Energetyka

Rząd Zjednoczonej Prawicy miał od dawna pomysł na transformację energetyczną. Gaz ziemny miał być paliwem przejściowym po zamknięciu kopalń. Wywołana przez Rosję wojna w Ukrainie dobitnie pokazała, że to nie był dobry pomysł. Właśnie przyznał to wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin.

Liczy, że jakiś kupiec znajdzie się ad hoc. Desperacja wynika z tego, że choć Europa nie wprowadziła jeszcze embarga na rosyjską ropę, Unia i tak kupuje jej już mniej. Coś więc trzeba z nią robić. Chiny na początku wojny wcale nie przejęły tej podaży ropy, przeciwnie, odwróciły się do Rosjan plecami, bo bały się wtórnych sankcji europejskich. Ale już się nie boją i cichaczem zaczęły przygarniać tanią, niechcianą rosyjską ropę. Ale Rosja i tak walczy o przetrwanie.

Europa dwoi się i troi, żeby raz na zawsze zastąpić gaz z Rosji. Terminale LNG mają rekordowe obroty. W efekcie wypełniają się coraz bardziej unijne magazyny. Nie potwierdza się też panika względem dostaw realizowanych przez Gazprom. Wszak coraz więcej podmiotów otwiera konta rublowe i tranzyt surowca cały czas przebiega bez żadnych kłopotów. To wszystko powoduje, że rynkowa cena gazu maleje. I z tego względu tanieje wreszcie też sama energia elektryczna.

Zdaniem ekspertów klimatycznych wypowiedzenie polsko-rosyjskiego porozumienia gazowego, które normowało tranzyt surowca z Rosji do Polski, to dopiero pierwszy krok na drodze do zorganizowania jeszcze raz, od nowa transformacji energetycznej. Kolejnym powinna być jak najszybsza rewizja Polityki Energetyczne Polski do 2040 r.

Unijni przywódcy przekonują, że nie dali się zaszantażować Putinowi, ale rosyjski dyktator wciąż dość skutecznie rozgrywa uzależnienie energetyczne Unii Europejskiej. Zbliżające się unijne embargo na ropę z Rosji to już dla niej poważne zagrożenie, ale Kreml już pracuje nad zminimalizowaniem nieuchronnych strat ekonomicznych.

Cena ekogroszku już wyraźnie przekracza 3000 zł. Coraz gorzej jest też z dostępnością węgla. Związkowcy nie chcą czekać w nieskończoność i zaczęli okupować siedzibę Polskiej Grupy Górniczej, żeby tak wymusić stosowne zmiany w sposobie sprzedaży surowca. Wiadomo już, że rząd za kilka miesięcy węglowej dziury niczym nie zasypie. Zaproponuje za to Polakom, żeby w swoich piecach palili drewnem.

Wszyscy powinniśmy mocno trzymać kciuki, żeby rząd dotrzymał obietnicy i do końca czerwca wreszcie znowelizował nieszczęsną zasadę 10H. Bo jak wynika ze wspólnej analizy Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej i Instytutu Jagiellońskiego: im większy udział energii z lądowej energetyki wiatrowej, tym ceny prądu są mniejsze. Na razie jednak, bez zmiany przepisów, coraz bardziej na własnej skórze odczuwamy odwrotną relację, czyli za energię płacimy więcej, jak tylko mniej wieje.

Wciąż słyszycie narzekania, że Niemcy są przeciwni sankcjom na Rosję i chcą nadal po cichu kupować surowce od Putina? Trudno o bardziej nieaktualne informacje, bo dzisiaj Berlin jest w awangardzie zwolenników gospodarczego ciosu w kremlowski reżim. Niemiecki minister gospodarki jest wściekły, że Unii Europejskiej wciąż nie udało się wprowadzić embarga na rosyjską ropę naftową. Mało tego, proponuje, by zrobić to na przekór Węgrom. Fot. stephan-roehl.de

W ostatnich tygodniach mógł się utrwalić obraz, w którym wszystkie kraje UE jak jeden mąż naciskają na Rosję za wywołanie wojny w Ukrainie. Tylko Węgrzy coraz mniej kryją swoje moskiewskie sympatie i przez to mogą położyć na łopatki unijne embargo na ropę z Rosji.

Greenpeace France ustalił, że rosyjskim firmom energetycznym bardzo zależało, żeby w projekcie unijnej taksonomii znalazło się miejsce i dla gazu ziemnego i energetyki jądrowej. I tak się właśnie stało, o co najbardziej zabiegali Niemcy i Francuzi.

Komisja Europejska na różne sposoby próbuje szukać alternatywy dla gazu z Rosji. Jednym z pomysłów jest zwiększenie produkcji przez Holandię. Na przeszkodzie stoją los mieszkańców północno-wschodniej części kraju i wewnętrzna skomplikowana układanka polityczna.

Na polskich stacjach paliw jest już bardzo drogo. Ale eksperci nie mają dla kierowców zbytnio optymistycznych prognoz. Wszystko bowiem wskazuje na to, że w przyszłym tygodniu będziemy świadkami kolejnych podwyżek i przebicia pułapu 8 zł za litr.

Solidarności nie podoba się, jak Polska Grupa Górnicza sprzedaje węgiel. Oczekują od zarządu zmian. Związki zdają sobie sprawę z trudnej sytuacji na rynku węgla, ale nie zgadzają się, żeby kłopoty z zakupem opału dotykały emerytowanych pracowników PGG i mieszkańców województwa śląskiego. Wielu odbiorców węgla opałowego z innych regionów Polski jest obecnie zainteresowanych surowcem oferowanym przez PGG wyłącznie z powodu embarga na węgiel sprowadzany z Rosji – wskazują.

O tym, jak fatalnie może być na polskim rynku węgla po wakacjach, najlepiej świadczy cena węgla oraz kolejne limity wprowadzane na jego sprzedaż. Bo tak jak w przypadku ekogroszku: granicę 3000 zł mamy już za sobą. Ale co gorsza: na starcie przyszłego sezonu grzewczego węgiel z pewnością będzie jeszcze droższy.

Bruksela pokazała długo zapowiadany plan energetyczny REPowerEU, dzięki któremu Unia Europejska przed końcem obecnej dekady ma uwolnić się od rosyjskich paliw kopalnych i przy okazji przynajmniej wyhamować wzrost rachunków Europejczyków za energię. Niektórzy wciąż jednak kręcą nosem.

Handel emisjami CO2 to nie tylko wydatki np. spółek górniczych, ale też zyski dla budżetu kraju. I to całkiem konkretne. Przedstawiciele Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi sprawdzili, co się dzieje z tymi pieniędzmi i czy są wydawane zgodnie z ich przeznaczeniem. Niestety, wnioski nie są optymistyczne. Nie dość, że Polska ma bardzo dziurawe kieszenie, to jeszcze naruszamy prawodawstwo UE.

Najpierw na głos o braku węgla tuż przed następnym sezonem grzewczym mówili szefowie spółek wydobywczych, swoje czarne wizje dodawali też związkowcy. Nieśmiało potem przebąkiwali o tym też przynajmniej niektórzy politycy. A teraz o tym, że w Polsce – głównie przez embargo nałożone na Rosję – zabraknie węgla w sumie nie trzeba już nic mówić. Zbliżająca się wielkimi krokami do nas luka podażowa zaczęła wpływać na rynek i na cenę gazu.

Pandemia koronawirusa wyhamowała światową gospodarkę, na czym zyskał klimat. Efekt okazał się jednak tylko chwilowy. Może zyskaliśmy nieco czasu na walkę ze zmianami klimatu, ale późniejszy zryw gospodarczy wszystko zaprzepaścił. Emisja dwutlenku węgla jest już większa niż przed wybuchem pandemii. Do tego nowego porządku coraz lepiej dostosowuje się też cena emisji.

Administracja prezydenta Stanów Zjednoczonych Joe Bidena ma pomysł, jak Unia Europejska mogłoby się na dobre wyleczyć z ropy z Rosji. Takim narzędziem, który miałby wesprzeć dodatkowo unijne embargo, byłoby cło importowe, nałożone na rosyjską naftę. Ale na początek Bruksela musi powalczyć o jednomyślność i jakoś do niej przekonać Węgrów.

Wraz z kolejnym wzrostem cen emisji CO2 w unijnym systemie ETS wraca dyskusja o jego reformie. Najbardziej liczy na to polski rząd, który nie chce dalej płacić fortuny za uzależnienie od węgla. Ale teraz do tematu wtrącają się też Niemcy. Nasi zachodni sąsiedzi chcą jednak podążać w odwrotnym kierunku i opowiadają się za wzmocnieniem systemu handlu emisjami w UE.