Energetyka

Baltic Pipe ma dać nam odpocząć od gazu z Rosji, ale prawdziwe bezpieczeństwo energetyczne mamy zaznać dopiero po uruchomieniu pierwszej elektrowni jądrowej. Jej wykonawcę powinniśmy poznać w ciągu paru tygodni. W grze są Amerykanie, Francuzi i Koreańczycy, ale możliwe że przy tej okazji skorzystamy z paru a nie tylko jednej technologii. Zgodnie z zapowiedziami przedstawiciela Ministerstwa Klimatu i Środowiska rząd już nie chce tracić czasu i zamierza ustalenia atomowe przyspieszyć.

Rodzimego węgla moglibyśmy mieć o wiele, wiele więcej, gdyby nie program likwidacji polskich kopalń. Wydobycie węgla w Polsce maleje, a górnicy wciąż odchodzą z pracy. Czy ktoś w końcu zatrzyma tę złą passę?

Rządowe dopłaty do węgla zachęcają prywatne składy węgla do zawyżania cen - uważa Robert Tomaszewski, analityk Polityki Insight. A jak przyjdzie prawdziwe zimno, możemy mieć do czynienia z jeszcze większą spekulacją pośredników, która skłoni Polaków, żeby za 3 tys. zł od rządu kupować ścinki opon. A to wszystko i tak wtedy, gdy uda się sprowadzić do Polski odpowiednią ilość węgla i jakimś cudem rozwieźć ją koleją po kraju. Nie pytajcie, co stanie się, jak Putin postanowi atakować naszą infrastrukturę krytyczną - wtedy nie uratują nas nawet USA.

Kryzys energetyczny zrujnował najpierw rynek gazu, potem węgla. Ropie też się dostało. Rachunki za prąd dobijają wymęczone pandemią gastronomię i rozrywkę. O swoje przyszłoroczne budżety drżą samorządowcy, którzy w przetargach otrzymują astronomiczne oferty na dostawę prądu. Ale jedno w tym czasie pozostało niezmienne. To rządowe dążenie do utworzenia w tym roku Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE). Wbrew opiniom ekspertów i wątpliwościom związkowców.

Ileż można ględzić o tym samym? Że zabraknie nam zimą węgla, że ten sprowadzany z zagranicy jest bardzo kiepskiej jakości i że tona czarnego złota najpewniej będzie zaraz po 5000 zł albo i więcej? Rząd ma już po dziurki w nosie tej czarnej propagandy, która jego zdaniem nie ma nic wspólnego z rzeczywistością. Ministerstwo Aktywów Państwowych wzięło się więc za porządny PR i zapewnia, że węglowa zadyszka w żadnej mierze nam nie grozi. Importowanego opału będziemy bowiem mieć co nie miara, a i cena ma być lepsza.

Krytycy unijnej polityki energetycznej oraz takich strategii jak Zielony Ład, czy REPowerEU uważają, że skoro powietrze ma charakter globalny, to takie też powinny być działania mające na celu dbać o jego odpowiednią jakość i kondycję. Ich zdaniem Europa z założoną neutralnością klimatyczną w 2050 r. w żadnej mierze sama kryzysu klimatycznego nie pokona. Patrząc na węglowe plany Chin - trudno tego pesymizmu nie podzielać.

Unia Europejska szczyci się, że na parę tygodni przed wyznaczonym terminem, średnia wypełnienia magazynów gazu jest już bardzo blisko 90 proc. Czy oby na pewno są to powody do zadowolenia? Międzynarodowa Agencja Energii nie jest wcale tego pewna. Twierdzi, że o ile Brukseli uda się przetrwać zimę tylko z kilkoma sinikami, tak na początku przyszłego roku, kiedy przyjdzie czas na ponowne uzupełnienie gazowych zapasów, czekają na nią spore kłopoty.

Po tygodniach stopniowych spadków cen na stacjach benzynowych nastąpiło odwrócenie tego trendu i na razie nic nie wskazuje na to, by coś miało się w tej kwestii zmienić. Eksperci nie mają dobrych wieści zwłaszcza dla właścicieli diesli, bo gwałtownym skoku cen w hurcie już w przyszłym tygodniu litr oleju napędowego na stacjach może dobić do 8 złotych.

Gminy i miasta dosłownie zaczynają tonąć pod naporem astronomicznych rachunków za prąd, także te, gdzie włodarzem jest prezydent, burmistrz czy wójt sympatyzujący ze Zjednoczoną Prawicą. Sytuacja jest już na tyle poważna, że wymaga rządowej interwencji i premier Mateusz Morawiecki już ją zapowiedział.

Praga nie rzuciła się od razu na głęboką drogę. Najpierw więc w Doha otwarto czeską ambasadę, potem była wizyta w Katarze czeskiego ministra przemysłu i handlu. Teraz byliśmy świadkami oficjalnej wizyty u naszych południowych sąsiadów emira Kataru Tamima bin Hamada Al Thaniego. Jej kulminacją jest podpisanie czesko-katarskiej umowy gospodarczej, której głównym punktem są dostawy gazu LNG.

Rosnące ceny energii skłaniają firmy do szukania oszczędności. Problem jest palący, bo dotyczy wszystkich branż i przedsiębiorstw bez wyjątków. Da Vinci Green Energy namawia do zainwestowania w fotowoltaikę, przekonując, że przy obecnych stawkach za MWh instalacja zwróci się w niespełna 2,5 roku.

Czy kryzys energetyczny i rosyjska agresja na Ukrainie stały się dla niektórych pretekstem do manipulowania cenami energii, żeby w ten sposób zadbać o własną kieszeń? Trudno bowiem inaczej wytłumaczyć skokowy wzrost cen na przykład ekogroszku, jaki miał miejsce na tygodnie przed rosyjską napaścią. Sprawie ma przyglądać się zarówno Urząd Regulacji Energetyki, a także Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Drugi na czterostopniowej skali stopień alarmowy Bravo został wprowadzony przez rząd dla polskiej infrastruktury energetycznej poza granicami Polski. Podpisane przez premiera zarządzenie ma obowiązywać co najmniej do 30 listopada. Rząd nie podaje, która infrastruktura jest zagrożona atakiem terrorystycznym, ale po atakach na Nord Stream najprawdopodobniej chodzi o gazociąg Baltic Pipe.

Chociaż Waszyngton robił, co mógł, żeby tak się nie stało, to państwa OPEC+ jednak zdecydowały o największym cięciu w dziennej produkcji ropy od 2020 r. Według ekspertów to krok wyprzedzający embargo na ropę z Rosji. W odpowiedzi cena ropy na giełdzie zaczęła lekko rosnąć. Z kolei na polskich stacjach paliw już wcześniej można było zaobserwować podwyżki cen benzyny i diesla, które najprawdopodobniej będą kontynuowane.

Jeszcze w lipcu premier Mateusz Morawiecki przekonywał w Sejmie, że nakazał państwowym spółkom zwiększenie wydobycia i z tego też względu Polska będzie miała nadwyżkę węgla. Niestety szef rządu nie uściślił, kiedy ma to się stać. Bo w tym roku raczej się nie uda. Okazuje się, że wbrew tym zapewnieniom na razie produkcja węgla w Polsce maleje zamiast rosnąć. Co gorsza: zapasy przy kopalniach są tak małe, jak jeszcze nigdy wcześniej.

Jak za darmo ogrzać mieszkanie? No, nie zupełnie za darmo, ale wystarczy kilka donic i maleńkich świeczek typu tealight – to jednak niewiele, przyznacie. Nawet jak na taniochę, jaką mamy w Polsce, biorąc pod uwagę ceny energii. Zdziwieni? Nie żartuję, mamy naprawdę tanią energię – wyliczył niedawno Instytut Jagielloński. Wystarczy, że porównacie się do innych europejskich krajów i sami dojdziecie do takiego wniosku.

Kilkukrotny wzrost ceny energii elektrycznej stał się faktem, a nie ma żadnych gwarancji, że lawinowy wzrost ceny kilowatogodziny w najbliższych miesiącach się zatrzyma. Rząd chce w przyszłym roku częściowo zamrozić ceny prądu dla gospodarstw domowych i rolników, ale nic nie wspomina o firmach. Dla wielu przedsiębiorców już dziś koszty rachunków za energię elektryczną sprawiają, że prowadzenie działalności gospodarczej przestaje się opłacać.

Cena ropy od paru dni jest na poziomie ok. 90 dol. Raz ciut niżej, raz ciut wyżej. Na to, jaki będzie długotrwały trend, najpewniejszą odpowiedź ma dać spotkanie OPEC+. Tam bowiem ma zapaść decyzja o ewentualnych dalszych cięciach w produkcji ropy. Bardzo tego nie chce administracja amerykańskiego prezydenta Joe Bidena. Bo mniejszy rynek ropy oznacza raczej droższą benzynę na amerykańskich stacjach, co będzie kolejnym dopalaczem dla inflacji za oceanem.

Bruksela wydaje się dobrze przygotowana na nadchodzącą zimę. Krajom członkowskim UE udało się znacznie wcześniej wypełnić swoje magazyny gazu do ustalonego poziomu. To też mocno wpływa na cenę surowca. Chociaż Rosjanie dalej próbują, jak tylko mogą, rozdygotać rynek i znowu proponują dostawy gazu przez Nord Stream 2, to jednak UE wydaje się już być coraz bardziej odporna na te rosyjskie manipulacje. Najpewniej wojna gazowa wkroczyła na nowe obszary.

Do tej pory świadectwa energetyczne musieli wyrabiać właściciele domów wybudowanych po 2009 r. Teraz będą obowiązywać wszystkich. Nowy obowiązek wejdzie w życie za pół roku, a do nie lekceważenia go mają przekonać Polaków słone kary, wielokrotnie przewyższające opłaty za wydanie dokumentu.