Czyste Powietrze

Jeszcze ponad dwa tygodnie zostały do końca licytacji, na rzecz WOŚP, w której zwycięzca będzie miał przywilej spacerowania nad Morskim Okiem w towarzystwie minister klimatu i środowiska Pauliny Hennig-Kloski. Na razie cena za tę przyjemność dobija powoli do 6500 zł. Ale mogę się założyć, że ostateczny wygrany wysupła z portfela znacznie grubszą kasę. Taki spacer, w takich krajobrazowych okolicznościach z członkiem rządu odpowiedzialnym za to środowisko i jeszcze klimat w ogóle, to nie lada gratka. Licząc, jaką kwotą zamknie się ta licytacja, do mojej pomylonej głowy wpadł pomysł, żeby w rewanżu za tak szlachetny czyn, samemu później zaprosić panią minister na spacer ze mną. Wiem, wiem, zdecydowanie nie ta liga, nie śmiem się w ogóle porównywać. Ale za to obiecuję jeszcze większe atrakcje. Krajobrazowe i nie tylko.

Za chwilę miną dwa miesiące od zawieszenia programu Czyste Powietrze. Tymczasem cały czas nie udało się zrealizować zaległych wypłat opiewających na 300 mln zł. Rząd twierdzi, że w drugiej połowie 2024 r. przyjmowano do realizacji wnioski, nie mając na nie pokrycia finansowego. Teraz trzeba uruchamiać pieniądze z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS). Inaczej o płynności finansowej programu w dłuższej perspektywie możemy zapomnieć.

W 2022 r. Polska, ze wzrostem sprzedaży pomp ciepła na poziomie 102 proc., mogła patrzeć na resztę świata z góry. Ale dzisiaj po tym boomie nie ma ani śladu, a pompy ciepła stały się dla wielu Polaków wrogiem numer jeden. W rankingu popularności za chwilę wyprzedzą je nawet kotły gazowe, o tych na biomasę nie wspominając. Jakie popełnione błędy przyczyniły się do tego w największym stopniu, a jakich pułapek trzeba się wystrzegać w przyszłości, żeby nie było jeszcze gorzej? Z tymi i innymi pytaniami zwracamy się do Pawła Lachmana, prezesa Stowarzyszenia Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC).

Minęło właśnie pięćdziesiąt, odkąd zawieszono program Czyste Powietrze. Cały czas padają zarzuty, że przerwa w przyjmowaniu wniosków trwa zdecydowanie za długo. Tymczasem Paulina Hennig-Kloska, minister klimatu i środowiska, broni decyzji i straszy Polaków kontrolami.

Wychodzi na to, że zmiany w programie Czyste Powietrze będą większe, niż nam się wydawało. Właśnie się okazało, że z wykazu dotowanych do tej pory inwestycji wypadną instalacje fotowoltaiczne. Narodowy Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) chce w ten sposób skoncentrować program wyłącznie na wymianie źródła ciepła. A po kasę na fotowoltaikę odsyła do innego systemu dopłat Mojego Prądu.

Minione 12 miesięcy to był rok panowania kotłów na biomasę w programie Czyste Powietrze. Już co drugi beneficjent tych dopłat sięga po taki sposób ogrzewania. Zachęca do tego m.in. cena pelletu, która po zakreśleniu szerokiego koła wróciła do poziomów sprzed kryzysu energetycznego. Ale wszyscy są zgodni: to cisza przed burzą. Bo jak wejdzie w życie ministerialne rozporządzenie dotyczące norm jakości, czeka nas podwyżka.

Eksperci pokazują, że pompy ciepła - zwłaszcza w połączeniu z instalacją fotowoltaiczną - przynoszą wymierne korzyści, tak dla portfela, jak i dla środowiska. W Polsce dokoła tych urządzeń narosło mnóstwo szkodliwych mitów i przesądów, które skutecznie odstraszają od inwestycji osoby planujące wymianę źródła ciepła. Może warto, żeby ktoś w rządzie zerknął na to, co zrobili w Wielkiej Brytanii?

Zaproponowane przez rząd modyfikacje budzą kontrowersje. Na nic się zdały apele do premiera Donalda Tuska, żeby nie pozwolił na wstrzymanie programu Czyste Powietrze do końca marca. Nic też nie dały apele ekspertów wskazujące, że nowe zasady wykluczają najuboższych z najwyższego wsparcia. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) twardo stoi przy swoim. W dodatku nowym zakazem rozjuszył właścicieli kominków.

Program Czyste Powietrze po zmianach ma zniwelować patologie dotyczące najwyższych dotacji. Ale zdaniem ekspertów modyfikacje zaproponowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) będą prowadzić do jeszcze większych nieprawidłowości. Najuboższe rodziny, chcąc zmieścić się w limitach wyliczonych przez operatora programu, będą specjalnie pogarszać stan energetyczny mieszkań, byle tylko załapać się na dofinansowanie.

Narodowy Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) przedstawił najważniejsze zmiany, jakie czekają program Czyste Powietrze, do którego nabór wniosków ma ruszyć ponownie 31 marca 2025 r. Zdaniem ekspertów część proponowanych modyfikacji może przynieść więcej złego niż dobrego, a cały program przez to będzie mniej skuteczny.

Czyste Powietrze nie ma ponoć kłopotu z pieniędzmi. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) utrzymuje, że zawieszenie programu związane jest z bałaganem, jaki mieli po sobie zostawić poprzednicy. Szkoda tylko, że taka narracja coraz mniej się klei, na co zwracają uwagę ci, którzy o nieprawidłowościach informowali już miesiące temu.

Wrze po nagłym zawieszeniu programu Czyste Powietrze. Przybywa relacji tych, którzy zostali z minuty na minutę na lodzie. Operator programu - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) składa zawiadomienie do prokuratury dotyczące kilku firm, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie popełniania przestępstw. Jakby tego było jeszcze mało, to obowiązują dwie daty dotyczące ponownego uruchomienia naboru wniosków.

Decyzja o zawieszeniu programu zaskoczyła Polaków. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) twierdzi, że zawiesił Czyste Powietrze w trosce o beneficjentów, którzy do tej pory byli wykorzystywani. Jednak wstrzymanie naboru wniosków uderzyło właśnie w tych, którzy wierzyli, że dzięki uzyskanej dotacji zmienią źródło ciepła i zmniejszą rachunki za ogrzewanie. Teraz zostali z niczym.

Pan Grzegorz z Rudy Śląskiej miał jeszcze to szczęście i zdążył z wnioskiem na dotację w ramach programu Czyste Powietrze i tak, jak większość beneficjentów do tej pory, zdecydował się na kocioł gazowy. Ale martwi się o to, co będzie dalej, jak w życie wejdzie dyrektywa budynkowa EPBD (Energy Performance of Buildings Directive), która zakazuje dofinansowania pieców na paliwa kopalne. Co na to Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW)? Chcą takich ludzi jak pan Grzegorz jakoś zabezpieczyć, ale sami nie wiedzą jeszcze jak.

Mam niesmak po ostatniej konferencji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), na której ogłoszono to, o czym mówiło się w kuluarach od tygodni, czyli o zawieszeniu programu Czyste Powietrze. Nie tylko dlatego, że nie lubię być robiony w konia. Rozumiem, że urzędnicy państwowi niekiedy muszą minąć się z prawdą albo coś przemilczeć. Ale niech się do tego jakoś przygotują, na litość boską…

Po miesiącach wzrostów kotły na biomasę w programie Czyste Powietrze zaliczyły we wrześniu lekką zadyszkę. Ale to nie wpływa zbytnio na cenę pelletu, która od tygodni wydaje się być na stabilnym poziomie. Ile kosztuje tona tego opału? Czy wzrośnie kolejnych tygodniach zimowych wraz ze spadkiem temperatur? Oto co twierdzą eksperci.

Sprawdził się najczarniejszy scenariusz dla chętnych na dopłatę do wymiany węglowych kopciuchów w ramach programu Czyste Powietrze. Tak, jak informowaliśmy wcześniej, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) podjął decyzję o wstrzymaniu naboru wniosków do wiosny przyszłego roku. Podjęte zmiany mają chronić beneficjentów i pieniądze publiczne.

Rząd namieszał z programem Czyste Powietrze, który dopłaca do wymiany węglowego kopciucha. Wiadomo, że będą zmiany i system dopłat ma być cały czas kontynuowany. Z tego, co zdradzają przedstawiciele Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), wynika, że to głównie beneficjentów trzeba wziąć na krótką smycz.

Na jaki typ ogrzewania najczęściej decydują się Polacy? Za chwilę powinna pojawić się oficjalna statystyka programu Czyste Powietrze za tegoroczny wrzesień. Z opublikowanej na ten moment grafiki wynika, że tym razem największym wygranym nie są wcale pompy ciepła ani kotły na biomasę. Bo pierwszy raz od lutego 2024 r. zyskały kotły gazowe kondensacyjne. Niestety, cena błękitnego paliwa na holenderskiej giełdzie ostatnio tylko pnie się w górę.

Mamy kolejną aferę z pompami ciepła w roli głównej. Najpierw dziurawe przepisy wykorzystywali oszuści, co widać było następnie w rachunkach grozy. Potem było zamieszanie z certyfikatami i znakami jakości, a teraz przeciwko tym urządzeniom grzewczym w opinii Stowarzyszenia Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) wyruszyły niektóre media.