Energetyka

Od kilku miesięcy rachunki za energię ścigają się z ratami kredytów hipotecznych i żadna ze stron nie chce odpuścić. Przed nami trudna pod względem dostępu do surowców i przede wszystkim droga zima. Perspektywy w tym zakresie na najbliższe miesiące nie są zbyt optymistyczne. Trudno się też temu dziwić, skoro cena energii elektrycznej bije już teraz historyczne rekordy.

Rząd w walce ze smogiem wrzucił wsteczny bieg. Tłumaczy, że w dobie kryzysu energetycznego liczyć ma się przede wszystkim nasze bezpieczeństwo i właśnie dlatego musi pozwolić na palenie węglem niskiej jakości. Inna sprawa, że w ten sposób rządzący jeszcze raz pokazują, że jednak boją się braku opału za parę miesięcy – wbrew wcześniejszym deklaracjom.

Sytuacja na rynku węgla jest coraz bardziej skomplikowana. Po zapowiedziach rządu w sprawie wprowadzenia ceny gwarantowanej opału Polacy wcale się nie uspokoili i dalej na potęgę robią zapasy na tegoroczny sezon grzewczy. Bo może i teraz jest drogo, ale kto wie co będzie za kilka miesięcy? W efekcie pośrednicy windują ceny do 4000 zł, doliczając sobie 300 za dostawę. Mimo zaporowych stawek towar schodzi na pniu, więc za chwilę klienci będą płacić jeszcze więcej. Jestem przekonany, że kwestią czasu jest, kiedy pierwszy sklep zacznie sprzedawać węgiel po 5000 zł za tonę.

Chociaż może wydawać się, że na polskich stacjach paliw ceny benzyny wzięły sobie na chwilę wolne i przestały pędzić w górę, to w skali globalnej sytuacja jest nadal co najmniej poważna. Co więcej: może być jeszcze znacznie gorzej. Analitycy bowiem na potrzeby scenariusza, w którym Rosja przymuszona jest do przeprowadzenia cięć w produkcji ropy, kreślą smutne i niebezpieczne wizje.

Transformacja energetyczna jest konieczna, ale ktoś musi za nią zapłacić. Kto? My w rachunkach za prąd oraz w podatkach pośrednich i tych ukrytych. Ile? Przeciętny Kowalski w najbliższych latach zapłaci dodatkowo 2800 zł rocznie. Za kilkanaście lat – 30 tys. zł rocznie, a w drugiej połowie lat 40. – 64 tys. A to i tak dość ostrożne szacunki. Prof. Witold Orłowski wskazuje, że transformacja będzie nas kosztowała nie bilion, ale 1,7 bln zł. i to oficjalne wyliczenia rządu, tylko politycy wolą nie mówić o nich głośno. Ale to wcale nie znaczy, że gdybyśmy zostali przy węglu, nie zapłacilibyśmy nic. Przeciwnie, kosztowałoby nas to niewiele mniej, bo polska energetyka jest w ruinie i tak trzeba ją modernizować – wskazuje prof. Orłowski.

Rosja wie, że w kilka miesięcy nie da się zmienić źródeł ciepła i kontynuuje wojnę energetyczną. Chce postawić co najmniej kilka krajów UE przed wyborem między drogim węglem a drogim gazem. Rządy w Berlinie, Wiedniu, i Amsterdamie już ogłosiły powrót do węgla. Zdaniem analityków Rystad Energy dotychczasowe zasady wywróci do gry nogami w pierwszej kolejności energetyka wiatrowa. 

Likwidacja kopalni też swoje kosztuje. Z wygaszanych wyrobisk trzeba w pierwszej kolejności wypompowywać wodę, żeby podziemnymi korytarzami nie dostała się do innych odkrywek. A na to potrzeba coraz droższej energii. Nic więc dziwnego, że w dobie obecnego kryzysu energetycznego, Spółka Restrukturyzacji Kopalń (SRK) zaczęła bacznie rozglądać się za tańszym źródłem. I stanęło na energii ze słońca.

Wojciech Dąbrowski, prezes PGE, ostrzegając przed bardzo trudną zimą i apelując o oszczędzanie energii, wcale nie wpadł w niepotrzebną panikę. To bardziej realna ocena sytuacji niż granie na emocjach. Rząd też nie chce straszyć Polaków przerwami energii. Ale patrząc, jak kryzys energetyczny otula każdy zakątek świata, nie można zaprzeczać, że w najbliższych miesiącach możemy być świadkami licznych blackoutów, które też nie ominą Polski.

3000 zł za tonę ekogroszku to za mało, ceny na wolnym rynku przebiły właśnie 4000 zł. W piątek znaleźliśmy ofertę za 3999 zł plus 3000 zł za transport. Co się stało, że stawki znów nagle poszły w górę, skoro miało być taniej? Prawo rynku: węgla wbrew zapewnieniom rządu jest coraz mniej, a wystraszonych perspektywą zimy bez opału stale przybywa.

Trwa nieformalne posiedzenie rządu dotyczące bezpieczeństwa energetycznego. Efekty tych ustaleń mamy poznać na przełomie 2022 i 2023 r. Wtedy światło dzienne powinna ujrzeć aktualizacja do Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. Do tego czasu powinno być jasne, czy przy okazji lądowa energetyka wiatrowa pozbędzie się kagańca w postaci zasady 10H i czy węglowe kopalnie nie będą likwidowane jednak nieco później, w porównaniu z pierwotnymi planami.

Większość central związkowych działających w Polskiej Grupie Górniczej chce pilnego spotkania z zarządem spółki i reprezentantem właściciela, czyli Skarbu Państwa. Uważają, że zwiększone wydobycie węgla – z jakim mamy od tygodni do czynienia – nie dość, że jest sprzeczne z wynegocjowaną umową społeczną, to jeszcze dodatkowo jest doskonałą receptą na zapaść całej branży. Zdaniem górników to też naruszenie polskiego prawa.

Ponad 100 tys. osób na sekundę chce kupić węgiel w internetowym sklepie Polskiej Grupy Górniczej. Taki ruch dosłownie wysadza w powietrze serwery spółki. O tani węgiel klienci muszą walczyć z botami i nieuczciwymi pośrednikami. W czwartek internetowy sklep PGG znów nie działa.

Putin musi być zadowolony, bo kryzys energetyczny coraz więcej kosztuje Europę. Manipulacje z dostawami gazu przynoszą skutek i jednocześnie rośnie strach związany z tegorocznym sezonem grzewczym. W efekcie najbardziej drożeje gaz ziemny. Do tego coraz głośniej i więcej mówi się nie tylko o konieczności oszczędzania energii, ale też o tym, że za kilka miesięcy może jej po prostu zabraknąć. Możliwe wyhamowanie podaży wpływa na popyt i twarzy skuteczną presję cenową.

Tylko do czwartku 30 czerwca można składać deklaracje do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Wypełnienie formularza online jest banalnie proste i zajmuje kilka minut, ale wciąż nie brakuje tych, którzy wciąż tego nie zrobili. Wprawdzie grozi za to grzywna do 5 tys. zł, ale Główny Urząd Nadzoru Budowlanego uspokaja, że nie będzie z automatu karał zapominalskich.

Powrót do łask najbardziej zasiarczonych odmian węgla, a nawet zezwolenie na palenie w piecach odpadami kopalnianymi, takimi jak flotokoncentrat i muł kopalniany szykuje Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Radykalne obniżenie norm jakościowych opału to odpowiedź rządu na kryzys energetyczny, ale w tym kontekście nazwa resortu Anny Moskwy brzmi nie tylko ironicznie, ale wręcz groteskowo.

Trudno dziś wskazać nowelizację przepisów, która tak długo przeleżała w ministerialnej zamrażalce, a potem była kilkukrotnie zapowiadana, bez skutku. Za każdym razem rząd robił jednak w ten sposób z gęby cholewę i do żadnej zmiany przepisów koniec końców nie dochodziło. W ten sposób antywiatrakowe lobby skutecznie dbało o własne interesy. Ale to za chwilę może się zmienić. Bo rząd znowu obiecuje zająć się tzw. ustawą odległościową i podobno tym razem chce dotrzymać słowa.

Górnicy z Polskiej Grupy Górniczej (PGG) doszli do wniosku, że skoro węgiel jest teraz tak drogi, a państwo zamierza dopłacać ich spółce do sprzedawanego węgla, to znaczy że sytuacja finansowa aż tak zła wcale nie jest, można więc wyciągać rękę po pieniądze. I właśnie zarząd PGG otrzymał pismo w sprawie podwyżek pensji i większego deputatu węglowego.

Zima to aktualnie najbardziej gorący temat w energetyce. W związku z brutalną agresją Rosji na Ukrainę, dotychczasowe umowy zostały wywrócone do góry nogami. Specjaliści ostrzegają Polskę przed trudną zimą i balckoutem, a Wielka Brytania planuje wstrzymanie dostaw gazu do Europy kontynentalnej.

Ceny na rynku energetycznym zaczęły wyraźnie dygotać już w zeszłoroczne wakacje, kiedy Gazprom zaczął ćwiczyć ograniczenia w dostawach gazu. Wywołana przez Rosję wojna w Ukrainie i związane z nią sankcje tylko to zjawisko pogłębiły. Na tyle, że cena węgla i gazu znowu zbliża się do rekordowych wartości. Na szczęście uspokoiła się za to cena ropy. Chociaż na chwilę.

Międzynarodowe organizacje pozarządowe już od dawna wytykają Komisję Europejską palcami i zarzucają jej, że godząc się dalej na spalanie drewna do produkcji energii działa destabilizująco na klimat, który podobno jednocześnie tak bardzo chce chronić. Przed nami jedno z ważniejszych głosowań w tej sprawie - w Komisji ds. Badań, Rozwoju i Przemysłu Parlamentu Europejskiego. Pracownia na rzecz Wszystkich Istot namawia Polaków, żeby z tej okazji masowo wysłali pocztówki do naszych eurodeputowanych, mi.in. do Beaty Szydło i Jerzego Buzka.