszkań w ciągu ostatniego roku. Jak wynika z danych RynekPierwotny.pl, w stolicy Małopolski w ciągu ostatnich 12 miesięcy, mieszkania podrożały średnio o 23 proc., podczas gdy w Gdańsku, Gdyni i Sopocie – o 21 proc., w Warszawie zaś - o 18 proc.).  

Flip mieszkaniowy to metoda inwestowania, która wywodzi się ze Stanów Zjednoczonych. W Polsce nie jest jeszcze bardzo popularna, co chętnie wykorzystują osoby, które wiedzą, w co i kiedy zainwestować. Co to znaczy „flipować” i jak rozpocząć proces inwestowania?

W sierpniu ceny nowych mieszkań w Warszawie przebiły granicę 15 tys. zł za mkw., już miesiąc później sforsowana została kolejna granica 16 tys. zł za mkw., aż tu w październiku klops - ceny niemal nie drgnęły. Deweloperzy się opanowali? To raczej klienci doszli do granicy bólu i więcej płacić już nie będą. Teraz czas na kolejne miasta i na rynek wtórny.

W miastach wojewódzkich każdego tygodnia na rynku najmu pojawia się średnio 500 ofert mikrokawalerek, czyli mieszkań poniżej 25 mkw. Polacy mieszkają w nich nie dlatego, że lubią ciasnotę, ale często nie mają innego wyboru. Czy nowe przepisy skutecznie wypowiedzą wojnę klitkom?

Jeśli w drugiej połowie października popyt na Bezpieczny kredyt 2 proc. był taki jak w pierwszej połowie miesiąca, to okaże się, że zachwyt nad rządowym programem dopłat prysnął, a liczba wniosków w porównaniu do września runęła o ponad 60 proc. Nikt nie chce niemal darmowych pieniędzy? Raczej rzecz w tym, że sam program tak wywindował ceny mieszkań, że stały się one niedostępne dla zwykłego człowieka.

Rząd łata kryzys mieszkaniowy rozdawaniem darmowych projektów domów. Resort udostępnił wybrane w konkursie projekty dla budynków o powierzchni 120 mkw., które będzie można postawić bez pozwolenia na budowę. Ale taka polityka może odbić się czkawką.

Odsetek zakupów mieszkania na własne potrzeby trochę ostatnio wzrósł, zapewne dzięki Bezpiecznemu kredytowi 2 proc., ale to nadal nie jest przytłaczająca większość. W zapasach Kowalski kontra inwestor jest tylko 55 do 45. I tak jest od lat.

Ceny mieszkań w Polsce przyzwyczaiły nas do tego, że z miesiąca na miesiąc tylko rosną. I wciąż nie jest inaczej, bo nawet takie oazy taniości na deweloperskiej mapie kraju, jak Łódź czy Katowice, przebiły w październiku granicę 10 tys. zł za mkw. Na horyzoncie zaczynają pojawiać się natomiast jaskółki mówiące o tym, że w niektórych miastach ceny zaczynają się stabilizować.

W niektórych miastach listonosze pakują torby, bo decyzje o wysokości podatku od nieruchomości na 2024 r. zostały już podjęte. A w tym roku może zaboleć, bo maksymalna podwyżka to 15 proc. - trzykrotnie więcej niż w 2022 r. Winna jest inflacja.

Polacy coraz chętniej kupują nieruchomości położone za granicą, zwłaszcza w atrakcyjnych turystycznie miejscach. Muszą jednak pamiętać o dopełnieniu formalności nie tylko w kraju, na którego terenie położona jest nieruchomość, lecz również w Polsce.

Z jednej strony wszyscy krzyczą, że trzeba budować mieszkania na wynajem z niskim czynszem, a z drugiej gminy ciągle wyprzedają mieszkania komunalne, co w praktyce oznacza, że wąska grupa ludzi za grosze uwłaszcza się na publicznym majątku. Absurd. Jasne, gminy nie mają środków na utrzymanie mieszkań w złym stanie technicznym, dlatego się ich pozbywają, ale wystarczyłoby zacząć weryfikować, czy lokatorzy naprawdę mają prawo do płacenia czynszu 10-krotnie niższego niż rynkowy.

Mamy w Polsce 1,2 mln studentów, z czego ok. 450 tys. wynajmuje mieszkania, bo miejsc w akademikach wystarcza dla mniej niż co dziesiątego. A może zamiata budować tanie mieszkania na wynajem, lepiej budować za państwowe pieniądze akademiki? – pyta ekspert Fundacji Instrat. To mogłoby zwolnić średnio 150 tys. mieszkań i to właśnie w dużych miastach akademickich, czynsze najmu by spadły, inwestowanie w najem stałoby się mniej opłacalne, więc i popyt na mieszkania by zmalał, a wraz z nim ceny mieszkań.

Deweloperzy zaczynają budować więcej. – Jeśli aktywność deweloperów się utrzyma, to w końcu wzrosty cen mieszkań zwolnią – mówią eksperci. A jak się nie utrzyma? To prawdopodobnie z powodu kłopotów z kroplówką, jaką jest Bezpieczny Kredyt 2 proc., wzrosty cen nie tylko zwolnią, ale zobaczymy wręcz spadki. Tak czy inaczej, będzie tylko lepiej.

Remonty i prace budowlane drenowały portfele Polaków. Jeszcze niedawno wzrosty cen osiągały wyniki dwucyfrowe. Rekord padł w maju ubiegłego roku, gdy za materiały trzeba było zapłacić aż o 34 proc. więcej. Wrzesień po raz pierwszy przyniósł spadek rok do roku. Czy w kolejnych miesiącach możemy liczyć na kolejne obniżki?

Przed 28 kwietnia 2023 roku obowiązek posiadania świadectwa energetycznego dotyczył wyłącznie budynków wybudowanych po 2009 roku, jednak obecnie rozciągnięto go również na pozostałe nieruchomości. W jakich przypadkach należy uzyskać świadectwo energetyczne? Jakie kary grożą za brak dokumentu?

Największe szaleństwo zakupowe na rynku mieszkań przypadło na trzeci kwartał. I wiecie, czym to się skończyło? W Krakowie ceny nowych mieszkań od deweloperów na koniec września były niemal o 30 proc. wyższe niż rok wcześniej, w Warszawie prawie o 20 proc. Nic dziwnego, bo nie ma już czego kupować na rynku. Ale niewykluczone, że jesteśmy w schyłkowej fazie tej paniki, bo coraz więcej przedstawicieli branży zaczyna głośno mówić, że dalej się tak nie da, że to mu runąć.

Właściwie na upartego ktoś mógłby powiedzieć, że są nawet za tanie, bo od 2013 do 2022 r. ich ceny wzrosły o 69 proc., ale zarobki Polaków jeszcze mocniej — o 80 proc. To jeden z dowodów na to, że żadnej bańki mieszkaniowej u nas nie ma.

Bezpieczny Kredyt 2 proc. nie dość że tani, to jeszcze można go wziąć, nie mając ani grosza na wkład własny. Ale jak to zrobić, skoro kupując mieszkanie, musisz zapłacić sprzedającemu najpierw zadatek? Bank ci go potem odda, czy lepiej w umówię przedwstępnej sprytnie umówić się ze sprzedającym?

Nie tak, jak chcą politycy, bo plotą bzdury i tylko zrobią nam wszystkim krzywdę. Więc jak? Sorry, ale musi wjechać podatek od pustostanów, kataster, ale też likwidacja Bezpiecznego kredytu 2 proc. albo choć ograniczenie tylko zakupu od dewelopera i to tylko tego, który część zbudowanych mieszkań odda gminie na wynajem. Dopłaty do najmu? Tak, ale tylko pierwszego w życiu. Promować najem w serialach, stworzyć program „Poddasze+”, skoro o nowe grunty trudno i powołać w końcu REIT-y, a może nawet oddać im część pieniędzy z PPK. 

Dla wielu osób, które chcą kupić mieszkanie od dewelopera, znalezienie wymarzonej nieruchomości może dziś graniczyć z cudem. Wysoki popyt napędzany programem Bezpieczny Kredyt 2 proc. i nieodpowiadająca na te potrzeby podaż sprawiają, że oferta dostępnych mieszkań drastycznie się skurczyła. Najmocniej ucierpieli klienci w Krakowie, Warszawie i Wrocławiu.