Energetyka

Piąta odsłona jednego z popularniejszych programów Mój Prąd wprowadza rewolucyjne zmiany, dzięki którym można uzyskać pieniądze nie tylko na instalacje fotowoltaiczne, ale też na pompę ciepła i kolektor słoneczny. Tylko że jest jeden, mały haczyk. Wiceszef NFOŚiGW przekonuje, że żadnej dotacji nie dostaną ci, którzy grzeją się piecem na paliwa stałe. W takim przypadku najpierw trzeba wymienić kopciucha dzięki pieniądzom z innej rządowej inicjatywy - Czystego Powietrza.

Zgodnie z zapowiedziami: w Dniu Ziemi, który przypadał na 22 kwietnia, wystartuje nabór wniosków do piątej edycji programu Mój Prąd. Podobnie, jak to miało miejsce w poprzednich odsłonach, będzie to możliwe wyłącznie za pośrednictwem platformy online Generator Wniosków o Dofinansowanie. Największą nowością jest możliwość uzyskania dofinansowania także do zakupu pompy ciepła i kolektora słonecznego do ogrzania wody.

Macie już po dziurki w nosie co chwila droższej benzyny? To się dobrze składa. Analitycy rynku paliw są bowiem zgodni: nadchodzi czas obniżek, tuż przed wyjazdowym szałem Polaków związanym ze zbliżającą się wielkimi krokami majówką. Najbardziej ma to dotyczyć kierowców tankujących diesla. A co na rynku ropy? Tam bez zmian: trwa przeciąganie liny przed kolejnym posiedzeniem amerykańskiej Rezerwy Federalnej, które zaplanowano w pierwszych dniach maja.

Wyjątkowo w tej sprawie w jednej drużynie grają wszyscy polscy europosłowie, niezależnie od przynależności partyjnych, razem ze związkowcami górniczymi. Bo też skok Komisji Europejskiej na emisje metanu może być bardzo groźny dla naszej branży wydobywczej. Dlatego od tygodni, zgodnie z hasłem wszystkie ręce na pokład, czynione są oficjalne i zakulisowe starania, żeby projekt szykowanego rozporządzenia metanowego nieco złagodzić, robiąc ukłon w kierunku węglowej Polski. I chyba w końcu się to udało.

Ostatni raz o Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE) Jacek Sasin wspominał na początku marca. Rząd decyzję w tej sprawie miał podjąć na przełomie marca i kwietnia. Ale zamiast ogłoszenia postanowienia zaczęły się kłótnie w sprawie Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. Struktura organizacyjna NABE jest już gotowa. Chociaż związkowcy dalej nie wiedzą, na czym stoją.

Walka z uzależnieniem od rosyjskich paliw kopalnych nie jest jeszcze zakończona. Europa raz już uratowała się szybszym wypełnieniem magazynów gazu, a w sukurs przyszła jej też wyjątkowo ciepła zima. Ale za drugim razem już tak łatwo i przyjemnie może nie być. Dlatego jednym ze sposobów Brukseli na mniejszą zależność od gazu, ropy i węgla z Rosji jest rozwój energii słonecznej.

Jeszcze w połowie lutego br. w JSW drżeli na myśl, że węgiel koksowy jednak nie znajdzie się na unijnej liście surowców krytycznych i przed spółką zaczną się bardzo trudne czasy. Potem tygodniami ostrzegano, że przygotowywane w Brukseli rozporządzenie metanowe też zrobi JSW sporą krzywdę, liczoną nawet w miliardach złotych. Ale potem pokazano rekordowe wyniki za 2022 r. A że przy okazji węgiel ciągle jest bardzo drogi, to górnicy z JSW odcinają kupony. Za chwilę zostanie im wypłacony deputat węglowy - przeszło 11 tys. zł na rękę.

Pompy ciepła mają zawładnąć Europą i stać też za oddolnie prowadzoną transformacją energetyczną, która przecież nie może ominąć ogrzewania budynków mieszkalnych i nie tylko. W ostatnim roku Polska stała się wiodącym pod tym względem rynkiem na europejskim podwórku. I kolejny inwestor (już czwarty), celuje w nową fabrykę tego typu urządzeń na terenie naszego kraju. Tym razem niemiecki koncern Bosch zamierza wybudować fabrykę na Dolnym Śląsku, w której powstanie 500 miejsc pracy.

Cena benzyny Pb95 na polskich stacjach od ostatniego tygodnia marca odrabia straty i zaczęła niebezpiecznie zbliżać się do poziomu 7 zł za litr. Chociaż ropa jest akurat teraz znacznie tańsza niż rok temu, kiedy takiej groźby wcale nie było. Daniel Obajtek, prezes PKN Orlen, w rozmowie z RMF, stwierdził że on i jego podwładni robią, co tylko mogą, żeby na majówkę benzyna tej magicznej bariery jednak nie pokonała.

Złośliwi mogliby przekonywać, że jak w portach ARA węgiel był jeszcze po więcej niż 300 dol. za tonę, to polskie kopalnie fedrowały na całego. Ale teraz, jak już jest więcej niż dwa razy taniej, już tak miło nie jest. Luty 2023 r. okazuje się być już czwartym miesiącem z rzędu, kiedy produkcja węgla w Polsce spada. Dokładnie w odwrotnym kierunku zmierzają przykopalniane zapasy surowca. Na szczęście coraz więcej czarnego złota jest za to przy elektrowniach.

Rząd Bawarii jeszcze wnioskował do rządu federalnego o przedłużenie żywota ich elektrowni jądrowej, ale Berlin okazał się nieprzejednany. I zgodnie z planami Niemcy w połowie kwietnia pożegnali atom. Ale zaraz potem sprawdziły się słowa krytyków takiej, a nie innej polityki energetycznej naszych zachodnich sąsiadów. Dziurę po atomie trzeba zasypywać teraz węglem i prosić o pomoc ze strony francuskich reaktorów.

Można było spodziewać się, że cena ropy w kolejnych dniach będzie kontynuować swój spadkowy trend. Jeszcze pod koniec zeszłego tygodnia Brent potrafiła kosztować powyżej 87 dol., a WTI - więcej niż 83 dol. Rynek poszedł jednak w odwrotnym kierunku i ropa zaczęła odrabiać straty. Co takiego się stało? Nadeszły informacje gospodarcze z Chin.

Najważniejsze zmiany: do oferty internetowego sklepu Polskiej Grupy Górniczej wróciły kostka i orzech (do tej pory można tam było kupić ekogroszek i miał), wszystkie rodzaje węgla można już kupować w postaci workowanej i luzem, na dodatek pojawiła się ważna modyfikacja odbioru opału przez klientów, którzy transport zapewnili sobie we własnym zakresie.

Spółka Orlen Synthos Green Energy (OSGE), czyli wspólne dziecko Orlenu i Synthosu, które będzie operatorem małych reaktorów SMR, dokonała wstępnej weryfikacji terenów pod te inwestycje. Najpierw na celownik wzięto ok. 80 potencjalnych lokalizacji. Do drugiego etapu zakwalifikowało się ok. 30 z nich, a teraz wskazano 7 najbardziej optymalnych.

Europejska transformacja energetyczna, wymuszona rosyjskim szantażem gazowym, przybiera różne formy. Niemcy właśnie raz na zawsze skończyli z energią jądrową, która z kolei ma w latach 30. uwolnić nas od węgla. Okazuje się, że w odwrotnym kierunku od naszych zachodnich sąsiadów podążają też Finowie, którzy po miesiącach opóźnień uruchomili wreszcie swój najnowszy reaktor atomowy - Olkiluoto 3, który przy okazji jest największą tego typu instalacją w Europie.

Trudno wskazać bardziej popularny program rządowy niż Mój Prąd. Piąta odsłona wsparcia, którego szczegóły mamy poznać w tym tygodniu, ma sporą szansę na pokonanie dotychczasowych rekordów. A to dlatego, że tym razem będzie można uzyskać też pieniądze na pompy ciepła i kolektory słoneczne. Nabór wniosków, który też powinien być ogłoszony na dniach, ma być prowadzony w sposób ciągły.

Miniony rok był wyjątkowym okresem w sektorze energetycznym. Nieudany, gazowy szantaż Rosji tylko przyspieszył transformację energetyczną w wielu krajach. A to jedynie namieszało w państwowych miksach jak nigdy dotąd. Poświęcony jest też temu czwarty, doroczny, globalny przegląd think-tanku Ember. Jego lektura uzmysławia jeszcze coś jednego: właśnie jesteśmy świadkami rewolucji, w której górę nad paliwami kopalnymi powoli biorą odnawialne źródła energii.

W najlepsze trwa wyścig zbrojeń, jeżeli chodzi o rynek baterii i pojazdów elektrycznych. Tesla dwoi się i troi, żeby tylko utrzymać wypracowaną kilka lat temu przewagę. Ale łatwo nie jest, bo Chińczycy coraz bardziej depczą Amerykanom po piętach. Właśnie jesteśmy świadkami kolejnej wymiany ciosów w tej coraz bardziej zażartej rywalizacji. Elon Musk ogłosił budowę fabryki baterii w Szanghaju. Z kolei największy rywal Tesli z Państwa Środka – firma BYD pokazał swój nowy pojazd, który potrafi nawet balansować na trzech kołach.

Dopiero nakręcany przez Moskwę kryzys energetyczny uzmysłowił Europie Zachodniej skalę uzależnienia od rosyjskich paliw kopalnych. Okazuje się, że są dwie metody leczenia tej choroby. Jedna, to dalszy rozwój czystych, zielonych źródeł. Drugą zaś jest zastąpienie gazu ziemnego jego skroploną wersją LNG. Poruszenie inwestycyjne w tym kierunku jest na tyle duże, że analitycy całkiem na serio przewidują, że za kilka lat nasz region może cierpieć na nadpodaż LNG.

Ropa osiąga poziomy cenowe widziane ostatni raz parę miesięcy temu. Międzynarodowa Agencja Energii (IEA) zwraca uwagę, że te skoki cenowe, za które obwinia w pierwszej kolejności cięcia OPEC+, mogą wyhamować wzrost gospodarczy w wielu krajach. Jak to odbije się na cenach na polskich stacjach? Część analityków twierdzi, że w najbliższych dniach lekko może podrożeć benzyna. Fot. Daniel Sztork/Shutterstock.