OZE

Pomimo wyższych wydatków na inwestycje przeprowadzając transformację energetyczną nasz kraj może zaoszczędzić do 2040 r. nawet 116 mld zł. Wraz z rewolucją energetyczną wzrasta zapotrzebowanie na nowe miejsca pracy. Instytut Jagielloński i Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej opublikowało raport, z którego wynika, że kluczem do tych korzyści jest stawianie na odnawialne źródła energii stające się strategicznym wyborem oraz wpisującym się w globalne trendy ochrony środowiska.

W social mediach grupy lobbujące za jak najdłuższym wykorzystywanie gazu i węgla do produkcji energii, lubią powoływać się na Niemców, którzy rzekomo po wygaszeniu elektrowni jądrowych łapią energetyczną ponoć zadyszkę i z podkulonym ogonem wracają do węgla. Szkoda tylko, że to bujda na resorach. W 2023 r. za naszą zachodnią granicą dokonała się energetyczna zmiana warty.

Na holenderskiej giełdzie Dutch TTF Natural Gas Futures, europejskim benchmarku dla ceny gazu, surowiec znalazł się na najniższych poziomach cenowych od maja 2021 r. Jaki jest tego powód? Przede wszystkim rośnie w siłę energetyka słoneczna, wiatrowa i jądrowa też. Ale analitycy wskazują również na japońską nadwyżkę. Nie bez znaczenie jest także obecny stan europejskich magazynów gazu.

Od transformacji energetycznej nie uciekniemy, nawet jak nas do tego bardzo będą górnicy namawiać. Ale nadal nie wiemy, jak zielenienie naszego miksu energetycznego ma w szczegółach wyglądać. Pochyliło się nad tym Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej (PSEW) oraz Instytut Jagielloński. I tak powstał raport „Rachunek kosztów polskiej elektroenergetyki A.D. 2040”.

Ubiegły rok dobitnie wszystkim pokazał, że Polska jest w trakcie rozwodu z węglem, tylko politycy uparcie nie próbują stworzyć złudzenie, że jest wręcz się odwrotnie. Ale liczby nie kłamią. I teraz mamy dwa wyjścia. Albo się w ten trend państwo w końcu aktywnie czynnie włączy, albo będzie z nim dalej walczyć ze szkodą dla wszystkich Polaków i naszych portfeli.

W ostatnim czasie cała Polska debatuje nad zasadnością powstania elektrowni jądrowej w Polsce i jest ona jak najbardziej na miejscu. Wszystkich interesuje, czy elektrownie jądrowe są w ogóle dobrym rozwiązaniem i czy mogą działać w symbiozie z OZE. Pozostaje jednak jeszcze wiele pytań bez odpowiedzi, choćby czy OZE jest w stanie zmniejszyć koszty energii do czasu jej powstania? I dlaczego tak istotne jest, aby elektrownia jądrowa w Polsce powstała możliwie najszybciej? Na nurtujące wszystkich pytania odpowiadają eksperci Euros Energy.

Wraz z popularnością odnawialnych źródeł energii powstają pytania, gdzie magazynować nadwyżki energii. Od dłuższego czasu mówi się o tym, że magazyny energii są niezbędnym elementem i podstawą do efektywnej zielonej transformacji. Eksperci Euros Energy wskazują, że to absolutna konieczność dla naszej zeroemisyjnej przyszłości, bezpieczeństwa odbiorców i uniezależnienia się od czynników zewnętrznych, a także usamodzielnienia się energetycznego gospodarstw domowych.

W Polsce do tej pory transformacja energetyczna prowadzona jest oddolnie, w czym też pomógł ostatni kryzys, który wywindował ceny paliw kopalnych do nigdy wcześniej niespotykanych poziomów. Na szczeblu centralnym zaś cały czas prowadzone są dyskusje, ale konkretów jest jak kot napłakał. Niestety, właśnie nasza maszynka OZE zaczęła się zacinać, przez co ponownie zyskują piece gazowe.

Obecnie nikt nie jest w stanie stwierdzić, czy nowy cel Komisji Europejskiej mówiący o redukcji o 90 proc. emisji gazów cieplarnianych do 2040 r. będzie do osiągnięcia. Jednak eksperci twierdzą, że to posunięcie umożliwi rozwój polskich firm i ich udział w dostarczaniu technologii i innowacji dla transformacji energetycznej. Czy skorzystamy z tej szansy? Na to i inne pytania odpowiada dr Kamil Kwiatkowski, Dyrektor ds. Projektów Badawczych, Euros Energy.

Najnowsze opracowanie think-tanku Ember „European Electricity Review 2024” nie pozostawiają żadnych złudzeń. Czas paliw kopalnych mija bezpowrotnie. Lukę po nich z coraz większą ochotą wypełniają OZE. Tym samym UE coraz bliżej do przejścia na system energetyczny, w którym podstawą jest energia wiatrowa i słoneczna.

Dane GUS podają, że w 2023 r. pomimo działania Tarczy Solidarnościowej średnioroczny wzrost cen nośników energii na rynku detalicznym wyniósł 17,5 proc. A co będzie w czerwcu, gdy tarcza wygaśnie? Według danych średnia stawka za 1 kWh w najbardziej popularnej taryfie G11 w pierwszej połowie roku będzie wynosić około 90 gr brutto. A po przekroczeniu zużycia 1500 kWh już około 1,3 zł brutto.  Eksperci alarmują, że to praktycznie dwu krotność stawki z 2022 r. co jest poważnym zagrożeniem dla budżetów domowych.

Już podczas ostatniego Szczytu Klimatycznego COP28 organizowanego przez Zjednoczone Emiraty Arabskie, trzeciego producenta ropy naftowej na świecie, przedstawiciele innych krajów z Bliskiego Wschodu wykazali się traktowaniem galopujących zmian klimatu w szczególny sposób. To coś na zasadzie zjeść ciastko i mieć ciastko. Teraz okazuje się, że nie było w tym żadnego przypadku. Arabia Saudyjska właśnie potwierdza, że też chce w kolejnych latach podążać tą absurdalną drogą.

Można tak, jak Polska Grupa Górnicza wbrew rzeczywistości dalej stawiać na klasy górnicze w szkołach średnich, a można też pójść w odwrotnym kierunku, jak Politechnika Wrocławska. Władze uczelni zdają sobie doskonale sprawę, że przyszłość energetyczna należy do odnawialnych źródeł energii i dlatego uruchamiają kierunek magisterski o takim profilu. Rekrutacja przyszłych studentów OZE trwa do 9 lutego.

Najdalej za kilka tygodni trzy spółki wydobywcze mają dostać z państwowej kasy 7 mld zł tylko po to, żeby nie utracić płynności finansowej. Tymczasem Przegląd Węglowy od Fundacji Instrat za listopad 2023 r. wskazuje na tendencję utrzymującą się od miesięcy. Węgla w Polsce jest po prostu coraz mniej, czarne złoto ma też malejącą reprezentację w miksie energetycznym.

W 2024 r. kolejne kraje UE mają zawiesić produkcję energii z węgla na kołku. Bo tak jest po prostu taniej i przy okazji zdrowiej też. W Polsce na taką rewolucją cały czas na próżno czekać. Chociaż najnowszy raport DUON, opracowany wraz z Instytutem badawczym Keralla Research, wskazuje, że polskie formy też stawiają na dekarbonizację. Niestety – na razie bardziej na papierze niż w rzeczywistości.

Firma Eaton we współpracy z brytyjskim Stowarzyszeniem Association for Renewable Energy and Clean Technology (REA) już kolejny raz zbadała gotowość europejskich rynków do transformacji energetycznej. Tym razem pod lupę wzięto w sumie 14 państw. Niestety, nie dość, że zaliczyliśmy wynik gorszy od tego zeszłorocznego, to w dodatku uplasowaliśmy się na samym dole tabeli.

Z niecierpliwością czekamy na nową strategię energetyczną Ministerstwa Aktywów Państwowych, które zamierza wszystko jeszcze raz dokładnie policzyć. I sprawdzić, kto doprowadził do bałaganu, przez który nasze spółki węglowe potrzebują 7 mld zł na przetrwanie. Po tych rachunkach może się okazać, że polską transformację energetyczną czeka poważne przyspieszenie. Bo ile można udawać, że OZE nie produkują wcale coraz więcej z roku na rok energii, a paliwa kopalne za to idą wyraźnie w odstawkę? W takim energetycznym rozkroku nie mamy szans dotrwać do 2049 r.

U nas przyjęło się, że odnawialne źródła energii może są i tanie, ale z pewnością niepewne. No bo przecież nie zawsze w Polsce świeci słońce i wieje wiatr. Wtedy też, jak przekonują zwolennicy paliw kopalnych, a raczej pieniędzy z nimi związanymi, potrzebne są elektrownie wiatrowe i gazowe. Inaczej ciemność ogarnęłaby Polskę ogromna. Na szczęście nie brakuje miejsc, gdzie taki gazowo-węglowy szantaż nie ma żadnego sensu.

Kończy się kolejny Szczyt Klimatyczny ONZ. Prawdopodobnie w końcowym porozumieniu COP28 znowu zabraknie zapisów o wycofywaniu się z paliw kopalnych, a będzie jedynie o podejmowaniu stosowanych działań do tego zmierzających. Tymczasem Polska podpisała deklarację, która będzie dotyczyć w dłuższej perspektywie naszych portfeli, a także rynku pracy. Górnicy z tego powodu pewnie nie będą zbyt szczęśliwi.

Cztery lata temu Polska oficjalnie zobowiązała się do zwiększenia udziału energii odnawialnej w bilansie energetycznym kraju. Do 2030 r. ma on osiągnąć 21 proc. GUS właśnie podsumował, jak pod tym względem wyglądał ubiegły rok.