OZE

To chyba najtrudniejsza zagadka transformacji energetycznej: jak zrezygnować z paliw kopalnych i nie skazywać się w ten sposób na brak mocy, kiedy OZE ledwie zipią, bo akurat ani nie świeci ani nie wieje. Rozwiązaniem jest zwiększanie liczby źródeł wraz z możliwościami magazynowymi. A jak ktoś zacznie wmawiać, że już nie ma na to miejsca, to dajcie przykład Niemców, którzy coraz bardziej majstrują ze swoją fotowoltaiką.

Jeżeli ktoś myślał, że nasze OZE są już na tyle potężne, że możemy z odwagą patrzeć w przyszłość bez źródeł konwencjonalnych, to najnowszy komunikat Polskich Sieci Elektroenergetycznych (PSE) musiał na niego podziałać jak bardzo zimny prysznic. Bo wychodzi z tego, że zaczynamy mieć większe zapotrzebowanie energetyczne od tego, co mamy do dyspozycji. Ale przywołania PSE nie pociągają za sobą żadnych utrudnień dla indywidualnych odbiorców energii.

Skupiamy się na cenie paliw kopalnych i jak najszybszym rozwoju OZE. Ale transformacja energetyczna nie ma żadnych szans, jeżeli na celownik nie weźmiemy też efektywności energetycznej budynków. Za parę lat nie da nam o niej zapomnieć unijna dyrektywa budynkowa EPBD i system handlu emisjami ETS2. Tylko po co z tym aż tak długo czekać?

Najpierw pompy ciepła, potem instalacje fotowoltaiczne, a także wiatraki. Teraz z kolei nadszedł czas, żeby Polacy w końcu zapałali miłością również do magazynów energii i baterii? Taka wydaje się być logiczna kolej rzeczy. Inna sprawa, że w baterie coraz odważniej idą Niemcy, a my od naszych zachodnich sąsiadów bywa, że zgapimy, ile wlezie.

Raport ManpowerGroup „Energy World of Work 2025” przedstawia najważniejsze trendy w branży energetycznej. Odchodzenie od paliw kopalnych, rozwój technologii OZE, czy brak wykwalifikowanych pracowników to tylko niektóre z aktualnych wyzwań branży energetycznej. Dlatego wraz z postępem dekarbonizacji i zielonej transformacji wzrasta popyt na nowe talenty. Szacuje się, że powstaną miliony nowych miejsc pracy. A najbardziej pożądani będą specjaliści odpowiedzialni za stosowanie technologii i praktyk, które pozwalają na zrównoważony rozwój. Wraz z rosnącym zapotrzebowaniem na ich usługi będą szły coraz wyższe zarobki.

Bruksela miała wstępnie zaakceptować reformę rynku mocy, co ma wydłużyć o parę lat życie najstarszych w Polsce bloków węglowych o mocy 200 MW. Co jednak stanie się po tej wyznaczonej właśnie granicy czasowej? Maciej Bando, pełnomocnik rządu ds. infrastruktury energetycznej, nie ma cienia wątpliwości: energia z węgla jeszcze długo będzie stanowiła istotną rolę w naszym miksie energetycznym.

Redukcja zatrudnienia będzie zdecydowanie jednym z najtrudniejszych elementów naszej transformacji energetycznej. Dlatego dla górników fedrowanie do 2049 r. zgodnie z pierwotnymi zapisami umowy społecznej jest tak ważne, bo w ten sposób chcą chronić swoje miejsca pracy. Ale najnowszy raport Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA) i Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) wskazuje, że ten strach nie ma żadnego uzasadnienia. – To miejsca pracy z lepszym miesięcznym uposażeniem – zwracają uwagę eksperci

Elektromonterzy, projektanci i inżynierowie specjalizujący się w budownictwie energetycznym, w tym w OZE – oto jedne z najbardziej deficytowych profesji w Polsce. Firmy coraz chętniej sięgają po pracowników o innych specjalizacjach, oferując specjalistyczne szkolenia, i kusząc wysokimi zarobkami. Eksperci wskazują, że przechodząc do OZE mogą zyskać nawet jedną trzecią więcej niż zarabiają obecnie.

Dobrze, że nie brakuje i wśród górników, i w rządzie trzeźwo myślących, którzy zauważają, że trzeba do negocjacji usiąść jeszcze raz, bo górnicza umowa społeczna podpisywana była w zupełnie innych realiach. Kolejne miesiące przekonują, że jesteśmy świadkami bezprecedensowych zmian w miksie energetycznym, który już nigdy nie będzie taki jak wcześniej. Dystans między węglem z OZE jest tak mały, jak nigdy wcześniej.

Bez modernizacji sieci przesyłowych i dystrybucyjnych o efektywnej transformacji energetycznej możemy w Polsce zapomnieć. Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) zdają sobie z tego sprawę i podejmują rękawicę. Szykują gigantyczny – nie tylko w skali naszego kraju – projekt inwestycyjny opiewający na 64 mld zł.

Rewolucja energetyczna odbywa się tu i teraz, na naszych oczach. Jednym z jej koronnych dowodów jest malejący od lat koszt paneli fotowoltaicznych, jak też ich instalacji. Teraz dodatkowo potwierdzają to wyliczenia Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA), która zwraca uwagę, że średni globalny LCOE energii słonecznej też leci ostro w dół.

Czy nam się to podoba czy nie za bardzo, to nasz miks energetyczny przechodzi właśnie historyczne zmiany i z miesiąca na miesiąc zostawia węglowi coraz mniej miejsca. Jak poinformowały Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE), operator systemu przesyłowego w Polsce, w sierpniu już blisko 30 proc. naszego energetycznego koszyczka pochodziło z odnawialnych źródeł energii. Chociaż martwi wyhamowanie energetyki wiatrowej, cały czas będącej na krótkiej smyczy polityków.

Rewolucja energetyczna, której jesteśmy świadkami, zdeterminuje nowy porządek świata. Dawni potentaci w paliwach kopalnych ustąpią miejsca tym z dostępem do minerałów rzadkich, potrzebnych do rozwoju energetyki słonecznej i wiatrowej, a także rynku samochodów elektrycznych. I trwa już w tej sprawie przeciąganie liny. 15 partnerów za chwilę przedstawi najważniejsze cele swojej antychińskiej koalicji, która ma podstawowy cel: złamać monopol Chin.

Międzynarodowa Agencja Energii Odnawialnej (IRENA) na Szczycie Globalnych Odnawialnych Źródeł Energii podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku pokazała raport, w którym wykazuje, że OZE stają się coraz bardziej konkurencyjne kosztowo względem paliw kopalnych. Skręt w zielone po prostu bardziej się opłaca.

Europa znowu ucieka węglowej Polsce. Tym razem chodzi o energię. U nas górnicy najchętniej fedrowaliby węgiel jeszcze przez ćwierć wieku. Tymczasem w miksie energetycznym Unii Europejskiej właśnie jesteśmy świadkami zmiany warty: energia słoneczna i wiatrowa po raz pierwszy w historii wyprzedziły paliwa kopalne. Z kolei Wielka Brytania ostatecznie żegna się z węglem i 30 września zamknie swoją ostatnią kopalnię.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska uchyliło rąbka tajemnicy w sprawie działań rządu w znowelizowanym Krajowym Planie w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK) do 2030 r. To kiepska wiadomość dla górników i ich umowy społecznej, która zakładała zamknięcie ostatniej kopalni dopiero w 2049 r. Wychodzi bowiem na to, że rząd Donalda Tuska zamierza o wiele szybciej zepchnąć węgiel na boczny tor.

Jeszcze kilka lat temu przydomowe panele fotowoltaiczne były oznaką luksusu, niczym boazeria w willach rodem z PRL-u, ale obecnie jesteśmy świadkami sporych zniżek cenowych. Podobnie jest w przypadku turbin wiatrowych, czy magazynów energii. Think tank Ember nie ma żadnych wątpliwości: OZE szybko zastępują węgiel jako najtańsze źródło energii na całym świecie.

To już powoli staje się energetyczną tradycją naszego kraju. W miniony weekend Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) nie miały innego wyjścia, jak tylko wydać polecenie wyłączenie kilku instalacji fotowoltaicznych i farm wiatrowych. Powód? Taki sam, jak już kilka razy w tym roku: mieliśmy za dużo zielonej energii.

Ważą się losy umowy społecznej między górnikami a rządem, którą podpisano ponad trzy lata temu. Związkowcy boją się, że za chwilę ustalone tam zapisy przestaną obowiązywać i nasza transformacja energetyczna pójdzie zupełnie inną ścieżką, niż to wcześniej ustalono. Warto jednak pamiętać, że już przy okazji sygnowania tego dokumentu nie brakowało ekspertów, którzy twierdzili, że wydobywanie węgla w Polsce przez następne 25 lat to raczej bujda na resorach. Rozmawiam z jednym z nich - z prof. Konradem Świrskim, prezesem Zarządu Grupy Transition Technologies i wykładowcą na Politechnice Warszawskiej.

Spółka Orlen Wind 3 podpisał od EDP Renewables Polska przedwstępną umowę nabycia dwóch dużych farm fotowoltaicznych o łącznej mocy 280 MWp (MWp, megawatpik – ilość energii, którą instalacja fv jest w stanie wyprodukować w ciągu godziny) oraz jednej farmy wiatrowej o mocy 26 MW. Umowa opiewa na 1,15 mld zł i jest jedną z największych transakcji na krajowym rynku OZE.