Niemcy

Obecne perspektywy dla gospodarki Niemiec są osłabiane przez szereg czynników zwiększających niepewność i tłumiących nastroje biznesowe w niezwykle silny sposób. W szczególności widać duży niepokój co do przyszłego rozwoju sytuacji geopolitycznej – mówi prof. Christoph M. Schmidt, prezes RWI – Leibniz Institute for Economic Research w rozmowie z Obserwatorem Finansowym.

Znowu po kątach muszą chować się ci, którzy bardzo lubią porównywać systemy energetyczne Polski i Niemiec, rzecz jasna w tych rzadkich chwilach, kiedy im to pasuje. Teraz wychodzi na to, że Berlin swojego zdania na temat węgla jednak nie zmienia i zamyka elektrownie zasilane czarnym złotem. W sumie z mapy Niemiec zniknie 15 takich obiektów. Ale to nie jest jedynie kwestia naszych zachodnich sąsiadów. Cała Unia Europejska wyraźnie coraz bardziej idzie w OZE, zwiększając dystans do węglowej Polski.

20 lat temu byliśmy o połowę biedniejsi od Europejczyków. A teraz? Żeby doszlusować do średniej unijnej brakuje nam tylko 20 proc. I ostatnio gonimy Zachód szybciej, choć prawda jest taka, że to też Zachód zwalnia, pomagając nam wyrównać różnice.

Nasi zachodni sąsiedzi zakończyli właśnie całą drogę legislacyjną dotyczącą legalizacji rekreacyjnej marihuany. Znowelizowane regulacje, nie pozwalające zamykać za skręta, wejdą w życie już od 1 kwietnia br. A czy w Polsce też jest szansa na taką zmianę przepisów. Politycy od lat bawią się z nami w tym względzie w kotka i myszkę. Być może najnowsze badania CBOS cokolwiek zmienią. Bo wychodzi na to, że marihuana to też zysk, również polityczny.

Protesty rolników niemieckich, kondycja, problemy i specyfika tego sektora między innymi o tym taktuje rozmowa z prof. Stephanem von Cramon-Taubadelem, doktorem nauk ekonomii rolnictwa i pracownikiem naukowym na Wydziale Ekonomii Rolnej Georg-August-Universität Göttingen, którą przeprowadził Piotr Rosik, zastępca redaktora naczelnego „Obserwatora Finansowego”.

No, chyba, że żyją w Warszawie i muszą wynajmować mieszkanie. Wtedy są w bardzo złej sytuacji, znacznie gorszej niż zachodni sąsiedzi.

Po dwóch latach od podpisania czesko-polskiej umowy w sprawie kopalni Turów w Warszawie może panować przekonanie, że wszystko jest w jak najlepszym porządku. Tymczasem w Pradze uważają, że jest odwrotnie. Nasi południowi sąsiedzi otwarcie kpią z podpisanego porozumienia w lutym 2022 r. I wskazują, że odkrywka po polskiej stronie granicy w dalszym ciągu wypłukuje im wody gruntowe i niszczy domy.

Nasi zachodni sąsiedzi wcześniej wyliczyli, że na swoją transformację energetyczną będą potrzebowali do 2030 r. nawet 602 mld euro. Nic więc dziwnego, że Berlin zaczął szukać, gdzie się da, dodatkowych środków. Nowym źródłem dochodu dla krajowego budżetu miały być pieniądze pochodzące ze sprzedaży legalnej marihuany. Przepisy dekryminalizujące skręta miały wejść w życie już w zeszłym roku, teraz tamtejszy minister zdrowia zapowiada ich przyjęcie w ciągu kilku tygodni. Ale socjaldemokraci z rządu mają coraz większe wątpliwości. Tak jak i policja.

Naszym zachodnim sąsiadom ten rok na razie mija pod znakiem strajków i protestów. Pierwsi swoje niezadowolenie względem działań rządu Olafa Scholza wyrazili i cały czas wyrażają w ten sposób rolnicy. Ale to tylko wierzchołek góry lodowej. Na strajk właśnie zdecydował się też związek maszynistów kolejowych GDL. Podobnie może za chwilę być w Lufthansie, gdzie trwają niełatwe negocjacje płacowe.

Jeśli nic nie zmienimy, to dogonienie gospodarcze Niemiec może nastąpić dopiero za 40 lat. Ale jeśli Polska przeprowadzi poważne reformy, jest to możliwe i za 15 lat - pisze polski think tank WEI. Z kolei Amerykanie dają mniej nadziei i mówią: przed 2075 rokiem nawet się nie łudźcie.

„Jeśli upadnie przemysł samochodowy, upadną Niemcy” – pisze dobitnie Gabo Steingart w niedawno opublikowanym artykule na łamach magazynu Focus. Wielu ekspertów i komentatorów coraz częściej zwraca uwagę na słabnącą siłę flagowego przemysłu naszych zachodnich sąsiadów. Niemiecka motoryzacja przegapiła epokę elektryczności. Czy to tylko nieco dłuższy pit-stop czy może bezpowrotne stracenie „pole position”?

Puste półki zarówno w dużych sieciach handlowych, jak i małych sklepach. W Niemczech jest duży problem z dostępnością wielu podstawowych produktów. Sytuacja już teraz jest zła, ale w kolejnych tygodniach może się jeszcze pogorszyć. Problemy wynikają ze zorganizowanego przez związki zawodowe strajku magazynierów i dostawców, którzy domagają się podwyżek płac.

Zaraz może dojść do potężnego rozłamu w koalicji rządzącej w Niemczech. Wszystko przez wypowiedź Christiana Lindnera, ministra finansów i szefa neoliberalnych Wolnych Demokratów (FDP), który wątpi w ewentualne odchodzenie od węgla już w 2030 r., o czym zaczyna się coraz głośniej mówić u naszych zachodnich sąsiadów. Lindner mówi, że to nie ma sensu. Wszak i tak to, co udałoby się w ten sposób oszczędzić na emisjach, pewnie dorzuci węglowa Polska.

Nasi zachodni sąsiedzi od lat nie potrafią wyznaczyć jednej, niepowodowanej emocjami strategii energetycznej. Najpierw po katastrofie w japońskiej Fukushimie skutecznie obudzili swój strach przed atomem, w efekcie czego własną energetykę jądrową odstawili na boczny tor. To okazało się – w dobie kryzysu energetycznego – niezbyt szczęśliwą decyzją. Teraz Berlin obecnie musi reaktywować elektrownie węglowe, na których wcześniej powiesił kłódkę. Teraz okazuje się, że w rozplątaniu tego energetycznego węzła pomocna może okazać się Nigeria.

Poprzednia dekada sprzyjała niemieckiej gospodarce. Nasi sąsiedzi wyszyli obronną ręką ze światowego kryzysu finansowego lat 2007-2009. Wcześniejsze reformy rynku pracy dokonane przez rząd kanclerza Gerharda Schroedera w połączeniu z rosnącym popytem z Chin i rynków wschodzących przyczyniły się do powstania siedmiu milionów nowych miejsc pracy, a PKB rosło szybciej niż w przypadku Wielkiej Brytanii i Francji. Po pandemii, która spowodowała rozerwanie światowych łańcuchów dostaw, sytuacja jest odmienna – pisze Mirosław Ciesielski w „Obserwatorze Finansowym”.

Nasi zachodni sąsiedzi bardzo chcieli być prymusami zielonej transformacji w Europie. Ale te plany storpedowały najpierw katastrofa elektrowni jądrowej w Fukushimie w Japonii, a potem napędzany przez Moskwę kryzys energetyczny. W efekcie energetycznie Berlin coraz częściej potyka się o własne nogi. I już na starcie tegorocznego sezonu grzewczego, Niemcy musieli ponownie sięgnąć po bloki węglowe.

Te miliardy to właściwie nawet już leżą na ulicy i czekają, aż schylimy się, żeby zacząć je zbierać. Mają poczekać 12 lat, bo według najnowszego raportu EY tyle potrzeba, żeby inwestycja w CPK się Polsce zwróciła, a potem będą już tylko zyski na czysto. To niezwykle świetlana wizja. Choć właściwie lepiej byłoby powiedzieć, że z tej ulicy to będziemy zbierać nie miliardy złotych, a euro, bo to pieniądze, które mamy odebrać Niemcom. (Fot. Andrzej Rostek/Shutterstock)

Zdaniem Grzegorza Wiśniewskiego, prezesa Instytutu Energetyki Odnawialnej, we wrześniu polska energetyka była coraz bardziej zbliżona do tej niemieckiej. Jeszcze więcej energetycznych podobieństw z naszymi zachodnimi sąsiadami widzą związkowcy. Ci właśnie dowiedzieli się, że Niemcy, głównie ze względu na niedobory gazu, reaktywują swoje elektrownie węglowe. Z tego względu uważają, że umowa społeczna, zakładająca zamykanie polskich kopalń do 2049 r., nie ma już racji bytu.

Pamiętacie jeszcze międzynarodową awanturę o kopalnię Turów, w której najpierw Czesi, ale potem też Niemcy oskarżali polską odkrywkę o swoje kłopoty z wodą pitną? Skończyło się wielomilionowym odszkodowaniem, jakie Warszawa, ponaglana przez sąd, wypłaciła Pradze. Tymczasem niemiecka media donoszą, że można było to załatwić całkiem inaczej, bez zbędnego zgiełku i szumu medialnego. I też zdecydowanie taniej. Tak jak koncern węglowy Leag, który miał kasą pod stołem zamknąć usta samorządowcom z Frankfurtu nad Odrą.

Kto z was marzy o kryzysie na rynku mieszkaniowym, który doprowadzi do przeceny lokali o jedną czwartą, powinien przeprowadzić się do Niemiec. Mimo że niemieckie organizacje branżowe krzyczą, że do 2025 r. zabraknie miliona mieszkań, to wcale nie wywołuje to rajdu cen, dokładnie przeciwnie, ceny się załamały i spadają, aż świszczy.